ಕಾಂಟೂರ್ ಕೃಷಿಕ ಸುಭಾಷ್ ಶರ್ಮ :                 ಸ್ವಾವಲಂಬಿ ಬದುಕಿಗೆ ಮೂರು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಗಳು

ಮೈಸೂರು : ಮೂವತ್ತು,ನಲವತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದಿರುವ ಬಹುತೇಕ ರೈತರು ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಕರಾಗಿ ಬದಲಾಗಲು ಹಿಂಜರಿಕೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ತಾವು ಈಗಾಗಲೆ ಕೃಷಿಯ ದೆಸೆಯಿಂದ ಲಕ್ಷಾಂತರ ರೂಪಾಯಿ ಸಾಲಗಾರರಾಗಿದ್ದು, ಈಗ ಸಹಜ ಕೃಷಿಕರಾಗಿ ಬದಲಾದರೆ ಸಾಲತೀರಿಸುವವರು ಯಾರು? ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ಹಿಂಜರಿಕೆಗೆ ಇರುವ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ.

ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದರೆ ಇಳುವರಿ ಕಡಿಮೆ.ಕೀಟಬಾಧೆ ಜಾಸ್ತಿ.ಜಮೀನಿಗೆ ಮಾಡುವ ಖಚರ್ು ಕಡಿಮೆ ನಿಜ. ಅದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಆದಾಯವೂ ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ರೂಪಾಯಿ ಸಾಲ ತೀರಿಸುವುದು ಹೇಗೆ?. ಆದ್ದರಿಂದ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸಾಲ ತೀರುವವರೆಗೂ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಬಹುತೇಕರ ಸ್ಪಷ್ಟ ಉತ್ತರವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ದುರಂತ ಎಂದರೆ ತಾವು ಸಾಲಗಾರರಾಗಲು ವಿನಾಶಕಾರಿಯಾದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಯೇ ಕಾರಣ ಎನ್ನುವುದು ಅವರಿಗೆ ಗೊತ್ತೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರೈತ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಗುಣಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳಾಗುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.

ವಿದ್ಯಾವಂತ ಯುವಕರು ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅಂತಹವರಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಸಲಹೆ, ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದ ಕೊರತೆ ಇರುವುದು ನಿಜವಾದರೂ ಈಗ ಪ್ರತಿ ಹೋಬಳಿಯಲ್ಲೂ ಕನಿಷ್ಠ ಹತ್ತು ಜನರಾದರೂ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸು ಸಾಧಿಸಿದ್ದು ಆಶಾದಾಯಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗಿದೆ.

ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಯ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಗುಣಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಲೆ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಮಹತ್ವ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಶೀಲರಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟವರು ನಮ್ಮ ನಡುವೆ ಹಲವರು ಇದ್ದಾರೆ. ಅಂತಹ ಯಶಸ್ವಿ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲ ರೈತರಲ್ಲಿ ಸುಭಾಷ್ ಶರ್ಮ ಪ್ರಮುಖರು.

ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಯವತ್ಮಾಲ್ನ ಸುಭಾಷ್ ಶರ್ಮ ದೇಶದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು.ಅವರು ಪರಿಚಯಿಸಿದ ನೀರು ಮತ್ತು ಮಣ್ಣನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡುವ ಕಂಟೂರ್ ಪದ್ಧತಿ ವಿಧಾನ, ಬೆಳೆಶಾಸ್ತ್ರ, ಶ್ರಮ ಶಾಸ್ತ್ರ, ಮೂರು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಯಿಂದ ನೂರ್ಪಟ್ಟು ನೆಮ್ಮದಿ ಎಂಬ ಸೂತ್ರಗಳು ನಮ್ಮ ರೈತರ ಬಾಳಿಗೆ ಬೆಳಕು ನೀಡಬಲ್ಲ ವಿಧಾನಗಳಾಗಿವೆ.

ವಿನಾಶದಿಂದ ಪ್ರಗತಿಯ ಕಡೆಗೆ : 1983 ರಲ್ಲಿ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರ,ಕೀಟನಾಶಕ ಮತ್ತು ಹೈಬ್ರೀಡ್ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ದಾಖಲೆ ಇಳುವರಿ ತೆಗೆದದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಸಕರ್ಾರ ಇವರಿಗೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಿ ಸನ್ಮಾನಿಸಿತ್ತು. ಅದೇ ಸುಭಾಷ್ ಶರ್ಮ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸಿ ಸಾವಯವ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ದಾಖಲೆ ಇಳುವರಿ ಬೆಳೆದದ್ದಕ್ಕಾಗಿ 2002 ರಲ್ಲಿ "ಕೃಷಿ ಭೂಷಣ್" ಬಿರುದು ನೀಡಿ ಸನ್ಮಾನಿಸಿತು.

ಎರಡೂ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲೂ ತಾನು ಪಾಲಿಸಿದ್ದು ಜ್ಞಾನ,ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಕಠಿಣ ಶ್ರಮ ಎನ್ನುವ ಶರ್ಮ, ಒಂದು ನಿಸರ್ಗ ವಿರೋಧಿ ನೀತಿಯಾದರೆ ಮತ್ತೊಂದು ನಿಸರ್ಗದ ಲಯದಲ್ಲಿ ಸಮನ್ವಯಗೊಂಡ ನೀತಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮೂರು ಫಲ ನೂರು : ರಾಸಾಯನಿಕ ವಿಷ ಬಳಸಿ ದೇಶದ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಳಸುವುದರಿಂದ ಉತ್ಪಾದನೆ ಜಾಸ್ತಿ ಆಗುವುದಾದರೆ ನನ್ನ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದನೆ 400 ಟನ್ನಿಂದ 800 ಟನ್ ಆಗಬೇಕಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅದು 400 ಟನ್ನಿಂದ 50 ಟನ್ಗೆ ಕುಸಿಯಿತು. ಅಂದರೆ ರೈತ ಮೋಸ ಹೋದ ಎಂದು ಅರ್ಥ. ಕೃಷಿ ಅವನಿಗೆ ಉರುಳಾಯಿತು.ಇದನ್ನು ಮೊದಲು ನಾವು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಶರ್ಮ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಯಾವುದೆ ರೈತ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರೆ ಮೊದಲು ಮೂರು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಗಳನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಮಾಡಲೆ ಬೇಕು. 1. ಜಮೀನಿನ ಮಣ್ಣನ್ನು ಹೊರ ಹೋಗಲು ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕು 2. ಬಿದ್ದ ಮಳೆಯ ನೀರನ್ನು ಹೊರ ಹೋಗಲು ಬಿಡಬಾರದು 3.ಗಿಡಮರಗಳನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟು ಬೆಳೆಸಲು ಮುಂದಾಗಬೇಕು. ಹೀಗೆ ಈ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಬಿಡದೆ ಪಾಲಿಸಿದರೆ ನಮ್ಮ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರತೆ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. 

ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಬೇಕು : ರೈತರು ಮಣ್ಣಿನ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ, ನೀರಿನ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಮತ್ತು ಬೀಜದ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಸಾಧಿಸದ ಹೊರತು ಉದ್ಧಾರ ಅಸಾಧ್ಯ. ಈ ಮೂರು ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯ ಕೊಡುಗೆಗಳು.ನಾವು ನಿಸರ್ಗದೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆತುಕೊಂಡರೆ ಮಾತ್ರ ಇದು ಸಾಧ್ಯ.

1994 ರಲ್ಲಿ ತಾವು ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ  "ಗೋಮಾತಾ ಸಂಜೀವಕ್ " ಟಾನಿಕ್ ತಯಾರು ಮಾಡಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದದ್ದನ್ನು ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. "ಪ್ರೋ.ಡಾಬೋಲ್ಕರ್ ಅವರ ಉಪನ್ಯಾಸದಿಂದ      ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿ 200 ಲೀಟರ್ ಬ್ಯಾರಲ್ನಲ್ಲಿ 60 ಕೆಜಿ ಸಗಣಿ,200 ಗ್ರಾಂ ಸಾವಯವ ಬೆಲ್ಲ, 10 ಲೀಟರ್ ಗಂಜಲ ಬೆರಸಿ ಮೇಲೆ ಪೂರಾ ನೀರು ತುಂಬಿ ಅದನ್ನು 6-7 ದಿನ ಕಲಿಸಿ ಎಕರೆಗೆ 15 ದಿನಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಕೊಟ್ಟೆ. ಇದನ್ನು ಕೊಟ್ಟಾಗ ಮೊದಲ ಸಲ ಎಕರೆಗೆ 5 ಕ್ವಿಂಟಾಲ್ ಟೊಮಟೊ ಬಂತು. ಮುಂದೆ 24 ಎಕರೆ ಜಮೀನಿಗೂ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡೆ. 

ಇದು ನನ್ನ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ನಿಜಕ್ಕೂ ಸಂಜೀವಿನಿಯೆ ಆಗಿದೆ. ಉತ್ಪಾದನೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು ಅಲ್ಲದೆ ಜೀವಜಂತುಗಳು ಅಪಾರವಾಗಿ ವೃದ್ಧಿಯಾದವು". ಈಗ ನನ್ನ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಚದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಆರು ಎರೆ ಹುಳುಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ 80 ಲಕ್ಷ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಎರೆಹುಳುಗಳು ಇರುತ್ತವೆ.ಇವು ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ರಂಧ್ರಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಇದರಿಂದ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ನೀರು ಇಂಗುವುದು ಸುಲಭ" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶರ್ಮ.

ಅರಣ್ಯೀಕರಣ : ಅರಣ್ಯಧಾರಿತ ಕೃಷಿ ಎಂದ ತಕ್ಷಣ ಅದು ದೊಡ್ಡ ಮರಗಳ ಕಾಡಲ್ಲ. ಸಣ್ಣ ಗಿಡಗಳು.ಪೊದೆಗಳು. ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆಗಳು ಮತ್ತು ಬೆಳೆ ಕಟಾವಿನ ನಂತರ ಬರುವ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳೆಲ್ಲ ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತವೆ.

ಕಳೆಗಳು ಮತ್ತು ಬೆಳೆಗಳ ಉಳಿಕೆಯಿಂದ ತಮ್ಮ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿವರ್ಷ 30 ಟನ್ ಬಯೋಮಾಸ್ ಸಿಗುತ್ತಿದೆ ಎನ್ನುವ ಶರ್ಮ ಆಳವಾದ ಉಳುಮೆ, ಕಳೆತೆಗೆದು ಹೊರಹಾಕುವುದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಾರೆ.

ತಮ್ಮ 32 ಎಕರೆ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಆರು ಸಾವಿರ ಮರಗಳಿದ್ದು, ಒಟ್ಟು ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಶೇಕಡ 40 ರಷ್ಟು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಆವರಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಮರಗಿಡಗಳು ಮುಖ್ಯ.ಮರಗಳಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡುವುದು ಕಷ್ಟ.ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ತಾಪಾಂಶ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಾಡುವುದು ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಮುಖ್ಯ.ಇದರಿಂದ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಅಸಖ್ಯಾಂತ ಜೀವಾಣುಗಳು ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಯಲ್ಲೂ ಇವು ಹುಟ್ಟುತ್ತಾ ಸಾಯುತ್ತಾ ಅಪಾರ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಮಣ್ಣಿಗೆ ಸೇರಿಸುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತವೆ.

ಮರಗಳು 15 ಅಡಿ ಆಳದಿಂದ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅದನ್ನು ಎಲೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಸೇರಿಸುತ್ತವೆ. ಮರದ ನೆರಳಿನಿಂದ ನಮಗೆ ಶೇಕಡ 10 ರಷ್ಟು ಬೆಳೆ ನಷ್ಟವಾಗಬಹುದು ಆದರೆ ಅದರ ಐದು ಪಟ್ಟು ಲಾಭ ಇದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ನೆನಪಿಡಬೇಕು.

ರೈತರು ಹೊರಗಡೆಯಿಂದ ಎರೆಹುಳು ತಂದು ಮಾಡುವುದು ಖಚರ್ಿನ ಬಾಬ್ತು. ದ್ರವ್ಯವಸ್ತು ಎಲ್ಲಿ ತಯಾರಾಗುತ್ತದೋ ಅಲ್ಲೇ ಎರೆಹುಳು ಬೆಳೆದು ತಮ್ಮ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಮೂರು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಚದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 5-6 ಎರೆಹುಳುಗಳು ಬರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಒಂದು ಹನಿ ರಾಸಾಯನಿಕ ವಿಷ ಜಮೀನಲ್ಲಿ ಬೀಳದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ನಾಶವಾಗುತ್ತದೆ.

ಗಮನದಲ್ಲಿಡಬೇಕಾದ ಮತ್ತೊಂದು ಮುಖ್ಯ ಅಂಶವೆಂದರೆ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡುವವರು ಟ್ರಾಕ್ಟರ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಟ್ರಾಕ್ಟರ್ ಬಳಸಿದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಾಣುಗಳು, ಎರೆಹುಳುಗಳು ನಾಶವಾಗುತ್ತವೆ.ಜೀವ ವೈವಿಧ್ಯತೆ ಕುಂಠಿತವಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಬೆಳೆಶಾಸ್ತ್ರ : ಪ್ರಕೃತಿ ಯಾವ ಬೆಳೆಗೆ ಯಾವ ಕಾಲವನ್ನು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದೆ ಅದೇ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಆ ಬೆಳೆಯನ್ನು ಹಾಕಬೇಕು. ನಮ್ಮ ಮಣ್ಣಿಗೆ, ಹವಾಮಾನಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವಂತದ್ದಾಗಿಬೇಕು. ಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ತಿರುಗಿಸಿ ಕೊಡುವ ಬೆಳೆಗಳು ಒಂದರನಂತರ ಒಂದು ಬರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಒಂದೇ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಪದೇ ಪದೇ ಅದೇ ಬೆಳೆ ಹಾಕಬಾರದು.

ಇಂತಹ ಸಾಮನ್ಯ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ರೈತರಿಗೆ ಇರಬೇಕು.

ನಮ್ಮ ಮುಖ್ಯ ಪ್ಲಾನಿಂಗ್ ಏಪ್ರಿಲ್ 15 ರಿಂದ ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ. ಚಳಿಗಾಲದ ಬೆಳೆಗಳು, ಬೇಸಿಗೆ ಬೆಳೆಗಳು, ಬೇಸಿಗೆ ಜೊತೆಗೆ ಮುಂಗಾರು ಬೆಳೆಗಳು ಮತ್ತು ಮುಂಗಾರು ಬೆಳೆಗಳು ಹೀಗೆ ವಿಗಂಡನೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ವಿವಿಧ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ವಿಗಂಡನೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡರೆ ನಿಯೋಜನೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸುಲಭ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶರ್ಮ.

ಶ್ರಮಶಾಸ್ತ್ರ : ತಮ್ಮ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ 18 ಕುಟುಂಬಗಳು ಕಳೆದ 20 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರಿಗೆ 365 ದಿನವೂ ಕೆಲಸ ಸಿಗುವಂತೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶ್ರಮಕ್ಕರ ತಕ್ಕ ಪ್ರತಿಫಲ ಅವರಿಗೆ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಅವರ ಮಕ್ಕಳ ವಿಧ್ಯಾಭ್ಯಾಸಕ್ಕೂ ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಡಲಾಗಿದೆ.

ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಕನಿಷ್ಠ ಮೂರು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಖಚರ್ು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಗೆ ಬಂದ ಮೆಲೆ ಅದು 300 ರೂಪಾಯಿಗೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಅವರು ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡುವ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯಿಂದಾಗಿ ನಿಮರ್ಾಣವಾದ ಈ ವಾತಾವರಣದಿಂದಾಗಿಯೇ ಅವರ ಆರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಿಸಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶರ್ಮ.

ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಮಾಚರ್್ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಲಾಭ ಬಂದಿದೆಯೋ ಅದರ ಶೇಕಡ 10 ರಷ್ಟನ್ನು ಅವರಿಗೆ ಬೋನಸ್ ಆಗಿ ಹಣದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೀಡುತ್ತೇವೆ.ಜತೆಗೆ 60 ಕಕೆಜಿ ಧಾನ್ಯ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ. ಕೆಲಸಗಾರರ ಮಕ್ಕಳ ವಿಧ್ಯಾಭ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ನಮ್ಮದು ಮೊದಲ ಆಧ್ಯತೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಹಲವಾರು ಸಂಘ ಸಂಶ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಕೃಷಿ ತರಬೇತಿ. ಭಾರತದ್ಯಾಂತ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ರೈತರಿಗೆ ತರಬೇತಿ. ಅದರಲ್ಲೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕನರ್ಾಟಕ, ಮಹರಾಷ್ಟ್ರ ರೈತರಿಗರ ಹೆಚ್ಚಿನ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಸಣ್ಣ ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ಜಮೀನಿನಲ್ಲೂ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಆರಂಭಿಸಬಹುದು ಎನ್ನುವ ಶರ್ಮ ಮೊದಲು ಎಕರೆಗೆ 10 ರಿಂದ 15 ಮರ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ನಂತರ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ನೀರು ನಿಲ್ಲಿಸಿದಾಗ ಆ ತೇವಾಂಶ ಬಯೋಮಾಸ್ ಕಂಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬಂದ ಬಯೋಮಾಸ್ ಅನ್ನು ಅಲ್ಲೇ ಹಾಕಿ. ಅದು ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಕಂಪೂಸ್ಟ್ ಆಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

ಇಂತಹ ಮಹಾನ್ ಸಾವಯವ ಸಾದಕನ ಕೃಷಿ ಜೀವನಗಾಥೆಯನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಇಕ್ರಾ ಪುಸ್ತಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.ನೀಲಾ ಹಡರ್ೀಕರ್ ನೆರವಿನಿಂದ ಸಹಜ ಸಾಗುವಳಿಯ ವಿ.ಗಾಯತ್ರಿ ಅವರು "ಸುಭಾಷ್ ಶರ್ಮ ಸಾವಯವ ಸಂಗತಿ- ಸಮಪಾತಳಿ ಸಹಜ ಕೃಷಿಯ ವಿಧಿ ವಿಧಾನಗಳು" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಿ ಪುಸ್ತಕ ಹೊರತಂದಿದ್ದಾರೆ. ರೈತರಿಗೆ ಈ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತ ಮಾಹಿತಿಗಳಿದ್ದು ಬೇಸಾಯದ ಬದುಕಿಗೆ ತಿರುವುಕೊಡಬಲ್ಲ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ವಿವರವಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

  ಕಾಡಂಚಿನಿಂದ  ನೀರುತಂದ "ದನ ಕಾಯುವವರು"

* ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಮಾದರಿಯಾದ ಕುಂದಕೆರೆ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು                      * ಬರದಲ್ಲೂ ಬದುಕಿ ತೋರಿದ ಧೀರರು

ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆ : ಇದೊಂದು ಅಪರೂಪದ ಕಥಾನಕ. ಸರಕಾರ ಜಿಲ್ಲಾಡಳಿತ ಯಾರಿಗೂ ಕಾಯದೆ ದನಕಾಯುವ ಜನ ಎರಡು ಮೂಕ್ಕಾಲು ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಿಂದ ಜನ ಜಾನುವಾರುಗಳಿಗೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು ತಂದ ಸ್ಪೂತರ್ಿದಾಯಕ ಯಶೋಗಾಥೆ. 

ಅದು ಕುಂದಕೆರೆ. ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆ ತಾಲೂಕಿಗೆ ಸೇರಿದ ಕಾಡಂಚಿನ ಗ್ರಾಮ. ಐದುನೂರು ಕುಟುಂಬಗಳಿರುವ ಸುಮಾರು 2300 ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಇರುವ ಊರು. ಊರಿನ ಸುತ್ತಾ ಹತ್ತಾರು ಕೆರೆ ಕಟ್ಟೆಗಳಿವೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಕುಂದಕೆರೆ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿರಬಹುದು. ಎದುರು ನಿಂತು ನೋಡಿದರೆ ಬಲಗಡೆಗೆ ಬಂಡೀಪುರ,ಗೋಪಾಲಸ್ವಾಮಿ ಬೆಟ್ಟದ ಕಡೆಗೆ ಹಬ್ಬಿರುವ ಮಲೆ, ಎಡಕ್ಕೆ ಬಿಳಿಗಿರಿರಂಗನಾಥಸ್ವಾಮಿ ಬೆಟ್ಟದ ಕಡೆಗೆ ಹಬ್ಬಿರುವ ಬೆಟ್ಟಸಾಲು. ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ಚುಂಬಿಸುವಂತೆ ಕಾಣುವ ಕರಿಬಿಳಿ ಮೋಡಗಳ ಸಾಲು, ಸ್ವರ್ಗ ಧರೆಗಿಳಿದಂತೆ ಇಡೀ ಪ್ರದೇಶ ಕಾಣುತ್ತದೆ.

ಮೊನ್ನೆ ಬಿದ್ದ ಮಳೆಗೆ ರೈತರು ಎಳ್ಳು,ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿ,ಹತ್ತಿ,ಹಲಸಂದೆ, ಅವರೆ, ಹರಳು,ಜೋಳ ಮುಂತಾದ ಎಲ್ಲಾ ಬಗೆಯ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಿದ್ದು ಅಚ್ಚ ಹಸಿರಿನಿಂದ ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತಿವೆ. ಕಾಡುಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹಾವಳಿಯ ನಡುವೆ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದು ಬೆಳೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ವೈವಿಧ್ಯತೆ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಇಲ್ಲಿನ ರೈತರು ಶ್ರಮಜೀವಿಗಳು. ನೀರೊಂದಿದ್ದರೆ ಧರೆಯನ್ನೆ ಸ್ವರ್ಗಮಾಡಬಲ್ಲ ಧೀರರು.

ಆನೆ,ಚಿರತೆ,ಕಾಡುಹಂದಿಯಂತಹ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಊರಿಗೆ ಬರದಂತೆ ಕಾಡಂಚಿನಲ್ಲಿ ಆನೆಕಂದಕ ನಿಮರ್ಾಣಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಆದರೂ ಅದನ್ನು ದಾಟಿ ಆಗಾಗ ಕಾಡುಪ್ರಾಣಿಗಳು ಕುಂದಕೆರೆ ಗ್ರಾಮವನ್ನು ದಾಟಿ ವಡ್ಡಗೆರೆಯ ಜಮೀನುಗಳಿಗೂ ದಾಳಿಮಾಡಿ ರೈತರ ಫಸಲನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿ ಹೋಗುತ್ತವೆ.

ಭೀಕರ ಬರ : ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಸತತವಾಗಿ ಬೆನ್ನಟ್ಟಿ ಬಂದಬರ. ಜನಜಾನುವಾರುಗಳಿಗೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿಗೂ ತೊಂದರೆ.ತೆಂಗಿನ ಮರಗಳೆಲ್ಲ ಒಣಗಿ ಸುಳಿಬಿದ್ದು ಕಲ್ಲುಕಂಬಗಳಂತೆ ನಿಂತಿವೆ. ಹಳ್ಳಿಯ ಜನರಿಗೆ ಬದುಕಲು ಏನು ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ತೋಚದ ದಿಕ್ಕೆಟ್ಟ ಸ್ಥಿತಿ. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನಾವೂ ನೋಡೆ ಇಲ್ಲ ಅಂತ ಗ್ರಾಮದ ಹಿರಿಯರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಹದಿನೈದು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಮೊನ್ನೆ ಬಿದ್ದ ಒಂದು ಮಳೆ ಜನರು ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ. ಮುಂದೆ ಏನಾಗಬಹುದು?. ಯಾರಿಗೂ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ.ಆತಂಕ ಇದ್ದೆ ಇದೆ.

ಇಂತಹ ಭೀಕರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ನಡುವೆಯೂ ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ರೈತರ ಬದುಕಿನೊಂದೆಗೆ ಚೆಲ್ಲಾಟ ಆಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಜಾನುವಾರುಗಳಿಗೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು ಪೂರೈಸಲು ಕೆರೆಗಳಿಗೆ ನೀರು ತುಂಬಿಸುವ ಯೋಜನೆ ಜಾರಿಗೆ ವಿಳಂಬ ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕೆರೆ ಕಾಮಗಾರಿ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಜನರ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಮಣ್ಣೆರೆಚುವ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಕೊಟ್ಟದ್ದೆ ಪ್ರಸಾದ ಎಂದು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಈ ಭಾಗದ ಜನ ತಮ್ಮಹಕ್ಕಿಗಾಗಿ ಪ್ರತಿಭಟಿಸುವುದನ್ನೆ ಮರೆತಿದ್ದಾರೆ.

ವಡ್ಡಗೆರೆ, ಕುಂದಕೆರೆ ಗ್ರಾಮದ ಜನ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿಗೆ,ದನಕರುಗಳಿಗೆ ದೂರದಿಂದ ಟ್ಯಾಂಕರ್ಗಳಲ್ಲಿ ನೀರು ತರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಒಬ್ಬೊಬ್ಬ ರೈತ ಇಂತಹ ಬರದಲ್ಲೂ 50-60 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಕೊಟ್ಟು ದನಗಳ ಮೇವು ಖರೀದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಾವೂ ಎಂದೂ ನೋಡೆ ಇರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಗ್ರಾಮದ ಹಿರಿಯರು ಮರುಗುತ್ತಾರೆ. ಇದೇ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಮುಂದುವರೆದರೆ ಊರಿನ ಜನ ಗುಳೆ ಹೋಗುವುದು ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಎಂದು ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.

ತಾಲೂಕಿನ ಬಂಡೀಪುರ ಅಂಚಿಗೆ ಇರುವ ಮಂಗಲ,ಜಕ್ಕಳ್ಳಿ,ಮೇಲುಕಾಮನಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಕುಡಿಯವ ನೀರಿಲ್ಲದೆ, ಮೇವಿಲ್ಲದೆ ಒಂದೇ ದಿನ ಹತ್ತಾರು ದೇಸಿ ಹಸುಗಳು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ ವರದಿಗಳೂ ಇವೆ. ದನ ಸಾಯುವುದನ್ನು ನೋಡದೆ ಜನ ಕೇವಲ ಐದುನೂರು ರೂಪಾಯಿಗೆ ತಮ್ಮ ದನಗಳನ್ನು ಸಾಕುವವರಿಗೆ ಇಲ್ಲಾ ಕಟುಕರಿಗೆ ಮಾರಾಟಮಾಡಿದ ನೂರಾರು ಉದಾಹರಣೆಗಳಿವೆ. ಕುಂದಕೆರೆಯಲ್ಲೂ ಇದೇ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇದ್ದರೂ ಜನ ಮಾತ್ರ ಇದಕ್ಕೆ ಹೆದರಲಿಲ್ಲ.ಜಾನುವಾರುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟಮಾಡಲಿಲ್ಲ.ಸಾಯಲು ಬಿಡಲಿಲ್ಲ.ತಮ್ಮ ಸ್ವ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದ ಬದುಕಿಸಿಕೊಂಡರು. ಗಂಗೆ ತಂದ ಭಗೀರಥನಂತೆ ಕಾಡಂಚಿನಿಂದ ನೀರು ತಂದು ಜನಜಾನುವಾರುಗಳಿಗೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರುಕೊಟ್ಟು ಮಾದರಿಯಾದರು.

ನಾವು ದನಕಾಯುವವರು : "ಕಾಡಂಚಿಗೆ ದನ ಮೇಯಿಸಲು ಹೋಗುವವರು ನಾವು. ಈ ವರ್ಷ ದನಗಳಿಗೆ ಮೇವು ಇರಲಿಲ್ಲ.ನೀರೂ ಇಲ್ಲ ಎಂಬ ಭೀಕರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ . ಸರಕಾರದವರು ಕುಡಿಯುವ ನೀರುಕೊಡಲು  ಆರು ಬೋರ್ವೆಲ್ ಕೊರೆಸಿದರು.ಆದರಲ್ಲಿ ನೀರು ಬರಲಿಲ್ಲ.ಸರಕಾರದ ಹಣ ಪೋಲಾಯಿತು ಅಷ್ಟೇ. ದನ ಮೇಯಿಸಲು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾಗ ದನಗಳಿಗೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿಗೆ ಆಸರೆಯಾಗಿತ್ತು ಲಕ್ಕಿತಾಳ ಕಟ್ಟೆ ಎಂಬ ಪುಟ್ಟಕೆರೆ. ಅದು ನೀರಿಲ್ಲದೆ ಬತ್ತಿ ಹೋಯಿತು. ಆಗ ನಾವು ಯೋಚಿಸಿದೆವು.  ಈ ಸರಕಾರದವರನ್ನ ನಂಬಿ ಕುಳಿತರೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಉಪವಾಸ ಬೀಳಿಸುವುದು ಗ್ಯಾರಂಟಿ.ನಮ್ಮ ದನಕರುಗಳು ಸಾಯುವುದು ಗ್ಯಾರಂಟಿ. ಅದಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ಕೆಲಸ ನಾವೇ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳೋಣ ಎಂಬ ತೀಮರ್ಾನಕ್ಕೆ ಬಂದೆವು" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಗ್ರಾಮದ ಕರಿಯಪ್ಪನ ನಾಗಪ್ಪ, ನಾಗರಾಜಪ್ಪ ಮತ್ತು ಗೆಳೆಯರು.

ಅದರಂತೆ ದನಕಾಯಲು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದವರೆಲ್ಲ ಸೇರಿ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರ ಮುಂದೆ ತಮ್ಮ ಯೋಜನೆ ಮುಂದಿಟ್ಟರು. ಬೋರ್ವೆಲ್ ತೆಗೆಸಲು ಪ್ರತಿ ಮನೆಮನೆಯವರು ತಮ್ಮ ಕೈಲಾದಷ್ಟು ಹಣಕೊಡಿ. ಹಾಗೆ ಸಂಗ್ರಹವಾದ ಹಣದಿಂದ ಕಾಡಂಚಿನಲ್ಲಿ ಬೋರ್ವೆಲ್ ಹಾಕಿಸಿ ನೀರುತಂದು ಲಕ್ಕಿ ತಾಳ ಕಟ್ಟೆಗೆ ತುಂಬೋಣ.ನಮ್ಮ ಜಾನುವಾರುಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳೋಣ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ತಕ್ಷಣ ಸ್ಪಂದಿಸಿದ ಗ್ರಾಮದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರು ಹತ್ತು ರೂಪಾಯಿಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿವರೆಗೂ ಚಂದಾಕೊಟ್ಟರು. ಅದು ಒಂದು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಆಯಿತು.ಇದು ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ಗ್ರಾಮದ ಜನರು ಒಗ್ಗಟ್ಟಾಗಿ ಸ್ಪಂದಿಸುವ ಪರಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ತಾಲೂಕು ರೈತಸಂಘದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸಂಪತ್ ಕುಮಾರ.

ತುಂಬಿದ ಲಕ್ಕಿತಾಳ ಕಟ್ಟೆ : ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಿಂದ ಸಂಗ್ರಹವಾದ ಹಣದಿಂದ 2016 ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಅಂತರ್ಜಲ ಪರಿಶೋಧನೆ ಮಾಡುವವರನ್ನೆ ಕರೆದು ಬೋರ್ವೆಲ್ ಹಾಕಿಸಿದೆವು.ಮುನ್ನೂರು ಅಡಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ನೀರು ಬಂತು. ಸರಿ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿತ್ತಲ್ಲ ಅದಕ್ಕೆ ಉಳಿದ ಹಣದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೇ ಮತ್ತೊಂದು ಬೋರ್ವೆಲ್ ಕೊರೆಸಿದೆವು. ಅದರಲ್ಲೂ ಒಳ್ಳೆಯ ನೀರು ಬಂತು. ಸರಕಾರದವರು ಕೊರೆಸಿದ ಆರು ಬೋರ್ವೆಲ್ ನೀರುಬರದೆ ಹಣ ಪೋಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ನಾವು ಕೊರೆಸಿದ ಎರಡೂ ಬೋರ್ವೆಲ್ನಲ್ಲಿ ನೀರುಬಂತು. ಇದು ಸರಕಾರದ ಕೆಲಸಕ್ಕೂ ನಮ್ಮ ಕೆಲಸಕ್ಕೂ ಇರುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು.

ಈ ಬೋರ್ವೆಲ್ನಿಂದ ದನಗಳಿಗೆ ನೀರು ಪೂರೈಸಲು ಲಕ್ಕಿತಾಳಕಟ್ಟೆಗೆ ನೀರು ತುಂಬಿತು.ದನಗಳಿಗೆ ನೀರಾಗಿ ರೈತರು ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಟ್ಟರು.ನಂತರ ಗ್ರಾಮದ ಜನರಿಗೂ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಉಂಟಾಯಿತು. ಅದೇ ನೀರನ್ನು ಎರಡು ಮುಕ್ಕಾಲು ಕಿ.ಮೀ.ದೂರದಿಂದ ಪೈಪ್ಲೈನ್ ಮಾಡಿ ಊರಿಗೂ ತಂದು ಕೊಟ್ಟೆವು.

ಕುಡಿಯವ ನೀರಿಗಾಗಿ ಪೈಪ್ಲೈನ್ ಮಾಡುವಾಗ ಬೊಮ್ಮನಹಳ್ಳಿ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾತಿಯಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ತೊಂದರೆ ಕೊಟ್ಟರು. ನಮ್ಮ ಗ್ರಾಮ ನಮ್ಮ ರಸ್ತೆ ಕಾಮಗಾರಿ ಮಾಡುವಾಗ ಪೈಪ್ ಒಡೆದು ಹಾಕಿ ಕಿರುಕುಳ ಕೊಟ್ಟರು. ಒಳಚರಂಡಿ ಒಳಗಿನಿಂದ ಪೈಪ್ತಂದು ಗ್ರಾಮದ ಜನರಿಗೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು ಕೊಟ್ಟೆವು ಎಂದು ಸಂಪತ್ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಮಾಹಿತಿ ಕೊರತೆ : "ನಮ್ಮ ನೀರನ್ನು ನಮಗೆ ಕೊಡಲು ಆರು ತಿಂಗಳು ಬೇಕಾಯಿತು. ಕಳೆದ ಡಿಸೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ಜಾನುವಾರುಗಳಿಗೆ ನೀರು ಕೊಡಲು ನಾವು ಹಾಕಿಸಿದ ಬೋರ್ವೆಲ್ನಿಂದ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ನೀರು ಕೊಡಲು 2017 ಜೂನ್ವರೆಗೂ ನಾವು ಕಾಯಬೇಕಾಯಿತು. ಕಾಡಂಚಿನ ಗ್ರಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಿಲ್ಲಾಡಳಿತ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನಹರಿಸಬೇಕು. ಇಡೀ ಬಂಡೀಪುರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ  ಉಪಕಾರ್ ಕಾಲೋನಿ ರೇಂಜ್ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆಯೂ ಕಾಡಿಗೆ ಬೆಂಕಿ ಬೀಳದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಕಾಡಿನ ಮರಗಳು ಲೂಟಿ ಆಗದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯವರು ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಸೌಹಾರ್ದ ಸಂಬಂಧ ಇರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ ಇದು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ತಾಲೂಕು ರೈತ ಸಂಘದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸಂಪತ್ ಕುಮಾರ.

ಜನ ಸಂಪರ್ಕ ಸಭೆ : ಇಷ್ಟಲ್ಲಾ ನಡೆದರೂ ತಾಲೂಕು ಆಡಳಿತಕ್ಕಾಗಲಿ, ಜಿಲ್ಲಾ ಆಡಳಿತಕ್ಕಾಗಲಿ ಇದೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಕೆಲಸ ಅನಿಸದಿರುವುದು ದೊಡ್ಡ ದುರಂತ. ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳ ನಂತರ ತೆರಕಣಾಂಬಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಜನ ಸಂಪರ್ಕ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಈ ವಿಚಾರ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿ ರಾಮು ಅವರ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದಿದೆ. ಗ್ರಾಮದ ಜನರೆಲ್ಲಾ ಸೇರಿ ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸದ ಬಗ್ಗೆ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಸೂಚಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ತಕ್ಷಣ ಎಚ್ಚೆತ್ತುಕೊಂಡ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿ ರಾಮು ಅವರು ಕುಡಿಯುವ ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮತ್ತು ಕಿರು ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಯೋಜನೆ ಪುನಃಶ್ಚೇತನ ಯೋಜನೆಯಡಿ (ಎನ್ಆರ್ಡಿಡಬ್ಲ್ಯೂಪಿ) ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು ಪೂರೈಸಲು ಆದೇಶ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

ಇದರಿಂದ ಈಗ ವಾರದಲ್ಲಿ ಇಂದು ದಿನ ಕುಂದಕೆರೆಯ ಪ್ರತಿ ಮನೆಮನೆಯ ನಲ್ಲಿಗಳಲ್ಲಿ ನೀರು ಬರುತ್ತಿದೆ.ದಕಕಾಯುವ ಜನ ಮಾಡಿದ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕೆಲಸದಿಂದ ಊರಿನ ಜನರ ಬಾಯಾರಿಕೆ ನೀಗಿದೆ. ಊರಿನ ಜನ ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ರಾಜಕೀಯ ಮರೆತು ಒಂದಾದರೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಸರಕಾರದ ನೆರವಿಗೆ ಕಾಯುತ್ತಾ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಸಾಧಿಸಿತೋರಿಸಿದ ಕುಂದಕೆರೆ ಗ್ರಾಮದ ಜನ ಅಭಿನಂದನಾರ್ಹರು 

ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಅರಳಿದ ಕನಸೇ "ಕಾನನ" 

ಮೈಸೂರು : ಪರಸ್ಪರ ಸಂಪರ್ಕವಿಲ್ಲದೆ ಸಂಬಂಧಗಳು ಬೆಸೆಯುವುದಿಲ್ಲ, ಬೆಳೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಉದ್ಯೋಗ, ಮನೆಕೆಲಸದ ಒತ್ತಡದ ನಡುವೆ ಕಳೆದುಹೋಗುವ ನಗರದ ಬದುಕು ಸಾಕಾಗಿ ಸುಸ್ತಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಒತ್ತಡದ ನಡುವೆಯೂ ಒಂದಷ್ಟು ಸಮಯ ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ಸಮಯವನ್ನು ಸದುಪಯೋಗ ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಹೇಗೆ ಒತ್ತಡಗಳಿಂದ ಪರಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಚಿಂತಿಸಿದಾಗ ಅರಳಿದ ಕನಸೇ "ಕಾನನ" ಎಂಬ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ತೋಟ.

ಮೈಸೂರು ತಾಲೂಕು ಜಯಪುರ ಹೋಬಳಿಯ ಬರಡನಪುರದ ಕೆರೆ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿದೆ ಕಾನನ. ಹೌದು.ನಿಜಕ್ಕೂ ಇದೊಂದು ಮಾದರಿ ಎನಿಸಬಲ್ಲ ಓಟವಿಲ್ಲದ, ಆಯಾಸವಿಲ್ಲದ, ಎದುಸಿರಿಲ್ಲದ ಬದುಕ ಹುಡುಕಿಹೊರಟವರ ಸಾವಯವ ಕಥಾನಕ.

ಅರಿವು ಶಾಲೆಯ ಟ್ರಸ್ಟಿ ಹೋಮಿಯೋಪತಿ ವೈದ್ಯ ಡಾ.ಮನೋಹರ್, ಪರಿಸರ ತಜ್ಞ, ಸಿವಿಲ್ ಎಂಜಿನೀಯರ್ ಗುರು ಪ್ರಸಾದ್, ಎನ್ಐ ಕಾಲೇಜಿನ ಪ್ರೋಫೆಸರ್ ಕ್ರಿಸ್ಟ್ ನಿದರ್ೇಶಕ ಡಾ.ಶ್ಯಾಂಸುಂದರ್, ವಿಜಯ್, ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಶರ್ಮ ಮತ್ತು ಡಾ.ಗಣೇಶ್ ಅವರೆಲ್ಲ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕಟ್ಟಿದ್ದು ಕಾನನ.

ಅವರು ಆರು ಜನ ಗೆಳೆಯರು. ಅವರಿಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಸಮಾನಆಸಕ್ತಿ, ಸದಭಿರುಚಿ,ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿ ಇತ್ತು. ಎಲ್ಲರೂ ಉದ್ಯೋಗಸ್ಥರು. ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿ ಬದುಕಲು ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟು ಹಣ, ಸ್ವಂತ ಮನೆ, ಸುಂದರ ಸಂಸಾರ ಇದ್ದ ಗೆಳೆಯರು. ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಆಗಾಗ ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಜೊತೆಯಾಗಿ ಒಂದೆಡೆ ಸೇರುತಿದ್ದರು.

ಆಗ ಅವರಿಗನಿಸಿತು, ಕೆಲಸದ ನಡುವೆ ಸಿಗುವ ಇಂತಹ ಅಮೂಲ್ಯ ಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ನಾವೇಕೆ ಹೀಗೆ ಕಾಡು ಹರಟೆಯಲ್ಲಿ ಕಳೆದು ಬಿಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಈ ವೇಳೆಯನ್ನು ಸದುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ, ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ನಮ್ಮಿಂದ ಏನಾದರೂ ಸಹಾಯವಾಗುವಂತಹ ಖುಷಿಯ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಲ್ಲ ಎಂದುಕೊಂಡರು.

ತಮ್ಮ ಕನಸಿಗೆ ರೂಪ ಕೊಟ್ಟಾಗ "ಕಾನನ" ಎಂಬ ಹಸಿರು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ತೋಟ ಅರಳಿ ನಿಂತಿದೆ. ಆರು ಜನ ಗೆಳೆಯರು ಆರು ಬ್ಲಾಕ್ಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದು ತಮ್ಮಗೆ ಬೇಕಾದ ಹಣ್ಣು, ತರಕಾರಿ,ಸೊಪ್ಪು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ವಿಷಮುಕ್ತವಾಗಿ ಬೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ವೈದ್ಯರು,ಎಂಜಿನೀಯರ್ಗಳು,ಖಾಸಗಿ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಮಾಡುವವರು ಎಲ್ಲರೂ ಸೇರಿ ತಮಗೆ ಬೇಕಾದಂತೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡ ಸಹಜ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿತೋಟ ನಗರದ ಬೇಸರದ ಬದುಕಿಗೆ ಪಯರ್ಾಯ ಹುಡುಕಾಟ ನಡೆಸುವವರಿಗೆಲ್ಲ ಮಾದರಿಯಂತಿದೆ.

ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಆಗಾಗ ಕಾನನದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿ ಶ್ರಮದಾನ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.ನಕ್ಕು ನಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಕಾನನ ಹಬ್ಬ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಗ್ರಾಮೀಣ ಕಲೆಗಳು ನಶಿಸಿಹೋಗದಂತೆ ಕಾಪಿಡುತ್ತಾ, ಕ್ರೀಡೆ,ಸಾವಯವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಪರಿಚಯ, ವಿಷಮುಕ್ತ ಆಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವಂತಹ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಅಲ್ಲಿ ಹಕ್ಕಿಗಳಿಗೆ ಮರದ ಮೇಲೆ ಗಾಜಿನ ಸೀಸೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಳುತುಂಬಿ ತೂಗು ಬಿಡಲಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿಗೂ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇದೆ. 20 ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಟ್ರೀ ಹೌಸ್, ಹ್ಯಾಂಡ್ ಪಂಪ್. ಸಣ್ಣ ಏತ ನೀರಾವರಿ ಎಲ್ಲವೂ ಅವರ ಸೃಜನಶೀಲತೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿವೆ.

ಕಾನನ ನೋಡಲು ಗೆಳೆಯ ಶಿವಾನಂದ್ ಮತ್ತು ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಕ ಶಿವನಾಗಪ್ಪ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಹೋದಾಗ ಡಾ.ಗಣೇಶ್ ತಮ್ಮ ಮಡದಿ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಕಾನನದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಬಂದಿದ್ದರು. ಕಾನನ ಸುತ್ತಿಬಂದ ನಾವು ಅವರನ್ನು ಮಾತಿಗೆಳೆದೆವು.

"ನಮಗೆ ಇಂದು ರಜಾ. ಅದಕ್ಕೆ ನಾವು ಕಾನನಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದೇವೆ. ಮಾಲ್ಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವ ಬದಲು, ಶಾಪಿಂಗ್ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಸಿಟಿಗೆ ಹೋಗುವ ಬದಲು ನಾವು ಕಾನನಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದೇವೆ.ಇಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಯಾವ ಖಚರ್ು ಇಲ್ಲ. ಒಳ್ಳೆಯ ಗಾಳಿ, ಕಣ್ಣಿಗೆ ಮುದ ನೀಡುವ ಹಸಿರು, ಮನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ಸೊಪ್ಪು ತರಕಾರಿ, ಹಣ್ಣು ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಆನಂದವೂ ಆಗುತ್ತದೆ ಎಂದರು ಡಾ.ಗಣೇಶ್.

ಉಳಿದವರು ಅವರವರ ರಜಾ ದಿನಗಳನ್ನು, ಬಿಡುವಿನ ಸಮಯವನ್ನು ಹೊಂದಿಸಿಕೊಂಡು ಕಾನನಕ್ಕೆ ಬಂದು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಆಗಾಗ ಎಲ್ಲರೂ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರುತ್ತೇವೆ. ನಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ. ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ಬೇಕು ಬೇಡಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಒಂದಷ್ಟು ಸಮಯ ಜಾಗ ಇದರಿಂದ ನಮಗೆ ಸಿಕ್ಕಂತಾಗಿದೆ ಎಂದರು.

ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ಶಾಲಾ ಕಾಲೇಜುಗಳ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಬೆಳೆಯುವುದನ್ನು ಕಲ್ಪಸಿಕೊಳ್ಳಿ "ಕಾನನ"ದಂತಹ ಮಾದರಿಗಳು ಎಷ್ಟು ಮುಖ್ಯ ಎನ್ನುವುದು ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದೆಲ್ಲಾ ಹೇಗೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು ಎಂದು ಡಾ.ಗಣೇಶ್ ಅವರನ್ನು ಕೇಳಿದರೆ 

ಜಮೀನಿಗೆ ಅಲೆದಾಟ : " ಅದು 2004. ನಾವು ಆರು ಜನ ಗೆಳೆಯರು ಒಂದಿಷ್ಟು ಜಮೀನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡೋಣ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆವು.

ಆರು ತಿಂಗಳು ಜಮೀನು ಹುಡುಕಲು ಅಲೆದಾಡಿದೆವು.ಕೊನೆಗ ಮೈಸೂರಿಗೆ 15 ಕಿ.ಮೀ.ಅಂತರವಿರುವ ಬರಡನಪುರ ಈ ಜಮೀನನ್ನು ಕೊಂಡುಕೊಂಡೆವು. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮೂರುವರೆ ಎಕರೆ ನಂತರ ಈಗ 2008 ರಲ್ಲಿ ಅರ್ಧ ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿದೆವು. ಈ ಅರ್ಧ ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಲ್ಯಾಣಿ ಕೊಳ ಮತ್ತು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಬೇಲದ ಮರ ಇತ್ತು. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಈ ತುಂಡು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದೆವು ಎಂದು ಕಲ್ಯಾಣಿಯತ್ತ ಕೈ ಮಾಡಿ ತೋರಿಸಿದರು ಗಣೇಶ್. ಮೊನ್ನೆಯಾದ ಮಳೆಗೆ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಭತರ್ಿಯಾಗಿ ನೀರು ಆಚೆ ಹರಿಯುತ್ತಿತ್ತು. ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳೆಲ್ಲ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಹೋಗಿದ್ದವು.

ನಾವು ಜಮೀನುಕೊಂಡಾಗ ಇದು ಬಯಲಿನಂತೆ ಇತ್ತು.ಒಂದೆರಡು ದೊಡ್ಡ ಮಾವಿನ ಮರಗಳು ಮಾತ್ರ ಇದ್ದವು,ಬೇರೆನೂ ಇರಲಿಲ್ಲ.ಈಗ ನೀವು ನೋಡುತ್ತಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಗಿಡಮರಗಳು,ತೆಂಗು ಎಲ್ಲಾ ನಾವು ನೆಟ್ಟು ಬೆಳೆಸಿದ್ದು ಎಂದರು.

ಆರು ಜನರು ನಮ್ಮ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಸೇರುವ ತುಂಡುಭೂಮಿಯನ್ನು ನಮ್ಮ ನಮ್ಮ ಹೆಸರಿಗೆ ಖಾತೆ ಮಾಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಮೂರುವರೆ ಎಕರೆ ಸೇರಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೋಲಾರ್ ತಂತಿ ಬೇಲಿ ಹಾಕಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ.ಉಳಿದಂತೆ ನಮ್ಮ ಭಾಗದ ತೋಟಗಳನ್ನು ನಮಗೆ ಬೇಕಾದಂತೆ ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ

ಎದುರುಗಡೆ ಇರುವ ಅರ್ಧ ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಮನೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ತೋಟದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಮಾಡುವ ನೌಕರನಿಗೆ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಮನೆಕಟ್ಟಿದ್ದೇವೆ. ಮನೆಗೆ ಮಳೆ ನೀರು ಕೊಯ್ಲು ಅಳವಡಿಸಿದ್ದು ಅದನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂದರು.

ವಿವಾಹ ವಾಷರ್ಿಕೋತ್ಸವ " ಮೊನ್ನೆ ನಮ್ಮ ಗೆಳಯರ ಬಳಗದ ಶ್ಯಾಂಸುಂದರ್ ಅವರ ವಿವಾಹ ವಾಷರ್ಿಕೋತ್ಸವವನ್ನು ಕಾನನದಲ್ಲೇ ಆಚರಿಸಿದೆವು. ಚಪ್ಪರಹಾಕಿ ಎಲ್ಲಾ ಆರುಮಂದಿ ಗೆಳೆಯರ ಕುಟುಂಬದ ಮನೆಮಂದಿಯೆಲ್ಲ ಸೇರಿ ಮರುಮದುವೆಯಂತೆ ಆಚರಿಸಿ ಸಂಭ್ರಮಿಸಿದೆವು. ಮನೆಗೆ ಚಪ್ಪರ ಹಾಕಿ ಸಿಂಗಾರಮಾಡಿ ಸಂಜೆವರೆಗೂ ಇಲ್ಲೆ ಇದ್ದು ಖುಷಿ ಪಟ್ಟುಹೋದೆವು ಎಂದು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡರು ಡಾ.ಗಣೇಶ್.

ಮುಂದೆ ನಮ್ಮ ನಿವೃತ್ತ ಜೀವನವನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಇಲ್ಲೆ ಕಳೆಯುವ ಯೋಜನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.ಜೊತೆಗೆ ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ಮದುವೆಗಳನ್ನು ಯಾರದೋ ಛತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಾಡುವ ಬದಲು ಕಾನನದಲ್ಲೇ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದೇವೆ ಎಂದರು.

ಖಚರ್ು ವೆಚ್ಚ : ತೋಟದ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಬೇಕಾದ ನೌಕರನ ಸಂಬಳ, ಮನೆ ಕ್ಲೀನಿಂಗ್ ನಂತಹ ಕೆಲಸಗಳಿಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸೇರಿ ಒಂದು ಗ್ರೂಫ್ ಪಂಢ್ ಇಟ್ಟಿದ್ದು ಅದರಲ್ಲಿ ಖಚೂಮಾಡುತ್ತೇವೆ.ಉಳಿದಂತೆ ನಮ್ಮ ಭಾಗದ ತುಂಡುಭೂಮಿಯ ಖರ್ಚನ್ನು ನಾವೇ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹಣಕೊಟ್ಟು ಹಣ್ಣು ತರಕಾರಿ ಖರೀದಿಸುವುದು ಬೇರೆ. ಆದರೆ ನಾವೇ ಬೆಳೆದ ಹಣ್ಣು ತರಕಾರಿಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುವುದರಲ್ಲಿ ಇರುವ ಖುಷಿ ಅದರಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಾವು, ಸಪೋಟ,ಸೀಬೆ,ಪನ್ನೇರಳೆ,ಬಾಳೆ,ನಿಂಬೆ ಅಮಟೆ,ಅಂಟುವಾಳ,ಪುನರ್ಪುಳಿ,ನೆಲ್ಲಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಆರ್ಯವೇದ ಔಷದೀಯ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಅಡಿಗೆಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಮತ್ತಿತರ ಕಸವನ್ನು ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ತೋಟಕ್ಕೆ ತಂದು ಗಿಡದ ಬುಡಕ್ಕೆ ಹಾಕುತ್ತೇವೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಬತ್ತವನ್ನು ಬೆಳೆದಿದ್ದವು. ಮೊದಲು ಪ್ರತಿ ಭಾನುವಾರ ಎಲ್ಲರೂ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತಿದ್ದೆವು.ಈಗ ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಲ್ಲ ಒಬ್ಬರು ಪ್ರತಿದಿನ ಬಂದು ಹೋಗುತ್ತೇವೆ. ಆಗಾಗ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರುತ್ತೇವೆ ಎಂದರು.

ಟ್ರೀ ಹೌಸ್ : ಶ್ಯಾಂಸುಂದರ್ ಅವರಿಗೆ ಸೇರಿದ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಟ್ರೀ ಹೌಸ್ ಥಟ್ಟನೇ ಗಮನಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ನಾಲ್ಕು ಮರಗಳ ನಡುವೆ ಕಬ್ಬಿಣದ ಕಂಭಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಇಪ್ಪತ್ತು ಅಡಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ನಿಮಾಘಣಮಾಡಿರುವ ಟ್ರೀ ಹೌಸ್ ನೋಡಲು ಆಕರ್ಷಣೀಯವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ.

ಒಂದು ಹಾಲ್ ಮತ್ತು ವಾಶೀಂಗ್ ರೂಂ ಹೊಂದಿರುವ ಟ್ರೀಹೌಸ್ 10* 15 ಅಡಿ ಅಳತೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಮೇಲಕ್ಕೆ ಹತ್ತಲು ಬಿದಿರಿನ ಏಣಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ವಿದ್ಯುತ್ಗೆ ಸೋಲಾರ್ ದೀಪದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

ಪರಿಸರ ಪ್ರೀತಿ : ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿದಾಗ ಬರಡನಪುರ ಕೆರೆಯಲ್ಲಿ ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಲೆಂದು ಮೂರು ಐಲ್ಯಾಂಡ್ ನಿಮರ್ಾಣ ಮಾಡಿದ್ದೆವು. ಅದರಲ್ಲಿ ಈಗ ಒಂದು ಮಾತ್ರ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ. ಕೆರಯ ಆಚೆಬದಿಯಲ್ಲಿ, ಸುತ್ತಾ ಒಂದಷ್ಟು ಗಿಡಗಳನ್ನು ಹಾಕಿದ್ದೆವು.ಈಗ ಅವೆಲ್ಲಾ ಬೆಳೆದು ದೊಡ್ಡ ಮರಗಳಾಗಿವೆ ಎಂದು ಮರಗಳತ್ತ ಕೈಮಾಡಿ ತೋರಿಸಿದರು.

ನಗರದ ಒತ್ತಡದ ನಡುವೆಯೂ ಹಳ್ಳಿಯ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯನ್ನು ಪರಿಸರ ನಿಮರ್ಾಣಕ್ಕೆ ನೀಡಿರುವ ಗೆಳೆಯರ ಕಾನನದ ಕನಸನ್ನು ಕಣ್ತಂಬಿಕೊಂಡು ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆಯುವವರು ಡಾ.ಗಣೇಶ್ 9900293689 ಅಥವಾ ಶ್ಯಾಂಸುಂದರ್ 9972695511 ಸಂಪಕರ್ಿಸಿ.

ಭರಮಗೌಡ್ರ ಎಂಬ ಸಾವಯವ

 ಕೃಷಿಕನ ಪಯಣದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ

ಮೈಸೂರು : "ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಯ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ನನ್ನಷ್ಟು ಬೆಳೆದವರು ಯಾರೂ ಇಲ್ಲ.ಎಲ್ಲಾ ಬೆಳೆಯಲ್ಲೂ ಬಂಪರ್ ಬೆಳೆ.ಪ್ರತಿ ಬೆಳೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರೋತ್ಸವ ನನ್ನ ಹೊಲದಲ್ಲೇ.ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನಾನು   ಹೀರೋ ಅನ್ನುವಂತೆ ಆಗಿಬಿಟ್ಟೆ.ಆದರೆ ಈ ಅಧಿಕ ಇಳುವರಿಯೆಲ್ಲಾ ಕೇವಲ ಕೆಲವೇ ವರ್ಷಗಳು ಮಾತ್ರ.

ನಂತರ ಎಷ್ಟೇ ಗೊಬ್ಬರ ಹಾಕಿದರೂ ಮೊದಲಿನಂತೆ ಇಳುವರಿ ಇಲ್ಲ.ಕೀಟ ರೋಗ ಬಾಧೆಯಂತೂ ಸಹಿಸಲಸಾಧ್ಯ.ಮೆಣಸಿ ಗಿಡ,ಅಣ್ಣೀಗೇರಿ ಕಡಲೆಗಂತೂ ಅದೆಷ್ಟು ವಿಷಹೊಡೆಯುತ್ತಿದ್ದೆವೋ.ಬೆಳೆದುದ್ದರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರ ಪಾಲನ್ನೂ ಕೊಟ್ಟು,ಎರಡು-ಮೂರು ವರ್ಷಕ್ಕಾಗುವಷ್ಟು ದವಸ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂಮೃದ್ಧವಾಗಿ ತುಂಬಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ನಾವು ಕೆಲವೇ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಏನೂ ಇಲ್ಲ ಅನ್ನುವ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಬಂದುಬಿಟ್ಟಿದ್ದೆವು"

ಹೀಗೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಯ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಎಳೆಎಳೆಯಾಗಿ ಬಿಚ್ಚಿಡುತ್ತಲೆ ಹಸಿರುಕ್ರಾಂತಿ ತಂದಿಟ್ಟಿ ಆಪತ್ತುಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ ನಾಡಿನ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕ ಡಿ.ಡಿ.ಭರಮಗೌಡ್ರ.ಈಗ ಅವರು ನಮ್ಮ ನಡುವೆ ಇಲ್ಲ ಆದರೆ ಅವರ ಕೃಷಿ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳಿಗೆ ಎಂದಿಗೂ ಸಾವಿಲ್ಲ.

ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದವರು ಹಲವರಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಮಳೆಯಾಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಮಾಡಿ ಗೆದ್ದವರು ಅಪರೂಪ. ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ,ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ ಕೃಷಿಯ ಆಳ-ಅಗಲಗಳನ್ನು ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟು ಇಡೀ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೊಸ ಅರಿವನ್ನು ಮೂಡಿಸಿದವರು ಭರಮಗೌಡ್ರ. ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ರೈತರಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾವನ್ನು ತುಂಬಿದರು.

ಇಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಕುರಿತು ಬಂದಿರುವ ಪುಸ್ತಕವೊಂದರ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮಗೆ ಹೇಳಬೇಕು. "ಡಿ ಡಿ ಭರಮಗೌಡ್ರ ಬದುಕು ಬೇಸಾಯ-ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕನ ಮಹಾನ್ ಪಯಣ" ಎಂಬ ಗೌಡ್ರ ಕೃಷಿ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿ ನಿರೂಪಣೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಸಹಜ ಸಾಗುವಳಿಯ ಸಂಪಾದಕಿ ವಿ.ಗಾಯತ್ರಿ .ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಫಾರ್ ಕಲ್ಚರಲ್ ರಿಸಚರ್್ ಅಂಡ್ ಆ್ಯಕ್ಷನ್ (ಇಕ್ರಾ) ಈ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.

ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಕರಾಗಿ,ಇಲಾಖೆಯ ಕಣ್ಮಣಿಯಾಗಿ ಹೆಸರು ಮಾಡಿದ್ದ ಭರಮಗೌಡ್ರ ತಾನು ಎಡವಿದ್ದೇನೆ,ದಾರಿ ತಪ್ಪಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಅರಿತುಕೊಂಡು ಪಯರ್ಾಯದಾರಿ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಗೆ ಬಂದದ್ದು ಇವರನ್ನು ಸಾವಯವ ಹಾದಿಯ ಮಹಾನ್ ಪಯಣಿಗನಾಗಿಸಿತು. ಇಂತಹ ಮಹಾನ್ ಪಯಣದ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಅಕ್ಷರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಜೀವಂತಗೊಳಿಸಿ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಗಾಯತ್ರಿ ಅವರ ಶ್ರಮಕ್ಕೆ ರೈತರು ಋಣಿಗಳು.

ಹುಡುಕಾಟದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ : 28 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಮುಂಬೈನ ಸಮುದ್ರ ತಟದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ "ಸಹಜ ಕೃಷಿ-ಬದುಕಿನ ಕಾರ್ಯಾಗಾರ"ದ ಬಗ್ಗೆ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದ್ದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ನೋಡಿ ಗೆಳೆಯರನ್ನು ಕೂಡಿಕೊಂಡು ಅಲ್ಲಿಗೆ ನಡೆದುಬಿಡುತ್ತಾರೆ ಭರಮಗೌಡ್ರ.ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಾವಯವ-ಸಹಜ ಕೃಷಿ ಲೋಕದ ಮಹಾನ್ ಘಟಾನುಘಟಿಗಳನ್ನು ಭೇಟಿಮಾಡುತ್ತಾರೆ.ಅಲ್ಲಿಂದ ರೈಲು, ಬಸ್ಸು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಗುಜರಾತಿನ ಭಾಸ್ಕರ್ ಸಾವೆಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ರಾಜು ಟೈಟಸ್, ಪಾಂಡಿಚೇರಿಯ ಆರೋವಿಲ್ ಕೃಷಿ ಆಶ್ರಮದವರೆಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾದ ಎಲ್ಲರ ಸಹಜ ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿನೀಡಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಅವಲೋಕಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಅಲ್ಲಿಂದ ಭರಮಗೌಡ್ರ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಪ್ರಯೋಗ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಕೃಷಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಎಲ್ಲಾ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಗೆ ಚಂದಾದಾರರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಪಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿ ಹಗಲುರಾತ್ರಿ ಓದುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಬುದ್ದಿವಂತ ರೈತನ ಅರಿವು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಪಕ್ವವಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಅವರ ಜಮೀನು ಕೂಡ ತನಗೇನು ಬೇಕು,ಏನು ಬೇಡ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಾ ಗಟ್ಟಿ ಸಾವಯವ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಗದಗ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶಿರಹಟ್ಟಿ ತಾಲೂಕಿನ ಯಳವತ್ತಿ ಗ್ರಾಮದ ಭರಮಗೌಡ್ರ ತಾವು ಕಲಿಯುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಇಡೀ ರೈತ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಸರಿದಾರಿಗೆ ನಡೆಸಿದ್ದು ಅನುಕರಣೀಯವಾಗಿದೆ. ಸಮಾನ ಆಸಕ್ತ ಗೆಳೆಯರನ್ನು ಕೂಡಿಕೊಂಡು "ಧರಿತ್ರಿ ಬಳಗ" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕರ ಕೂಟ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಅತ್ಯಂತ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲವಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಂಡು ಬಂದವರು ಇವರು.

ರೈತ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ರೈತರ ದನಿಯೇ ಇಲ್ಲದಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಬಂದ ಈ ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಗಟ್ಟಿ ಧ್ವನಿ ತನ್ನ ಸಾಚಾತನದಿಂದ ಸಾವಿರಾರು ರೈತರ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದ ಸಂಕೇತವಾಯಿತು.ಹತ್ತಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಭರಮಗೌಡ್ರ ಕೃಷಿ ಅನುಭವ,ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಧ್ವನಿರೂಪದಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಿಸಿಕೊಂಡು "ಸಹಜ ಸಾಗುವಳಿ' ದ್ವೈಮಾಸಿಕ ಕೃಷಿ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸರಣಿ ಲೇಖನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಂದ ವಿಚಾರಗಳು ಈಗ ಪುಸ್ತಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಒಂದೆಡೆ ಸಿಕ್ಕಿರುವುದು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕರ ಕೈ ದೀವಿಗೆಯಂತೆ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಬದುಕು, ಬೇಸಾಯ ಮತ್ತು ನೆನಪಿನ ಪುಟಗಳು ಎಂಬ ಮೂರು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ಹರಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಭರಮಗೌಡ್ರ ಬಾಲ್ಯ, ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿಯ ಮುಂಚಿನ ದಿನಗಳು, ಹುಡುಕಾಟದ ಹಾದಿ ಮತ್ತು ಮುಂಗಾರಿಗೂ ಮುನ್ನಾ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಕೆಲಸಗಳು, ಕೃಷಿಲೋಕದ ವಿಸ್ಮಯ ಬೀಜ, ಹಸಿರು ಗೊಬ್ಬರ ಏಕೆ ಬೇಕು, ಮಣ್ಣಿನಂತೆ ಮಳೆ ಮಳೆಯಂತೆ ಬೆಳೆ ಹೀಗೆ ರೈತರಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ವಿವರವಾಗಿ ತಿಳಿಸಿಕೊಡಲಾಗಿದೆ.

ಕೃಷಿಯ ಪರಂಪರೆಯ ಜೊತೆಗೆ ನಶಿಸಿಹೋದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಡುವ ಈ ಕಥನ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಹಂಬಲಿಸುವ ರೈತರಿಗೆ,ಅದರಲ್ಲೂ ಸಣ್ಣ ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ರೈತರಿಗೆ ದಾರಿದೀಪವೂ ಮತ್ತು ಈ ನಾಡಿನ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಚಳವಳಿಗೆ ಅನನ್ಯ ಕೊಡುಗೆಯೂ ಆಗಬಲ್ಲದು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಇಕ್ರಾದ ಪಿ.ಬಾಬು.

ಡಿ.ಆರ್.ಪಾಟೀಲ್,ಬಸವರಾಜು ಹೊರಟ್ಟಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಿಎಸ್ಸಿ ವ್ಯಾಸಂಗಮಾಡಿ ಕೃಷಿಗೆ ಮರಳಿದ ಭರಮಗೌಡ್ರ ಅವರ ಕೃಷಿಯ ಬಗೆಗಿನ ಆಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ತುಡಿತ ಅವರನ್ನು ಯಶಸ್ವಿ ಕೃಷಿಕರನ್ನಾಗಿಸಿದೆ. ದಿನಕ್ಕೆ ಬರೀ 24 ಗಂಟೆಯ ಬದಲು 48 ಗಂಟೆಯಾದರೂ ಇರಬಾರದೇ ಎಂದುಕೊಂಡು ಕೃಷಿಕಾಯಕದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಇವರು ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದಕ್ಕೂ ಲೆಕ್ಕ ಇಟ್ಟು ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾಗಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.

"ಯಾವ ಬೆಳೆ ಎಂದು ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಿದೆವು? ಎಷ್ಟು ಕೆಲಸಗಾರರಿದ್ದರು.ಎಷ್ಟು ಹೆಣ್ಣಾಳು ? ಎಷ್ಟು ಗಂಡಾಳು? ಬೀಜ ಹಾಕಿದವರು ಯಾರು? ಗೊಬ್ಬರ ಹಾಕಿದವರು ಯಾರು? ಯಾವ ಬೆಳೆಗೆ ಎಷ್ಟು ಬಿತ್ತನೆ ಬೀಜ ಹೋಯಿತು. ಎಷ್ಟು ಗೊಬ್ಬರ ಹೋಯಿತು? ಎಷ್ಟು ಔಷಧ ಹೊಡೆದೆವು ಎಲ್ಲಾ ವಿವರಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ ಲೆಕ್ಕ ಬರೆದು ಇಡುತ್ತಿದ್ದೆ.ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ರೈತರಾರು ಲೆಕ್ಕ ಬರೆದು ಇಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.ನಾನು ದಿನರಾತ್ರಿ ಚಾಚೂ ತಪ್ಪದೆ ಲೆಕ್ಕ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದೆ.ಇದರಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಎಷ್ಟು ಖಚರ್ು,ಎಷ್ಟು ಲಾಭ ಎನ್ನುವ ಸರಿಯಾದ ಲೆಕ್ಕ ಸಿಕ್ಕಿಬಿಡುತಿತ್ತು." ಎನ್ನು ಭರಮಗೌಡ್ರ ಯಶಸ್ವಿ ಕೃಷಿಯ ಗುಟ್ಟು ಇರುವುದು ಇಲ್ಲೇ ಎನ್ನುವುದು ಎಂತಹವರಿಗೂ ಗೊತ್ತಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ.

ಕೃಷಿಯ ಖಚರ್ುವೆಚ್ಚದ ಬಗ್ಗೆ ಲೆಕ್ಕ ಹಿಡದೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಾಳಾಗಿರುವ ರೈತರು ಈಗಲಾದರೂ ತಮ್ಮ ಕರ್ಮಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ಗಳಿಸಿದ ಕಾಲ ಹಣದ ಬಗ್ಗೆ ಲೆಕ್ಕ ಇಡದಿದ್ದರೆ ಕೃಷಿಯೂ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ ರೈತರು ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಸತ್ಯವನ್ನು ಅರಿಯಬೇಕು.

ಉತ್ತರ ಕನರ್ಾಟಕದ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿ, ಕುಸುಬಿಯಂತಹ ಎಣ್ಣೆಕಾಳುಗಳನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಕೀತರ್ಿಯೂ ಇವರದೆ. ಆಗ ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿಯನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಹೊಯ್ದರೆ 'ಏನು ಇದು' ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದರಂತೆ.ಮುಂದೆ ಅದರದ್ದೇ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡದ್ದು ಈಗ ಇತಿಹಾಸ.

15 ವರ್ಷ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿ ಗೆದ್ದು ಸೋತ ನಂತರ ಪಯರ್ಾಯ ಹುಡುಕಾಡದಲ್ಲಿ ನಿರತರಾದ ಭರಮಗೌಡ್ರ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಿಟ್ಟ ನಂತರ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಮೊದಲು ಜಮೀನಿಗೆ ತಿಪ್ಪೆ ಗೊಬ್ಬರ, ಕುರಿ ಗೊಬ್ಬರ ಹೆಚ್ಚಿಗೆಮಾಡಲು ತೀಮರ್ಾನಿಸುತ್ತಾರೆ.ನಂತರ ಹಸಿರೆಲೆ ಗೊಬ್ಬರ. ಸಮಗ್ರ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಬೆಳೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿ ಹಳೇ ಪದ್ಧತಿಗೆ ಮರಳುತ್ತಾರೆ.

" ತಾನು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಆರಂಭಿಸಿದ 1988-89 ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡಾ.ಎಲ್.ನಾರಾಯಣ ರೆಡ್ಡಿ ಅವರು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಪ್ರಚಾರಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ಎಲ್ಲೇ ಇದ್ದರೂ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೆ.ರೆಡ್ಡಿ ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಅನುಭವಗಳನ್ನೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.ರೈತನಾದವನು ಹೊಲದಿಂದ ದೂರ ಇರಬಾರದು.ಹೊಲದಾಗ ಮನೆಮಾಡಿಕೊಂಡು ಇದ್ದರೇನೆ ಕೃಷಿ ನಡೆಯೋದು ಅಂತ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು" ಎಂದು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

"ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಯಾವುದರಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಇದೆಯೋ,ಏನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಹಂಬಲಿಸುತ್ತಾನೋ ಯಾವುದೊ ಒಂದು ರೀತಿಯಿಂದ ತಿಳಿದುಕೊಂಡೇ ತೀರುತ್ತಾನೆ.ಅದು ಅವನಿಗೆ ಸಿಕ್ಕೇ ಸಿಗುತ್ತದೆ.ಹುಡುಕಾಟ ಮಾತ್ರ ನಿಲ್ಲಿಸಬಾರದು" ಎನ್ನುವ ಭರಮಗೌಡ್ರ ಮಾತು ಸಂತನ ನುಡಿಯಂತೆ ಕೇಳುತ್ತದೆ.

ಭೂಮಿ ಸಿದ್ಧತೆಯಿಂದ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಬೀಜಗಳ ಆಯ್ಕೆ, ಮಳೆನೀರು ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಉಳುಮೆ ಎಲ್ಲದ್ದರ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋಗಿರುವ ಭರಮಗೌಡ್ರರ ಕೃಷಿ ಅನುಭವಗಳು ಕುಳಿತಲ್ಲೇ ಆಗಾಧವಾದ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಯವತ್ಮಾಲ್ನ ಅಪ್ರತಿಮ ಸಹಜ ಕೃಷಿಕ ಸುಭಾಷ್ ಶರ್ಮರ ಕಂಟೂರ್ ಅಥವಾ ಸಮಪಾತಳಿ ವಿಧಾನದ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನೋಡಿಬಂದ ಇವರು ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿರುವುದು ನಮ್ಮ ರೈತರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪಾಠವಾಗಬೇಕಿದೆ.

ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಎಷ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಡಬೇಕಿತೊ ಅಷ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಡಲಿಲ್ಲ.ಆದರೆ ಹತ್ತು ವರ್ಷದಿಂದ ಇದ್ದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಈಗಿಲ್ಲ.ಪ್ರತಿ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲೂ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕರು ಇದ್ದಾರೆ. ಅಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ರೈತರು ಬದಲಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವ ಭರಮಗೌಡ್ರ 30 ವರ್ಷದ ಅನುಭವದಲ್ಲಿ ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ಬೇಸಾಯದಲ್ಲಿಅದ್ಭುತ ಕೃಷಿ ಜ್ಞಾನಪಡೆದ ಅನುಭವಿ ಕೃಷಿಕ. ಇವರು ಸಬ್ಸಿಡಿ ಆಸೆಗಾಗಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದವರಲ್ಲ.ನೆಲದ ಪ್ರೀತಿಗಾಗಿ,ಸಮಾಜದ ಪ್ರೀತಿಗಾಗಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದವರು.ಇವರದ್ದು ಪಂಚತಾರಾ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯಲ್ಲ.ಸಣ್ಣ ರೈತರತ್ತ ಮುಖ ಮಾಡಿದ ಸಮಾಜ ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುವ ಕೃಷಿ.ಇಂತಹ ಮಹಾನ್ ಸಾದಕನ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಓದುವ ಮೂಲಕ ಯುವ ರೈತರು ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ಕೊನೆಯ ಮಾತು : ಮೊನ್ನೆ ನಮ್ಮೂರು ವಡ್ಡಗೆರೆಯ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಹೊಸದಾಗಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕರ ಬಳಗ ಕಟ್ಟಲು ರೈತರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆಗ ರೈತಸಂಘದ ತಾಲೂಕು ಅಧ್ಯಕ್ಷ ನನ್ನ ಹೈಸ್ಕೂಲು ಸಹಪಾಠಿಯಾಗಿದ್ದ ಕುಂದಕೆರೆ ಸಂಪತ್ತು ಮಾತನಾಡಿ " ಸರಿ ನಾವೆಲ್ಲ ಸಾಲಗಾರರು. ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿ ಸಾಲತೀರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಅದಕ್ಕೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಲ ತೀರಿಸಿ ನಂತರ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಗೆ ಮರಳುತ್ತೇವೆ' ಅಂದ. ಇದನ್ನು ಕೇಳಿ ನನಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯ ಎನಿಸಲಿಲ್ಲ. ಇದು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ. ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆ ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿರುವ ಮನೋಭಾವ.

ಮಣ್ಣು, ಬೀಜ,ನೀರು,ಗೊಬ್ಬರದ ಬಗ್ಗೆ ರೈತರಿಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸದೆ ಅವರ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಬದಲಿಸುವುದು ಕಷ್ಟ. ರಾಸಾಯನಿಕವೆಂಬ ಒಳಸುಳಿಗೆ ಸಿಲುಕಿ ಒದ್ದಾಡುತ್ತಿರುವ ರೈತರು ಅದೇ ತಮ್ಮ ಪಾಲಿನ ಮೊದಲ ಶತ್ರು ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವವರೆಗೆ ಸಾಲದ ಶೂಲ ನೆತ್ತಿಮೇಲೆ ತೂಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಮಾತ್ರ ನಮ್ಮ ರೈತರ ಧೋರಣೆ,ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಬದಲಿಸಬಲ್ಲ ಮಂತ್ರದಂಡಗಳಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡಬಲ್ಲವು.

ಬಯಲಸೀಮೆಯಲ್ಲಿ ಬಂಗಾರದ ಬೆಳೆ ತೆಗೆದ ಕೊಡಗಿನ ಕಲಿ 

ಮೈಸೂರು : ಕೃಷಿ ಅಂದ್ರೆ ಚಿನ್ನದ ವ್ಯಾಪಾರದಂತೆ ಅಲ್ಲ.ಲಾಭ-ನಷ್ಟ ಲೆಕ್ಕಚಾರದ ಮೇಲೆ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಆಗಲ್ಲ.ಹಾಗಂತ ಕೃಷಿ ನಷ್ಟದ ಉದ್ಯೋಗ ಏನಲ್ಲಾ. ಹತ್ತು ಎಕರೆ ತೋಟದಿಂದ ನಮಗೆ ವಾಷರ್ಿಕ ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ಲಕ್ಷದಿಂದ ಮೂವತ್ತು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಆದಾಯ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಇದಕ್ಕಿಂತ ಜೀವನಮಾಡಲು ಇನ್ನೇನು ಬೇಕು. ಕೃಷಿಗಿಂತ ಖುಶಿಯಾದ ಕೆಲಸ ಮತ್ತೊಂದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಂತ ಖಡಕ್ ಆಗಿ ಹೇಳಿದವರು ಬೋಪು ಫಾರಂನ ಮಾಲೀಕ ಪಿ.ಕೆ.ಸೋಮಣ್ಣ.

ಮೈಸೂರಿನ ಕೂಗಳತೆ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ಬೋಪು ಫಾರಂ. ಸುತ್ತಮತ್ತು ಹತ್ತಾರು ಖಾಸಗಿ ಬಡಾವಣೆಗಳು. ನಡುವೆ ಅಚ್ಚ ಹಸಿರಿನ ತೋಟ. ಅಡಿಕೆ,ತೆಂಗು,ಮೆಣಸು ಸೇರಿದಂತೆ ಹತ್ತಾರು ಹಣ್ಣಿನ ಮರಗಳು. ತೋಟಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಕೊಡಗಿನ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ನೆನಪಿಸುವಂತಹ ತಂಪಾದ ಜಾಗ. ಮೈಸೂರಿನ ಬೋಗಾದಿ ರಸ್ತೆಯ ಕೆ.ಎಮ್ಮನಹಳ್ಳಿಯ ಶ್ರೀ ಮಹಾಲಿಂಗೃಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದ ಸಮೀಪ ಇದೆ ಬೋಪು ಫಾರಂ.

ಮಡದಿ ಕೆ.ಬಿ.ಶಾರದ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಎಪ್ಪತ್ತರ ಇಳಿವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೂ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದವರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಕೃಷಿಯಲ್ಲೇ ಖುಶಿ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಸೋಮಣ್ಣ. ಮೂಲತಃ ಮಡಿಕೇರಿಯವರಾದ ಸೋಮಣ್ಣ ನಲವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಮೈಸೂರಿಗೆ ನೌಕರಿ ಅರಸಿ ಬಂದವರು. ಮೈಸೂರು ಕಾಫಿ ಕ್ಯೂರಿಂಗ್ ವಕ್ಸರ್್ನಲ್ಲಿ ಪತ್ನಿ ಶಾರದ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಗುಮಾಸ್ತನಾಗಿ ನೌಕರಿಗೆ ಸೇರಿದ ಸೋಮಣ್ಣ ತಮ್ಮ ದುಡಿಮೆಯಿಂದ ಸೂಪರ್ ವೈಸರ್ ಆಗಿ, ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಆಗಿ ಕೊನೆಗೆ ಮ್ಯನೇಜಿಂಗ್ ಡೈರೆಕ್ಟರ್(ಎಂಡಿ) ಆಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು.

ಭೂಮಿಗೆ ಬಂತು ಚಿನ್ನದ ಬೆಲೆ : ಅವರು 1981 ರಲ್ಲಿ  ಕೆ.ಎಮ್ಮನಹಳ್ಳಿಯ ಈ ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿದಾಗ ಇದು ಬ್ಯಾರನ್ ಲ್ಯಾಂಡ್. ಇಲ್ಲಿ ಯಾವ ಮರಗಿಡಗಳು ಇರದ ಖಾಲಿ ಪ್ರದೇಶ. ಆಗ ಎಕರೆಗೆ ಏಳು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿಯಂತೆ ಐದು ಎಕರೆ ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದರು.ಒಂದೆರಡು ವರ್ಷದ ಬಳಿಕ ಎಕರೆಗೆ ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ಸಾವಿರ ರೂ ನೀಡಿ ಮತ್ತೆ ಎರಡು ಎಕರೆ ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದರು. ನಂತರ ಮತ್ತೆ ಎಕರೆಗೆ ಎರಡು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ನೀಡಿ ಮೂರು ಎಕರೆ ಖರೀದಿಸಿದರು. ಈಗ ಒಟ್ಟು ಹತ್ತು ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಆ ಭೂಮಿಗೆ ಈಗ ಚಿನ್ನದ ದರ ಬಂದಿದೆ. ಬಯಲಾಗಿದ್ದ ಪ್ರದೇಶವೂ ಅಚ್ಚ ಹಸಿರಿನಿಂದ ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತಿದೆ. ಸೂರ್ಯ ರಶ್ಮಗಳು ಭೂಮಿಗೆ ತಾಕಲು ಶ್ರಮಪಡುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ ಒಂದು ಸುಂದರವಾದ ತೋಟವನ್ನು ಕಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಸೋಮಣ್ಣ.

ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ತಮ್ಮ ಏಕಮಾತ್ರ ಪುತ್ರಿ ಕಳ್ಳಿಚಂಡ ಸುಜ್ಯೋತಿ ರಾಬಿನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಗತಿಶೀಲ ಯುವ ರೈತ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಮಾನಸಗಂಗೋತ್ರಿಯ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಧರೆಯಾಗಿರುವ ಕಳ್ಳಿಚಂಡ ಸುಜ್ಯೋತಿ ರಾಬಿನ್ ವೀರಾಜಪೇಟೆ ಸಮೀಪ ಚಿಕ್ಕಮಂಡೂರಿಗೆ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ವೀರಾಜಪೇಟೆ ತಾಲೂಕು ಮಟ್ಟದ ಪ್ರಗತಿಶೀಲ ಯುವರೈತ ಮಹಿಳೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ತಂದೆಗೆ ತಕ್ಕ ಮಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಸೋಮಣ್ಣನವರ ತೋಟಕ್ಕೆ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಕರಾದ ಸರಗೂರು ಶಿವನಾಗಪ್ಪ ಮತ್ತು ಕಡಕೊಳ ಹರೀಶ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಹೋದಾಗ ಎಪ್ಪತ್ತರ ಇಳಿವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೂ ಸೋಮಣ್ಣ ಕೃಷಿನಿರತರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಉತ್ಸಾಹ, ಅಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಂಡು ನಮಗೆ ಅಚ್ಚರಿಯಾಯಿತು. ಕೃಷಿ ಕೆಲಸದ ನಡುವೆಯೂ ಬಿಡುವುಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅವರು ತಮ್ಮ ನಾಲ್ಕು ದಶಕಗಳ ಕೃಷಿ ಅನುಭವವನ್ನು ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡರು.

ಕೃಷಿಗೆ ಸುವರ್ಣಕಾಲ : "1980 ರಲ್ಲಿ ನಾವು ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿದಾಗ  ತೆರೆದ ಬಾವಿಯಲ್ಲಿ ಏಳೆಂಟು ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀರು ಬರುತ್ತಿತ್ತು.ನಂತರ ಮೂವತ್ತೈದು ಅಡಿಗೆ ಹೋಯಿತು. ಕ್ರಮೇಣ ಅಂತರ್ಜಲ ಪಾತಾಳ ಸೇರಿತು. 150 ರಿಂದ ಆರಂಭವಾದದ್ದು ಈಗ 500 ಅಡಿ ಮುಟ್ಟಿದೆ.ಮುಂದೆ ಏನಾಗುತ್ತದೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಆಗ ಇಪ್ಪತ್ತನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ವಿದ್ಯುತ್ ದೊರೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಅದು ಕೃಷಿಯ ಸುವರ್ಣಕಾಲ. ನೀರು,ಕರೆಂಟು, ಮಳೆ, ಕೃಷಿ ಕಾಮರ್ಿಕರು ಯಾವುದಕ್ಕೂ ತೊಂದರೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ತರಕಾರಿ,ಕಬ್ಬು ಎಲ್ಲಾ ಬೆಳೆದೆ. ನಂತರ ಅದು ಲಾಭದಾಯಕವಲ್ಲ ಅಂತ ಗೊತ್ತಾದಾಗ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬೆಳೆಗಳನ್ನೆ ಪ್ರಾಧಾನವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ತೋಟ ಮಾಡಿಕೊಂಡೆ. ಸಾಲ ಮಾಡಿ ವ್ಯವಸಾಯಮಾಡುತ್ತೇನೆ ಎಂಬ ಧೈರ್ಯ ಇದ್ದು, ಪ್ರಮಾಣಿಕವಾಗಿ ದುಡಿದರೆ ಭೂಮಿತಾಯಿ ಕೈ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ.ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಆರಾಮವಾಗಿ ನೆಮ್ಮದಿಯಿಂದ ಇರಬಹುದು" ಎಂದು ತಮ್ಮ ಹಳೆಯ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ತೆರೆದಿಟ್ಟರು ಸೋಮಣ್ಣ. ಕೊಡಗಿಗಿಂತಲ್ಲೂ ಇಲ್ಲಿ ಅರೇಬಿಕಾ ಕಾಫಿಯನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದ್ದೆ. ಸೂರ್ಯನ ಕಿರಣಗಳು ಭೂಮಿಗೆ ತಾಕಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಂತೆ ತೋಟ ಹಸಿರಾಗಿತ್ತು. ಮೂರು ವರ್ಷದಿಂದ ಮಳೆಯಾಗದೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸೊರಗಿದೆ ಎಂದರು.

ಸಂಕಷ್ಟ ಕಾಲ :"ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮಳೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಕೇವಲ ನಾಲ್ಕು ಇಂಚು ಮಾತ್ರ ಮಳೆಯಾಗಿತ್ತು.ಹತ್ತಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮಳೆನೀರು ಅಳತೆ ಮಾಪನ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ದಾಖಲು ಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದೇನೆ. ಈಗ ನೀರಿಗೆ ತುಂಬಾ ತೊಂದರೆಯಾಗಿದೆ.ಬೋರ್ವೆಲ್ಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಿಲ್ಲ.ಕರೆಂಟೂ ಇಲ್ಲ. ಇಷ್ಟಾದರೂ ನಮ್ಮ ತೋಟ ಹಸಿರಾಗಿದೆ. ಉಳಿದವರ ತೋಟಗಳು ಒಣಗಿ ಹೋಗಿವೆ.ಇದಕ್ಕೆ ನಾವು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾ ಬಂದ ಕ್ರಮ ಕಾರಣ" ಎಂದು ತಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋದರು.

ತೋಟದಲ್ಲಿ ಅಲಲ್ಲಿ ಹಿಂಗುಗುಂಡಿಗಳನ್ನು ನಿಮರ್ಾಣಮಾಡಿರುವುದರಿಂದ ಬಿದ್ದ ಮಳೆಯನೀರು ಅಲ್ಲೇ ಹಿಂಗುತ್ತದೆ.ಒಂದು ಹನಿ ನೀರು ಆಚೆ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ ತೋಟದಲ್ಲೇ ಎರೆಹುಳ ತೊಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲಿಲ್ಲಿ ನಿಮರ್ಾಣಮಾಡಿ ಮಣ್ಣಿನ ಹ್ಯೂಮಸ್ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ತೋಟದಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದ ಎಲೆಗಳು ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲೇ ಕರಗಿ ಗೊಬ್ಬರವಾಗುತ್ತವೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಗಿಡಗಳಿಗೆ ಜೀವಾಮೃತ ಕೊಡಲಾಗಿತ್ತು.ಕಾಂಪೋಸ್ಟ್ ಗೊಬ್ಬರ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು.ಈಗ ಅದನ್ನೆಲ್ಲಾ ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಗಿದೆ.ತೋಟದ ತುಂಬ ಹೊದಿಕೆಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ತೋಟ ತೇವಾಂಶವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡು ಇಂತಹ ಬಿರು ಬೇಸಗೆಯಲ್ಲೂ ಹಸಿರಾಗಿದೆ.

ಹಿಂದೆ ನಮ್ಮ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿರುವ ಎರೆಹುಳು ಗುಂಡಿಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಲು ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಇಲಾಖೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ರೈತರನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿದ್ದರು. ಮಳೆ ನೀರು ಕೋಯ್ಲು ಮತ್ತು ಎರೆಹುಳು ಗುಂಡಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಬಗ್ಗೆ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷಿಕೆ ಕೂಡ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡರು.

ಒಣಗಿ ನಿಂತ ಅಡಿಕೆ : "ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಮತ್ತೊಂದು ಮೂರು ಎಕರೆ ತೋಟ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿತ್ತು. ಅಲ್ಲಿಯೂ ಅಡಿಕೆ,ತೆಂಗು,ಮೆಣಸು ಹಾಕಿದ್ದೆವು. ಈ ತೋಟ ಕಟ್ಟಿದ ಅನುಭವದ ಮೇಲೆ ಮೂರು ಎಕರೆಯನ್ನು ಸುಂದರವಾಗಿ, ಹೆಚ್ಚು ಆದಾಯ ಬರುವಂತರ ಯೋಜಿಸಿ,ಯೋಚಿಸಿ ತೋಟ ಕಟ್ಟಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ಈಗ ಮಳೆ ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಅಡಿಕೆ ಗಿಡಗಳೆಲ್ಲ ಒಣಗಿ ನಿಂತವು.ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅಡಿಕೆ ಇದ್ದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಸಿಲ್ವರ್ ಮರ ಹಾಕಿ ಮೆಣಸು ಬಳ್ಳಿ ಹಬ್ಬಿಸಿದ್ದೇವೆ" ಎಂದರು ಸೋಮಣ್ಣ. ಕಳೆದ ವಾರ ಮಳೆ ಇಲ್ಲದೆ ತೋಟಕ್ಕೆ ಟ್ಯಾಂಕರ್ನಿಂದ ನೀರು ತಂದು ಗಿಡಗಳಿಗೆ ಹಾಕಿದೆವು.ಹೀಗೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಮುಂದುವರಿದರೆ ಬೇಸಾಯ ಕಷ್ಟ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ನಮಗೆ ಕೃಷಿ ಬಿಡುವ ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲ.ಆದರೆ ಸರಕಾರದ ಯೋಜನೆಗಳು ಇಲ್ಲಿಂದ ನಮ್ಮನ್ನು ಒಕ್ಕಲೆಬ್ಬಿಸಿದೆ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಕೃಷಿ ಬಿಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗಾಗಲೇ ಮೈಸೂರು ಮೆಘಾ ಪ್ಲಾನ್ ಪ್ರಕಾರ ನಮ್ಮ ತೋಟ ಇರುವ ಜಾಗವನ್ನು ಸ್ಪೋಟ್ಸರ್್ ಫೆವಿಲಿಯನ್ ಅಂತ ಗುರುತುಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಸ್ಪೋಟ್ಸರ್್ ಫೆವಿಲಿಯನ್ ಆಗಲು ಸೂಕ್ತ ಜಾಗ ಅಲ್ಲ. ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಅಲಿನೇಟೆಡ್ ಲ್ಯಾಂಡ್, ವೃದ್ಧಾಶ್ರಮ,ಕೋಳಿಫಾರಂ ಇದೆ. ಪಕ್ಕೆದಲ್ಲಿ ಆರು ಪಥದ ರಸ್ತೆ ಬರುತ್ತಿದೆ.

ಸುತ್ತಮತ್ತೆಲ್ಲ  ನಿವೇಶನಗಳಿವೆ. ಕೆಲವರು ತರಕಾರಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ.ತೋಟ ಇದೊಂದೆ. ನಾವೆಲ್ಲ ಸೇರಿ ತಕರಾರು ಅಜರ್ಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೂ ಭೂಮಿ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸರಕಾರ ಮುಂದಾದರೆ ಕೃಷಿ ಬಿಡಬೇಕಾಗುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೋಮಣ್ಣ ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಕೃಷಿ ಲಾಭದಾಯಕ : ಕೃಷಿಯನ್ನು ನಂಬಿ ದುಡಿದರೆ ನಷ್ಟ ಇಲ್ಲ. ನಮಗೆ ಆಗಲೂ ಕೂಲಿಕಾಮರ್ಿಕರ ಸಮಸ್ಯೆ ಇರಲಿಲ್ಲ.ಈಗಲೂ ಇಲ್ಲ. ಈಗ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೂಲಿ ಹಣ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಅಷ್ಟೇ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ರೈತರು ಮಳೆ ನೀರು ಕೊಯ್ಲು, ಸಮಗ್ರ ಬೇಸಾಯ ಪದ್ಧತಿ, ಪಶು ಆಧಾರಿತಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಕೃಷಿಯಿಂದಲ್ಲೂ ಲಾಭ ಮಾಡಿ ನೆಮ್ಮದಿಯ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಮೊನ್ನೆ ಯಾರೋ ಇಬ್ಬರು ಸಾಫ್ಟ್ವೇರ್ ದಂಪತಿಗಳು ನಮ್ಮ ತೋಟಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದರು. ಕೆಲಸ ಬಿಟ್ಟು ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಮುಂದಾಗಿದ್ದೇವೆ.ಮಂಡ್ಯದ ಸಮೀಪ ಮೂರು ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿದ್ದೇವೆ. ನಿಮ್ಮ ಸಲಹೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಬೇಕು ಅಂತ ಕೇಳಿದರು. ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೂ ವಿದ್ಯಾವಂತರು ವಲಸೆ ಬರುತ್ತಿರುವುದು ಆಶಾದಾಯಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಯಾಗಿದೆ. ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಯೇ ನೆಮ್ಮದಿ ತರುವ ಕೆಲಸವಾಗಲಿದ್ದು ವಿದ್ಯಾವಂತರು ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಲಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸೋಮಣ್ಣ ಹೇಳಿದರು. ಆಸಕ್ತರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ 9448011528 ಸಂಪಕರ್ಿಸಬಹುದು 

 "ಶಿವಾ" ನಂದನ ಗೋವಿನ ಹಾಡು : ಗಿರ್ ಫಾರಂ

ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯೊಂದಿಗೆ ದೇಸಿಪರಂಪರೆ ಉಳಿಸಲು ಮುಂದಾದ ಯುವಕರು

ಮೈಸೂರು : ಸಹಜ ಕೃಷಿ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗುತ್ತಿದಂತೆ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳಿಗೂ ಮಹತ್ವ ಬಂದಿದೆ. 80 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ರೈತನ ಮನೆಯಲ್ಲೂ ದೇಸಿ ಹಸು, ಎಮ್ಮೆಗಳು ಬೇಸಾಯಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಗೊಬ್ಬರ, ಮನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ಹಾಲು, ಬೆಣ್ಣೆ, ತುಪ್ಪ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಲಿನ ಡೈರಿಗಳು ಆರಂಭವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳು ಕಣ್ಮರೆಯಾದವು.

ಹೆಚ್ಚು ಹಾಲು ಹಿಂಡುವ ಎಚ್ಎಫ್, ಜರ್ಸಿ ಹಸುಗಳು ಕೊಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಜಾಗ ಪಡೆದವು. ಅದೇ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿಯ ಪರಿಣಾಮ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರದ ಅಬ್ಬರವೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು. ಅತಿಯಾದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಮಿನಾಶಕದ ಬಳಕೆಯಿಂದ ನೆಲ ಜಲ ಎಲ್ಲ ವಿಷಯುಕ್ತವಾಯಿತು. ಇಂತಹ ವಿಷಮ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಬರಾಡದ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಜೀವ ನೀಡುವ ಸಂಜೀವಿನಿ ದೇಸಿ ಹಸುವಿನ ಗಂಜಲ ಮತ್ತು ಸಗಣಿ ಎನ್ನುವುದು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ದೇಸಿಹಸುಗಳಿಗೂ ಬೇಡಿಕೆ ಬಂದಿದೆ.

ಕೆಲವರಂತೂ ದೇಸಿಹಸುಗಳನ್ನು ಅಮೂಲ್ಯ ಆಸ್ತಿಯಂತೆ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ದೇಸಿತಳಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿ ಬೆಳೆಸುವ ಪುಣ್ಯ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಬದುಕನ್ನು ಮುಡಿಪಾಗಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಈಚೆಗೆ ದೇಸಿತಳಿ ಹಸುಗಳ ಡೈರಿಫಾರಂ ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಅಲೆಯುವ ಯುವಕರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ನಾಟಿ ಹಸುವಿನ ಹಾಲು ಮತ್ತು ತುಪ್ಪದ ರುಚಿ ನೋಡಿದವರು ಬೇರೆ ರುಚಿ ನೋಡಲು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ. ದೇಸಿಬೀಜ,ದೇಸಿಹಸು,ದೇಸಿ ಜೀವನ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದ ಮಂತ್ರವಾಗುತ್ತಿದೆ. ದೇಸಿಹಸುಗಳಲ್ಲಿ "ಗಿರ್ತಳಿ" ಹಸು ಸಾಕುವುದಂತು ಈಗ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.

ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ಗಮನಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಯುವಕನೊಬ್ಬ ನಗರದಲ್ಲಿ ಕೈತುಂಬಾ ಹಣತರುತ್ತಿದ್ದ ವ್ಯಾಪಾರ ಬಿಟ್ಟು ಗಿರ್ತಳಿ ಹಸು ಸಾಕಲು ಮುಂದಾದ ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕ ಕಥಾನಕ ಇದು. ಈತನ ಹೆಸರು ಶಿವಾನಂದ್. ಮೂಲತಃ ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕುದೇರು ಗ್ರಾಮದ ದಿ.ನಾಗರಾಜಮೂತರ್ಿ ಮತ್ತು ಗೀತಾ ದಂಪತಿಯ ಪುತ್ರ. ಮೈಸೂರು ಸೋಮಾನಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದಿರುವ ಶಿವಾನಂದ್ ನಾಲ್ಕಾರು ವರ್ಷಗಳಕಾಲ ಚಿಲ್ಲರೆಅಂಗಡಿ, ಎಲ್ಐಸಿ ಏಜೆಂಟ್ ಕೆಲಸಮಾಡಿದರು. ನಂತರ ಜನರೊಡನೆ ಮಾತಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಬದಲಾದ ಜೀವನಶೈಲಿ, ಆಹಾರ ಕ್ರಮದಿಂದ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿರುವುದು ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂತು. ಆಗ ಶಿವಾನಂದ್ಗೆ ಹೊಳೆದದ್ದು ದೇಸಿ ಹಸು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮತ್ತು ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ.

ಇದಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಗೆಳೆಯ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿರುವ ತೇಜಸ್ವಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಗಿರ್ ಹಸು ಡೈರಿಫಾರಂ ಶುರುಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇವರಿಗೆ ನಂಜನಗೂಡಿನ ಸುರೇಶ್ ಎನ್ನುವವರು  ಸಧ್ಯಕ್ಕೆ ಇವರ ಯೋಜನೆಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡಲು ತಮ್ಮ ನಾಲ್ಕುವರೆ ಎಕರೆ ಜಮೀನನ್ನು ಉಚಿತವಾಗಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

ನಂಜನಗೂಡು ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಸಿಂಧುವಳ್ಳಿಪುರ ಗ್ರಾಮದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಈ ಗಿರ್ತಳಿಯ ಡೈರಿ ಫಾರಂ ಇದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ಶಿವಾನಂದ್ ಎಚ್.ಡಿ.ಕೋಟೆಯ ಸರಗೂರು ಸಮೀಪ ಬರುವ ಬಿಡಗಲು ಗ್ರಾಮದ ಹೊಳೆತೀರದ ಎರಡೂವರೆ ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳ ಬ್ರೀಡ್ ಸೆಂಟರ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.ಇಲ್ಲಿ ಗಿರ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಳ್ಳಿಕಾರ್ ತಳಿಯ ಹಸುಗಳು ಇವೆ. ಈಗ ಇವರ ಬಳಿ ಹಸು ಕರು ಸೇರಿದಂತೆ ಇಪ್ಪತ್ತೈದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯ ದೇಸಿದನಗಳು ಇವೆ.

ಕುಡಿಯು ಹಾಲೆ ಹಾಲಹಲವಾದರೆ ಇನ್ನಾರಿಗೆ ದೂರುಬೇಕು. ಕಡೆಯ ಪಕ್ಷ ನಮ್ಮ ಮನೆಯವರು, ಸ್ನೇಹಿತರಿಗಾದರೂ ಪೌಷ್ಠಿಕವಾದ ಹಾಲು, ಬೆಣ್ಣೆ, ತುಪ್ಪ ಕೊಡಬೇಕು. ಬರಡಾಗಿರುವ ಭೂಮಿಯನ್ನು ದೇಸಿ ಹಸುಗಳ ಸಗಣಿ ಮತ್ತು ಗಂಜಲದಿಂದ ಮತ್ತೆ ಫಲವತ್ತತೆ ಮಾಡಬೇಕು. ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯ ಜೊತೆ ಉತ್ತಮ ತಳಿಯ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಲು ರೈತರಿಗೆ ನೆರವಾಗಬೇಕು ಎಂದು ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಿ ಗುಜರಾತ್ ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಹತ್ತು "ಗಿರ್" ತಳಿಯ ಹಸುಗಳನ್ನು ತಂದು ಡೈರಿ ಫಾರಂ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದಾಗಿ ಶಿವಾನಂದ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಉತ್ತಮ ತಳಿ ಗಿರ್ : ಇದು ಗುಜರಾತ್ ಮೂಲದ ನಾಟಿ ಹಸು.ಪ್ರಪಂಚದ ಹಳೆಯ ತಳಿ ಹಸುಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದು. ಗಿರ್ ಸಾಕಾಣಿಕೆಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸುಲಭ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಕನಿಷ್ಠ ಸೌಲಭ್ಯ ಸಾಕು. ಮಿಶ್ರತಳಿ ಹಸುವಿಗೆಬೇಕಾದ ವಾತಾವರಣಬೇಕಿಲ್ಲ. ಕನಿಷ್ಠ 10 ಡಿಗ್ರಿ ಉಷ್ಣಾಂಶದಿಂದ ಗರಿಷ್ಠ 50 ಡಿಗ್ರಿ ಉಷ್ಣಾಂಶವನ್ನು ಈ ಹಸು ತಾಳಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲದು. ಇತರ ದೇಶಿಯ ತಳಿಗಳ ಹಸುಗಳ ಹಾಲಿನಲ್ಲಿ ಇರದ ಆಯರ್ುವೇದ ಔಷದೀಯ ಗುಣ ಗಿರ್ ಹಸುವಿನ ಹಾಲಿಗೆ ಇದೆ ಎನ್ನುವುದು ಸಂಶೋಧನೆಯಿಂದ ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ.

ಹೃದಯ ಸಂಬಂಧಿ ಖಾಯಿಲೆಗೆ ಗಿರ್ ಹಸುವಿನ ಹಾಲು ರಾಮಬಾಣ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಗುಜರಾತ್ ಹೈನುಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನ ಇದೆ. ಸರಿಯಾದ ಮೇವು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ನೀಡಿದರೆ ಗಿರ್ ಹಸು ಒಂದು ಸಲಕ್ಕೆ ಎಂಟರಿಂದ ಹತ್ತು ಲೀಟರ್ ಹಾಲು ನೀಡುತ್ತದೆ. ದಿನಕ್ಕೆ ಮೂರು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಹಸುಗಳನ್ನು ಹೊರಗೆ ಬಿಟ್ಟು ಬಯಲಿನಲ್ಲಿ ಮೇಯಿಸಿದರೆ ಹಸುಗಳು ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶಿವಾನಂದ್.

ಗುಜರಾತ್ನಿಂದ ಬಂದ ಗಿರ್ : "ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಹತ್ತಾರು ಡೈರಿ ಫಾರಂಗೆ ಹೋಗಿ ನೋಡಿದೆ. ಯಾರು ದೇಸಿ ಹಸು ಸಾಕುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.ಎಲ್ಲರು ಹೆಚ್ಚು ಹಾಲು ಕೊಡುವ ವಿದೇಶಿ ಹಸುಗಳನ್ನೆ ಸಾಕಿದ್ದರು. ಅದರ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚು. ಜೊತೆಗೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಹಾಲು, ಸಗಣಿ,ಗಂಜಲ ಏನೂ ಅದರಿಂದ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ದೇಸಿ ಹಸು ಸಾಕುವ ಆಲೋಚನೆ ಮಾಡಿದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಗಿರ್ ಹಸುವಿನ ಗಂಜಲದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಅಂಶ ಇದೆ ಎನ್ನುವುದು ಸುದ್ದಿಯಾಗಿತ್ತು.ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಲು ತುಪ್ಪಕ್ಕೆ ಬೇಡಿಕೆ ಇತ್ತು.ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ನೋಡಿ ಗಿರ್ ತಳಿಯನ್ನೆ ಸಾಕಲು ಮುಂದಾದೆ". ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶಿವಾನಂದ್.

ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆ ಯಳಂದೂರು ತಾಲೂಕಿನ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ದೇಸಿಚಿಂತಕ ಸುಭಾಷ್ ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತ್ನಿಂದ ಹತ್ತು ಗಿರ್ ಹಸುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಮಾಡಿ ತಂದೆವು. ಆಗ ಅವು ಗರ್ಭಧರಿಸಿದ್ದವು,ಈಗ ಎಲ್ಲವೂ ಕರು ಹಾಕಿವೆ. ಹೋಗುವಾಗ ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ ಬರುವಾಗ 1900 ಕಿ.ಮೀ.ದೂರದಿಂದ ಹಸುಗಳನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಲಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ತಂದೆವು.ಗುಜರಾತ್ ಹಾಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬೊಬ್ಬರು ಸಾವಿರ ಗಿರ್ ಹಸುಗಳನ್ನು ಸಾಕಿದ್ದಾರೆ. ನಾವು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ಹಸು ತರುವುದು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ನಾವು ಹಸು ಸಾಕುವುದು ಮನವರಿಕೆ ಆದರೆ ಮಾತ್ರ ಅವರು ನಮಗೆ ಹಸುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಮುಂದೆಬರುತ್ತಾರೆ.ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅವರು ನಮ್ಮನ್ನು ಹತ್ತಿರಕ್ಕೂ ಸೇರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲಾ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿ ಒಪ್ಪಂದ ಆದ ನಂತರ ಅಲ್ಲಿಂದ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಹಸು ಕೊಂಡುತರಲು ತಲಾ ಅರವತ್ತು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ವೆಚ್ಚವಾಯಿತು. ಒಟ್ಟು ಹತ್ತು ಹಸುಗಳಿಗೆ ಆರು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ನೀಡಿ ತಂದೆವು ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದರು ಶಿವಾನಂದ್.

ಹಾಲು ತುಪ್ಪಕ್ಕೆ ಬೇಡಿಕೆ : ಗಿರ್ ತಳಿಯ ಹಸುವಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ಹಾಲನ್ನು 80 ರೂಪಾಯಿಗೆ, ಒಂದು ಕೆಜಿ ಬೆಣ್ಣೆಯನ್ನು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿಗೆ, ಒಂದು ಕೆಜಿ ತುಪ್ಪವನ್ನು ಒಂದೂವರೆ ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಕೊಟ್ಟು ಖರೀದಿಸುತ್ತಾರೆ.

ನಾವು ಡೈರಿಗೆ ಹಾಲು ಹಾಕುವುದಿಲ್ಲ. ನಂಜನಗೂಡು,ಮೈಸೂರಿನ ಗ್ರಾಹಕರು ಜೊತೆಗೆ ಕೇರಳದ ಮಂದಿ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಫಾರಂಗೆ ಬಂದು ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ಗಂಜಲ, ಸಗಣಿಗೂ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ. ನಾವು ನಮಗೆ ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಉಳಿದದ್ದನ್ನು ಮಾರಾಟಮಾಡುತ್ತೇವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಈ ಹಾಲಿನ ಮಹತ್ವ ಗೊತ್ತಿರುವವರು ಮೊದಲೆ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಮಾಡಿ ಹಾಲನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವಂತೆ ಹೇಳಿ ಬಂದು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದೆ ರೀತಿಯ ಪ್ರಚಾರ ಕೊಟ್ಟಿಲ್ಲ.ಬಾಯಿಂದ ಬಾಯಿಗೆ ಗಿರ್ ಫಾರಂ ಬಗ್ಗೆ ವಿಷಯ ಮುಟ್ಟಿ ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಆಗಿದೆ. ಪ್ರತಿದಿನ ಒಂದು ಸಮಯಕ್ಕೆ ಹತ್ತರಿಂದ ಹದಿನೈದು ಲೀಟರ್ ಹಾಲು ಮಾರಾಟವಾಗುತ್ತದೆ.ಉಳಿದದ್ದು ಬೆಣ್ಣೆ ತುಪ್ಪಕ್ಕೆ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಮುಂದೆ ದೇಸಿ ಹಸು ತಳಿಗಳ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೇಂದ್ರಮಾಡಿ ರೈತರಿಗರ ಕೈ ಗೆಟುಕುವ ದರದಲ್ಲಿ ಹಸುಗಳನ್ನು ಕೊಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನಮ್ಮ ಉದ್ದೇಶ. ದೇಸಿ ಹಸುವಿನೊಂದಿಗೆ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಚಾರಕ್ಕೆತರಬೇಕು. ಆ ಮೂಲಕ ಗ್ರಾಮೀಣ ಜನರ ಆಥರ್ಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಬೇಕು. ನಗರ ಜನತೆಯ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ವಿಚಮುಕ್ತ ಕೃಷಿ ಎಲ್ಲೆಡೆ ನಡೆಯಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನಮ್ಮ ಆಶಯ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ನಮ್ಮ ತಂಡ ದುಡಿಯುತ್ತಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶಿವಾನಂದ್. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ 9886960185 ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ.

==========================================================

ಮಣ್ಣಿಗೆ ಜೀವ ನೀಡುವ "ಸಂಜೀವಿನಿ" ದೇಸಿಹಸು

ಮೈಸೂರು : ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಗೆ ದೇಸಿ ಹಸು ಅನಿವಾರ್ಯ. ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡರೆ ಒಂದು ದೇಸಿ ಹಸುವಿನಲ್ಲಿ 30 ಎಕರೆ ಕೃಷಿ ಮಾಡಬಹುದು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶೂನ್ಯ ಬಂಡವಾಳದ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಪ್ರವರ್ತಕ ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್.

ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ,ಆರೋಗ್ಯ,ಆಥರ್ಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಗೋ ಆಧಾರಿತ ಕೃಷಿ ಪೂರಕ.ತಾಯಿಯ ಎದೆ ಹಾಲಿನ ನಂತರ "ಸುರ್ವಣಕ್ಷಾರ" ಪೂರಿತ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೊಂದಿರುವ ಜೀವಿ ದೇಸಿ ಹಸು. 18 ಬಗೆಯ ಖನಿಜಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಗೋವಿನ ಸಗಣಿ ಭೂಮಿಗೆ ಜೀವ ಚೈತನ್ಯ ನೀಡುವ ಶಕ್ತಿಪಡೆದಿದೆ.

ಯಾವುದೇ ಬೆಳೆಗೆ ಗೊಬ್ಬರದಂತೆ ಸಗಣಿಕೂಡ ಬೆಳೆಗೆ ಆಹಾರವಲ್ಲ.ಸಗಣಿ ಜೀವಾಣುಗಳ ಸಮುಚ್ಚಯ. ಒಂದು ಎಕರೆಗೆ ಎಷ್ಟು ಲಾರಿ ಸಗಣಿ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ ಎನ್ನುವುದು ಮುಖ್ಯ ಅಲ್ಲ. ಎಷ್ಟುಕೋಟಿ ಜೀವಾಣುಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಬೇಕೆನ್ನುವುದು ಮುಖ್ಯ. ಒಂದು ಗ್ರಾಂ ದೇಸಿ ಹಸುವಿನ ಸಗಣಿಯಲ್ಲಿ ಮೂನ್ನೂರು ಕೋಟಿ ಜೀವಾಣುಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಎಕರೆಗೆ 10 ಕೆಜಿ ಸಗಣಿಯಲ್ಲಿ ಜೀವಾಮೃತ ತಯಾರುಮಾಡಿಕೊಂಡು ನೀಡಿದರೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಚಮತ್ಕಾರಿ ಪರಿಣಾಮ ಕಾಣಬಹುದು.

ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ವರದಾನವಾಗಿರುವ ದೇಸಿಹಸು ಉತ್ತಮ ಪೋಷಣೆ ಮಾಡಿದರೆ ಹತ್ತರಿಂದ ಇಪ್ಪತ್ತು ಲೀಟರ್ ಹಾಲು ನೀಡುತ್ತದೆ.ಗಿರ್,ಸಾಹಿವಾಲ್,ರೆಡ್ಸಿಂಧಿ, ಥಾರ್ ಪಾರ್ಕರ್ ತಳಿಯ ಹಸುಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಹವಾಮಾನಕ್ಕೂ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಬೆಳೆಯುವ ದೇಸಿ ತಳಿಗಳಾಗಿವೆ.

ಯುವಕರು ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯ ಜೊತೆಗ ದೇಸಿ ಹಸುಸಾಕಾಣಿಕೆಯನ್ನು ಜೋಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ನೆಲ,ಜಲ ಉಳಿಸುವ ಜೊತೆಗೆ ವಿಷಮುಕ್ತ ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಮುಂದಾಗಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನಮ್ಮ ಆಶಯ ಕೂಡ ಆಗಿದೆ.

ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ ಆರಂಭ ಕೃಷಿ : ಅದೃಶ್ಯ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರಸ್ವಾಮೀಜಿ

ಮೈಸೂರು : ರಾಜ್ಯದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಕೊಲ್ಲಾಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶ್ರೀ ಕ್ಷೇತ್ರ ಸಿದ್ಧಗಿರಿಯ ಕನೇರಿ ಮಠ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಣೆಯ ಜೊತೆಗೆ ದೇಸಿಯ ಗೋತಳಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆ,ಆದರ್ಶ ಗ್ರಾಮಗಳ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಹಾಗೂ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನಾಡಿನ ಜನರಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗಮನಸೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ.

ಆಧ್ಯಾತ್ಮ, ಧಾರ್ಮಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುತ್ತಲೇ ನೂರಾರು ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣು ತರಕಾರಿ ಬೆಳೆಯುವ ಮೂಲಕ ರೈತರಿಗೆ ಸುಸ್ಥಿರ ಮಾದರಿಯೊಂದನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹತಾಶ ರೈತರ ಬಾಳಲ್ಲಿ ಆಶಾಭಾವನೆ ಮೂಡಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಇಂತಹ ಗುಣಾತ್ಮಾಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರೇರಣ ಶಕ್ತಿ ಶ್ರೀ ಮಠದ ಅದೃಶ್ಯ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮೀಜಿ. ಅವರು ಸಾಗುತ್ತಿರುವ ಹಾದಿ,ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಕೆಲಸಗಳು ಶ್ರೀಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಭಕ್ತರಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಗೌರವಭಾವನೆ ಮೂಡಿಸಿವೆ.

ಮೊನ್ನೆ ನನಗೆ ಶ್ರೀ ಸುತ್ತೂರು ಮಠದ ಕಿರಿಯ ಶ್ರೀಗಳಾದ ಚುಂಚಶ್ರೀ ಅವರಿಂದ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಯೊಂದು ಬಂತು. ಮೈಸೂರಿನ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ರೈತರ ತೋಟಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಕೊಡಿ, ಅದೃಶ್ಯ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಅವರು ಅಂತಹ ರೈತರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದರು.

ನನಗೆ ಮೊದಲು ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಯಿತು ಎಲ್ಲಿಯ ಮಠ, ಅದೆಲ್ಲಿಯ ಕೃಷಿ ಅನಿಸಿತು. ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಅವರ ಹಸಿರು ಪ್ರೀತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಗೌರವಭಾವನೆ ಮೂಡಿತು. ಸಂಜೆ ರೈತರ ತೋಟಗಳ ವಿಕ್ಷಣೆ ನಂತರ ಶ್ರೀಗಳನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದೆ. ಬನ್ನಿ ಎಂದರು.ಸುತ್ತೂರಿನ ಜೆಎಸ್ಎಸ್ ಮಠದಲ್ಲಿ ಸಂಜೆ ಕುಳಿತು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ ಹಸಿರು ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.  

ಜನರ ವಿಶ್ವಾಸ ಮುಖ್ಯ : "ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಮೇಲೆ ಜನರಿಗೆ ವಿಶ್ವಾಸ ಇಲ್ಲ.ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಇದ್ದಾರೆ.ಆದರೂ ಜನರಿಗೆ ಅವರ ಮೇಲೆ ವಿಶ್ವಾಸ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ಜನರ ವಿಶ್ವಾಸ ಇನ್ನೂ ಮಠದ ಸ್ವಾಮಿಗಳ ಮೇಲೆ ಇದೆ. ಸ್ವಾಮೀಜಿಗಳು, ಮಠಗಳು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಮಾದರಿಯಾದರೆ ಜನ ಅದನ್ನು ತಕ್ಷಣ ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಠಗಳ ನಿಜವಾದ ಕೆಲಸ ಕೂಡ ಅದೇ ಆಗಿದೆ. 

ನಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಮಠಗಳು ಕೃಷಿ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಿಂದ ಬಂದ ಮಠಗಳೆ. ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ ಆರಂಭನೇ ಕೃಷಿ. ಋಷಿಗಳ ಮೂಲ ವೃತ್ತಿ ಕೃಷಿ. ಆನಂತರದಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಮಗಳು ಹೋಗಿ ಮಠಗಳಾದವು. ಮಠಗಳ ದೈನಂದಿನ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆ ನಡೆಯಲು ಆ ಕಾಲದ ಸಮಾಜ, ಹಿರಿಯರು ಮಠಗಳಿಗೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಉಂಬಳಿಯಾಗಿ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದರ ಮೇಲೆ ಮಠಗಳು ನಡೆಯಬೇಕು ಅಂತ. ಆದರೆ ಕ್ರಮೇಣ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಅದು ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು. ಆಗಾಗಬಾರದಿತ್ತು.ದುದರ್ೈವ ಆಗಿಬಿಟ್ಟಿದೆ.

ರೈತರಿಗೆ ಆದರ್ಶ ಮಾದರಿಗಳು ಮೊದಲು ಮಠಗಳಲ್ಲಿ ತಯಾರಾಗಬೇಕು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ತಮ್ಮ ಬಳಿ ಬಂದ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಏನೋ ಪ್ರಸಾದ ಕೊಡುವ ಬದಲು ಒಂದಿಷ್ಟು ದೇಸಿ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಕೊಡಬೇಕು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಠದಲ್ಲಿ ನರ್ಸರಿ ಆಗಬೇಕು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಕ್ತರಿಗೂ ಒಂದೊಂದು ಗಿಡ ಕೊಡಬೇಕು. ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸುಮ್ಮನೇ ಒಂದು ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಕೊಟ್ಟರೂ ಸಹಿತ  ಗುರುಗಳು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದು ಅಂತ ಅವರು ಅದನ್ನೆ ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಸಸಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆಸುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ಅದೃಶ್ಯ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರು ಹೇಳುವಾಗ ಅವರಲ್ಲಿದ್ದ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಸಮಾಜ ಬದಲಾವಣೆಯತ್ತ ಮುಖಮಾಡಿದ ನಂಬಿಕೆ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು.

ರೈತರಿಗೆ ಕಾರ್ಯಾಗಾರ : ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಬಾರಿ ಎರಡು ದಿನದ ರೈತರ ಕಾರ್ಯಾಗಾರ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ಅಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣು, ನೀರು, ಬೀಜ ಮತ್ತು ಗೊಬ್ಬರ ಈ ನಾಲ್ಕು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ರೈತರೊಂದಿಗೆ ಚಚರ್ೆ ಸಂವಾದ ನಡೆಸುತ್ತೇವೆ.ಇದು ಕೂಡ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ ಪ್ರಯೋಗವಾಗಿದೆ.

ದೇಶದಲ್ಲಿ ಇರುವ ನೂರಾರು ಡ್ಯಾಂಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ನಾಲ್ಕು ದಿನ ಮಳೆ ಆದರೆ ತುಂಬಿಹೋಗುತ್ತವೆ. ಐದನೇ ದಿನದಿಂದ ಬಿದ್ದ ಮಳೆಯ ನೀರೆಲ್ಲ ಸಮುದ್ರ ಸೇರುತ್ತದೆ. ಬಿದ್ದ ನೀರನ್ನೆಲ್ಲ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮಥ್ರ್ಯ ನಮ್ಮ ಡ್ಯಾಂಗಳಿಗೆ, ಕೆರೆ ಕಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲ. ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಶೇಕಡ ಎರಡಷ್ಟು ಸಾವಯವ ಇಂಗಾಲ ಹೆಚ್ಚುಮಾಡಿದರೆ ಸಾಕು ಇಂತಹ ಸಾವಿರ ಡ್ಯಾಂಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲಾರದ ನೀರನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮಥ್ರ್ಯ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಆ ದಿಶೆಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಪ್ರಯತ್ನ ಸಾಗಿದೆ.

ಎಲ್ಲ ಕಡೆ ನಾಟಿ ಬೀಜದ ಸಮಸ್ಯೆ ಇದೆ ನಿಜ. ನಮ್ಮ ಮಠದಿಂದ ರೈತರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಬೀಜ ಕೊಡುತಿದ್ದೇವೆ. ನಾವು ಎಲ್ಲೇ ಹೋದರು ಬರಿಗೈಯಲ್ಲಿ ಬರುವುದಿಲ್ಲ.ಏನಾದರೂ ಬೀಜ ತೆಗೆದುಕೊಂಡೆ ಬರುತ್ತೇವೆ. ಅದನ್ನೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದು ಹೆಚ್ಚುಮಾಡಿ ರೈತರಿಗೆ ಹಂಚುತ್ತೇವೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬತ್ತದ ತಳಿ ಇತ್ತು. ಅದು ಒಂಭತ್ತುವರೆ ಅಡಿ ಬೆಳೆಯೋದು. ಅದನ್ನು ಸುಮಾರು ಐವತ್ತು ಸಾವಿರ ರೈತರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಿದೆವು. ಅದು ಗಿನ್ನಿಸ್ ಬುಕ್ನಲ್ಲಿ ರೆಕಾಡರ್್ ಆಗಿತ್ತು. ಬತ್ತದ ಇಳುವರಿಯೂ ಚೆನ್ನಾಗಿದ್ದು, ದನಗಳಿಗೆ ಮೇವು ಸಿಗುತ್ತಿತ್ತು. ಎಲ್ಲೋ ಒಮ್ಮೆ ಕೃಷಿ ವಸ್ತು ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದಾಗ ಅದು ನಮಗೆ ಸಿಕ್ಕಿತು. ತಂದು ಅದನ್ನು ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಿ ರೈತರಿಗೆ ಕೊಟ್ಟೆವು. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ದೇಸಿ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಉಳಿಸೋವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂದರು.

ಭಾಷಣ ಸಾಕು ಪ್ರಯೋಗ ಬೇಕು : "ರೈತರಿಗೆ ಥಿಯರಿ ಸಾಕಾಗಿದೆ ಪ್ರಾಕ್ಟಿಕಲ್ ಬೇಕಾಗಿದೆ. ಭಾಷಣಗಳಿಂದ ಬದಲಾವಣೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಸುಸ್ಥಿರ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಅವರಿಗೆ ನೀಡಬೇಕು. ಹೋಬಳಿಗೊಂದು ಮಾದರಿ ತೋಟಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮಠಗಳು ಇಂತಹ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು. ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲ ರೈತರೂ ಮಾಡಬೇಕು.

ನೆನಪಿರಲಿ,ಈ ರೀತಿ ಮಾಡಿದಾಗ ನಮ್ಮ ಅಕ್ಕ ಪಕ್ಕದ ರೈತರು ಮೊದಲು ಸುಧಾರಣೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ದೂರದವರು ಮೊದಲು ಸುಧಾರಣೆ ಆಗ್ತಾರೆ. ಯಾವಾಗಲೂ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದವರು ಸುಧಾರಣೆ ಆಗೋದಿಲ್ಲ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಅವರ ಸಂಬಂಧಗಳು ಅಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಇರೋದಿಲ್ಲ. ಅವನು ಮಾಡಿದ್ದನ್ನು ನಾನು ಯಾಕೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬ ಇಗೋ, ಅಹಂಕಾರ ಹೆಚ್ಚು ಇರುತ್ತದೆ. ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆ ಹೀಗೆ ಇದೆ. ಮನುಷ್ಯನ ಇಂತಹ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಇಲ್ಲ. ಕ್ರಮೇಣ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಕಾಯಬೇಕು" ಎಂದು ಶ್ರೀಗಳು ಹೇಳುವಾಗ ದೀಪದ ಬುಡದಲ್ಲಿ ಕತ್ತಲು ಎಂಬ ನಾಣ್ಣುಡಿ ನೆನಪಾಯಿತು.

ಕೃಷಿ ತಿರುಗಾಟ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟ : ದೇಶದ ತುಂಬಾ ತಿರುಗಾಡುತ್ತಿರುತ್ತೇವೆ. ಒಳ್ಳೆಯ ರೈತರು ಎಲ್ಲೇ ಇದ್ದರು ಅವರನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ನೋಡಿ ಮಾತನಾಡಿಸಿ ಬರುತ್ತೇವೆ. ಇಂದು ಕೊಳ್ಳೇಗಾಲದ ದೊಡ್ಡಿಂದುವಾಡಿಯ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಕ ಕೈಲಾಸಮೂತರ್ಿ ಅವರ ತೋಟ, ಬೆಳಗೊಳದ ಬೆಲವಲ ಫಾರ್ಮಂನ ರಾಮಕೃಷ್ಣಪ್ಪ ಅವರ ತೋಟಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಬಂದೆವು. ಕೈಲಾಸಮೂತರ್ಿ ಅವರದು ಶಾಶ್ವತ ಕೃಷಿ. ಇದರಿಂದ ಸಣ್ಣ ರೈತ ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆಯಲಾರ. ಆದರೆ ಬುದ್ದಿವಂತ ರೈತ ಅದರಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತನಾಗುತ್ತಾನೆ.ದೂರ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ವಿಚಾರ ಮಾಡುವಂತಹ ಜನ ಕೈಲಾಸಮೂತರ್ಿ ಅವರ ತೋಟದಿಂದ ಪ್ರಬಾವಿತರಾಗಿ ಪ್ರೇರಣೆಹೊಂದುತ್ತಾರೆ. ಕೈಲಾಸಮೂತರ್ಿ ಅವರ ತೋಟ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿದೆ. ಬೆಳಗೊಳದ  ರಾಮಕೃಷ್ಣಪ್ಪನವರ ಬೆಳವಲ ಫಾರ್ಮ ಸಣ್ಣರೈತರಿಗೆ ಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ.

ನಾವೂ ಕೇಂದ್ರ ಸಕರ್ಾರದ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ ತಂದು ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಕೃಷಿಯನ್ನು  ಉಳಿಸಲು  ನೂರು ರೈತ ತರಬೇತಿ ಕೇಂದ್ರ ತೆರೆದಿದ್ದೇವೆ. "ದೀನ್ ದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಉನ್ನತ್ ಕೃಷಿ ಪ್ರಶಿಕ್ಷಣ ಕೇಂದ್ರ" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಈ ಕೇಂದ್ರಗಳು ರೈತರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಿವೆ ಎಂದರು. 

ಮಠಗಳು ರೈತರಿಗೆ ಮಾದರಿಯಾಗಬೇಕು. ಜಾತ್ರೆ ಮಾಡುವಾಗ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಸನ್ಮಾನ ಮಾಡಿ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಬೇಕು.ತಮ್ಮ ಭಾಗದ ಕೃಷಿಕರ ಯಶೋಗಾಥೆ ಬರೆಸಿ ಹಂಚಬೇಕು. ಪ್ರತಿ ಮಠದಲ್ಲಿ ಬೀಜ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಇರಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ಶ್ರೀಗಳ ಆಶಯ ಮತ್ತು ಕನಸಾಗಿದೆ.

ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ :ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಯ ತಂಗಾಳಿ ನಿಧಾನಕ್ಕೆ ಬೀಸತೊಡಗಿದೆ. ನಮ್ಮ ಮಠದ ಸುತ್ತಮತ್ತಲಿನ ಗ್ರಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಈಚೆಗೆ ತುಂಬಾ ಗುಣಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಆಗತೊಡಗಿವೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಊರಿಗೆ ಊರೇ ಬದಲಾವಣೆ ಆಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ ಅಂತ ಅಲ್ಲ. ಒಂದು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕರಿಂದ ಆರು ಮಂದಿ ರೈತರು ಬದಲಾಗುತ್ತಾರೆ.ಅಷ್ಟೇ ಸಾಕು.

ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಶಿರೋಳ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ 25 ಸಾವಿರ ಹೆಕ್ಟರ್ ಭೂಮಿ ಕ್ಷಾರಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ನೀರು ಮತ್ತು ರಸಗೊಬ್ಬರದ ಅತಿ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಫಲವತ್ತತೆ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಬಂಜರು ಭೂಮಿಯಂತಾಗಿದೆ.   ಏನೂ ಬೆಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಸ್ಥಿತಿ. ಒಂದೇ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಹದಿನೈದು ಸಾವಿರ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ರೋಗಿಗಳು ಇದ್ದಾರೆ. ಅದು ಕನರ್ಾಟಕದ ಗಡಿ ತಾಲೂಕು.ಅಲ್ಲಿ ಏಳು ನದಿಗಳು ಹರಿಯುತ್ತವೆ. ನೀರಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ರೈತರು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಕೆಡಿಸಿದ್ದಾರೆ ಜೊತೆಗೆ ತಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನೂ ಕೂಡ.

ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಕನಿಷ್ಠ ನೂರು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಪಾದಯಾತ್ರೆ ಮಾಡಿ ನಾವು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುತ್ತೇವೆ. ಈ ವರ್ಷವೂ 57 ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೆವು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲೂ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಆಗುತ್ತಿವೆ. ಈ ಬಾರಿ ಶಿರೋಳ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ನಾವು ಪಾದಯಾತ್ರೆಮಾಡಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಿದಾಗ ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿದೆ.  

ಅಲ್ಲಿನ ಸಕ್ಕರೆ ಕಾಖರ್ಾನೆ ಮಾಲೀಕ ಜೊತೆ ಮಾತನಾಡಿ ಕೃಷಿತಜ್ಞರನ್ನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿದೆವು. 57 ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ 570 ಎಕರೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ  ರೈತರು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಮುಂದಾದರು.ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಿಕವಾಗಿ 5 ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದು ನೋಡಲಾಯಿತು. ಸಾವಯವದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಎಕರೆಗೆ 60 ಟನ್ ಕಬ್ಬು ಇಳುವರಿ ಬರುವ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿಸಲಾಯಿತು. ಈಗ ಅವರಿಗೆ ಗೊತ್ತಾಗಿದೆ.ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಳಸದೆಯೂ ಕಬ್ಬು ಬೆಳೆಯಬಹುದು ಎಂದು. ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಇಡೀ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ರೈತರೆ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಮಾಡಲು ಮುಂದೆಬರುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಗೆ ಯಾರು ತಿಳಿಸಿ ಹೇಳಬೇಕಿಲ್ಲ.

ದೇಸಿ ತಳಿ ಗೋಸಂರಕ್ಷಣೆ ಬೇಕು: "ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆ ಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಗ್ರಾಮವೊಂದರಲ್ಲಿ ಐದನೂರು ಮನೆಗಳಿದ್ದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಇಪ್ಪತ್ತರಿಂದ ಮೂವತ್ತು ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳು ಇರುತ್ತವೆ.ಉಳಿದಂತೆ ಜಸರ್ಿ, ಎಚ್ಎಫ್ ನಂತಹ ವಿದೇಶಿ ಹಸುಗಳನ್ನು ಹಾಲಿಗಾಗಿ ಸಾಕುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಈಗ ನಾವು ಪಾದಯಾತ್ರೆಮಾಡಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಿದ ನಂತರ ಮುನ್ನೂರು ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳು ಇವೆ. ದೇಸಿ ಹಸುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಜೋಡಿಸಿದ್ದರ ಪರಿಣಾಮ ಇದು. ನಾಲ್ಕೈದು ವರ್ಷದ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ಗುಣಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಆಗಿವೆ. ಹಸು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ ಹಾಲು ಪಡೆಯುವುದೆ ಆಗಿದ್ದರೂ ಅದರ ಸಂಗಣಿ ಮತ್ತು ಗಂಜಲ ಬಳಸಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ರೈತರಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಆ ಮೂಲಕ ವಿಷಮುಕ್ತವಾದ ಆಹಾರಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಬೆಳೆದು ರೋಗಮುಕ್ತ ಜೀವನ ಸಾಗಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನಮ್ಮ ಆಶಯ.

ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತಿಲ್ಲ ನಿಜ. ರೈತರು ತಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಬಂದಂತೆ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಜನರಿಗೆ ತಕ್ಷಣ ರಿಸಲ್ಟ್ ಬೇಕು. ಸುಖ ಬೇಕು ಕಷ್ಟ ಬೇಡ. ಸಾವಯವ,ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿ ಅಂತ ಹೇಳಿದರೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಪದಾರ್ಥಗಳು ಎಲ್ಲಿ ಸಿಗುತ್ತವೆ ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ. ಸಗಣಿ ಗಂಜಲ ಬಳಸಿ ಗೊಬ್ಬರ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಇಲ್ಲ.ಅವರಿಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ರೆಡಿಮೇಡ್ ಬೇಕು. ರೈತ ಕೂಡ ಇಂದು ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರ, ಔಷಧ ಕಂಪನಿಗಳ ಗ್ರಾಹಕನಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದ್ದಾನೆ.ಇದರಿಂದ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಗೆ ಹಿನ್ನೆಡೆ ಆಗಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುವಾಗ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ರೈತರ ಬಗೆಗಿನ ಕಾಳಜಿ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು.

ಎಲ್ಪಿಜಿ ಫ್ರೀ ವಿಲೇಜ್ : "ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಚಳಕೆವಾಡಿ ಎಂಬ ಗ್ರಾಮ ದೇಶದ ಮೊದಲ ಎಲ್ಪಿಜಿ ಫ್ರೀ ವಿಲೇಜ್ ಎಂಬ ಖ್ಯಾತಿಗಳಿಸಿದೆ.ಅಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಎಲ್ಪಿಜಿ ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ.ಜೊತೆಗೆ ಶೇಕಡ ನೂರಕ್ಕೆ ನೂರರಷ್ಟು ಮನೆಗಳು ಶೌಚಾಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಗ್ರಾಮ ಅದು.

2005-06 ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ  ಗ್ರಾಮ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಆರಂಭಿಸಿದೆವು. ವಾರಕ್ಕೊಂದು ದಿನದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಗಂಟೆ ಊರಿಗೆ ಅಂತ. ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಗಂಟೆ ಬಾರಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ ಮನೆಗೊಬ್ಬರು ಬಂದು ಸೇರಬೇಕು. ಅದು ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿ.ಸುಮಾರು 80 ಮನೆಗಳಿವೆ. ತಪ್ಪಿಸಿ ಹೊಲಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದವರನ್ನು ಮಂಗಳವಾದ್ಯ ಡೋಲು ಸಮೇತ ಅಲ್ಲಿಂದ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬರಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮಾನವೂ ಅಲ್ಲ ಅಪಮಾನವೂ ಅಲ್ಲ. ಮತ್ತೊಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾನವೂ ಹೌದು ಅಪಮಾನವೂ ಹೌದು. ಸುಮಾರು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಅದು ನಡಿತು. ಊರಲ್ಲಿ ಒಗ್ಗಟ್ಟು ಬಂತು. ಊರು ಸ್ವಚ್ಛವಾಯಿತು. ಅದರ ಪರಿಣಾಮ ಗೊತ್ತಾಯಿತು.

ನಂತರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೇಳಿದೆವು.ಎಲ್ಲರೂ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಬ್ಯಾಂಕಿನವರಿಗೆ ಹೇಳಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಹದಿಮೂರು ಸಾವಿರ ಸಾಲ ಕೊಡಿಸಿ ಪ್ರತಿ ಮನೆಯಲ್ಲೂ ಒಂದು ಗೋಬರ್ ಗ್ಯಾಸ್ ಮತ್ತು ಒಂದು ಶೌಚಾಲಯ ನಿಮರ್ಾಣ ಮಾಡಿಸಿದೆವು. ಅದು ದೇಶದಲ್ಲೆ ಮೊದಲ ಎಲ್ಪಿಜಿ ಪ್ರೀ ವಿಲೇಜ್ ಆಯಿತು. ಚಳಕೆವಾಡಿ ಗ್ರಾಮ ನಮ್ಮ ಕನೇರಿ ಮಠದಿಂದ 20 ಕಿ,ಮೀ, ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಊರಿನ ಎಲ್ಲಾ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಒಂದೆ ಬಣ್ಣ. ಹೆಂಗಸರ ಹೆಸರಿಗೆ ಮನೆಯ ದಾಖಲೆಗಳು. ಹೆಂಡ, ತಂಬಾಕು,ಜೂಜು ಎಲ್ಲಾ ದುಶ್ಚಟಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಷೇಧವಾಗಿದೆ.ಇಂತಹ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಠಗಳು ಮಾಡಬೇಕು. ಆಗಾದಾಗ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಗುಣಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯ" ಎನ್ನುವುದು ಶ್ರೀಗಳ ಅನುಭವದ ನುಡಿ.

ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಭವಿಷ್ಯವಿದೆ: "ಕನರ್ಾಟಕದಲ್ಲೂ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಮಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಬೈ ಡಿಪಾಲ್ಟ್. ಅಲ್ಲಿ ಆದಿವಾಸಿ ಭಾಗ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಇರುವುದರಿಂದ , ಗುಡ್ಡಗಾಡಿಗೆ ರಸಗೊಬ್ಬರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗೋದು ಕಷ್ಟ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಬೈ ಡಿಪಾಲ್ಟ್ ಅಲ್ಲಿ ಸಾವಯವಕೃಷಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ದೇಸಿ ಹಸುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕೂಡ ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರ ಕಾಂಡ, ಸಿಕ್ಕಿಂ, ಮಣಿಪುರ ಭೈ ಡಿಪಾಲ್ಟ್ ಅಲ್ಲೂ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಸಿಕ್ಕಿಂನಲ್ಲಿ ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ಹತ್ತಿರ ಇದ್ದವರು ಮಾತ್ರ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಕರಾಗಿದ್ದರು. ದೂರದ ರೈತರಿಗೆ ಒಂದು ಚೀಲ ಗೊಬ್ಬರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಹೆಚ್ಚು ಖಚರ್ು ಬರುತ್ತಿತ್ತು. ಈಗ ಸಿಕ್ಕಿಂ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ರಾಜ್ಯವಾಗಿ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಯುರೋಪ್ನ ಉದ್ಯಮಿಯೊಬ್ಬರು ಮೊನ್ನೆ ಮಠಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದರು. ಅವರದ್ದು ಅಲ್ಲಿ 104 ದೊಡ್ಡ ಮಾಲ್ಗಳಿವೆ. ಮಾಲ್ಗಳಿಗೆ ಸಾವಯವ ಉತ್ಪನ್ನ ಪೂರೈಕೆ ಮಾಡಿದರೆ ನೀವು ಹೇಳಿದ ದರ ಕೊಡಲು ನಾವು ಸಿದ್ಧ ಎಂದರು. ಆದರೆ ಅವರಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲಾ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ನಾವು ಪೂರೈಸಬೇಕು.

ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮಲ್ಲೆ ಯುವಕರ ತಂಡ ಮಾಡಿ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಕಂಪನಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದೇವೆ. ಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕು ಸಾವಿರ ರೈತರಿಂದ ಉತ್ಪನ್ನ ಖರೀದಿಸಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ತಲುಪಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ದೇಶದ ಹತ್ತು ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿ ವತಿಯಿಂದ ಸಾವಯವ ಉತ್ಪನ್ನ ಮಳಿಗೆ ತೆರೆಯಲಾಗಿದೆ. ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ಕೂಡ ಸಿದ್ಧವಾಗುತ್ತಿದೆ. ರೈತರು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ನಡುವೆ ನೇರ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬೆಲೆಯನ್ನ ರೈತ ಹೇಳಬೇಕು. ಜಾಗದ ಬಾಡಿಗೆ ಪ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಕಮಿಷನ್ ಕೊಡಬೇಕು.ಈ ರೀತಿ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ" ಎಂದರು.

ಶ್ರೀಗಳ ನಡಿಗೆ ಕೃಷಿಯ ಕಡೆಗೆ: ಕನರ್ಾಟಕದ ಬೀದರ್,ಗುಲಬರ್ಗ,ಹಾವೇರಿ,ಧಾರವಾಡ,ಬೆಳಗಾವಿ ಮತ್ತು ಬಾಗಲಕೋಟೆ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ " ಶ್ರೀಗಳ ನಡಿಗೆ ಕೃಷಿಯ ಕಡೆಗೆ" ಎಂನ್ನುವ ಯೋಜನೆ ಮಾಡಿದ್ದೆವು. ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಠಾಧಿಪತಿಗಳು, ಪ್ರಗತಿಪರ ರೈತರು ಜೊತೆಗೆ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಸೇರಿ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಹೋಗೋದು.

ರೈತರನ್ನು ಒಂದೆಡೆ ಸೇರಿಸಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದ ನಡೆಸೋದು.ರೈತರಿಗೆ ಯಾರಿಂದ ಯಾವ ಸಹಾಯ ಬೇಕು ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಂಡು ಜಾರಿಮಾಡುವುದು ನಮ್ಮ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು. ಬಾಗಲಕೋಟ  ತೋಟಗಾರಿಕೆ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ದಂಡಿನ್ ಅವರಿ ಕುಲಪತಿಗಳಾಗಿದ್ದಾಗ ಕೆಲ ತಿಂಗಳು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಚೆನ್ನಾಗಿ ನಡೆಯಿತು.ನಂತರ ಸ್ವಲ್ಪ ಹಿನ್ನೆಡ ಆಯಿತು.ನಾನು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿದ್ದು ಇಂತಹ ಬದಲಾವಣೆ ಬಯಸಿದ್ದು ನನ್ನ ತಪ್ಪೇ ಇರಬಹುದು ಅಂತ ಸುಮ್ಮನಾದೆ ಎಂದು ಶ್ರೀಗಳು ಹೇಳುವಾಗ ನುಡಿದಂತೆ ನಡೆಯುವ ನಡೆದಂತೆ ನುಡಿಯುವ ಬಸವಣ್ಣನ ತತ್ವದ ಆರಾಧಕರು ಅದೃಶ್ಯ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಅವರು ಎನ್ನುವುದು ನಮಗೆ ಅರಿವಾಗಿತ್ತು.