ಯಶೋಧವನದ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲ ಕೃಷಿಕ "ಶ್ರೀನಿವಾಸ"

ಮೈಸೂರು : ನಗರದಲ್ಲಿ ಹಣ ಇದೆ.ಆರೋಗ್ಯ ಇಲ್ಲ.ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರ ಜೇಬಿನಲ್ಲೂ ಸಾಕಷ್ಟು ನೋಟಿದೆ ಆದರೆ ಗುಣ ಮಟ್ಟದ ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಸಿಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ನಗರದ ಜನತೆಗೆ ನೈಸಗರ್ಿಕವಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಪೌಷ್ಠಿಕ ಆಹಾರ ಕೊಡಬೇಕು, ಆ ಮೂಲಕ ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನೂ ಉಳಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಹಂಬಲದಿಂದ ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಕಡೆಗೆ ಒಲವು ಮೂಡಿತು ಎಂದರು "ಯಶೋಧವನ" ಮಾಲೀಕ, ಸಹಜ ಕೃಷಿಕ ಶ್ರೀನಿವಾಸ.

ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಗೊತ್ತೇ ಇರದ, ಋತುಮಾನಗಳ ಅರಿವೂ ಇರದ, ಸಂಪೂರ್ಣ ನಗರ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಯುವಕನೊಬ್ಬ ತನ್ನ ಐದಾರು ವರ್ಷದ ಕೃಷಿ ಪಯಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ವಿದ್ಯಾಮಾನಗಳನ್ನು ಬೆರಗು ಗಣ್ಣಿನಿಂದ ಗಮನಿಸುತ್ತಾ ಕೃಷಿಕನಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ವಿಸ್ಮಯ ಅಚ್ಚರಿ ಮೂಡಿಸುವಂತಿದೆ.

ಮೂಲತಃ ಉಡುಪಿ ಕಡೆಯ ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಕೋಳಿ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಹಣ ಎರಡೂ ಮಾಡಿದ್ದವರು. ಕೋಳಿ ಉದ್ಯಮದ ಇತಿಮಿತಿಗಳನ್ನು ಅರಿತು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಆಸೆಯಿಂದ 50 ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿದರು.

ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ನಂಜನಗೂಡು ತಾಲೂಕಿನ ಯಡೆಹಳ್ಳಿ ಸಮೀಪ ಇರುವ "ಯಶೋಧವನ ಮೇಕೆ ಫಾರಂ" ಈಗ ಎಲ್ಲರ ಗಮನಸೆಳೆದಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರು, ಮೈಸೂರಿನ ಜನ ಮೇಕೆ ಹಾಲಿನ ರುಚಿಗೆ ಮಾರುಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಮೇವು ಬೆಳೆಸಿ ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಆಡುಗಳು, ಐವತ್ತಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಬಂಡೂರು ತಳಿಯ ಕುರಿಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಪಶು ಆಹಾರ ಘಟಕ, ಪಾಶ್ಚೀಕರಿಸುವ ಹಾಲಿನ ಘಟಕ,ಸುಸಜ್ಜಿತ ಹಾಲಿನ ವಾಹನ, ವಯಸ್ಸು ಮತ್ತು ಗಾತ್ರಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಆಡುಕುರಿ ಶೆಡ್ ನಿಮರ್ಾಣ, ಹೋತಗಳಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಶೆಡ್ ಎಲ್ಲವೂ ಇಲ್ಲಿವೆ.

"ಮೈ ಗೋಟ್" ಎಂಬ ತಮ್ಮದೇ ಬ್ರಾಂಡಿನಲ್ಲಿ ವಾರದಲ್ಲಿ ಮೂರುದಿನ ಐದನೂರು ಲೀಟರ್ಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೇಕೆ ಹಾಲನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರು ಮತ್ತು ಮೈಸೂರಿನ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಪೂರೈಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಜೊತೆಗೆ ಇವರಲ್ಲಿ ಆಡಿನ ಗೊಬ್ಬರವೂ ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ ಲಭ್ಯವಿದೆ.

ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಗೂ ಆಡಿಗೂ ಬಿಡಿಸಲಾರದ ನಂಟು .ಗಾಂಧಿ ದೇಹ ಸ್ಥಿತಿ ಹದಗೆಟ್ಟಿದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಕಾಪಾಡಿದ ಸಂಜೀವಿನಿ ಆಡಿನ ಹಾಲು. ಗಾಂಧಿ ಅವರ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಮೇಕೆಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಕಸ್ತೂರ ಬಾ ಅವರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಕೆಲಸವಾಗಿತ್ತು. ಹಾಲಿನ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಗಾಂಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಲಂಡನ್ಗೂ ಪ್ರವಾಸ ಬೆಳೆಸಿತ್ತು ಮೇಕೆ. ಪಯರ್ಾಉ ಸುಸ್ಥಿರ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಆಡಿನೊಂದಿಗೆ ಗಾಂಧಿ ನೋಡಿದ್ದರು.ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ಆಡಿನ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕಿಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡ ಮೀರಾಬೆನ್ ತಮ್ಮ ನೆನಪಿನ ಪುಸ್ತಕ " ದಿ ಸ್ಪಿರಿಟ್ ಪಿಲ್ಗ್ರಿಮೇಜ್" ನಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ನಿಮಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಬಹುದು ವಿಶ್ವದ ಹಾಲು ಬಳಕೆದಾರರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡ 65 ಮಂದಿ ಆಡಿನ ಹಾಲು ಕುಡಿಯುತ್ತಾರೆಂಬುದು ಸೋಜಿಗದ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ.ಆಡಿನ ಹಾಲು ತುಸು ಒಗರುವಾಸನೆ ಇದ್ದರೂ ಆಡು ಎಲ್ಲಾ ಸೊಪ್ಪುಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುವುದರಿಂದ ವನೌಷಧ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಲೀಟರ್ ಹಾಲಿಗೆ 250 ರೂಪಾಯಿ ದರ ಇರುವುದರಿಂದ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರು ಬಳಸಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಾರೆ.

ಡಾ.ರಾಜಕುಮಾರ್ ಅಭಿನಯದ "ಬಂಗಾರದ ಪಂಜರ" ಎಂಬ ಸಿನಿಮಾ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಶ್ರೀಮಂತನೊಬ್ಬ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಆಧುನಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಕೊಡಿಸಿ ವಿಫಲನಾಗಿ ಕೊನೆಗೆ ತಮ್ಮ ಮಗನನ್ನು ಕಾಡಿನಲ್ಲಿರುವ ಕುರಿಗಾಯಿಯ ರೊಪ್ಪಕ್ಕೆ ತಂದು ಬಿಟ್ಟುಹೋಗುವ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ಯಾರೂ ಮರೆತಿರಲಾರರು.

ಹಲವಾರು ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಗೆ ದಿವ್ಯ ಔಷಧವಾಗಿರುವ ಆಡಿನ ಹಾಲು ಕೆಮ್ಮು, ಅಸ್ತಮಾ,ಉಸಿರಾಟದ ಸಮಸ್ಯೆ, ರಕ್ತಸ್ರಾವ,ಕ್ಷಯ, ಕ್ಯಾನ್ಸರ್, ಜೀರ್ಣಶಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಳ ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ರಾಮಬಾಣವಾಗಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಪಶುವೈದ್ಯ ಡಾ.ಸಿ.ಎಸ್.ರಘುಪತಿ. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಔಷದೀಯ ಗುಣ ಇರುವ ಮೇಕೆ ಹಾಲನ್ನು ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ "ಮೈ ಗೋಟ್"ಮಿಲ್ಕ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಡಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಬಿಟ್ಟು ನಾಡಿನ ಗಮನಸೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಕೋಳಿಗೂ ಮೇಕೆಗೂ ಎತ್ತಣಿಂದೆತ್ತ ಸಂಬಂಧ. ಇದೆಲ್ಲಾ ಹೇಗಾಯ್ತು ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಅಂತ ಕೇಳಿದರೆ, ಅದೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಸ್ಟೋರಿ ಸಾರ್ ಅಂತ ಮಾತಿಗೆ ಶುರುವಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣಿನ ಗಿಡಮರಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿ ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡೋಣ ಅಂತ ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿದೆ. ನನಗೆ ಆಗ ಯಾವ ಕೃಷಿ ಅನುಭವವೂ ಇರಲಿಲ್ಲ.ಮೆಳೆಗಾಲ,ಬೇಸಿಗೆ, ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯವ ವಿಸ್ಮಯಗಳೇ ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಇದೆಲ್ಲಾ ಆರಂಭವಾದ ಮೇಲೆ ಋತುಮಾನಗಳ ಮಹತ್ವ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಇವೆ.ಹಾಗಾಗಿ ಸವಾಲುಗಳು ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿವೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ನಿಭಾಹಿಸಲು ತಜ್ಞರು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಕೃಷಿಕರು ಅವರನ್ನು ಸಾಕುವುದರಲ್ಲೇ ಬಡವಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಅನುಭವದಿಂದ ಕಂಡುಕೊಂಡಿರುವ ಸತ್ಯ ಅಂತ ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಖಚಿತವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರತಳಿ ಹಸುಗಳನ್ನು ಸಾಕಲು ಯೋಚಿಸಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ಅದು ನಿತ್ಯ ನನ್ನನ್ನೂ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾರದು ಅನಿಸಿತು.ಅಲ್ಲದೆ ಹಸುವಿನ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಹಾಲಿನ ದರವೂ ಕಡಿಮೆ.ಶುದ್ಧ ಹಾಲು ಎನ್ನುವುದು ಮರೀಚಿಕೆ.ಹಾಗಾಗಿ ನಮ್ಮ ಹಾಲು ರಫ್ತು ಆಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಪಶುಪಾಲನೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಔಷದಿಗಳು ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಬೀರುತ್ತವೆ.ಹೀಗಾಗಿ ಆಡು ಕುರಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಕಡೆಗೆ ಒಲವು ಮೂಡಿತು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಇಳಿಮುಖವಾಗುತ್ತಿರುವ ನಾಟಿ ಹಸುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ, ಕಲುಷಿತ ಮಿಶ್ರತಳಿ ಹಸುಗಳ ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನೆ, ನಗರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಮೇಕೆ ಹಾಲಿನ ಬೇಡಿಕೆ ಇವೆಲ್ಲಾ ಆಡುಗಾರಿಕೆಯತ್ತ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಿಡಲು ಪ್ರೇರಣೆಯಾದವು.

ಯಶೋಧವನವನ್ನು ದೇಶದಲ್ಲೇ ಹೆಚ್ಚು ಮೇಕೆ ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನಕೇಂದ್ರ ಮಾಡುವ ಗುರಿ ನಮ್ಮದು.ಈಗಾಗಲೇ ದಿನಕ್ಕೆ 300 ಲೀಟರ್ ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. 2000 ಮೇಕೆಗಳನ್ನು ಸಾಕುವಷ್ಟು ಮೂಲಸೌಲಭ್ಯ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಈಗಾಗಲೇ ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆ ಸುತ್ತಾಡಿ ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆಯ ಆಳಗಲ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ.ಇದನ್ನಿ ದೊಡ್ಡ ಉದ್ಯಮ ಮಾಡುವ ಮಹತ್ವಕಾಂಕ್ಷೆ ಯಾರಲ್ಲೂ ಇಲ್ಲ. ಅದೇ ನನಗೆ ಸ್ಪೂತರ್ಿಆಯಿತು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಹಾಲು ಹೆಚ್ಚು ಕೊಡುವ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಏಳನೂರು ಬೀಟಲ್ ತಳಿಯ ಮೇಕೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಸಿರೋಹಿ,ಜಲವಾಡಿ,ಬಾರ್ಬರಿ, ಕರೋಲಿ,ಜಮುನಾಪುರಿ,ತಲಶೇರಿ ತಳಿಯ ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೆಕೆಗಳು ನಮ್ಮಲ್ಲಿವೆ. ಬೀಟಲ್ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನ ತಳಿ. ಅದಲ್ಲದೇ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪವಾಗುತ್ತಿರುವ ಬಂಡೂರು ಕುರಿಗಳ ತಳಿ ಸಂವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ನೂರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಶುದ್ಧ ಬಂಡೂರು ಕುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಕೃತಕ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುವ ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಹಸುಗಳಿಗೆ ಕೃತಕ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯನ್ನು ತಂದು ಅವುಗಳ ಸಹಜ ಕಾಮನೆಗಳನ್ನೆ ಕಿತ್ತುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿರುದ್ಧ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಮಾನವ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪಕ್ಕೆ ಆಕ್ಷೇಪ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಸಾಕಾಣಿಕೆಗೆ ತರಬೇತಿ : ಹಾಲು ಮಾರಾಟದ ಜೊತೆಗೆ ಯಶೋಧವನ ಫಾರಂನಲ್ಲಿ ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ತರಬೇತಿಯ ಅವಧಿ ಮೂರು ದಿನ.ಊಟ ವಸತಿ ಲಭ್ಯ.ತಳಿಗಳ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ, ಸಾಕಾಣಿಕೆ, ಆಹಾರ ತಯಾರಿಕೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆಗೆ ಬೇಕಾದ ಹಣಕಾಸಿನ ಲೆಕ್ಕಚಾರದವರೆಗೂ ವಿವರವಾಗಿ ತರಬೇತಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತಳಿಸಿಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಅಲ್ಲದೆ ಫಾರಂನಿಂದಲೇ ಆಸಕ್ತರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ತಳಿಯ ಮೇಕೆಗಳನ್ನು ಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಆಡು ಮೇಕೆಗಳು ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಚ್ಛಂದವಾಗಿ ಮೇಯುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳು.ಅವುಗಳನ್ನು ಕೂಡಿಟ್ಟು ಸಾಕಾವುದು ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾದದ್ದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅದಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷವಾದ ಪರಿಣತಿ ಜ್ಞಾನಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಯಶೋಧವನ ಸಾಕಾಣಿಕೆ, ಉತ್ಪನ್ನತಯಾರಿಕೆ ಜೊತೆಗೆ ಉದ್ಯಮದ ಸೂಕ್ಷ್ಮಗಳನ್ನು ಜನರಿಗೆ ತಿಳಿಸಿಕೊಡಲು ವಿಶೇಷ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶ್ರೀನಿವಾಸ್.

ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನಾವು ಮರಿಗಳ ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ.ಬ್ರೀಡಿಂಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ಮೊದಲ ಆದ್ಯತೆ. ಸಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆ ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಮಾಡ್ತಾ ಇದ್ದಾರೆ. ಯಾರೂ ಬ್ರೀಡಿಂಗ್ ಮಾಡ್ತಾ ಇಲ್ಲ. ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದ ಮುಂಚೆ ನನಗೂ ಈ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಪಶು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆದಾರರು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದೆ. ಆದರೂ ನನಗೆ ಅವರು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾ ಇರುವ ವಿಧಾನ ಸರಿ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ.

ನಮ್ಮ ಗೋಟ್ ಫಾರಂನಲ್ಲೂ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪಶುವೈದ್ಯರನ್ನೇ ಮೇಕೆಗಳ ಆರೋಗ್ಯ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನೇಮಕಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೆ. ದುರಂತ ಅಂದ್ರೆ ಅವರು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ಒಂದೇ ಬಾರಿಗೆ 180 ಮೇಕೆಗಳಿಗೆ ಕಾಯಿಲೆ ಬಂದು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದವು. ನಂತರ ಅವರನ್ನು ಕೆಲಸದಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದೆವು. ಈಗ ನಮ್ಮ ಮೇಕೆಗಳು ಸದೃಢವಾಗಿ ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿ ಇವೆ. ನಾವು ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ನಂಬಬೇಕೋ ನಮ್ಮ ಅನುಭವವನ್ನು ನಂಬಿ ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡಬೇಕೊ ನೀವೆ ಹೇಳಿ ಸಾರ್ ಅಂತ ಕೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ನೋಡಿ ಋತುಮಾನಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತ ಆಹಾರ ನೀಡಿದರೆ ಯಾವ ದೊಡ್ಡ ಖಾಯಿಲೆಗಳು ಬರುವುದಿಲ್ಲ.ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ನೆಗಡಿ ಕೆಮ್ಮು ಇದನ್ನು ನಿವಾರಣೆಮಾಡುವಷ್ಟು ಕಲಿತುಕೊಂಡಿದ್ದರೆ ಸಾಕು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಆಡು ಸಾಕುವವರು ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಮುಸುಕಿನ ಜೋಳ,ಅಗಸೆ,ಹೆಡ್ಜ್ ಲೂಸನರ್್,ಸುಬಾಬುಲ್,ಹೆಬ್ಬೇವು,ಗ್ಲಿರಿಸೀಡಿಯಾ, ರೇಷ್ಮೆ,ವೆಲ್ವೆಟ್ ಬೀನ್ಸ್, ಹಲಸಂದೆ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಹೆಡ್ಜ್ ಲೂಸನರ್್ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಮೇವು ಕೊಡುವ ಮರ. ಬೇಲಿಯ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಂಚಿಗೆ ಹಾಕಿಕೊಂಡರೆ ಸಾಕು ಸಾಕಷ್ಟು ಸೊಪ್ಪು ಕೊಡುತ್ತದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಒಂದು ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ 30 ಮೇಕೆಗಳನ್ನು ಸಾಕಬಹುದು.30 ಆಡು,30 ದಿನ,30 ಸಾವಿರ ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್. ಒಂದು ತಿಂಗಳಿಗೆ 30 ಆಡುಗಳಿಂದ 30 ಸಾವಿರ ರೋಪಾಯಿ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಇದು ಕನಿಷ್ಠ ನೀರಾವರಿ ಇರುವ ರೈತರಿಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾದ ನನ್ನ ಕನಸಿನ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಪರ್ರ್ೋರೆಟ್ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಈ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ಕನಸು ನನ್ನದು.200 ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಪ್ರತಿದಿನ ಸಾವಿರ ಲೀಟರ್ ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಗುರಿ ಇದೆ. ಹೀಗೆ ಉತ್ಪಾದಿಸಿದ ಸಾವಯವ ಹಾಲನ್ನು ವಿದೇಶಗಳಿಗೂ ರಫ್ತುಮಾಡುವ ಯೋಜನೆ ಇದೆ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಕನಸುಗಳನ್ನೇ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಮಹತ್ವಕಾಂಕ್ಷಿಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ.

ನಿಮ್ಮ ಯಶಸ್ಸಿನ ಗುಟ್ಟು ಏನು ಅಂತ ಕೇಳಿದರೆ ಸೀಮಾ( ಎಸ್ಐಎಂಎ) ಸೂತ್ರ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಎಸ್ ಎಂದರೆ ಸೆಲೆಕ್ಷನ್ ಆಫ್ ಬ್ರೀಡ್.ಐ ಎಂದರೆ ಇನ್ಫ್ರಾಸ್ಟ್ರಕ್ಚರ್. ಎಂ ಎಂದರೆ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್ ಮತ್ತು ಎ ಎಂದರೆ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರ್. ಇದನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಅರಿತುಮಾಡಿದರೆ ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸು ನಿಶ್ಚಿತ ಎನುವುದು ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಅವರ ಅನುಭವ ಸೂತ್ರ.

ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಆಕರ್ಷಣೆ : ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಯಾಕೆ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಆಕರ್ಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತೆ ಗೊತ್ತಾ. ಒಬ್ಬ ಕುರಿಗಾಯಿ ಸಾವಿರದಿಂದ ಎರಡು ಸಾವಿರ ಕುರಿಮರಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ನಾವು ಅವರಿಗಿಂತ ಬುದ್ಧಿವಂತರು, ಓದಿರುವವರು, ಬಂಡವಾಳವೂ ಇದೆ ನಾವ್ಯಾಕೆ ಕುರಿಮೇಕೆ ಸಾಕಬಾರದು ಎಂಬ ಲೆಕ್ಕಚಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರು ಆಕಷರ್ಿತರಾಗಿ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಕುರಿಗಾಯಿಯನ್ನು ಹೋಗಿ ಕೇಳಿನೋಡಿ ಈ ವರ್ಷ ಎಷ್ಟು ಮರಿ ಹುಟ್ಟಿತು ಅಂತ ಕೇಳಿದರೆ ಆತ ಸರಿಯಾದ ಲೆಕ್ಕ ಕೊಡಲ್ಲ. ಸತ್ತದ್ದು ಕಡಿಮೆ ಹುಟ್ಟಿದ್ದು ಜಾಸ್ತಿ ಅಂತ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಇದನ್ನು ಕೇಳಿ ನಮ್ಮವರು ಮೇಕೆ ಸಾಕುವುದು ಸುಲಭ ಅಂತ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.ಆದರೆ ಇದು ಸವಾಲಿನ ಕೆಲಸ.

ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬೊಬ್ಬ ಕುರಿಗಾಯಿ ಎರಡುಸಾವಿರ ಕುರಿಮರಿಗಳನ್ನು ಮೇಯಿಸುತ್ತಾನೆ.ಇದನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಮೇಕೆಯ ಬದುಕು ಇರೋದೆ ಬಯಲಿನಲ್ಲಿ. ಅವಕ್ಕೆ ಯಾವ ಪೌಷ್ಠಿಕ ಆಹಾರವೂ ಬೇಕಿಲ್ಲ. ಯಾವ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಯಾವ ಸೊಪ್ಪು ತಿನ್ನಬೇಕು ಅಂತ ಅವಗಳಿಗೆ ಗೊತ್ತು.ಹಾಗಾಗಿ ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳಿಗೆ ಯಾವ ವೈದ್ಯರು ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ.ರೋಗವು ಕಡಿಮೆ. ಅವುಗಳ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಪ್ರಕೃತಿಯೇ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಸಮಸ್ಯೆ ಬರುವುದೇ ಮೇಕೆಗಳನ್ನು ನಾವು ಒಂದು ಕಡೆ (ಸ್ಟಾಲ್ ಫೀಡಿಂಗ್) ಕೂಡಿ ಸಾಕುವುದರಿಂದ. ತಿರುಗಾಡಿಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ಆಹಾರ ಹುಡುಕಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಒಂದು ಕಡೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿ ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಚಟುವಟಿಕೆ ಆರಂಭಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ ಸವಾಲುಗಳು ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಶುರುವಾಗುತ್ತವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶ್ರೀನಿವಾಸ್.

ಅನುಭವ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಕಲಿಸಿದೆ.ನಗರದಲ್ಲಿ ಬದುಕಿರುವಷ್ಟು ದಿನ ಪ್ರಕೃತಿ ವಿಸ್ಮಯಗಳೇ ಕಾಣುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿ ಹನಿ ನೀರಿನ ಮಹತ್ವವೂ ತಿಳಿಯುತ್ತಿದೆ. ಚಳೆ,ಮಳೆ,ಬೇಸಿಗೆ ಕಾಲದ ದೇಹಕ್ಕೆ ತಾಕುತ್ತಿದೆ. ಹಸಿರಿನ ನಡುವೆ ಮಣ್ಣು, ನೀರು ಎರಡನ್ನೂ ವಿಷಯುಕ್ತಮಾಡದೆ ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ನಾವು ಬದುಕುವುದೆ ಬದುಕಿಗೆ ನಾವು ಕೊಡುವ ಅರ್ಥ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. 

ಯಶೋಧವನ ಮೇಕೆ ಫಾರಂಗೆ ದೇಶ, ವಿದೇಶಗಳ ಆಸಕ್ತರು ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ತರಬೇತಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ಸಚಿವ ಎ.ಮಂಜು ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಅವರ ಸಾಧನೆಗೆ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಮೈಗೋಟ್ ಬ್ರಾಂಡಿನ ಮೇಕೆ ಹಾಲು ಬಿಡುಗಡೆಮಾಡಿ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಚಾರ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಬೇಡಿಕೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಹಾಲು ಪೂರೈಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಕೊರಗು ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಅವರಿಗೆ ಇದೆ.

ಯಶೋಧವನ ಫಾರಂ ನೋಡುವ ಆಸಕ್ತರಿಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಶುಲ್ಕ ಇರುತ್ತದೆ. ಮೇಕೆ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಇರುವವರು ಯಶೋಧವನ ಗೋಟ್ಫಾರಂ ಡಾಟ್ ಕಾಮ್ ವೆಬ್ಸೈಟ್ ನೋಡಬಹುದು. ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ 9845111917 ಇಲ್ಲಿಗೆ ಕರೆಮಾಡಬಹುದು.

ಮನುಷ್ಯ ಸತ್ತರೆ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಮಣ್ಣೇ ಸತ್ತರೆ ಏಲ್ಲಿಗೆ ? : 

ಸಹಜ ಕೃಷಿಕ ಜಯರಾಮ್  ಆತಂಕ

ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಭ್ರಮಿಸುವ "ಸುಕೃಷಿ"ಯ ಹರಿಕಾರ 

ಮೈಸೂರು : ಕೃಷಿಯಿಂದ ಲಾಭಗಳಿಸಬೇಕು,ಹೆಚ್ಚು ಹಣಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬ ಉದ್ದೇಶ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಕೃಷಿಕನಾಗಲು ಬಯಸಿದೆ.ಆದರೆ ನಾನು ಓದಿದ ಒಂದು ಪುಸ್ತಕ ನನ್ನ ಆಲೋಚನೆಯನ್ನೇ ಸಂಪೂರ್ಣ ಬುಡಮೇಲುಮಾಡಿತು ಎಂದರು ನಾಡಿನ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕ "ಸುಕೃಷಿ"ಯ ಹರಿಕಾರ ಎಚ್.ಆರ್,ಜಯರಾಮ್.

ಭೂಮಿಯನ್ನು ಶೋಷಣೆಮಾಡಿ.ರಾಸಾಯನಿಕಎಂಬ ವಿಷಸುರಿದು ಲಾಭಮಾಡಲು ಹೊರಟವನಿಗೆ, ಓದಲು ಸಿಕ್ಕ ಪುಸ್ತಕವೊಂದು, ಕೃಷಿ ಎಂದರೆ ಅದಲ್ಲ.ಪ್ರಕೃತಿಯ ಜೊತೆ ತಧ್ಯಾತ್ಮಹೊಂದಿ ಜೊತೆಜೊತೆಯಾಗಿ ಸಾಗುವುದು ಎಂದು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಅದೇ "ಒನ್ ಸ್ಟ್ರಾ ರೆವಲುಷನ್". 

ಜಪಾನಿನ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಕ ಮಸನೊಬ್ಬ ಪುಕೋವಕ ಅವರ ಈ ಕೃತಿಯನ್ನು ಸಹಜ ಕೃಷಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ. ನರೇಂದ್ರ ರೈ ದೆರ್ಲ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ತಂದರೆ, ಸಂತೋಷ್ ಕೌಲಗಿಯವರು ಒಂದು ಹುಲ್ಲಿನ ಕ್ರಾಂತಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಆಂಗ್ಲಭಾಷೆಯಿಂದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇದನ್ನು ಓದಿದ ಮೇಲೆ 1999 ರಿಂದ ಸಹಜ ಕೃಷಿಯ ಧ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದವನು ಹಿಂತಿರುಗಿ ನೋಡಿಲ್ಲ ಎಂದರು ಸುಕೃಷಿಯ ಹರಿಕಾರ ಜಯರಾಮ್. 

ಮನುಷ್ಯ ಸತ್ತರೆ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಮಣ್ಣೇ ಸತ್ತರೇ ಏಲ್ಲಿಗೆ ? ಎಂದು ಗಂಭೀರ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳುವ ಜಯರಾಮ್, ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಕಾಡು ಕಟ್ಟಿದ ರೈತ. 40 ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಒಂದು ಬೋರ್ವೆಲ್ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮಳೆಯಾಶ್ರಯದಲ್ಲಿ "ಸುಕೃಷಿ" ಎಂಬ ಫುಡ್ಫಾರೆಸ್ಟ್ ರೂಪಿಸಿರುವ ಬೇಸಾಯ ತಪಸ್ವಿ.ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂನಲ್ಲಿ ದೇಶದಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ಆಗ್ಯರ್ಾನಿಕ್ ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್  "ಗ್ರೀನ್ ಪಾಥ್" ಎಂಬ ಹೋಟೆಲ್ ಉದ್ಯಮ ಆರಂಭಿಸಿ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ಮಾಡಿದ ಹೆಮ್ಮಯ ಕನ್ನಡಿಗ.  

"ಸುಕೃಷಿ" ಫಾರಂ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸಮೀಪ ನೆಲಮಂಗಲ ತಾಲೂಕಿಗೆ ಸೇರಿದ ಮರಸನಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕರು, ದೇಶದ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ವಿದ್ಯಾಥರ್ಿಗಳು ಬಂದು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಪಾಠ ಕೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಜೀವ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಂಡು ಬೆರಗಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಬಣ್ಣ ಬಣ್ಣದ ಚಿಟ್ಟೆಗಳು ಹಾರಾಡುತ್ತವೆ.ನವಿಲುಗಳು ಗರಿ ಬಿಚ್ಚಿ ನರ್ತಿಸುತ್ತವೆ. ಗಿಳಿ ಕೋಗಿಲೆ ಕಾಜಾಣಗಳ ಚಿಲಿಪಿಲಿ ನಾದ ಸದಾ ಕೇಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಮೂಲತಹ ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬದಿಂದಲೇ ಬಂದ ಜಯಾರಾಮ್ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯವರು. ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ತುಂಬ ಬಡತನದಿಂದ ವಿಧ್ಯಾಭ್ಯಾಸಮಾಡಿ ವಕೀಲಿ ವೃತ್ತಿ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಆದರೂ ಮಣ್ಣಿನ ಸೆಳೆತ ಅವರನ್ನು ಬಿಟ್ಟಿರಲಿಲ್ಲ. ವಕೀಲರಾಗಿದ್ದಾಗಲೇ ನೂರಾರು ತೋಟಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿಮಾಡಿ ಕೃಷಿಯ ಆಳ ಅಗಲಗಳನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ತಮ್ಮ ತಾಯಿಯ ಆಸೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ನೆಲಮಂಗಲದಲ್ಲಿ 1999 ರಲ್ಲಿ 40 ಎಕರೆ ಬರಡು ನೆಲವಿದ್ದ ಭೂಮಿ ಖರೀದಿಸಿ ಇಂದು ಅವರು ಕಟ್ಟಿದ ಸುಕೃಷಿ ತೋಟ ಸಹಜ ಕೃಷಿಕರೂ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ನೋಡಲೇ ಬೇಕಾದ ಪ್ರವಾಸಿತಾಣವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ.

ನೆಲ ಜಲ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ತಮ್ಮ ಬದುಕನ್ನೇ ಮುಡಿಪಾಗಿಟ್ಟಿರುವ, ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಜೈವಿಕ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಕಾರ್ಯದಶರ್ಿಯಾಗಿರುವ, ಅರ್ಕಾವತಿ,ಕುಮುದ್ವತಿ ನದಿ ಉಳಿಸಿ ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರೂ ಆಗಿದ್ದ, ಮ್ಯಾರಾಥಾನ್ ಓಟಗಾರ, ಕೈ ತುಂಬಾ ಹಣತಂದುಕೊಡುತ್ತಿದ್ದ ವಕೀಲಿವೃತ್ತಿ ಬಿಟ್ಟು ಕೃಷಿಯನ್ನು ಅಪ್ಪಿಕೊಂಡವರು. ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಭ್ರಮಿಸೋಣ ಎಂಬ ಧ್ಯೇಯದೊಂದಿಗೆ 40 ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ "ಸುಕೃಷಿ"ಎಂಬ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯತೆತೆಯ ತೋಟ ಕಟ್ಟಿರುವ ಜಯಾರಾಮ್ ಅವರನ್ನು ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಸುವರ್ಣ ಅವಕಾಶವೊಂದು ಒದಗಿಬಂದಿತ್ತು.

ಜಯರಾಮ್ ಅವರು ಮೈಸೂರಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದು ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಸುದ್ದಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ ನಿಜ. ಆದರೆ ಮಾನಸ ಗಂಗೋತ್ರಿಯ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಚ್ ಮೂರರಂದು ನಡೆದ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಕುರಿತ ಒಂದು ದಿನದ ಕಾರ್ಯಾಗಾರ ನನ್ನಂತಹ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಹಲವಾರು ಪಾಠಗಳನ್ನು ಕಲಿಸಿತು. ಕಾರ್ಯಾಗಾರದ ನಡುವೆ ಸಿಕ್ಕಿದ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ್ದು ಇಲ್ಲಿದೆ. ಜಯರಾಮ್ ಅವರೆ ನಮ್ಮ ಈ ವಾರದ ಬಂಗಾರದ ಮನುಷ್ಯ.

"ರೈತರಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಅರಿವು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದ ಕೊರತೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ರಾದ್ಧಾಂತ ಆಗಿದೆ. ಹಳ್ಳಿಗಳು ವೃದ್ಧಾಶ್ರಮಗಳಾಗುತ್ತಿದ್ದರೆ, ನಗರಗಳು ಸ್ಲಂಗಳಾಗಿ,ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಮಾಪರ್ಾಡಾಗುತ್ತಿವೆ. ಶುದ್ಧ ಗಾಳಿ, ಶುದ್ಧ ನೀರು ಎನ್ನುವುದು ಹಣಕೊಟ್ಟು ಖರೀದಿಸಬೇಕಾದ ಸರಕಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂದೆ ನೀರು,ಮಜ್ಜಿಗೆ ಮಾರಾಟದ ಸರಕುಗಳಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.ಇದೆಲ್ಲ ನಂತರ ಆದದ್ದು.

70 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿವಲಯದ ಜಿಡಿಪಿ ಶೇಕಡ 40 ರಿಂದ 50 ಇತ್ತು. ಆದರೆ ಇಂದು ಅದು ಶೇಕಡ  13 ರಿಂದ 14 ಕ್ಕೆ ಇಳಿಮುಖವಾಗಿದೆ. ಶೇ 15 ರಿಂದ 20 ರಷ್ಟು ಮಂದಿ ಕೃಷಿವಲಯದಿಂದ ವಿಮುಖರಾಗಿದ್ದಾರೆ" ಹಾಗಾದರೆ ಇದನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡಿದವರು ಯಾರು ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ಪ್ರಶ್ನೆ.

"ರಾಜಕಾರಾಣಿಗಳು, ರೈತ ನಾಯಕರ ಲಿಫ್ ಸಿಂಪಂಥಿಯಿಂದ ರೈತರ ಉದ್ಧಾರ ಆಗಲ್ಲ. ಪ್ರಪಂಚದ ಶೇ.65 ರಿಂದ 70 ಭಾಗ ಸಂಪತ್ತು ಶೇ.30-40 ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪನಿಗಳ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿದೆ. ನಮ್ಮ ಅನ್ನ, ಬಟ್ಟೆ,ಆಹಾರ,ನೀರು ಹಾಗೂ ದೈನಿಕ ಬದುಕನ್ನು ಈ ಬೃಹತ್ ಕಂಪನಿಗಳು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಲಿವರ್, ಫಿಲಿಫೈನಸ್ನಲ್ಲಿ ಫಿಲಿಫೈನ್ಸ್ ಲಿವರ್, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಲಿವರ್ ಹೀಗೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಕಂಪನಿ ಆ ದೇಶದ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತಾ ತನ್ನ ಜಾಲವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ರ್ಯಾನ್ಬಕ್ಸಿ, ಹೋಟೆಲ್ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಎನ್ರಾನ್ ಕಂಪನಿಗಳು ಕಪಿಮುಷ್ಠಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ" ಇದು ನಮ್ಮ ರೈತರಿಗೆ ಅರಿವಾಗಬೇಕು.

"ಪ್ರಪಂಚದ ಅತ್ಯಂತ ಡೆವಿಲ್ ಕಂಪನಿ ಮಾನ್ಸಾಂಟೋ.ಇದು ರೈತರ ಪಾಲಿನ ಯಮ.ಬೀಜ,ಗೊಬ್ಬರ ಸೇರಿದಂತೆ ಕೃಷಿವಲಯವನ್ನು ತನ್ನ ಕಬಂಧಬಾಹುಗಳಲ್ಲಿ ಅಪ್ಪಿಕೊಂಡಿರುವ ಮಾನ್ಸಾಂಟೋ ಹಿಡಿತದಿಂದ ಪಾರಾಗುವುದು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ಜಗತ್ತಿನ ದೊಡ್ಡಣ್ಣ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಮೇರಿಕಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಯಾರೇ ಆದರೂ ಮೊದಲು ಈ ಕಂಪನಿಗೆ ಹೋಗಿ ಆತಿಥ್ಯ ಸ್ವೀಕರಿಸಬೇಕು. ಈ ಕಂಪನಿಯ ವಾಷರ್ಿಕ ಬಜೆಟ್ ಏಷ್ಯಾ, ಆಫ್ರಿಕನ್ ದೇಶದ ಒಟ್ಟು ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡದಿದೆ.

ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಕಂಪನಿಕೂಡ ಇದರ ಅಂಗ ಸಂಸ್ಥೆ. ಕುಲಾಂತರಿತಳಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದು ಬೀಜಸ್ವಾಮ್ಯಕ್ಕೆ ಕತ್ತರಿ ಹಾಕಲು ಹೊರಟಿರುವ ಈ ಕಂಪನಿಗಳ ಹುನ್ನಾರದ ವಿರುದ್ಧ ರೈತರು ಎಚ್ಚೆತ್ತುಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ   ಅಪಾಯ ತಪ್ಪಿದ್ದಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಜಯರಾಮ್ ಅವರ ಆತಂಕ.

"ಹಿಂದೆ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ರೈತರು ಯಾರು ಭಿತ್ತನೆಬೀಜ ಮಾರಾಟಮಾಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಬೀಜ ವಿನಿಮಯಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತಿದ್ದರು.ಕೇಂದ್ರ ಸಕರ್ಾರ ಸೀಡ್ಬಿಲ್ (ಬೀಜ ಕಾಯಿದೆ) ಜಾರಿಗೆ ಹುನ್ನಾರ ನಡೆಸಿದ್ದು. ಇದೇನಾದರೂ ಜಾರಿಯಾಗಿಬಿಟ್ಟರೆ ನಾವು ಬೀಜಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ಬೀಜ ಮರುಉಪಯೋಗದ ಹಕ್ಕು ಮತ್ತು ಬೀಜಮಾರಾಟದ ಹಕ್ಕನ್ನು ರೈತ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ದೇಶದ ಸೇನೆಗೆ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಕೋಟಿ ರೋಪಾಯಿ ಹಣವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸಕರ್ಾರ ತನ್ನ ವಾಷರ್ಿಕ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಮೀಸಲಿಡುತ್ತದೆ.ಹಾಗೆಯೇ ಕೃಷಿವಲಯಕ್ಕೂ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಕೋಟಿ ಹಣ ಮೀಸಲಿಡುವುದನ್ನು ನೀವು ಗಮನಿಸಿರಬಹುದು.ದುರಂತ ಎಂದರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಶೇ.70 ರಷ್ಟು ಹಣ ಸಬ್ಸಡಿ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಮನ್ಸಾಂಟೋ,ಕಾಗರ್ಿಲ್,ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರ,ಕ್ರಿಮಿನಾಶಕ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಗಂಭೀರ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ರೈತರಿಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಬೇಕು" ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ಸ್ಪಷ್ಟನುಡಿ.

"ಅಧಿಕಾರಿಗಳು,ಸಂಶೋಧಕರು ಹೇಳಿದಂತೆ ನಮ್ಮ ಸಕರ್ಾರಗಳು ರೈತನೀತಿಯನ್ನು ಜಾರಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅವು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ರೈತ ವಿರೋಧಿನೀತಿಗಳೆ ಆಗಿರುತ್ತವೆ. ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ಹಣ ಕೊಡುವವರು ಇಂತಹ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪನಿಗಳ ಬಂಡವಾಳಶಾಯಿಗಳು. ಅವರ ಪರವಾಗಿಯೇ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಕೆಲಸಮಾಡಬೇಕು. ಹಾಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ರೈತ ಬಿಡಿಸಲಾರದ ವಿಷವತರ್ುಲದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ.

ಇಂತಹ ಕಂಪನಿಗಳು ಉತ್ಪಾದಿಸಿದ ರಾಸಾಯನಿಕ,ಕ್ರಿಮಿನಾಶಕಗಳನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಶಿಫಾರಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ರೈತ ಬಳಸುತ್ತಾನೆ.ಇದರಿಂದ ಮಣ್ಣಿನ ಸತ್ವ ನಾಶವಾಗಿದೆ. ಪರಿಸರ ವಿಷಮಯವಾಗಿದೆ.ಮನುಷ್ಯ ಸತ್ತರೆ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಮಣ್ಣೇ ಸತ್ತರೇ ಏಲ್ಲಿಗೆ? ಅಂತ ಕೇಳುವ ಕಾಲ ಈಗ ಬಂದಿದೆ. ಹತ್ತು ವರ್ಷ ನಾವು ನೀವೆಲ್ಲ ನೆಲ ಜಲದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದರೆ ಪರಿಸರವೂ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ ನಾವೂ ಉಳಿಯುತ್ತೇವೆ.ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಮನುಷ್ಯ ರೋಗದ ಗೂಡಾಗಿ ಅಬಾಲ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯ ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಹಳ್ಳಿಗಳು ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿಯ ಪರಿಣಾಮ ಹಾಳಾದವು. ಹಸಿದ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ಅನ್ನ ನೀಡಿದ್ದನ್ನೇ ದಿಗ್ವಿಜಯ ಎಂದುಕೊಂಡ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮಣ್ಣು ಹಾಳಾದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡದೇ ಇರುವುದು ನಮ್ಮ ದುರಂತ. ಮಣ್ಣಿನ ಸಾವಯವ ಇಂಗಾಲ ಶೇಕಡ 5 ರಿಂದ 6 ಇದ್ದದ್ದು ಹಸಿರುಕ್ರಾಂತಿಯ ನಂತರ 0.5 ಕ್ಕೆ ಕುಸಿಯಿತು. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಫಲವತ್ತಾಗಿದ್ದ ಮಣ್ಣನ್ನು ಕೇವಲ ನಲವತ್ತೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಸತ್ವ ಇಲ್ಲದಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ. ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಜೀವಿಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿದ್ದೇವೆ. ನಮ್ಮ ಬಹುಪಾಲು ಹಣವನ್ನು ಎನ್ಪಿಕೆ ಖರೀದಿಸಲು ಸುರಿದಿದ್ದೇವೆ. ಪಂಜಾಬ್,ಹರಿಯಾಣ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಉಳುಮೆಮಾಡಿದ ಪರಿಣಾಮ ಜೌಗು ಮಣ್ಣು ನಿರ್ಮಾಣ ಗಿದೆ. ಮಂಡ್ಯ, ರಾಯಚೂರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಬತ್ತ ಬೆಳೆಯಲು ಅಗತ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ನೀರು ರಾಸಾಯನಿಕಗೊಬ್ಬರ ಬಳಸಿದ ಪರಿಣಾಮ ಮಣ್ಣು ಹಾಳಾಗಿದೆ.

ಇದರ ನಡುವೆಯೂ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ದಿನೆದಿನೇ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಆಶಾದಾಯಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗಿದೆ.ಯುರೋಪ್ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಅಷ್ಟೇ ಯಾಕೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನಂತಹ ಮಹಾನಗರಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾವಂತ ಯುವಕರು ನೌಕರಿ ಬಿಟ್ಟು ಆಗ್ಯರ್ಾನಿಕ್ ಫಾಮರ್ಿಂಗ್ ಕಡೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಬ್ಯಾಕ್ ಟು ಲ್ಯಾಂಡ್ ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಮೂಡುತ್ತಿದೆ. ಸ್ಲೋ ಲೈಫ್,ಸ್ಲೋ ಫುಡ್, ಸ್ಲೋ ಮನಿ ಎಂಬ ಕಾನ್ಸೆಪ್ಟ್ ನಿಧಾನಕ್ಕೆ ಬಲಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.

ಕೃಷಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೂ ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲೇ ಉತ್ತರವಿದೆ. ಮಳೆ ನೀರಿನಲ್ಲೇ ಎನ್ಪಿಕೆ ಜೊತೆಗೆ ಸುಮಾರು 250 ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಜೀವಿಗಳು ಇವೆ ಎನ್ನುವ ಸತ್ಯವನ್ನು ರೈತ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.ಸಾವಯವದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಹಣ್ಣು ಮತ್ತು ತರಕಾರಿಗಳ ಸತ್ವ ಮತ್ತು ಪರಿಮಳವೇ ಅದ್ಭುತ ಎನ್ನುತ್ತಾ ಕಾರ್ಯಾಗಾರದಲ್ಲಿ ರೈತರು ತಂದ ಸೊಪ್ಪು ತರಕಾರಿಗಳನ್ನು ಮೂಗಿಗೆ ಹಿಡಿದು ಅದರ ಪರಿಮಳವನ್ನು ಆಸ್ವಾದಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ಸಮೀಪದಲ್ಲೇ ನಿಂತಿದ್ದವರಿಗೂ ಅರಿಶಿನ ಪುಡಿ, ಸೊಪ್ಪಿನ ಪರಿಮಳವನ್ನು ಆಸ್ವಾದಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದರು.

"ಸಾವಯವ ಆಹಾರಕ್ಕೆ ಈಗ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ. ಜರ್ಮನಿಯಂತಹ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ರೈತನ್ನು ತಾನು ಬೆಳೆದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ತನ್ನದೇ ಬ್ರಾಂಡ್ಮಾಡಿ ಮಾರಾಟಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಪ್ರತಿ ಶುಕ್ರವಾರ ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಫ್ಯಾಕ್ ಜೊತೆ ರೈತಸಂತೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಪ್ರಾನ್ಸ್ನಂತಹ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರು ಮೊದಲೆ ರೈತರಿಗೆ ಹಣಕೊಟ್ಟು ತಮಗೆ ಬೇಕಾದ ಹಣ್ಣು ತರಕಾರಿಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಜರ್ಮನಿ, ಭೂತಾನ್, ಇಟಲಿಯಂತಹ ಮುಂದುವರಿದ ದೇಶಗಳು 2020 ರಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಷಮುಕ್ತ ಆಹಾರಬೆಳೆಯುವ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಭಾರತ ದೇಶದಲ್ಲೇ ಸಿಕ್ಕಿಂ ರಾಜ್ಯ ಮೊದಲ ಸಾವಯವರಾಜ್ಯ ಎಂಬ ಕೀರ್ತೀಗೆ ಭಾಜನವಾಗಿದೆ.ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಕೂಡ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕಿದೆ. ವಿಷಮುಕ್ತ ಆಹಾರ ರೋಗಮುಕ್ತ ಬದುಕು ನಮ್ಮ ಧ್ಯೇಯ ಗುರಿಯಾಗಿರಬೇಕು.ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರ ಚಿಂತನೆಗಳು ಇರಬೇಕು. ಗ್ರೀನ್ ಪಾಥ್ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಎಂದರೆ     "ವೇ ಆಫ್ ಲೈಫ್" ಎಂದು ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುತ್ತಿದೆ. ನಗರದ ಜನತೆಗೆ ಸಾವಯವ ಆಹಾರ ಸೇವನೆಯಿಂದ ಆಗುವ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ "ಹಸಿರು ಹಬ್ಬ" ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಸಮುದಾಯಕ್ಕೂ ಸಹಜ ಕೃಷಿಯ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುತ್ತಿದೆ. ಆಹಾರದ ಜೊತೆಗೆ ವಿವೇಕ ಮತ್ತು ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಇದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಸುಸ್ಥಿರ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯ. ತಾವು ಸುಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಮರಸನಹಳ್ಳಿಯನ್ನು ಸಂಪೋರ್ಣ ಸಲೋರ್ ವಿಲೇಜ್ ಮಾಡಿರುವ ಜಯರಾಮ್ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಬೇಕಾದ ರಸ್ತೆ ಮೂಲಭೂತ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವತಿಯಿಂದ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬ ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿದರೆ ಹೋರಾಟಗಾರನಾಗಿ, ಕೃಷಿಕನಾಗಿ, ಸಮುದಾಯ ಸಂಘಟಕನಾಗಿ, ಮ್ಯಾರಥಾನ್ ಪಟುವಾಗಿ ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಕ್ಷಣ ಕ್ಷಣವೂ ಸಂಭ್ರಮಪಡುತ್ತಾ ಯಶಸ್ವಿ ಉದ್ಯಮಿಯಾಗಿಯೂ ಬೆಳೆದ ಪರಿ ಅಚ್ಚರಿಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ. ನೀವು ಒಮ್ಮೆ "ಸುಕೃಷಿ"ಗೆ ಹೋಗಿ ಬನ್ನಿ.

ಒತ್ತಡದ ಬದುಕಿಗೆ ವಿದಾಯ ಹೇಳಿದ ಶಿವನಾಗಪ್ಪ

ಮೈಸೂರು : ಕೃಷಿ ಕೆಲವರಿಗೆ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಹಲವರಿಗೆ ಅದೊಂದು ಹುಚ್ಚುಪ್ರೀತಿ. ಲಕ್ಷ ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಸಂಬಳಕ್ಕೆ ವಿದಾಯ ಹೇಳಿ ಕೃಷಿಕರಾದವರೂ, ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಕೆಲಸ ಬಿಟ್ಟು ಹಸಿರಿನ ನಡುವೆ ನೆಮ್ಮದಿ ಹರಸುವವರು, ಫ್ಯಾಶನ್ಗಾಗಿ ಕೃಷಿಕರಾದವರು, ಸಹಜವಾಗಿ ಸರಳತೆಯಿಂದ ಬದುಕುವ ಹಂಬಲದಿಂದಾಗಿ ರೈತರಾದವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಇಂತಹವರ ಸಾಲಿಗೆ ಸೇರುವ ಅಪರೂಪದ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬರ ಕೃಷಿ ಪಯಣದ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮಗೆ ಹೇಳಬೇಕು.

ದಶಕದ ಹಿಂದೆ ಎರಡು ಸಂಚಾರಿ ಚಿತ್ರಮಂದಿರದ ಮಾಲೀಕ.ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಲ್ಲಿ ಗುತ್ತಿಗೆ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರಥಮ ದಜರ್ೆಗುತ್ತಿಗೆದಾರ. ಈಗ ಅದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟು ನಗರ ಸಹವಾಸದಿಂದ ತುಸು ಅಂತರ ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡು ಪರಿಶುದ್ಧ ಪರಿಸರದ ನಡುವೆ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿ ಜೀವನ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿರುವ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಕ ಸರಗೂರಿನ ಎಸ್.ಶಿವನಾಗಪ್ಪ ಈ ವಾರದ ಬಂಗಾರದ ಮನುಷ್ಯ. 

"ಇಳಿಸಂಜೆ ಹೊತ್ತು. ಎಂದಿನಂತೆ ತನ್ನ ಕೆಲಸಮುಗಿಸಿ ಸೂರ್ಯ ಬೆಳಕಿಗೆ ವಿದಾಯ ಹೇಳಿ ಮೂಡಣದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗುತ್ತಿದ್ದ. ನಾನು ಕುಳಿತು ಯೋಚಿಸಿದೆ. ಎಷ್ಟು ದಿನಾ ಅಂತ ಹಣದ ಹಿಂದೆ ಓಡುವುದು. ಇದೇ ರೀತಿ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಮಾಡಿ ಹಣ ಸಂಪಾದನೆ ಮಾಡುತ್ತಾ ಹೂಗುವುದು.ಇದೆ ರೀತಿ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಮಾಡಿದರೆ ಕೊನೆಗೊಂದು ದಿನ ನಾನು ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಹಣವನ್ನೆಲ್ಲಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಸುರಿಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆಗಾಗಿ ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡೋಣ.ಇರುವಷ್ಟು ದಿನ ಹಸಿರಿನ ನಡುವೆ ವಿಷಮುಕ್ತ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಬಾಳೋಣ ಎಂಬ ದೃಢ ನಿಧರ್ಾರ ಮಾಡಿದೆ". ಆ ನಿಧರ್ಾರವೇ ಸಹಜಕೃಷಿ ಪಯಣದ ಕಡೆಗೆ ಹೆಜ್ಜೆಹಿಡಲು ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡಿತು ಎಂದರು ಎಸ್.ಶಿವನಾಗಪ್ಪ.

ಮನುಷ್ಯ ದುಡ್ಡಂತೂ ತಿನ್ನುವ ಹಾಗಿಲ್ಲ. ಗುತ್ತಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಒಂದೊಂದು ಕೆಲಸದಲ್ಲೂ ಎರಡು ಲಕ್ಷ ಉಳಿಯುತ್ತಿತ್ತು.ಸ್ವಲ್ಪ ಹಣವನ್ನೂ ಸಂಪಾದನೆಮಾಡಿದೆ. ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಹಣ ಬೇಕು. ಎಷ್ಟು ಬೇಕು ಅನ್ನುವುದು ಗೊತ್ತಿರಬೇಕು. ಈಗಂತೂ ಕಳ್ಳತನದಲ್ಲಿ ಹಣ ಸಂಪಾದನೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಗುತ್ತಿಗೆಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರೆ ಶೇಕಡ 50 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಹಣವನ್ನು ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಕೊಡಬೇಕು. ಗುಣ ಮಟ್ಟದ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಆಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ನಾನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಕೆಲಸ ತಪ್ಪು ಅಂತ ಗೊತ್ತಾದ ಮೇಲೂ ಅದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವುದು ಸರಿಅಲ್ಲಾ. ಮಾಡುವವರು ಮಾಡಲಿ. ನನಗೆ ಸಾಕು ಅಂತ ಹೇಳಿ ಕಂಟ್ರಾಕ್ಟ್ರ್ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ವಿದಾಯ ಹೇಳಿ, ಕೊನೆಗಾಲದಲ್ಲಾದರೂ ತೃಪ್ತಿಕರ ಜೀವನ ನಡೆಸೋಣ. ಭೂಮಿತಾಯಿ ಸೇವೆ ಮಾಡೋಣ ಎಂಬ ಹಂಬಲದಿಂದ ಸಹಜ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಜೀವನದ ಮುಖ್ಯ ಧ್ಯೇಯವಾಗಿಸಿಕೊಂಡೆ ಎಂದು ತಣ್ಣಗೆ ಹೇಳಿದರು. ಆ ಮೂಲಕ ಅವರು ಹಲವು ಸತ್ಯಗಳನ್ನು ಹೇಳಿಬಿಟ್ಟಿದ್ದರು.

ಕೇವಲ ಎಸ್ಎಸ್ಎಲ್ಸಿವರೆಗೆ ಓದಿ ಹೋಮಿಯೊಪತಿವೈದ್ಯ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವುದನ್ನು ಕಲಿತುಕೊಂಡಿರುವ ಶಿವನಾಗಪ್ಪ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಲೇ ಬದುಕಿನ ಹಲವು ಸತ್ಯಗಳನ್ನು ಅನಾವರಣಮಾಡುತ್ತಾ ಹೋದರು.  ಮೂಲತಃ ಬಿಡುಗಲು ಗ್ರಾಮದ ಶಿವನಾಗಪ್ಪ ಕಬಿನಿಯಲ್ಲಿ ಐದು ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ವಾಸವಾಗಿದ್ದರು.ತಂದೆ ಸುಬ್ಬಣ್ಣ ಹೋಮಿಯಾಪತಿ ವೈದ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ಕೃಷಿಕರಾದ ಇವರು ತಂದೆಯಂತೆಯೇ ತರಬೇತಿಪಡೆದು ಮನೆಯವರಿಗೆ, ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಈಗಲೂ ಹೋಮಿಯಾಪತಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. 

ಮನುಷ್ಯ ದುರಾಸೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಕೇವಲ ಒಂದು ಎಕರೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಒಂದಿಂಚು ನೀರುಬಂದರೆ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿ ಜೀವನಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ಸ್ವತ ಅನುಭವ. ರಾಸಾಯನಿಕ ಸುರಿದು ಭೂಮಿತಾಯಿಯನ್ನು ಬಂಜೆಮಾಡಬಾರದು.ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ತಾಳ್ಮೆ ಇರಬೇಕು, ಭೂಮಿಯ ಅತಿಯಾದ ಶೋಷಣೆ ಕೂಡದು ಎನ್ನುವ ಮೂಲಕ ತಮಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದೆ ಅವರು ಬುದ್ಧ ದರ್ಶನ ಮಾಡಿಸಿದರು.

ಹಣ ಇರುವವರು ಹಣ ಇಟ್ಟು ಸಾಯುವುದಕ್ಕಿಂತ ಈ ರೀತಿ ಒಂದು ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯ ತೋಟ ಮಾಡಿ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರೆ ಬದುಕು ಸಾರ್ಥಕವಾಗುತ್ತದೆ. ಮೂವರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಗೂ ಮದುವೆ ಮಾಡಿ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ. ನಗರದ ಬದುಕನ್ನು ಉಪ್ಪಿನಕಾಯಿ ತರಮಾಡಿಕೊಂಡು, ತೋಟದ ಜೀವನವನ್ನು ಊಟದಂತೆ ಕಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಪತ್ನಿ ಉಷಾ ಹಾಗೂ ವಯಸ್ಸಾದ ತಾಯಿ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿದ್ದರೆ ನಾನು ಎರಡುದಿನ ಮಾತ್ರ ನಗರದಲ್ಲಿದ್ದು ಉಳಿದ ಐದು ದಿನ ಈ ಪರಿಶುದ್ಧವಾದ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಧ್ಯಾನ,ಯೋಗ,ಕೃಷಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಆರಾಮವಾಗಿದ್ದೇನೆ ಎಂದರು.

ಎಚ್.ಡಿ.ಕೋಟೆಯ ಹ್ಯಾಂಡ್ಪೋಸ್ಟ್ನಿಂದ ಬಲಗಡೆಗೆ ಹೋದರೆ ಸಿಗುವ ಸರಗೂರಿನ ಮಠದ ಎದುರು ಎರಡು ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ಐದುವರ್ಷದಿಂದ ಇವರು ಕಟ್ಟಿದ ನೂಸಗರ್ಿಕ ತೋಟದಲ್ಲಿ  ಅಪರೂಪವಾಗುತ್ತಿರುವ ನಂಜನಗೂಡು ರಸಬಾಳೆ ತಳಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಬೆಳೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಒಟ್ಟು ಎರಡು ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 30/30 ಅಡಿ ಅಂತರದಲ್ಲಿ 98 ತೆಂಗು. ಸುತ್ತಲೂ 150 ಅಡಿಕೆ ಗಿಡ. ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ 48 ಶ್ರೀಗಂಧ. 80 ತೇಗ (ಟೀಕ್). ಜೊತೆಗೆ 25 ನಿಂಬೆ. 70 ನುಗ್ಗೆ. 600 ನಂಜನಗೂಡು ರಸಬಾಳೆ. 200 ಏಲಕ್ಕಿ ಬಾಳೆ. 30 ಮೆಣಸು ಬಳ್ಳಿ. ಅಪರೂಪವಾಗುತ್ತಿರುವ ಸುಂಡೇ ಕಾಯಿ 10. ಲವಂಗ, ಜಾಯಿಕಾಯಿ, ದಾಳಿಂಬೆ, ರೆಡ್ ಸೀಬೆ, 40 ಕರಿಬೇವು ಹೀಗೆ ಹತ್ತು ಹಲವು ಗಿಡಮರಗಳು ಸಹಜವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಕಂಪುಸೂಸಿವೆ.

ಒಂದೂವರೆ ವರ್ಷದಿಂದ ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್ ಅವರು ಹೇಳಿದಂತೆ ನೈಸಗರ್ೀಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. "ಇದರಲ್ಲಿ ಖಚರ್ು ಜಾಸ್ತಿ ಬರುತಿತ್ತು. ಎರೆಗೊಬ್ಬರ ಮಾಡಲು ಸೊಪ್ಪು, ತರಗು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೊರಗಿನ ತರಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ನಾಡ ಹಸು ಇದ್ದರೆ ಏನನ್ನೂ ಹೊರಗಿನಿಂದ ತರಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ಖಚರ್ು ಕಡಿಮೆ. ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್ ಅವರ ಪಾಠಕ್ಕೆ ಹೋದಮೇಲೆ ಎರೆಹುಳ ಭೂಮಿಯಲ್ಲೇ ಇದೆ ಎನ್ನುವುದು ಗೊತ್ತಾಯಿತು. ಕೃತಕವಾಗಿ ಎರೆಹುಳ ತಂದು ಗೊಬ್ಬರ ಮಾಡಿ ಬಳಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲೇ ಇರುವ ಎರೆಹುಳಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡರೆ ಸಾಕು ಎಂಬ ಸತ್ಯ ಅರ್ಥವಾಯಿತು. ತೋಟದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಮರಗಿಡಗಳಿಗೆ ಐದು ವರ್ಷ ತುಂಬಿ ಆರುವರ್ಷ ಆಗಿದೆ. ಒಂದು ಚಮಚ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗುಬ್ಬರವನ್ನಾಗಲಿ, ಕ್ರಿಮಿನಾಶಕವನ್ನಾಗಲಿ ಬಳಸಿಲ್ಲ.ನಮ್ಮದು ಸಂಪೂರ್ಣ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಕೆಆರ್ಎಸ್ ತೆಂಗಿನ ನರ್ಸರಿಯಿಂದ ಹೈಬ್ರೀಡ್ ತಳಿಯ ಎಳನೀರು ತೆಂಗು ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ನಡುವೆ ತಿಪಟೂರು ಟಾಲ್ ತಳಿಯ ತೆಂಗು ಕೂಡ ಇದೆ. ನೀರಿಗಾಗಿ ಎರಡು ಬೋರ್ವೆಲ್ ಇದೆ. 180 ಅಡಿ ಒಂದು ಮತ್ತೊಂದು 120 ಅಡಿ.ಎರಡರಲ್ಲೂ ಸುಮಾರು ಎರಡು ಇಂಚು ನೀರು ಬರುತ್ತಿದೆ. ಈಗ ಎರಡುಮೂರು ವರ್ಷದಿಂದ ನೀರು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದ್ದು ಒಂದೂವರೆ ಇಂಚು ನೀರು ಬರುತ್ತಿದೆ.

ಕೊಳವೆಬಾವಿ ನೀರು ಮರುಪೂರಣಮಾಡಲು  110 ಅಡಿ ಉದ್ದ ,125 ಅಡಿ ಅಗಲ ಹಾಗೂ 10 ಅಡಿ ಆಳ ಇರುವ ಹೊಂಡತೆಗೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಮಳೆಯ ನೀರು ಇಲ್ಲಿ ಬಂದು ಶೇಖರಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಬೋರ್ವೆಲ್ನಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಇಳುವರಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತರ್ಜಲ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅಂತ ಮಾಡಿದ ಹೊಂಡ ಈಗ ಆದಾಯದ ಮೂಲವಾಗಿಯೂ ಬದಲಾಗಿದೆ.ಇದರಲ್ಲಿ ಮೀನುಮರಿಗಳನ್ನು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡಿ ವಾಷರ್ಿಕ 50 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಆದಾಯಗಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 

ಇದುವರೆಗೆ ತೋಟಕಟ್ಟಲು ಖಚರ್ು ಜಾಸ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಆದಾಯ ಬಂದಿಲ್ಲಾ. ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ದಿಢೀರ್ ಅಂತ ಹಣ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡುವುದು ತಪ್ಪು. ನಾಲ್ಕೈದು ವರ್ಷ ತೋಟಕಟ್ಟುವುದರ ಕಡೆಗೆ ಗಮನ ಕೊಡಬೇಕು. ಗಿಡಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದು. ಟ್ರಂಚ್ ಮಾಡಿಸುವುದು. ಸ್ಪಿಂಕ್ಲರ್ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೀಗೆ ಆರಂಭಿಕ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ತೊಡಗಿಸಲೇ ಬೇಕು.ಇಷ್ಟನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಒಂದು ನಾಡ ಹಸು ಸಾಕಿಕೊಂಡರೆ  ಖಚರ್ು ಕಡಿಮೆ.ನಂತರ ನಾಲ್ಕನೇ ವರ್ಷದಿಂದ ನಿಗಧಿತ ಆದಾಯ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡಬಹುದು.ಈಗ ನಮ್ಮ ತೋಟದಿಂದ ಆದಾಯ ಶುರುವಾಗಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ತೋಟದ ಬದುಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಕಿರುವ ತೇಗ, ಸಾಗುವನಿ ಮರಗಳು ದೀರ್ಘಕಾಲದಲ್ಲಿ ಆದಾಯ ತಂದುಕೊಡುತ್ತವೆ. ಒಂದೊಂದು ಮರವನ್ನು 50 ಸಾವಿರದಿಂದ 70 ಸಾವಿರದವರೆಗೂ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬಹುದು. ಹಣಕ್ಕಿಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಹಸಿರು ತೋಟ ಕಟ್ಟುವುದರಿಂದ ಪರಿಸರ ತಂಪಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ನನಗೆ ಮಾಡಿದ ಯಾವ ಕೆಲಸದಲ್ಲೂ ಸಂತೃಪ್ತಿ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ. ಗುತ್ತಿಗೆದಾರನಾಗಿದ್ದಾಗ ಸಾಕಷ್ಟು ಹಣ ಸಿಗುತ್ತಿತ್ತು.ಆದರೆ ನೆಮ್ಮದಿ ಇರಲಿಲ್ಲ.ತೋಟದ ಸುತ್ತ ಕಾಂಪೌಂಡ್ ಕಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಹಣ ವೆಚ್ಚಮಾಡಿದ್ದೇನೆ ನಿಜ. ಆದರೆ ಅದರಿಂದ ತೃಪ್ತಿ ಇದೆ. ಇಂದಲ್ಲಾ ನಾಳೆ ನಾನು ತೊಡಗಿಸಿರು ಹಣ ವಾಪಸ್ ಬಂದೇ ಬರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ ನುಡಿಯುತ್ತಾರೆ.

ಕಾವೇರಿ ಗಲಾಟೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕುರುಬೂರು ಶಾಂತಕುಮಾರ್ ಮತ್ತು ರೈತಸಂಘದಲ್ಲಿದ್ದ ಮಲ್ಲೇಶ್ ಕಬಿನಿ ಡ್ಯಾಂ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಲು ಬಂದಿದ್ದರು. ಆಗ ನಾನು ಕಬಿನಿಯಲ್ಲೇ ವಾಸವಾಗಿದ್ದೆ. ಆಗ ಕಬಿನಿ ರೈತ ಹಿತರಕ್ಷಣಾ ಸಮಿತಿ ಕಾರ್ಯದಶರ್ಿಯಾಗಿ ಹೋರಾಟಗಳಲ್ಲೂ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ. 2002 ರಿಂದ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ಐದು ವರ್ಷದಿಂದ ಈಚೆಗೆ ಕೃಷಿಯಲ್ಲೇ ಹೆಚ್ಚು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡೆ, ಯಾಕೆಂದರೆ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಹಾಕುವುದು ಮುಖ್ಯ ಅಲ್ಲ. ಅದರ ನಿರ್ವಹಣೆ ಅತಿ ಮುಖ್ಯ. ಮಾಲೀಕನ ಹೆಜ್ಜೆ ಗುರುತುಗಳು ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಕಾಣದಿದ್ದರೆ ಗಿಡಗಳು ಸೊರಗಿಬಿಡುತ್ತವೆ.

ಜೀವಾಮೃತ ನೀಡಲು ಸರಳ ಸುಲಭ ವಿಧಾನ ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಸಾವಿರ ಲೀಟರ್ ನೀರು ಸಂಗ್ರಹಣದ ಸಿಮೆಂಟ್ ತೊಟ್ಟಿ ಇದೆ. ಅದರ ಕೆಳಗಡೆ 500 ಲೀಟರ್ ನೀರು ಸಂಗ್ರಹಣದ ಮತ್ತೊಂದು ತೊಟ್ಟಿ ಇದೆ. ಒಂದು ಎಚ್ಪಿ ಮೋಟರ್ ಇಟ್ಟು ಸ್ಪಿಂಕ್ಲರ್ ಮೂಲಕ ಜೀವಾಮೃತ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಗಿಡಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಆಗುತ್ತಿದಂತೆ ಪೋಷಕಾಂಶ ಹೆಚ್ಚು ಸಿಗಲಿ ಎಂದು ಪ್ರತಿ ಗಿಡದ ಬುಡಕ್ಕೆ ಅರ್ಧ ಲೀಟರ್ ಜೀವಾಮೃತವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ.

ಜೀವಾಮೃತ ಸಂಪಡಿಸಿ ಬೆಳೆದ ಮೂಲಂಗಿ, ಕೋಸು, ನಿಂಬೆ, ಕೊತಂಬರಿ ಸೊಪ್ಪು ತರಕಾರಿಗಳ ಪರಿಮಳವೇ ಬೇರೆ. ಜನ ಪರಿವರ್ತನೆಯಾಗಬೇಕು. ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯತ್ತ ಮುಖಮಾಡಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅಪಾಯ ಗ್ಯಾಂರಟಿ. ಈ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಗಳು ಬರುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ನಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಚೆನ್ನಾಗಿರಲಿಲ್ವೇ. ನಮ್ಮ ತಾತನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಮಳೆ ಬರುತಿತ್ತು, ಹಟ್ಟಿ ಗೊಬ್ಬರಹಾಕಿ ಒಳ್ಳೆ ಬೆಳೆ ಬೆಳಿತಾ ಇದ್ದರು. ನಂತರ ಹೊಸದಾಗಿ ಹೈಬ್ರೀಡ್ ತಳಿ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಈ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಳಕೆ ಅತಿಯಾಗಿ ಪರಿಸರ ಹಾಳಾಯ್ತು. ದಿಢೀರ್ ಅಂತ ಹಣ ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಮೊದಲು ರೈತ ಬಿಡಬೇಕು.ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ಮೇಲೆ ಬರಬೇಕು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ತೆಂಗಿನಗಿಡಗಳಿಗೆ ದುಂಬಿ ಕೊರೆದು ಮರ ಒಣಗಿಹೋಗುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಎರಡು ದುಂಬಿ ಟ್ರ್ಯಾಪ್ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ.ನಾಲ್ಕು ಜೇನು ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಇದೆ. ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶ ಆದರೆ ಇಳುವರಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಜೇನು ನೊಣ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ತೋಟದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕುಂಠಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಿ ರಾಸಾಯನಿಕ ವಾಸನೆ ಇದೆ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಜೇನು ನೊಣಗಳು ಸುಳಿಯುವುದೇ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಇರುವವರು ಒಮ್ಮೆ ನೋಡಬಹುದಾದ ತೋಟ ಇದು. ಹೆಚ್ಚಿನಮಾಹಿತಿಗೆ ಎಸ್.ಶಿವನಾಗಪ್ಪ 9448413230 ಸಂಪಕರ್ಿಸಿ.

========================================

ಮೀನುಮರಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆಯಿಂದ ಆದಾಯ

ಮೈಸೂರು :ಸರಕಾರ ಈಗ ಎಲ್ಲ ರೈತರ ಜಮೀನುಗಳಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಹೊಂಡಮಾಡಿದೆ.ಇಲ್ಲಿ ಮೀನುಮರಿಗಳನ್ನು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ವಾಷರ್ಿಕ 50 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಆದಾಯಗಳಿಸಬಹುದು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶಿವನಾಗಪ್ಪ.

ನುಗು ಅಣೆಕಟ್ಟು,ಕಬಿನಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೀನುಮರಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೇಂದ್ರ ಇದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಮೀನುಮರಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆಗೆ ತರಬೇತಿ ಸಲಹೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಮೀನು ಮರಿಗಳೂ ಸಿಗುತ್ತವೆ. ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಮೂರು ನಾಲ್ಕು ಸಲ ಕಾಟ್ಲಾ ಮೀನು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡಬಹುದು.ಅವುಗಳಿಗೆ ತುಂಬಾ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ. ಒಂದು ತಿಂಗಳು ನೋಡಿಕೊಂಡರೆ, ಒಂದು ಮರಿಯನ್ನು 60 ಪೈಸೆಯಿಂದ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿವರೆಗೂ ಮಾರಾಟಮಾಡಬಹುದು. 

ಒಂದು ಲಕ್ಷ ಮರಿಗಳನ್ನು ತಂದು ಬಿಟ್ಟರೆ ಹಕ್ಕಿಪಕ್ಷಿಗಳು ತಿಂದು, ಕೆಲವು ಸತ್ತು 25000 ಮೀನಿನ ಮರಿಗಳು ಸಿಗುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಸಲಕ್ಕೆ 15 ರಿಂದ 20 ಸಾವಿರ ಆದಾಯ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಈಗ ಸಧ್ಯ ಕಾಮನ್ ಕಾಫರ್್ ಸಾಕುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಈ ಮೀನಿನ ಮರಿಗಳಿಗೆ ತುಂಬಾ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ. ಈ ಬಾರಿ ಮಳೆ ಆಗದೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಐದು ವಾರ ಆದರೂ ಮರಿ ಮಾರಾಟ ಆಗಿಲ್ಲ. ಮರಿ ಒಂದುವರೆ ಇಂಚು ಬೆಳೆದರೆ ಎರಡು ರೂಪಾಯಿವರೆಗೂ ಸೇಲ್ ಆಗುತ್ತೆ. ಮೀನುಸಾಕಾಣಿಕೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನಮಾಹಿತಿ ಬೇಕಾದವರು ಮೀನುಮರಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೇಂದ್ರದ ಸಹಾಯಕ ಅಧಿಕಾರಿ ಮಂಜೇಶ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಬಹುದು. 

ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ :ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯ 

ಹಾದಿಹಿಡಿದ ಸ್ವಾಭಿಮಾನಿ ಯುವಕ

ನಂಜನಗೂಡು : ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿಗೆ ಹಾಹಾಕಾರ. ಎತ್ತನೋಡಿದರೂ ಬಟಾಬಯಲು. ಬತ್ತಿದ ಕೆರೆಕಟ್ಟೆಗಳು.ಕುಸಿದ ಅಂತರ್ಜಲ. ಏರುತ್ತಿರುವ ತಾಪಾಮಾನ.ಒಣಗಿನಿಂತ ಮರಗಿಡಬಳ್ಳಿಗಳು. ಮಳೆಯ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿರುವ ರೈತರು. ಇದು ಈಗ ನಮಗೆ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಕಾಣುತ್ತಿರುವ ಸಧ್ಯದ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ.

ಇಂತಹ ಸಂಕಷ್ಟದ ಸಮಯದಲ್ಲೂ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಸಹಜಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಬೇಸಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ರೈತರ ತೋಟಗಳು ಮಾತ್ರ ಹಸಿರಾಗಿರುವುದನ್ನು ನೀವು ಗಮನಿಸಿರಬಹುದು.ಕೃಷಿಯ ಜೊತೆ ಉಪಕಸುಬುಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ರೈತರು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹೊಸದಾಗಿ ಕೃಷಿಕರಾಗುವ ಆಸೆಯಿಂದ ಬೇಸಾಯಮಾಡಲು ಬಂದ ಅನೇಕರು ಬರದಿಂದ ಪರಿತಪಿಸುವಂತಾಗಿದೆ. ಕೆಲವರು ಮಾತ್ರ ತಮ್ಮ ಜಾಣ್ಮೆ ಮತ್ತು ಪರಿಶ್ರಮದಿಂದ ಕೃಷಿಯಲ್ಲೂ ಖುಶಿಕಾಣುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಅಂತಹವರ ಪೈಕಿ ಕೃಷಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನೇ ಸವಾಲಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಗೆದ್ದವರಲ್ಲಿ ಶ್ರವಣಕುಮಾರ ಕೂಡ ಒಬ್ಬರು. ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಅವಶ್ಯಕತೆ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಗೂ ಮೂಲ ಎಂಬ ಮಾತನ್ನು ನೀವು ಕೇಳಿರಬಹುದು. ಸರಕಾರಿ ನೌಕರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಆರಾಮವಾಗಿರಬಹುದಾಗಿದ್ದ ಯುವಕ ಕೃಷಿಕನಾಗುವ ಆಸೆಯಿಂದ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡಿ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯ ಹಾದಿ ಹಿಡಿದ ಯಶೋಗಾಥೆ ಇದು.

ಅತಿವೃಷ್ಠಿ, ಅನಾವೃಷ್ಠಿ ಯಾವುದೂ ಬಾಧಿಸದ ಸರಕಾರಿ ನೌಕರಿಬಿಟ್ಟು ಸದಾ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಯ ನಡುವೆಯೇ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಕೃಷಿನಂಬಿ ಸರಕಾರಿ ಕೆಲಸಬಿಟ್ಟ ಹುಡುಗನ ದಿಟ್ಟತನ ನೋಡಿ ಒಂದು ಕ್ಷಣ ನಾನು ಬೆರಗಾದೆ.

ನಂಜನಗೂಡಿನಿಂದ ದೊಡ್ಡಕವಲಂದೆ ರೈಲ್ವೈ ಗೇಟ್ ಬಳಿ ಬಲಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದರೆ ಸಿಗುವ ಚುಂಚನಹಳ್ಳಿಯ ಎಸ್ ವೈ ರ್ಯಾಬಿಟ್ ಫಾರಂ ಈಗ ಎಲ್ಲರ ಗಮನಸೆಳೆದಿದೆ. ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಜಾಲವನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸುತ್ತಾ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಮೂಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಯುವಕರು. ಕೃಷಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಉಪಕಸುಬಾಗಿ ಆದಾಯದ ಮೂಲವಾಗಿಸಿದ ಸಹಾಸಿಗಳು ಶ್ರವಣಕುಮಾರ ಮತ್ತು ಸತೀಶ್.

ತನ್ನಂತೆ ಸಾವಿರಾರು ಯುವಕರು ಸ್ವಾವಲಂಭಿಗಳಾಗಿ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ದಾರಿ ತೋರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನಂಜನಗೂಡು ತಾಲೂಕು ಗಟ್ಟವಾಡಿಯ ಪರಶಿವಪ್ಪ ಮತ್ತು ರೇಖಾ ದಂಪತಿಯ ಪುತ್ರ ಶ್ರವಣಕುಮಾರ. ತಂದೆ ತೆರಕಣಾಂಬಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಡ್ ಕನಸ್ಟೇಬಲ್, ಅಕ್ಕ ಪೋಲಿಸ್ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಮಾಡಿದವರು. ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಸೋದರ ಸಂಬಂಧಿ ಕೂಡ ಪೇದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಶ್ರವಣಕುಮಾರ ಕೂಡ ವಿಧ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮುಗಿಸಿ ಪೋಲಿಸ್ ಇಲಾಖೆಗೆ ನೌಕರಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದ. ಮನೆಮಂದಿಯೆಲ್ಲ ಯಾಕೇ ಪೋಲಿಸ್ ಇಲಾಖೆಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿರಿ ಎಂದು ಕೇಳಿದರೆ ಒಂಥರಾ ನಮ್ಮದು "ಪೋಲಿಸ್ ಫ್ಯಾಮಿಲಿ" ಸಾರ್ ಎಂದು ನಗುತ್ತಾರೆ ಶ್ರವಣಕುಮಾರ.

ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ :  "ಎಲ್ಲರೂ ಒಂದೇ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಮಾಡುವುದು ನನಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಮೊದಲಿನಿಂದಲ್ಲೂ ನನಗೆ ಕೃಷಿ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶೇಷ ಆಸಕ್ತಿ. ಏನಾದರೂ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಹಂಬಲ. ಆರು ತಿಂಗಳು ಪೋಲಿಸ್ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿ,ಸ್ವತ ಉದ್ಯೋಗ ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಆಸೆಯಿಂದ ನೌಕರಿಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದೆ.

ಕೆಲಸ ಬಿಟ್ಟ ನಂತರ ಮೊದಲಿಗೆ ನಂಜನಗೂಡು ತಾಲೂಕು ಚಿಂಚನಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಆರೂವರೆ ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಬಂಡವಾಳ ತೊಡಗಿಸಿ ಕೋಳಿಫಾರಂ ಮಾಡಿದೆ. ನಾಲ್ಕು ಸಾವಿರ ಕೋಳಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಮೂರು ವರ್ಷ ಕೋಳಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆಮಾಡಿದೆ.ಆದರೆ ಅದು ನನಗೆ ಅಷ್ಟೇನೂ ಲಾಭದಾಯಕ ಅಂತ ಅನಿಸಲಿಲ್ಲ.

ಕಂಪನಿಯವರು ಕೋಳಿಮರಿ, ಫೀಡ್ ಎಲ್ಲಾ ಅವರೇ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಜಮೀನು, ನೀರು, ಕೋಳಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಶೆಡ್ ಮಾತ್ರ ನಮ್ಮದು. ಉಳಿದ ಬಂಡವಾಳ ಕಂಪನಿಯವರೇ ತೊಡಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬಂದ ಲಾಭದಲ್ಲಿ ಶೇ 90 ರಷ್ಟು ಲಾಭ ಕಂಪನಿ ಪಾಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉಳಿದ ಕೇವಲ ಶೇಕಡ 10 ರಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ನಮ್ಮ ಕೈಸೇರುತ್ತದೆ. ಇದು ನನಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಚಾಮರಾಜನಗರ, ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಕೋಳಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರುಮಾಡಿದ್ದೆ. ಈಗಲೂ ಕಂಪನಿಯವರು ಕೋಳಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆಗೆ ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಯಾರದೋ ಹಂಗಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಂತ ಉದ್ಯೋಗ ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಆಸೆ ನನ್ನದು" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶ್ರವಣಕುಮಾರ.

ಹಾದಿ ತೋರಿದ ಸುದ್ದಿ : "ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ದಿನ ಪತ್ರಿಕೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಬಂದ ಸುದ್ದಿಯೊಂದು ಗಮನಸೆಳೆಯಿತು. ಸುದ್ದಿಯ ಬೆನ್ನೆತ್ತಿಹೋದೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ. ನಂತರ ಇಂಟರ್ ನೆಟ್, ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಂಡೆ. ಪೂನಾದಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಎನ್ನುವವರು ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಅವರ ಫಾರಂಗೆ ಹೋಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ ಕಲೆಹಾಕಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ 3000 ಮೊಲದ ಮರಿಗಳಿದ್ದವು. 

ಅದನ್ನು ನೋಡಿ ಬಂದು 2011 ರಲ್ಲಿ ನಾವು  15 ಲಕ್ಷ ಬಂಡವಾಳದಿಂದ 1300 ಮೊಲದ ಮರಿಗಳ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಶುರುಮಾಡಿದೆವು. ಅಲ್ಲಿಂದ ನಾವು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ನಮ್ಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟವನ್ನು ಒಂದು ಉದ್ಯಮವಾಗಿ ರೂಪಿಸಿದೆವು" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಆರಾಮದಾಯಕ ಕಸುಬು.ಕಡಿಮೆ ಬಂಡವಾಳ, ಹೆಂಗಸರು, ಮಕ್ಕಳು ಮಾಡಬಹುದಾದ ಉದ್ಯೋಗ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಾಗ,ದುಬಾರಿ ಆಹಾರ ಬೇಕಿಲ್ಲ.ಒಂದು ಬಾರಿ ತಾಯಿ ಮೊಲ ಖರೀದಿಸಿದರೆ ಸಾಕು.ನಿರಂತರವಾಗಿ ಹತ್ತು ವರ್ಷ ಆದಾಯ ಕಾಣುತ್ತಾಹೋಗಬಹುದು.

ಗೌಜು ಗದ್ದಲದಿಂದ ದೂರ ಇದ್ದು, ಸ್ವಚ್ಛಪರಿಸರದಲ್ಲಿ, ಮರಗಿಡಗಳ ನಡುವೆ ಗಾಳಿ ಬೆಳಕು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಸಿಗುವಂತಿದ್ದರೆ ತಂಟೆತಕರಾರುಮಾಡದೆ ಬೆಳವಜೀವಿಗಳು ಮುದ್ದು ಮೊಲಗಳು. ಮೊಲದ ಮಾಂಸಕ್ಕೆ ತುಂಬಾ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಕೊಲೇಸ್ಟ್ರಾಲ್ ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ. ಶೇ 0.03 ಮಾತ್ರ ಕೊಬ್ಬಿನಾಂಶ ಇರುವ ಮೊಲದ ಮಾಂಸಕ್ಕೆ ಗೋವಾ, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪ್ರತಿಷ್ಠತ ಪಂಚತಾರಾ ಹೋಟೆಲ್ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬಾರಿ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ. ಅದರ ಚರ್ಮಕ್ಕೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ.

ಮೊಲದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಧ. ಒಂದು ಉಣ್ಣೆ ತಳಿ. ಮತ್ತೊಂದು ಮಾಂಸದ ತಳಿ. ನಮ್ಮ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಮಾಂಸದ ತಳಿಗಳು ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್ ವೈಟ್, ವೈಟ್ ಜೈಂಟ್ಸ್, ರಷ್ಯನ್ ಗ್ರೇ ಜೈಂಟ್ಸ್, ಸೊವಿಯತ್ ಚಿಂಚಿಲ್ಲಾ, ಕ್ಯಾಲಿಪೋನರ್ಿಯಾ ವೈಟ್, ಜೈಂಟ್ ಪ್ಲೇಮೆಶ್ ಎಂಬ ವಿವಿಧ ತಳಿಗಳು ಇವೆ.

ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ : ರಾಜ್ಯದ ನಾನಾಕಡೆ ಈಗ ವಾಣಿಜ್ಯ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡುವವರು ಇದ್ದಾರೆ. ಯುನಿಟ್ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ಯುನಿಟ್ ಅಂದರೆ 10 ಅಡಿ ಉದ್ದ 4 ಅಡಿ ಅಗಲ 2 ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಒಂದು ಗೂಡು.ಇದರಲ್ಲಿ ಏಳು ಹೆಣ್ಣು ಮತ್ತು ಮೂರು ಗಂಡು ( ಅಥವಾ 8+2) ಸೇರಿ ಇಟ್ಟು 10 ಮೊಲದ ಮರಿಗಳನ್ನು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡಬಹುದು.

ಮೊಲದ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಬೇಕಾದ ಗೂಡು. ಆಹಾರ, ಪರಿಕರ, ಔಷಧಿ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನಾವೇ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ದಿನದ ಮೊಲಸಾಕಾಣಿಕೆ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪಶುವೈದ್ಯ ಡಾ.ಪರಮೇಶ್ ನಾಯಕ್ ಅವರಿಂದ ಕೊಡಿಸುತ್ತೇವೆ. ಒಂದು ಯುನಿಟ್ಗೆ ಹದಿನೇಳು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ನಿಗಧಿಮಾಡಿದ್ದೇವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶ್ರವಣಕುಮಾರ.

ಒಬ್ಬ ರೈತ ತನ್ನಲ್ಲಿರುವ ಬಂಡವಾಳದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಎಷ್ಟು ಯುನಿಟ್ ಮರಿಗಳನ್ನಾದರೂ ಸಾಕಬಹುದು. ಅವುಗಳನ್ನು ವಾಪಸ್ ನಾವೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಒಪ್ಪಂದ ಮೇಲೆ ಮರಿಗಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತೇವೆ.ಮರಿಕೊಡುವಾಗಲೇ ಬೈ ಬ್ಯಾಕ್ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಿ ಅಗ್ರಿಮೆಂಟ್ ಮಾಡಿಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

100 ಮರಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡಲು ಒಂದು ಲಕ್ಷದ ಎಪ್ಪತ್ತು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾಹಿತಿ ಗೊತ್ತಿರಬೇಕು. ಉಣ್ಣೆತಳಿ ನಮ್ಮ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.ಜಮ್ಮುಕಾಶ್ಮೀರ, ಊಟಿಯಂತಹ ಶೀತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಈ ತಳಿ ಸೂಕ್ತ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಮಾಂಸದ ತಳಿಗಳು ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. 

ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮೊಲದ ಮರಿಗಳು ಒಂದು ತಿಂಗಳು ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ನಂತರ ಎರಡನೇ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಸಿಂಗ್ ಮಾಡಿಸಬಹುದು. ಮೂರನೇ ತಿಂಗಳು ಮರಿ ಹಾಕುತ್ತವೆ. ನಾಲ್ಕು ಅಥವಾ ಐದನೇ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ ಮರಿಗಳು ಲಭ್ಯ. ತಾಯಿ ಮೊಲ 10 ವರ್ಷದವರೆಗೂ ಮರಿ ಹಾಕುತ್ತದೆ.ನಂತರ ಪ್ರತಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಮರಿಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟಮಾಡಬಹುದು.

ಕುದುರೆಮೆಂತೆ ಹುಲ್ಲು, ಸೊಪ್ಪು, ಹಸಿತರಕಾರಿ,ಮೆಕ್ಕೆ ಜೋಳ, ಗೋದಿ ನುಚ್ಚು ಇದ್ದರೆ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಖಚರ್ು ಕಡಿಮೆ .ಹುಲ್ಲು ಸೊಪ್ಪು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರು ನಾವು ಕೊಡುವ ಆಹಾರವನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಒಂದು ತಾಯಿ ಮೊಲ ಕನಿಷ್ಟ 6 ರಿಂದ 12 ಮರಿಗಳನ್ನು ಹಾಕುತ್ತದೆ. ಕನಿಷ್ಠ ಆರು ಮರಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೂ ಒಂದು ಯುನಿಟ್ನ ಏಳು ಮೊಲಗಳಿಂದ 42 ಮರಿಗಳು ಸಿಗುತ್ತವೆ. 2 ಕೆಜಿ ಲೆಕ್ಕಹಾಕಿದರು 82 ಕೆಜಿ ಆಯಿತು. ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ದರ 250 ರಿಂದ 300 ರೂ ಇದೆ. ಒಂದು ಯುನಿಟ್ ನಿಂದ ಕನಿಷ್ಠ 25,000 ಸಾವಿರ ಬಂದರೂ, ಐದುಸಾವಿರ ಖಚರ್ು ತೆಗೆದು 20 ಸಾವಿರ ಆದಾಯ ಗ್ಯಾರಂಟಿ.ಒಂದು ಮೊಲ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 8 ಬಾರಿ ಮರಿ ಹಾಕುತ್ತದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶ್ರವಣಕುಮಾರ. 

ಕುರಿ, ಕೋಳಿ, ದನಕರುಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದೆ ಮೊಲಗಳಿಗೆ ರೋಗಬಾಧೆ ಕಡಿಮೆ.ನಿರ್ವಹಣೆಯೂ ಸುಲಭ. ಕಡಿಮೆ ನೀರು, ಸಾಕಾಣಿಕೆಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಜಾಗ ಇದ್ದರೆ ಸಾಕು. ನಾವು ಕೊಡುವ ಪಶು ಆಹಾರವನ್ನೇ ಬಳಸಿ ಉತ್ತಮ ಆದಾಯಗಳಿಸಬಹುದು. ಮಾರಾಟ ಜಾಲದ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಇಲ್ಲದಿರುವುದು.ಮೊಲದ ಮಾಂಸದ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ಮತ್ತು ಮೊಲ ಮುದ್ದಾದ ಪ್ರಾಣಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಕಡಿಮೆ. ಆದರೂ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಈಗ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆಯನ್ನು ಉದ್ಯಮಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡವರು ನಮಗೆ ಸಿಗುತ್ತಾರೆ.  50 ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ವಾಷರ್ಿಕ ಒಂದು ಟ್ಯಾಕ್ಟರ್ ಲೋಡ್ ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದ ಗೊಬ್ಬರ ಕೂಡ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.

ರಾಯಚೂರು, ಬಳ್ಳಾರಿ ಸೇರಿದಂತೆ ದೂರದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಗೂ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆಗೆ ಮರಿಗಳನ್ನು ಸರಬರಾಜು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಮೈಸೂರು ಮತ್ತು ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕುಂದಕರೆ, ಹಿರೇಬೇಗೂರು ಮುಂತಾದ ಕಡೆ ಇನ್ನೂರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಯುವಕರು ಇವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 20 ಯುನಿಟ್ ಖರೀದಿಸಿದರೆ ಚಾಮರಾಜನಗರದಿಂದ ಬೀದರ್ವರೆಗೂ ನಾವೇ ಉಚಿತವಾಗಿ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಪೋರ್ಟ್ ನೀಡುತ್ತೇವೆ. ಮೊಲದ ಮರಿಗಳನ್ನು ಸಾಕಾಣಿಕೆಮಾಡಲು ಕೊಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಅದರ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಖರೀದಿಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನಾವೇ ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶ್ರವಣಕುಮಾರ.  

ಅರ್ಧ ಎಕರೆ ಶೆಡ್ಡು. ಬಂಜರು ಭೂಮಿ ಇದ್ದರೂ ಎಂತಹ ಬರದಲ್ಲೂ ಮೊಲ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡಬಹುದು.  ಮೊದಲು ಒಂದು ಯುನಿಟ್ ಬೇಕಾದವರು 13000 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಮುಂಗಡಹಣ ಕಟ್ಟಬೇಕು. ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದ ನಂತರ ಉಳಿದ 4000 ಸಾವಿರ ಕೊಟ್ಟರೆ ಮರಿಕೊಡುತ್ತೇವೆ .

ಬರಗಾಲದಲ್ಲೂ ಮರಿಗಳಿಗೆ ಹುಲ್ಲುಸೊಪ್ಪು ಬೇಕಿಲ್ಲ. ನಾವು ಕೊಡುವ ಫೀಡ್ನಿಂದಲೇ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಮೊಲದ ಮಾಂಸಕ್ಕೆ ತುಂಬಾ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ. ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಚೀನಾ, ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ. ಮರಿಹಾಕಿದ 60 ರಿಂದ 65 ದಿನದಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಮಾಡುತ್ತೇವೆ . ರೈತರಿಗೆ ಎಸ್ವೈ ರ್ಯಾಬಿಟ್ ಫಾರಂನಲ್ಲಿ ಉಚಿತವಾಗಿ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲಾಗುವುದು. ಆಸಕ್ತರು ಶ್ರವಣಕುಮಾರ 9986843955 ಸಂಪಕರ್ಿಸಿ 

ರವಿವಾರದ ರೈತ ಸಾವಯವ ಸಂತ

ತುಮಕೂರು : ಅವರು ಜಪಾನಿನ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಕ ಮಸನೊಬ್ಬ ಫುಕವೋಕ ಅವರಿಂದ ಪ್ರೇರಣೆಪಡೆದು "ರವಿವಾರದ ರೈತ" ರಾಗಿ ಕೃಷಿ ಆರಂಭಿಸಿದವರು. "ಸಾವಯವ ಸಂತ"ನಾಗಿ ಇಂದು ನಾಡಿನ ಸಾವಿರಾರು ಯುವಕರಿಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ನಾಲ್ಕು ದಶಕಗಳ ತಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಅನುಭವದ ಮೂಲಕ ಬೆಳಕಿನ ಬೇಸಾಯದಲ್ಲಿ ಭರವಸೆಮೂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಇಪ್ಪತ್ತು ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿದ ಅವರ ತೋಟಕ್ಕೆ ಉಳುಮೆ ಇಲ್ಲ.ಹೊರಗೆ ತಯಾರಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರ ಇಲ್ಲ.ಕಳೆಗಳ ನಾಶ ಇಲ್ಲ.ವಿಷಕಾರಕ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಬಳಕೆ ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ.ಇದು ಸಹಜ ಕೃಷಿ, ಸೋಮಾರಿ ಬೇಸಾಯ ಎಂದರೂ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ.

ಸೋಮಾರಿ ಬೇಸಾಯ ಅಂದ ತಕ್ಷಣ ಆದಾಯ ಕಡಿಮೆ ಎಂದುಕೊಂಡರೆ ನಿಮ್ಮ ಊಹೆ ತಪ್ಪು. "ಒಂದು ಹೆಕ್ಟರ್ ಅಂದರೆ ಎರಡೂವರೆ ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ತೆಗೆಯುತ್ತಿರುವ ಆದಾಯ ವಾರ್ಷಿಕ ಎಂಟು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ. ತೋಟದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಮರಗಿಡಗಳು ಫಲ ನೀಡಲು ಆರಂಭಿಸಿದರೆ ಅದು ಹದಿನೈದು ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ತಲುಪುತ್ತದೆ. ಸಣ್ಣ ಹಿಡುವಳಿದಾರ ರೈತ ನೆಮ್ಮದಿಯ ಜೀವನ ನಡೆಸಲು ಇದಕ್ಕಿಂತ ಇನ್ನೇನೂ ಬೇಕು ಹೇಳಿ".ಹಾಗಂತ ತಾವೇ ಕಟ್ಟಿದ ಹಸಿರು ತೋಟದ ನಡುವೆ ನಿಂತು ಕೇಳಿದರು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕ ಜಿ.ಶಿವನಂಜಯ್ಯ ಬಾಳೆಕಾಯಿ.

ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಮಾತು ಬಂದಾಗೆಲ್ಲ ನಮ್ಮ ನಡುವೆ ಪದೇ ಪದೇ ಪ್ರಸ್ತಾಪವಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಹೆಸರು ಶಿವನಂಜಯ್ಯ ಬಾಳೆಕಾಯಿ. "ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮೂರು ದಶಕಗಳ ಒಂದು ಅನುಭವ ಕಥನ" ಎಂಬ ಅವರ ಪುಸ್ತಕ ಓದಿದ್ದ ನಾನು ಅವರ ಕೃಷಿ ವಿಧಾನದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತನಾಗಿದ್ದೆ.

ಕಡಿಮೆ ನೀರು, ಉಳುಮೆ ಇಲ್ಲ,ಆಳುಕಾಳುಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಬೇಡದ,ನಿಶ್ಚಿತ ಆದಾಯ ತರಬಲ್ಲ ಸಹಜ ಕೃಷಿಗೆ ಮಾರುಹೋಗಿದ್ದೆ.ಇದರಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತನಾಗಿದ್ದೆ. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಸಾಹಿತಿ,ಚಿಂತಕ ಹಸಿರು ಪ್ರೇಮಿ ಪ್ರೊ.ಕಾಳೇಗೌಡ ನಾಗವಾರ ಅವರೊಂದಿಗೆ ನಮ್ಮ ಕೃಷಿ ತಂಡ ಹೋಗಿ ನಿಂತದ್ದು ಶಿವನಂಜಯ್ಯ ಅವರ ಕರ್ಮಭೂಮಿಗೆ. ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದಿರುವ ಅಚ್ಚರಿಗಳನ್ನು ಕಂಡು ಬೆರಗಾದೆವು. ಅಂತಹ ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ಸಹಜ ಕೃಷಿಯ ಕಥಾನಕ ಇದು.

ಜೆಸಿ ಪುರ (ಜಯಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಪುರ) ಎನ್ನುವುದು ಒಂದು ಹಳ್ಳಿ. ತುಮಕೂರು ಜಿಲ್ಲೆ ಚಿಕ್ಕನಾಯಕನಹಳ್ಳಿ ತಾಲೂಕು. ಬೆಂಗಳೂರು-ಹೊನ್ನಾವರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕಿಬ್ಬನಹಳ್ಳಿ ಕ್ರಾಸಿನಿಂದ ಚಿಕ್ಕನಾಯಕನ ಹಳ್ಳಿ ಕಡೆಗೆ ಹೋಗುವ ಮಾರ್ಗ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ರಸ್ತೆ ಬದಿಯಲ್ಲೇ ಇದೆ ಶಿವನಂಜಯ್ಯ ಅವರ ಸಹಜ ಕೃಷಿಯ ತೋಟ.

ಇದು ಬರವನ್ನೇ ಹೊದ್ದು ಮಲಗಿದ ತಾಲೂಕು.ಅಂತರ್ಜಲ ಪಾತಾಳ ತಲುಪಿದೆ. ಸಾವಿರ ಅಡಿ ಕೊರೆದರು ನೀರು ಕಣ್ಣೀರು.ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಶಿವನಂಜಯ್ಯ ಅವತ ತೋಟ ಅಚ್ಚ ಹಸಿರಿನಿಂದ ನಳನಳಿಸುತ್ತಿವೆ.ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅವರು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಹಜ,ಸಾವಯವ, ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ವಿಧಾನ.

ಅಡಿಕೆ,ತೆಂಗು,ಬಾಳೆ,ಮೆಣಸು,ಏಲಕ್ಕಿ, ಸೀಬೆ,ಸಪೋಟ, ತೇಗ,ಹೊನ್ನೆ,ಬೀಟೆ, ಅಲಸು,ನುಗ್ಗೆ, ಹೂ ಹಣ್ಣು ತರಕಾರಿ, ಸೊಪ್ಪು ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಇಲ್ಲಿ ಜಾಗ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿವೆ. ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆದಾಯ ತಂದುಕೊಡುತ್ತಿವೆ. ಪರಿಶುದ್ಧ ಗಾಳಿ, ಕಣ್ಣಿಗೆ ತಂಪು ನೀಡುವ ಹಸಿರು, ಒತ್ತಡರಹಿತ ಜೀವನ ಎಪ್ಪತ್ತರ ಇಳಿವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೂ ಬಾಳೆಕಾಯಿ ಅವರನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿಟ್ಟಿದೆ.ಯುವಕರು ನಾಚುವಂತೆ ತೋಟದ ತುಂಬಾ ಸುತ್ತಾಡುತ್ತಾರೆ. ತೋಟ ನೋಡಲು ಬರುವ ಆಸಕ್ತರಿಗೆ ಸಹಜ ಕೃಷಿಯ ಪಾಠ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಅಡಿಗೆ ಮನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ಸೊಪ್ಪು ತರಕಾರಿ ಹಣ್ಣು ಸಂಬಾರ ಪದಾರ್ಥ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಕೈತೋಟದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದು ಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಪುಟ್ಟದಾದ ಹೂವಿನ ತೋಟವೂ ಇದೆ. ಗುಳ್ಳೆ ಬದನೆ, ಮುಸುಕು ಬದನೆ, ಏಲಕ್ಕಿಯಂತಹ ಅಪರೂಪದ ತಳಿಗಳು ಅಲ್ಲಿವೆ. ಅವರ ಮಗ ಶ್ರೇಯಾಂಕ್ ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಪದವಿಧರ, ಸೊಸೆ ಕೃಷಿ ಪದವಿಧರೆ. ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿದ್ದರೆ ನಗರದಲ್ಲಿ ನೌಕರಿ ಮಾಡಬಹುದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಯಾರ ಹಂಗು ಇರದ,ಒತ್ತಡವೂ ಇಲ್ಲದ ಕೃಷಿಯನ್ನೆ ಉದ್ಯೋಗವಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ದೀಪದ ಕೆಳಗೆ ಕತ್ತಲು: ತೋಟ ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ನಿಮ್ಮ ತೋಟ ಸಾರ್ ಎಂದೆ. "ಅದನ್ನು ಕೇಳಬೇಕೆ ನೋಡಿದರೆ ಗೊತ್ತಾಗಲ್ವೆ" ಎಂದರು ಶಿವನಂಜಯ್ಯ. ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಹತ್ತಾರು ಅಡಿಕೆ,ತೆಂಗಿನ ತೋಟಗಳು ಒಣಗಿ ನಿಂತಿದ್ದವು.ಬಾಳೆಕಾಯಿ ಅವರ ತೋಟ ಮಾತ್ರ ಹಸಿರಿನಿಂದ ಕೂಡಿತ್ತು.ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅವರು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾ ಬಂದ ಸಹಸಕೃಷಿ.

" ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ಮೂರನೇ  ಭಾನುವಾರ  ಸಿರಿ ಸಮೃದ್ಧಿ ಎಂಬ ಸಾವಯವ ಬಳಗ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಸಭೆ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ. ರಾಜ್ಯಾದ್ಯಾಂತ ರೈತರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಲೆಕ್ಕವಿಲ್ಲದಷ್ಟು ಉಪನ್ಯಾಸ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದೇವೆ. ಬದಲಾದವರು ಮುನ್ನೂರು ಜನ. ನಮ್ಮೂರಲ್ಲೇ ಒಂದಿಬ್ಬರನ್ನು ಬೆಟ್ಟರೆ ಯಾರು ಬದಲಾಗಲ್ಲೇ ಇಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ಹೇಳುವುದು ದೀಪದ ಕೆಳಗೆ ಕತ್ತಲು" ಅಂತ.. ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ, ದಕ್ಷಣ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪುಸ್ತಕ ನೋಡಿ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಯಶಸ್ವಿಯಾದವರು ಸಿಗುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಆ ರೀತಿ ಆಗಲಿಲ್ಲ ಅಂತ ಬೇಸರದಿಂದ ನುಡಿದರು.

ಮೈಸೂರಿನ ಗೋಲ್ಡ್ ಫಾರಂನ ಮೂತರ್ಿ, ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಬೆಳಗೆರೆಯಂತಹ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಗೆಳೆಯರನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಡು ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆ ಹುಚ್ಚರಂತೆ ತಿರುಗುತ್ತಿದ್ದ ದಿನಗಳನ್ನು ನೆನಪುಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ತೋಟಕಟ್ಟುವ ಮೊದಲು ಶಿವನಂಜಯ್ಯ ನೋಡಿರುವ ತೋಟಗಳಿಗೆ ಲೆಕ್ಕವಿಲ್ಲ.ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಸಭೆಗಳು ಅಸಂಖ್ಯಾತ.

ಒಂದು ಹೆಕ್ಟರ್ನಲ್ಲಿ ನೆಮ್ಮದಿ ಬದುಕು : "ಇದು ಎರಡೂವರೆ ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿರುವ ತೋಟ. ಇಲ್ಲಿರುವ ಯಾವ ಗಿಡಮರಗಳಿಗೂ ಉಳುಮೆ ಎಂದರೆ ಏನೂ ಎನ್ನುವುದೇ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ.36 ವರ್ಷದ ತೋಟ ಇದು. ಮೊದಲು ಇದು ರಾಗಿ ಹೊಲ. ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗ ಶುರುವಾದ ಮೇಲೆ ಇಲ್ಲಿ 1200 ಅಡಿಕೆ ಮರಗಳಿವೆ ಅದರಲ್ಲಿ 600 ಫಲ ಫಲ ಬಿಡುತ್ತವೆ. 110 ತೆಂಗಿನ ಮರಗಳಿವೆ. 20 ಸೀಬೆ ಗಿಡ ಇದೆ. ಬಾಳೆ ಇದೆ. ವೆನ್ನಿಲ್ಲಾ ಇದೆ. ಏಲಕ್ಕಿ, ಫಣಿಯೂರ್ ಮೆಣಸು ಇದೆ.500 ತೇಗದ ಮರಗಳಿವೆ. ಗೆಣಸು ಜೀವಂತ ಹೊದಿಕೆಯಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅಡಿಕೆ, ಮೆಣಸು,ತೆಂಗು ಆರ್ವೇಸ್ಟ್

ಮಾಡುವಾಗ ಮಾತ್ರ ಗೆಣಸು ಕೀಳುತ್ತೇವೆ. ಅದು ಆದಾಯವೇ. ವಾರ್ಷಿಕ 60 ರಿಂದ 70 ಕಾರ್ಮಿಕರು ಮಾತ್ರ ಈ ತೋಟ ಬೇಡುತ್ತದೆ.ವಾಷರ್ಿಕ 8 ಲಕ್ಷ ಆದಾಯ ಇದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಅಡಿಕೆಗಳು ಫಲ ನೀಡಲು ಶುರುವಾದರೆ ಅದು 12 ರಿಂದ 15 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿವರೆಗೂ ತಲುಪುತ್ತದೆ.

ಈ ಬಾರಿ 600 ಅಡಿಕೆಗಿಡದಿಂದ 15 ಕ್ವಿಂಟಾಲ್ ಅಡಿಕೆ ಬಂತು.ಕಾಯಿ ಅಡಿಕೆಯನ್ನೆ ಕ್ವಿಂಟಾಲ್ಗೆ 15,000 ಸಾವಿರ ರೂ,ಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದೆ. 25 ಕ್ವಿಂಟಾಲ್ ಕೊಬ್ಬರಿ ಬರುತ್ತೆ. 7 ಲಕ್ಷ ಆದಾಯ ಆಯಿತು. 1600 ಗಿಡದಿಂದ ಇನ್ನೂ ಅಡಿಕೆ ಬರಬೇಕು. ಇಂಟರ್ ಕ್ರಾಫ್ ಇದೆ. ಗ್ಲಿರಿಸೀಡಿಯಾ ನೀರನ್ನು ಆಳಕ್ಕೆ ಹಿಂಗಿಸುತ್ತದೆ. ಎರಡು ಅಡಿ ಆಳದಲ್ಲಿರುವ ಪೋಷಾಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಆಲುವಾಣ, ಗ್ಲಿರೀಸಿಡಿಯಾ, ಅಗಸೆ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಎತ್ತಿ ಗಿಡಗಳಿಗೆ ಕೊಡುತ್ತವೆ.ಇವೆಲ್ಲ ತೋಟದ ತುಂಬಾ ಇವೆ.

ಬೇಸಿಗೆಕಾಲ ಆದ್ದರಿಂದ ಗಿಡಗಳ ಬುಡಕ್ಕೆ ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆಲ್ಲಿಗೂ ನೀರು ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ. ಮಣ್ಣು ನೋಡಿ ಎಷ್ಟು ಮೃದುವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಬಾಚಿ ಹಿಡಿದರು.ಮಣ್ಣು ಕಂಪು ಬೀರಿತು. ತೋಟದ ಒಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿ 600 ಅಡಿಕೆ ಮರಗಳಿವೆ.ಉಳಿದ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಡಿಕೆ ತೆಂಗು ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆಯಾಗಿವೆ. ತೋಟದ ಸುತ್ತಾ ಜೀವಂತ ಬೇಲಿಯಾಗಿ ಮರ ಗಿಡಗಳಿವೆ.

ಕೀಟಬಾಧೆಗೆ 10 ಕೆಜಿ ಸಗಣಿ, 100 ಗ್ರಾಂ ಶುದ್ಧ ಅರಿಶಿನ ಪುಡಿ,2 ಕೆಜಿ ಬೆಲ್ಲ ಇದನ್ನು 50 ಲೀಟರ್ ನೀರಿನಲ್ಲಿ 24 ಗಂಟೆ ನೆನೆಹಾಕಿ 1: 10 ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸಿಂಪರಣೆ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ ಅಥವಾ ಗಿಡದ ಬುಡಕ್ಕೆ ಹಾಕುತ್ತೇವೆ. ಯಾವ ರೋಗಗಳು ಹತ್ತಿರ ಸುಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ.ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಗಿಡಗಳಿಗೆ ಕೋಳಿ ಗೊಬ್ಬರ, ಕಾಂಪೋಸ್ಟ್ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಒಂದೊಂದು ಬುಟ್ಟಿ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ. ಬೇರೆನನ್ನೂ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. 15 ದಿನಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ತೋಟಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಹನಿನೀರಾವರಿ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ನೀರುಣಿಸುತ್ತೇವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಪುಟ್ಟ ಕಾಡು : ಎರಡು ಕುಂಟೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪುಟ್ಟ ಕಾಡೊಂದನ್ನು ಬೆಳೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲಿ ತೇಗ, ಬೀಟೆ, ರೋಸ್ ಹುಡ್, ಮಾವು, ಬಿದಿರು, ನೆಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಹತ್ತು ಹದಿನೈದು ಜಾತಿಯ ಮರಗಳಿವೆ.

ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ರೈತನು ತನ್ನ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಕಾಡು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇದರಿಂದ ತುಂಬಾ ಉಪಯೋಗಗಳಿವೆ. ಮಳೆ ಕರೆಯಲು ಕಾಡು ಬೇಕೆ ಬೇಕು. ಮಳೆ ಬಂದಾಗ ನೀರು ಸಂಗ್ರಹಣೆಗೆ ಪುಟ್ಟ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಅಥವಾ ಹಿಂಗುಗುಂಡಿ  ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.ಆಗ ಬೋರ್ವೆಲ್ಗಳಲ್ಲಿ ಜೀವ ಇರುತ್ತದೆ.ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಕೊಳವೆ ಬಾವಿಗಳು ಬತ್ತಿಹೋದರು. ನಮ್ಮದು ಮಾತ್ರ 25 ವರ್ಷದಿಂದಲ್ಲೂ ಎರಡು ಇಂಚು ನೀರು ಕೊಡುತ್ತಲೇ ಇದೆ.

ಮತ್ತೂ ಬೇಕಾದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಎರಡು ಹಸು ,10 ಕುರಿ, 300 ನಾಟಿ ಕೋಳಿ ಸಾಕಬಹುದು. ಅವುಗಳಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಮೇವು ಇಲ್ಲೇ ಇದೆ. ಹಾಲು, ಗೊಬ್ಬರವೂ ಸಿಕ್ಕಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಹಣ, ಆರೋಗ್ಯ,ಹಸಿರು, ಹಣ್ಣು ಎಲ್ಲಾ ಎರಡೂವರೆ ಎಕರೆಯಲ್ಲೇ ಇದೆ. ಇದಕ್ಕಿಂತ ಯಾವ ಮಾದರಿಗಳು ನಮ್ಮ ರೈತರಿಗೆ ಬೇಕು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶಿವನಂಜಯ್ಯ. 

ಒಂದು ಹುಲ್ಲಿನ ಕ್ರಾಂತಿ : ಪಿ.ಲಂಕೇಶ್ ಮುಕ್ತ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ವಿದ್ಯಾಥರ್ಿಯಾದ ಶಿವನಂಜಯ್ಯ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಂದ ಫುಕವೋಕ ಅವರ "ಒಂದು ಹುಲ್ಲಿನ ಕ್ರಾಂತಿ" ಪುಸ್ತಕದ ಬಗೆ ಓದಿದರು.ಸೀದಾ ಪುಸ್ತಕ ಮಳೆಗೆಗೆ ಹೋಗಿ ಪುಸ್ತಕ ಖರೀದಿಸಿ ಒಂದೇ ಸಮನೆ ಓದಿ ಮುಗಿಸಿದರು.

"ನನಗೆ ಎಷ್ಟು ಆನಂದವಾಯಿತು ಎಂದರೆ ಇಡೀ ರಾತ್ರಿ ನಿದ್ದೆ ಬರಲಿಲ್ಲ.ಮಾರನೇ ದಿನ ಸಹಜಕೃಷಿಯ ಕನಸು ಕಾಣುತ್ತಾ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಾಡಿದೆ.ಸಹಜಕೃಷಿಯ ಗುರು ಫುಕೋವಕ ತಮ್ಮ ಕೃಷಿಯ ಮೂಲಕ ಬುದ್ಧನ ದರ್ಶನ ಮಾಡಿಸಿದ್ದರು" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶಿವನಂಜಯ್ಯ.

ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದ ಇವರು ರವಿವಾರದ ರೈತರಾಗಿ ಕೃಷಿ ಆರಂಭಿಸಿದವರು, ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರಾಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾಗಿ ಈಗ ಜೀವನವನ್ನು ಪೂರ್ಣಕಾಲೀಕ ರೈತರಾಗಿ ಹಸಿರಿನ ನಡುವೆ ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹಳ್ಳದಿಂದ ಬೋರ್ಗೆ ನೀರು ಮರುಪುರಾಣ ಮಾಡಿದ್ದು, ಸಿಎಸ್ಐನ ರೈನ್ ವಾಟರ್ ಆರ್ವೆಸ್ಟಿಂಗ್ ಇನ್ ರೂರಲ್ ಏರಿಯಾ ಎಂಬ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ನಲ್ಲಿ ಅದರ ವಿವರ ನೋಡಬಹುದು. 

ಇವರಲ್ಲಿ 25 ವರ್ಷದ ಬಾಳೆ ಇಂದಿಗೂ ಇದೆ. 10 ರಿಂದ 12 ಕೆಜಿ ಇಳುವರಿ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಬಹು ಮಾಡಿ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಬೇಸಾಯ ಮಾಡುವ ಇವರು ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳಕು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ತೆಂಗು ನಂತರ ಅಡಿಕೆ ಅದರ ಕೆಳಗೆ ಬಾಳೆ . ಮರದ ಮೇಲೆ ಬಳ್ಳಿ ಹಬ್ಬಿಸೋದು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.ಇದು ಗಿಡದ ಮೇಲೆ ಬೀಳುವ ಬಿಸಿಲನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವಿಧಾನ. ಬಿಸಿಲನ್ನು ಕಾಳಾಗಿ ಪರಿವತರ್ಿಸಿ ಗಿಡಗಳಿಗೆ ಕೊಡುವುದೆ ಸಾವಯವ ಬೇಸಾಯ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ರೈತರಿಗೆ ಮಣ್ಣು, ಗಿಡಮರ, ಮಳೆ ನೀರು ಸಂಬಂಧಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಇಲ್ಲ. ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೈಸ್ಕೂಲ್ ವರೆಗೆ ಪರೀಕ್ಷೆ ಇಲ್ಲದ ಕೃಷಿ ಸಂಬಂಧಿತ ಪಠ್ಯ ಇರಬೇಕು.ಇದರಿಂದ ಮಧ್ಯಂತರದಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಬಿಟ್ಟವರಿಗೆ ಅನುಕೂಲ ಆಗುತ್ತದೆ.ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಿದಂತೆಯೂ ಆಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ "ಫಾರ್ಮರ್ ಕ್ಲಬ್" ಮಾಡುವ ಬಗ್ಗೆ ಶಿಕ್ಷಕರು ಚಿಂತಿಸುವುದು ಒಳಿತು.

ಚೇರು ಹತ್ತಿ ನಿಂತರು ನಾಗೇಶ್ ಹೆಗಡೆ : ಪ್ರಜಾವಾಣಿಯಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ದರ್ಶನ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ನಾಗೇಶ್ ಹೆಗಡೆ ಇವರ ಬಗ್ಗೆ "ರವಿವಾರ ರೈತನ ಸಹಜ ಕೃಷಿ" ಲೇಖನ ಪ್ರಕಟಿಸುವಾಗ,ಇವರನ್ನು ಕರೆದು " ಅಲ್ಲಾರೀ ಶಿವನಂಜಯ್ಯ ಈ ದೇಶದ ರೈತರು ತೆಂಗಿನ ಕಾಯಿಯನ್ನು ಉದ್ದುದ್ದ ನೆಟ್ಟು ಸಸಿ ಮಾಡ್ತಾರೆ. ನೀವೇನ್ ರ್ರೀ ಅದನ್ನ ಅಡ್ಡ ಮಲಗಿಸಿ ಸಸಿಮಾಡಿ ಅಂತೀರಾ" ಅಂತ ಕೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಇವರು "ಅಲ್ಲಾ ಸಾರ್ ತೆಂಗಿನ ಮರದಿಂದ ಕಾಯಿ ಕೆಳಗೆ ಬಿದ್ದಾಗ ಅಡ್ಡ ತಾನೆ ಬೀಳೋದು.ಕಾಯಿಯಿಂದ ಗಿಡ ಮಾಡೋದು ನಮಗಿಂತ ಮರಕ್ಕೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಗೊತ್ತಿರುತ್ತೆ ಅಲ್ವಾ" ಎಂದರು.

"ಇದು ಕಂಡ್ರಿ ಉತ್ತರ" ಅಂತ ಅಂದ ನಾಗೇಶ್ ಹೆಗಡೆ ಕುಳಿತಿದ್ದ ಚೇರಿನ ಮೇಲೆ ಹತ್ತಿ ನಿಂತು ತಮಗಾದ ಸಂತೋಷವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿಬಿಟ್ಟರು. ಇದರಿಂದ ನಾನೇ ಕಕ್ಕಾಬಿಕ್ಕಿ ಆದೆ.ಅದನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಮರೆಯಲಾರೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶಿವನಂಜಯ್ಯ.

ಆಧುನಿಕ ಕೃಷಿ ರೈತರನ್ನು ಸುಲಿಗೆ ಮಾಡಿ ಬೆತ್ತಲು ಮಾಡಿದೆ. ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ದರ ಕನಸಿನ ಮಾತು.ಅದಕ್ಕೆ ರೈತರು ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದೊಂದೇ ಇರುವ ಏಕೈಕ ಮಾರ್ಗ.ಬೆಳೆಗೆ ಗೊಬ್ಬರ ಒದಗಿಸುವುದಷ್ಟೇ ಕೃಷಿಯಲ್ಲ. ಕೃಷಿ ಎಂದರೆ ಬೀಜ,ನೀರಾವರಿ,ಬೆಳೆ ನೆಡುವ ವಿಧಾನ,ಬೆಳೆಯ ಕಾಲ, ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆ ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಮಗ್ಗಲಿನಿಂದಲ್ಲೂ ನೋಡಬೇಕು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಆಸಕ್ತರು 9964451421 ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ 

ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಂಪನ್ನನ ಸಹಜಕೃಷಿ ದಿಬ್ಬೇಮನೆ ತೋಟ

==================================
ಸಂಗೀತ,ನಾಟಕ, ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂ,ತಬಲ, ಕನ್ನಡಪರ ಕೆಲಸ ಇದರ ನಡುವೆ ಕೃಷಿಯನ್ನೂ ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಕಾಳಜಿಯಿಂದ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಪ್ರೊ.ಬಿ.ಸೋಮಶೇಖರಪ್ಪ ಸಪ್ತಸ್ವರ ಬಳಗದ ಮೂಲಕ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಸದಾ ಲವಲವಿಕೆಯಿಂದ ಇರಬಯಸುವ ಮೇಷ್ಟ್ರು ಕೃಷಿಯಲಿ ಖುಷಿಯಲಿ ನಿವೃತ್ತ ಜೀವನದ ಸಾರ್ಥಕತೆ ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. 
ಹತ್ತು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಟ್ಟಿದ ಐದು ಎಕರೆ "ದಿಬ್ಬೇಮನೆ" ತೋಟ ಈಗ ಅನ್ನದ ಬಟ್ಟಲು, ಪ್ರಶಾಂತ ವನ. ನಾಡಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಂಗೀತಗಾರರಿಗೆ ಅತಿಥ್ಯ ನೀಡುವ ತೊಟ್ಟಿಲು. ಇಲ್ಲಿನ ಮರಗಿಡ ಬಳ್ಳಿಗಳು ಸಂಗೀತ ದಿಗ್ಗಜರ ಗಾಯನ ಮೋಡಿಗೆ ತಲೆದೂಗಿವೆ. ಈ ನೆಲ ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್, ಪುಟ್ಟಣ್ಣಯ್ಯ, ಕನ್ನಡ ಚಳುವಳಿಗಾರರು, ರಂಗಭೂಮಿ ಕಲಾವಿದರ ಪಾದ ಸ್ಪರ್ಶದಿಂದ ಪುಳಕಗೊಂಡಿದೆ.
==================================================
ಮೈಸೂರು : ಇವರು ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ನನ್ನಂತ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕಲಿಸಿದ ಗುರು. ಸಂಗೀತಾಸಕ್ತರಿಗೆ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯಸಂಗೀತ ಹೇಳಿಕೊಟ್ಟ ವಿದ್ವಾನ್. ನಾಟಕಕಾರ, ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಯ ಕಾವಲುಗಾರ. ಸಂಘಟನಾ ಚತುರ. ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ಸೆನೆಟ್ ಮಾಜಿ ಸದಸ್ಯ. ಖಾಸಗಿ ಕಾಲೇಜು ಶಿಕ್ಷಕರ ಸಂಘದ ಕಾರ್ಯದಶರ್ಿ. ಉಪನ್ಯಾಸಕ ವೃತ್ತಿಯಿಂದ ನಿವೃತ್ತರಾದ ನಂತರ ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್ ಅವರ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗೆ ಮಾರುಹೋಗಿ ಸಹಜ ಕೃಷಿಕರಾದ "ದಿಬ್ಬೇಮನೆ ತೋಟ"ದ ಮಾಲೀಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಂಪನ್ನ. ಅವರೇ ನಮ್ಮ ಈ ವಾರದ ಬಂಗಾರದ ಮನುಷ್ಯ ಪ್ರೊ.ಬಿ.ಸೋಮಶೇಖರಪ್ಪ.
ಹತ್ತು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಟ್ಟಿದ ಐದು ಎಕರೆ ತೋಟ ಈಗ ಸಮೃದ್ಧ ಅನ್ನದ ಬಟ್ಟಲು, ಪ್ರಶಾಂತ ವನ. ನಾಡಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಂಗೀತಗಾರರಿಗೆ ಅತಿಥ್ಯ ನೀಡುವ ತೊಟ್ಟಿಲು. ಇಲ್ಲಿನ ಮರಗಿಡ ಬಳ್ಳಿಗಳು ಸಂಗೀತ ದಿಗ್ಗಜರಾದ ನಿರೋಡಿ, ಸೋಮನಾಥ ಮರಡೂರು, ವಿನಾಯಕ ತೊರವಿ, ಗಣಪತಿ ಭಟ್, ವೆಂಕಟೇಶ್ ಕುಮಾರ್, ಪರಮೇಶ್ವರ ಹೆಗ್ಗಡೆ, ಪಯಾಜ್ ಖಾನ್ ಅವರ ಗಾಯನ ಕೇಳಿ ತಲೆದೂಗಿವೆ.
ಮಗ ವಿವೇಕ್ ತಬಲ ನುಡಿಸುತ್ತಾರೆ, ಸೊಸೆ ಮಾಲಾ ಭರತನಾಟ್ಯ ಕಲಾವಿದೆ. ಮಗಳೂ ರೂಪ ಕೂಡ ಉತ್ತಮ ಗಾಯಕಿ. ಮನೆ ಮಂದಿಯೆಲ್ಲ ಸಂಗೀತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಪ್ರೀಯರು. ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳಿಗೂ ಈ ಪರಂಪರೆ ರಕ್ತಗತವಾಗಿ ಬಂದಿದೆ. ಎಲ್ಲರೂ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ನೆಲಸಿದ್ದು ವರುಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಹಸಿರು ತೋಟಕ್ಕೆ ಬಂದು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.
ಈ ನೆಲ ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್, ಪುಟ್ಟಣ್ಣಯ್ಯ, ಕನ್ನಡ ಚಳುವಳಿಗಾರರು, ರಂಗಭೂಮಿ ಕಲಾವಿದರ ಪಾದ ಸ್ಪರ್ಶದಿಂದ ಪುಳಕಗೊಂಡಿದೆ. ಇದೆಲ್ಲವನ್ನು ಮುಗ್ಧ ಮಗುವಿನಂತೆ ತೋಟದ ನಡುವೆ ಕುಳಿತು ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋದರು ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ಮೇಷ್ಟ್ರು ಸೋಮಶೇಖರಪ್ಪ.
ತೋಟ ಸುತ್ತಾಟದ ನಂತರ ಅವರು ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂ ಬಾರಿಸುತ್ತಾ ರಾಗ ಹಾಕಿದರೆ ಅವರ ಪತ್ನಿ ದಾಕ್ಷಯಿಣಿ ಅಮ್ಮ ಸುಶ್ರಾವ್ಯವಾಗಿ ಹಾಡಿದರು. ನಾವು ತಲೆದೂಗಿದೆವು. ಅವರ ಹಾಡಿನ ಮೋಡಿಯಲ್ಲಿ ತೇಲಿಹೋದೆವು. ತುಂಬು ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಂಪನ್ನನೊಬ್ಬ ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿದರೆ ಬದುಕಿಗೆ ಎಂತ ಚೆಲುವು ತಂದುಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ದಂಪತಿ ನಮ್ಮೆದರು ಕುಳಿತಿದ್ದರು. ಅವರ ಹಸಿರು ಪ್ರೀತಿಗೆ ನಾವು ಮರುಳಾದೆವು.
ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಖರಾಯಪಟ್ಟಣ ಸಮೀಪದ ಕುನ್ನಾಳು ಎಂಬ ಕುಗ್ರಾಮವೊಂದರಿಂದ ಬಂದ ಸೋಮಶೇಖರಪ್ಪ ಮೂವತ್ತೈದು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಜೆಎಸ್ಎಸ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾಗಿ, ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರಾಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾದ ನಂತರ ಕೃಷಿಯಲಿ ಖುಷಿಕಾಣುತ್ತಾ ಆನಂದವಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಮೈಸೂರಿನಿಂದ ವರುಣಾ ಕೆರೆ ದಾಟಿ ವರಕೋಡು ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಪಿಲ್ಲಹಳ್ಳಿ ಬಳಿ ಎಡಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದರೆ ಐದು ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ಅರಳಿನಿಂತ ಪ್ರಶಾಂತವಾದ ಹಸಿರುವನ "ದಿಬ್ಬೆಮನೆ ತೋಟ" ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಉಳುಮೆ ಇಲ್ಲದ, ಕಳೆ ತೆಗೆಯದ, ವಿಷಮುಕ್ತವಾದ, ಜೀವಂತ ಹೊದಿಕೆಯ ಅಡಿಕೆ, ತೆಂಗು, ಬಾಳೆ, ಸೀಬೆ, ಸಪೋಟ, ಬತ್ತ, ರಾಗಿ ಹೀಗೆ ಹತ್ತಾರು ಬೆಳೆಗಳ ಸಮಗ್ರ ಪದ್ಧತಿಯ ತೋಟ ಕಣ್ಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ.
ಅಪ್ಪಯ್ಯನಿಗೆ ಇಷ್ಟ ಇರಲಿಲ್ಲ : "ನಮ್ಮದು ಮೂಲತಹ ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬವೇ. ನಾನು ಬಾಲುದಲ್ಲಿ ದನ ಮೇಯಿಸುತ್ತಾ, ಸಗಣಿ ಬಾಚುತ್ತಾ ಮಣ್ಣಿನೊಂದಿಗೆ ಆಡಿಕೊಂಡು ಬೆಳೆದವನೆ. ನೌಕರಿಗೆ ಸೇರಿದ ಮೇಲೆ ನಿವೃತ್ತಿ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ಬೇಸಾಯ ಮಾಡುವ ಮನಸ್ಸಾಯಿತು. ಅಪ್ಪನಿಗೆ ಹೇಳಿದೆ. ಅವರಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಜಮೀನು ಖರೀದಿ ಮಾಡಲು ಅವರನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋದರೆ, ಬೇಕೆಂತಲೇ ಅವರು ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಮುರಿಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಮಗ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಹೋಗಿ ಮನೆಮಂದಿಯನ್ನೆಲ್ಲ ಉಪವಾಸ ಕೆಡವಿಬಿಟ್ಟಾನು ಎಂಬ ಭಯ ಅವರಿಗೆ. ಅವರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದಂತೆ ನಿವೃತ್ತಿಯಾಗುವ ಮೂರು ವರ್ಷದ ಮುಂಚೆ 2001 ರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಐಸಿ ಮತ್ತು ಉಳಿಸಿದ ಹಣ ಕೂಡಿಸಿ ಎಂಟು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಕೊಟ್ಟು ಈ ಭೂಮಿ ಖರೀದಿಸಿದೆ.2003 ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತನಾದ ನಂತರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಹಜ ಕೃಷಿಕನಾದೆ ಎಂದರು ಸೋಮಶೇಖರ್.
"ಇದ್ದಕ್ಕಿದಂತೆ ತೋಟ ನೋಡಲು ಅವರನ್ನು ಕಾರಿನಲ್ಲಿ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋದೆ. ಎಲ್ಲಿಗೆ ಎಂದರು. ಎಲ್ಲೂ ಇಲ್ಲ ಬನ್ನಿ ಎಂದೆ. ತೋಟದ ಗೇಟ್ನಲ್ಲಿ " ದಿಬ್ಬೇಮನೆ ತೋಟ" ಎಂಬ ಫಲಕನೋಡಿ ಅವರಿಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಯಿತು. ಆಗ ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದು ಏನೂ ಗೊತ್ತೆ. ಇನ್ನೂ ಹತ್ತು ವರ್ಷ ಇದರಿಂದ ಆದಾಯ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡಬೇಡ. ಹೆಂಡತಿಮಕ್ಕಳನ್ನು ಉಪವಾಸ ಕೆಡವಬೇಡ ಅಂತ. ಅದೂ ನಿಜವೇ" ಎಂದು ನಕ್ಕರು.
ಬನುಮಯ್ಯ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾಗಿದ್ದ ಸಿದ್ದಲಿಂಗಯ್ಯ ಎಚ್.ಡಿ.ಕೋಟೆ ಬಳಿ ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿ ಇರೋ ಹಣವನ್ನೆಲ್ಲ ಸುರಿದರು ನಯಾ ಪೈಸೆ ಬರಲಿಲ್ಲ. ಮೊನ್ನೆ ತೀರಿಕೊಂಡರು. ಅದಕ್ಕೆ ವ್ಯವಸಾಯವನ್ನು ಬಲು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾಡಬೇಕು.ನೀರು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿಗುವಂತಿರಬೇಕು. ಮಣ್ಣು ಫಲವತ್ತಾಗಿರಬೇಕು. ಆಗ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನಾದರೂ ಧೈರ್ಯವಾಗಿ ಮಾಡಿ ಗೆಲ್ಲಬಹುದು.
ಮೊದಲ ಮೂರು ವರ್ಷ ಕಳೆ ತೆಗುಯುವುದು,ರಾಸಾಯನಿಕ ಹಾಕಿ ಬೆಳೆಯುವುದು ಮಾಡಿದೆ.ಆದಾಯ ಬರಲಿಲ್ಲ. ನಂತರ 2005 ರಲ್ಲಿ ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್ ಅವರ ಶೂನ್ಯ ಬಂಡವಾಳದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿ ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಅಲ್ಲಿಂದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಕನಾಗಿ ಬದಲಾದೆ. ಕಬ್ಬು, ಜೋಳ, ರಾಗಿ, ತರಕಾರಿ ಸೊಪ್ಪು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಬೆಳೆದು ಗೆದ್ದೆವು.
ಆರಂಭದ ಹತ್ತು ವರ್ಷ ನನಗೂ ತೋಟದಿಂದ ಏನೂ ಆದಾಯ ಬರಲಿಲ್ಲ. ಧಾಂಧೂಂ ಖಚರ್ು ಮಾಡದೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಬಂಡವಾಳತೊಡಗಿಸಿ ಕೆರೆಯ ನೀರನು ಕೆರೆಗೆ ಚೆಲ್ಲಿ ನಿಧಾನವಾಗಿ ವರ ಪಡೆದಿದ್ದಾಯಿತು. ಈಗ ತೋಟದ ವಾರ್ಷಿಕ ಆದಾಯ ಆರು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಇದೆ. ಖಚರ್ು ಕಡಿಮೆ. ತೋಟ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನಮ್ಮ ಸಂಬಂಧಿಕರ ಸಂಸಾರವೊಂದಿದೆ ಅವರಿಗೆ ವಾಷರ್ಿಕ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ. ಸಹಜ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ನನಗೂ ಐದು ಲಕ್ಷ ಸಿಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಲೆಕ್ಕ ನೀಡುತ್ತಾರೆ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಷ್ಟ್ರು.
ಸಮಗ್ರ ತೋಟ : ತೋಟ ಖರೀದಿಸಿದಾಗ 140 ತೆಂಗು ಮತ್ತು ಪುಟ್ಟ ಗುಡಿಸಲು ಮಾತ್ರ ಇತ್ತು. ಈಗ ಇಲ್ಲಿ ಹತ್ತು ವರ್ಷದ 1500 ಅಡಿಕೆಮರ ಇದೆ. ಬಾಳೆ ಇದೆ. ಒಂದು ಎಕರೆಯನ್ನು ಬತ್ತ, ರಾಗಿ, ಜೋಳ ಬೆಳೆಯಲು ಬಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
"ಈ ತೋಟಕ್ಕೆ ಒಂದು ಚಮಚ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಹಾಕಿಲ್ಲ. ಒಂದು ಹನಿ ಕ್ರಿಮಿನಾಶಕವನ್ನು ಸೋಂಕಿಸಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಶೂನ್ಯ ಬಂಡವಾಳದ ನೈಸಗರ್ಿಕ ತೋಟ. ಹನ್ನೆರಡು ವರ್ಷದಿಂದ ತೋಟಕ್ಕೆ ಉಳುಮೆ ಮಾಡಿಲ್ಲ.ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಬೀಜಾಮೃತ, ಜೀವಾಮೃತ, ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ತ್ರ, ಹೊದಿಕೆ, ಮತ್ತು ಮರಗಿಡ ಸಂಯೋಜನೆ ಮಾಡಿ ಕಟ್ಟಿದ ತೋಟ. ಇಲ್ಲಿ ನೀರಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಇಲ್ಲ. ಆದರೂ ನಾವು ಧಾಂಧೂಂ ಅಂತ ಹೆಚ್ಚು ನೀರನ್ನು ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ. ತಿಂಗಳಿಗೆ ಒಮ್ಮೆ ಗಿಡಗಳಿಗೆ ನೀರು ಕೊಡುತ್ತೇವೆ. ಮರದಿಂದ ಬಿದ್ದ ಸೋಗು, ಕಳೆ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಹೊದಿಕೆಯಾಗಿ ಮಾಡಿ ಭೂಮಿಯ ತೇವಾಂಶ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಇದೆಲ್ಲ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕಳಿತು ಅದೇ ಗೊಬ್ಬರವಾಗುತ್ತದೆ ನೋಡಿ" ಅಂತ ಮಣ್ಣನ್ನು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಬಗೆದು ತೋರಿಸಿದರು ಮೇಷ್ಟ್ರು. ಸ್ಪಾಂಜಿನಂತೆ ಮೃದುವಾಗಿದ್ದ ಮಣ್ಣು ಹಿತವಾದ ಕಂಪು ಬೀರಿತು.
ಪರವಾಲಂಭಿಯಾದ ರೈತ : ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿ ರೈತರನ್ನು ಪರವಾಲಂಭಿಯಾಗಿ ಮಾಡಿತು. ಬೀಜ, ಗೊಬ್ಬರ, ಕೃಷಿ ಉಪಕರಣ ಎಲ್ಲದ್ದಕ್ಕೂ ಕಾಖರ್ಾನೆಗಳನ್ನೇ ಅವಲಂಭಿಸುವಂತಾಯಿತು. ಪಾರಂಪರಿಕ ಕೃಷಿ ಮರೆತೆಹೋಯಿತು. ಎತ್ತು, ನೇಗಿಲು,ಕುಂಟೆ, ಕೂರಿಗೆಗಳು ಮಾಯವಾಗಿ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟರ್, ಟಿಲ್ಲರ್ ಬಂದವು. ಗಟ್ಟಿಯಾದ ದೇಸಿ ಬೀಜಗಳು ಮಾಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಬಿತ್ತನೆ ಕಾಳುಗಳು ಬಂದವು. ಅಲ್ಲಿಂದ ರೈತನ ಬಾಳು ಗೋಳಾಯಿತು.
ಜಪಾನಿನ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಕುರೋಸೇವಾ ಹೈಬ್ರೀಡ್ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿದರೆ. ಅವನ ಶಿಷ್ಯ ಮಸನೊಬ ಫುಕೋವಕಾ ಗುರುವಿನ ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದು ಜಗತ್ತಿಗೆ ಬೆಳಕಾದ. ನಮ್ಮ ಕೃಷಿಗೂ ಹತ್ತು ಸಾವಿರ ವಷಘ್ಳ ಇತಿಹಾಸವಿದೆ. ಇದನ್ನು ಅರಿತು ಬೇಸಾಯ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ ಮುಂದಿನ ಜನಾಂಗ ಸಂಕಷ್ಟದ ಸುಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿ, ನಾನಾ ರೋಗಗಳ ಗೂಡಾಗಿ ಜೀವಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೋಮಶೇಖರ್ ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಸಾವಯವಕ್ಕೆ ಬೇಡಿಕೆ : ನಾವು ಬೆಳೆದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಮೈಸೂರಿನ ಭೂಮಿ, ನಿಸರ್ಗ ಮಾರಾಟ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ. ಮನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ಸೊಪ್ಪು ತರಕಾರಿ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ವಿಷಮುಕ್ತವಾಗಿ ಬೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ತೋಟಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ ಸಿಗುವ ಮನಶಾಂತಿಗೆ ಬೆಲೆ ಕಟ್ಟಲಾಗದು.
ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲೂ ತಾಜಾ ಸಾವಯವ ತರಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಈಗ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ.ಗ್ರಾಹಕರು ಅದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಲೆಕೊಟ್ಟು ಖರೀದಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಶೃಂಗಾರ ಸಾಧನಗಳಿಗೆ,ಐಶಾರಾಮಿ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಕೇಳಿದಷ್ಟು ಹಣ ಕೊಟ್ಟು ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಜನ ತರಕಾರಿ ಬೆಲೆ ತುಸು ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ಬೊಬ್ಬೆ ಹೊಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಜಗತ್ತಿನ ಯಾವ ಮೂಲೆಗೆ ಹೋದರು ರೈತನ ಸ್ಥಿತಿ ಇದೆ. ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿಗೆ ಇರುವಷ್ಟು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ರೈತನಿಗೆ ಇಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ರೈತ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಿಕೊಂಡು, ವೆಚ್ಚ ಕಡಿಮೆಮಾಡಿ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಉತ್ಪನ್ನ ತೆಗೆಯಬೇಕು. ಇದು ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾಧ್ಯ. ಹೆಚ್ಚು ಹಣ ಬೇಡದ, ಕೆಲಸ ಬೇಡದ, ಗೊಬ್ಬರ ಕೇಳದ ಸಹಜ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಸೋಮಶೇಖರಪ್ಪ.
ಮಂಗ ಓಡಿಸಲು ಹುಲಿ : ತೋಟದಲ್ಲಿ ಮಂಗಗಳ ಕಾಟ. ಅದಕ್ಕೆ ಹುಲಿಯ ಬೊಂಬೆಯನ್ನು ತಂದು ಇಟ್ಟಿದ್ದೇವೆ. ಪ್ರತಿ ದಿನ ಜಾಗ ಬದಲಿಸಿ ಹಿಡುವುದರಿಂದ ಮಂಗಗಳ ಕಾಟ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ರಾತ್ರಿ ಬೊಂಬೆ ಹುಲಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿಡುತ್ತೇವೆ. ಮತ್ತೆ ಬೆಳಗಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಈ ಹುಲಿ ನಮ್ಮ ಮಂಗಗಳ ಕಾವಲುಗಾರ ಎಂದು ಹುಲಿಯ ಬೆನ್ನು ಸವರಿದರು ಪ್ರೋಫೆಸರ್.
ಸಂಗೀತ,ನಾಟಕ, ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂ,ತಬಲ, ಕನ್ನಡಪರ ಕೆಲಸ ಇದರ ನಡುವೆ ಕೃಷಿಯನ್ನೂ ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಕಾಳಜಿಯಿಂದ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಪ್ರೊ.ಬಿ.ಸೋಮಶೇಖರಪ್ಪ ಸಪ್ತಸ್ವರ ಬಳಗದ ಮೂಲಕ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ವಚನ ಚಳುವಳಿಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿ ಮಗನಿಗೆ ವಚನ ಮಾಂಗಲ್ಯ ಮಾಡಿ ಆದರ್ಶ ಮೆರೆದಿದ್ದರು. ಇಂದಿಗೂ ಅವರ ಮಕ್ಕಳು ಹೇಳುತಿರುತ್ತಾರಂತೆ " ನಮಗೆ ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪ ಒಳ್ಳೆಯ ಸಂಗೀತ ಕಲಿಸಿದರು. ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಹೇಳಿಕೊಟ್ಟರು, ಶಿಕ್ಷಣ ಕೊಡಿಸಿದರು. ಸಂಪಾದನೆಗೆ ದುಡಿಮೆ ಇದೆ. ಆನಂದಕ್ಕೆ ಸಂಗೀತ ಇದೆ. ಬೇಸರವಾದರೆ ಹಸಿರಿದೆ" ಎಂದು. ಇದಕ್ಕಿಂತ ಒಬ್ಬ ಅಪ್ಪನಿಗೆ ಮತ್ತೇನು ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಗೌರವ ಬೇಕು. ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಅಪ್ಪ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಂಗೀತದ ಗುರು, ಸದಾ ಲವಲವಿಕೆಯಿಂದ ಇರಬಯಸುವ, ಕೃಷಿಯಲಿ ಖುಷಿಯಲಿ ನಿವೃತ್ತ ಜೀವನದ ಸಾರ್ಥಕತೆ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಮೇಷ್ಟ್ರರಿಗೆ ಶಿಷ್ಯಕೋಟಿಯ ಪರವಾಗಿ ಅನಂತ ಪ್ರಣಾಮಗಳು. ಆಸಕ್ತರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಪ್ರೊ.ಬಿ.ಸೋಮಶೇಖರಪ್ಪ 9845404667 ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ.
========

ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಸೇರಿಸಿ

ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ 

ಸ್ಪರ್ಶ ನೀಡಿದ ಹರೀಶ್ ಆಚಾರ್ಯ

ಮೈಸೂರು : "ರೈತ ಜಮೀನಿಂದ ಮನೆಗೆ ಹೋಗುವಾಗ ಖಾಲಿ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹೋಗಬಾರದು.ಒಂದು ಕಂತೆ ಸೊಪ್ಪನ್ನಾದರೂ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುವಂತಿರಬೇಕು. ಮನೇಲಿ ಸ್ಟಾಕ್ನಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಪರ್ವಾಗಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ತೆಂಗಿನ ಎಣ್ಣೆ, ಅರಿಶಿನ ಪುಡಿ ಸದಾ ಸ್ಟಾಕ್ನಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ.ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ ಸದಾ ಲಭ್ಯ. ಇದು ಬದುಕಿನ ದಾರಿ" ಎಂದರು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕ ಹರೀಶ್ ಆಚಾರ್ಯ.

ಮೈಸೂರಿನಿಂದ ಕಡಕೊಳಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಎಡಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದರೆ ಬೀರೆಗೌಡನಹುಂಡಿ (ಕೂಡನಹಳ್ಳಿ ತೋಟ) ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ತೋಟಮಾಡಿರುವ ಹರೀಶ್ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪಂಚಗವ್ಯ ಮತ್ತು ನಾಟಿ ಹಸುವಿನ ಸಗಣಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿಗಳಲ್ಲಿ ಆದಾಯ ತರುತಿದ್ದ ಕೆಲಸ,ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್, ನಗರದ ಒತ್ತಡ ಎಲ್ಲದರಿಂದ ಮುಕ್ತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇಷ್ಟಪಟ್ಟು ಕೃಷಿಗೆ ಬಂದು ಸುಂದರ ಹಸಿರು ಕಾಡಿನಂತಹ ತೋಟ ಕಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕುಟುಂಬವರ್ಗದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಹಕಾರವೂ ಇದೆ.

ಮಕ್ಕಳು ವಿದ್ಯಾವಂತರಾಗಿ ಎಂಜಿನೀಯರ್, ವೈದ್ಯ ಅಥವಾ ಯಾವುದಾದರೂ ನೌಕರಿಗೆ ಸೇರಿದರೆ ಸಾಕು ಎಂಬ ಕಾಲ ಇದು.ಆಚಾರ್ಯರ ಕುಟುಂಬ ಇದಕ್ಕೆ ಹೊರತಾಗಿದ್ದು ಮನೆಮಂದಿಯೆಲ್ಲ ಕೃಷಿ ಪ್ರೀತಿ ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾರೆ.

ಹರೀಶ್ ಆಚಾರ್ಯರ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ ಶಾಲೆಯ ಮಕ್ಕಳು ಬಂದು ಪರಿಸರ ಪಾಠ ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ವೀಕ್ ಎಂಡ್ ಕಳೆಯುವ ನಿಸರ್ಗ ಪ್ರೀಯರಿಗೆ ಶುಚಿರುಚಿಯಾದ ಸಾವಯವ ಆಹಾರ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಆಹ್ಲಾದಕರ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಚಿಲಿಪಿಲಿ ನಿನಾದ ಕೇಳುತ್ತದೆ. ತೋಟದಲ್ಲಿ ಪಾಸಿಟಿವ್ ಎನಜರ್ಿ ಇದೆ.ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನುಭೂತಿ ಇದೆ.ಇಲ್ಲಿ ನಿಸರ್ಗ ವಿರೋಧಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ.ಕುವೆಂಪು ಕವನದಂತೆ "ಒಳಗೆ ಬಾ ಯಾತ್ರಿಕನೆ ಶಿಲೆಯಲ್ಲವಿದು ಕಲೆಯ ಬಲೆಯೂ" ಎನ್ನುವಂತೆ ತೋಟಕ್ಕೊಂದು ಪಾವಿತ್ರ್ಯತೆ ತಂದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಹರೀಶ್ ಆಚಾರ್ಯ.

270 ತೆಂಗು, 450 ಅಡಿಕೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಹುಣಸೆ ಹಣ್ಣಿನಿಂದ ಹಿಡಿದು ಕಿತ್ತಳೆ, ಮೂಸಂಬಿ, ನುಗ್ಗೆ, ಅಗಸೆ, ಪುನರ್ ಪುಳಿ, ಹನುಮ ಫಲ, ರಾಮ ಫಲ, ಸೀತಾಫಲ, ಕಾಶಿ ಬಿಲ್ವ, ಕಾಡು ನಲ್ಲಿ, ಬನರಾಸ್ ನಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಹತ್ತಾರು ಔಷಧೀಯ ಗಿಡಗಳು ಅಲ್ಲಿವೆ. ರೈತರು ಕುಳಿತು ಸಂವಾದ ನಡೆಸಲು ಜಗಲಿ ಕಟ್ಟೆ ಇದೆ. ಮಕ್ಕಳು ಆಟವಾಡಲು ನೀರಿನಕೊಳ ಇದೆ. ಮೇಲೆ ಹತ್ತಿ ಹಸಿರು ನೋಡಲು ಅಟ್ಟ ಇದೆ. ಕೃಷಿಕನಿಗೆ ಸದಭಿರುಚಿ,ಒಳ್ಳೆಯ ಹವ್ಯಾಸಗಳಿದ್ದರೆ ತೋಟ ಎಷ್ಟೊಂದು ಸುಂದರವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ತೋಟವನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. 

ಕೃಷಿ ಎಂದರೆ ಮೂಗು ಮುರಿಯುವವರು, ನಷ್ಟದ ಬಾಬ್ತು ಎನ್ನುವವರು ಆಚಾರ್ಯರ ತೋಟ ನೋಡಿದರೆ ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಬದಲಿಸಿಕೊಳ್ಳದೆ ಇರಲಾರರು. ಕೃಷಿ, ಶಿಕ್ಷಣ.ಒತ್ತಡ ರಹಿತ ಬದುಕು, ಬದುಕಿನ ಚೆಲುವು, ಸಂಸಾರ ಹೀಗೆ ಆಚಾರ್ಯರು ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋದರು.ನಾವು ಕಿವಿಯಾದೆವು. ಅವರು ಕವಿಯಾದರು.ಅವರು ಕಟ್ಟಿದ ತೋಟ ಕಣ್ಣೆದುರಿಗಿತ್ತು. ಹಾಗಾಗಿ ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳ ಹಂಗು ಇರಲಿಲ್ಲ.ಅನುಮಾನಗಳ ಗುಂಗೂ ಕಾಡಲಿಲ್ಲ. 

ನಾವೂ ಕೃಷಿಕರೆ : " ಮೂಲತಃ ನಾವು ಕೃಷಿಕರೇ. ನಮ್ಮ ತಂದೆಯವರದ್ದು ಉಡುಪಿಯಲ್ಲಿ ಜಮೀನಿತ್ತು. ಆರು ಎಕರೆ ತೋಟ. ಮೈಸೂರು ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ ಇಲ್ಲಿ ಬನ್ನಿ ಅಂತ ನಮ್ಮ ಭಾವ ಹೇಳಿದರು. ಅಲ್ಲಿಯ ಜಮೀನನ್ನು ಮಾರಾಟಮಾಡಿ ಇಲ್ಲಿ ಬಂದು ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿದೆವು.

ಆವಾಗ ನಾನು ಡಿಪ್ಲೋಮ ಕಂಪ್ಲಿಟ್ ಮಾಡಿ ಬೆಂಗಳೂರಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡ್ತಾ ಇದ್ದೆ.ಶ್ರೀಧರ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ವರ್ಷ ಕೆಲಸಮಾಡಿದೆ.ಆಮೇಲೆ 1995 ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಂತ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಮಾಡಿದೆ.ಮೈಕ್ರೋ ಚಿಪ್ ಬೇಸಡ್ ಕಂಪನಿ ಅದು. ವಾಟರ್ ಕಂಟ್ರೋಲರ್, ಡಿಸೈನ್. ಮ್ಯಾಗ್ನಟಿಕ್ ಇಂಡಕ್ಷನ್ ಎಲ್ಲಾ ತಯಾರುಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಜೆಎಸ್ಎಸ್ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಜಯಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜು ಸೇರಿದಂತೆ ನಗರದ ಬಹುತೇಕ ಮನೆಗಳಿಗೆ ವಾಟರ್ ಕಂಟ್ರೋಲರ್ ಹಾಕಿದ್ದು ನಾವೇ. 1995 ರಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ 4 ಎಕರೆ 27 ಗುಂಟೆ ಜಮೀನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡೆವು.

ಅಣ್ಣ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ.ಆಗ ನಮ್ಮ ತಂದೆಯವರು ಇಲ್ಲಿ ಬಂದು ನೀನು ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದರೆ ಜಮೀನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಾ. ಇಲ್ಲ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿಬಿಡುವಾ ಅಂತ ಹೇಳಿದರು.ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪ್ಯಾಕ್ಟರಿಯನ್ನು ನನ್ನ ಅಣ್ಣನಿಗೆ ವಹಿಸಿ ಕೃಷಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬಂದುಬಿಟ್ಟೆ" ಎಂದರು ಆಚಾರ್ಯ.

ನಂತರ ಅವರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ದುರಂತವೊಂದು ನಡೆದೆಹೋಯಿತು. ಆಚಾರ್ಯ ಅವರ ಅಣ್ಣ ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ತೀರಿಹೋದರು. ಆಗ ಲಕ್ಷಾಂತರ ರೂಪಾಯಿ ಆದಾಯ ತರುತಿದ್ದ ಕಂಪನಿ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಬಂದ್ ಮಾಡಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹರೀಶ್ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು.

ಫ್ಯೂಚರ್ ಫಾಮರ್ಾರ್ ಕ್ಲಬ್ : "ಉಡುಪಿಯಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ "ಫ್ಯೂಚರ್ ಫಾರ್ಮರ್ ಕ್ಲಬ್" ಅಂತ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೆವು. ಅದರ ಸಂಚಾಲಕ ನಾನೆ. ಈಗಲೂ ಅಲ್ಲಿನ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಕ್ಲಬ್ಗಳಿವೆ.ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವುದು ಅದರ ಉದ್ದೇಶ.ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲೇ ನನಗೆ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಇತ್ತು.ಹಾಗಾಗಿ ನಾನು ಕೃಷಿಯನ್ನೇ ನನ್ನ ಉದ್ಯೋಗವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡೆ".

ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಕ್ಲಬ್ಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡಬೇಕು.ಇದೊಂದು ಪಠ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಕಲಿಸಿದರೆ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ. ಈಗಾದಾಗ ಮಾತ್ರ ಹಾದಿ ತಪ್ಪಿರುವ ನಮ್ಮ ಪಾರಂಪರಿಕ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಸರಿದಾರಿಗೆ ತರಬಹುದು ಎಂದು ಆಚಾರ್ಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತಾರೆ.

ಐಟಿಬಿಟಿ ಮೋಹ ಇಲ್ಲ :" ನೋಡಿ ಸಾಫ್ಟವೇರ್ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ದುಡಿದರೆ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ನಿಜ. ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಶೇ 30 ರಷ್ಟು ತೆರಿಗೆ ಕಟ್ಟಬೇಕು. ಒತ್ತಡ.ನಿದ್ದೆ ಇಲ್ಲದ ರಾತ್ರಿಗಳು. ಅಲ್ಲಿನ ಲೈಫ್ ಸ್ಟೈಲೇ ಬೇರೆ .ದುಬಾರಿ ಉಡುಗೆತೊಡುಗೆ. ನೈಕಿ ಶೋವೆ ಬೇಕು, ಜಾಕಿ ಅಂಡರ್ವೇರೇ ಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ಬೇಡ. ನಾವು ನಾರ್ಮಲ್ ಆಗಿರುವ. ಇಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕುವ ಸಂತೋಷ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಕೊಟ್ಟರು ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ". 

ಬಟರ್ ಫ್ರೂಟ್ ಬೀಜ ಹಾಕಿ, ಗಿಡ ಬೆಳಸಿ ಆ ಗಿಡ ಬಿಟ್ಟ ಹಣ್ಣು ತಿನ್ನುವಾಗ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಆಗುವ ಸಂತೋಷವೇ ಬೇರೆ. ಆ ಸುಖ ಎಲ್ಲೂ ಸಿಗೋಲ್ಲ. ಗಿಡಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು ಎಂದರೆ ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿದ ಹಾಗೆ. ಮಕ್ಕಳು ನಮ್ಮಿಂದ ದೂರವಾಗಬಹುದು. ಗಿಡಮರಗಳು ದೂರವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.ಅವು ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣೆದುರೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಫಲನೀಡಿ ಸುಖ ಸಂತೋಷ ಹಿಮ್ಮಡಿಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ" ಎನುತ್ತಾರೆ ಹರೀಶ್.

ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬ: "ತಂದೆ ಶ್ರೀಪತಿ ಆಚಾರ್ಯ.ಅವರಿಗೆ 86 ವರ್ಷ. ಈಗಲೂ ವಾಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಕಾರು ಚಾಲನೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.ಇದೆಲ್ಲ ವಿಷಮುಕ್ತ ಆಹಾರ ಬಳಕೆ ಪರಿಣಾಮ. ತಾಯಿ ಸರಸ್ವತಿ ಆಚಾರ್ಯ. ಆಗ್ಯರ್ಾನಿಕ್ ಮೇಳಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಅಡುಗೆ ಸ್ಪಧರ್ೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪತ್ರೋಡೆ, ಗೋಲಿ ಬಜೆ ಮಾಡೋದರಲ್ಲಿ ಫೇಮಸ್ಸು.

ಪತ್ನಿ ರಶ್ಮಿ ಹರೀಶ್.ಅವರಿಗೂ ಕೃಷಿ ಪ್ರೀತಿ. ಎಂ.ಎ. ಎಲ್ಎಲ್ಬಿ. ಎಂಎಸ್ ಕೌನ್ಸಿಲಿಂಗ್ ಅಂಡ್ ಸೈಕೋ ಥೆರಫಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಪಿಎಚ್ಡಿ ಮಾಡ್ತಾ ಇದ್ದಾರೆ. ಕಡಕೊಳದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮದೆ ಸ್ಕೂಲ್ ಇತ್ತು ಆಚಾರ್ಯ ಗುರು ಕುಲ ಅಂತ. ಈಗ ಅದನ್ನು ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು, ತಂದೆ ತಾಯಿ ಆರೋಗ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನಗರದಲ್ಲಿದ್ದೇವೆ.ಮುಂದೆ ತೋಟದಲ್ಲೆ ಮನೆಮಾಡಿಕೊಂಡಿರಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದೇವೆ" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಆಚಾರ್ಯ.

ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲೆ ಓದಿಸುವ ಪೋಷಕರ ನಡುವೆಯೂ ಇವರು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾರೆ. ವಿಜಯ ವಿಠಲ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಶಾಲೆ ಬಿಡಿಸಿ ಅರಿವು ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮಗ ಪ್ರದ್ಯುಮ್ನ 8 ನೇ ತರಗತಿ, ಮಗಳು ಪ್ರಣತಿ 4 ನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಮಕ್ಕಳಿಬ್ಬರಿಗೂ ಕೃಷಿ ಎಂದರೆ ಪ್ರೀತಿ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಶಾಲೆಗಳು ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ತಯಾರು ಮಾಡುವ ಕಾಖರ್ಾನೆಗಳಂತಾಗಿಬಿಟ್ಟಿವೆ ಎನ್ನು ಹರೀಶ್ ನಮಗ್ಯಾಕೋ ಅದು ಬೇಡ ಅನಿಸಿತು. ಮಕ್ಕಳು ಅರಿವು ಅಂತಹ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಓದಿದರೆ ಜೀವನ ಪಾಠ ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಮಕ್ಕಳು ಮಕ್ಕಳ ಹಾಗೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ.ಅವರ ಬಾಲ್ಯ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ಮೂಲಕ ನಮ್ಮ ಶಿಕ್ಷಣದ ಮತ್ತೊಂದು ಮುಖವನ್ನು ಅನಾವರಣಮಾಡಿಟ್ಟರು. ತೋಟದಲ್ಲಿ ಕಳೆದ 12 ವರ್ಷದಿಂದ ಸಂಸಾರ ಒಂದು ದುಡಿಯುತ್ತಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಎಂದೂ ಕೆಲಸದವರಂತೆ ನೋಡಿಲ್ಲ. ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ನೋಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ.ನಮ್ಮ ಅವರ ಬಾಂಧವ್ಯ ರಕ್ತ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಮೀರಿದ್ದು ಎನ್ನುವ ಮೂಲಕ ಕೃಷಿ ಕಾಮರ್ಿಕರ ಬಗೆಗಿರುವ ಕಾಳಜಿಯನ್ನು ತೆರೆದಿಟ್ಟರು.

ಪಂಚಗವ್ಯ ಮಹಾತ್ಮೆ : ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಎರಡು ಗೀರ್, ಒಂದು ಹಳ್ಳಿಕಾರ್, ಒಂದು ಮಲೆನಾಡು ಗಿಡ್ಡ ತಳಿಯ ನಾಲ್ಕು ಹಸುಗಳಿವೆ.ಇವುಗಳ ಸಗಣಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ತೋಟಕ್ಕೆ ಪಂಚಗವ್ಯ ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆ ಏನನ್ನು ಸಿಂಪರಣೆಮಾಡಿಲ್ಲ. ರೋಗಕ್ಕೆ, ಗಿಡಗಳ ಪೋಷಕಾಂಶಕ್ಕೆ ಇದೆ ಸಾಕು. ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಬೆಳೆಗೂ ಸಿಂಪರಣೆ ಮಾಡಬಹುದು.ಗಿಡದ ಬುಡಕ್ಕೂ ಹಾಕಬಹುದು.

105 ರೀತಿಯ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ಪಂಚಗವ್ಯ ತಯಾರುಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ಗೀರ್ ಹಸುವಿನ ಹಾಲು, ತುಪ್ಪ, ಮೊಸರು, ಸಗಣಿ,ಗಂಜಲ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತೇವೆ. ಒಳ್ಳೆಯ ಪರಿಣಾಮ ಇದೆ. ಒಂದು ಲೀಟರ್ ಪಂಚಗವ್ಯಕ್ಕೆ 40 ಲೀಟರ್ ನೀರು ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ ಸಿಂಪರಣೆ ಮಾಡಬೇಕು. ತೋಟಕ್ಕೆ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಉಳಿದ ಪಂಚಗವ್ಯವನ್ನು ಲೀಟರ್ಗೆ 200 ರೂಪಾಯಿಯಂತೆ ಮಾರಾಟಮಾಡುತ್ತೇವೆ.

ಪಂಚಗವ್ಯ ಬಳಸುವುದರಿಂದ ದೇಸಿಬೀಜಗಳ ಮೊಳಕೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆ.ಈಗ ವಿಶೇಷವಾದ ದೇಸಿ ತಳಿಯ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ಹತ್ತಿಬೀಜ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಅದನ್ನು ಪಂಚಗವ್ಯದಲ್ಲಿ ಮುರು ಬಾರಿ ನೆನೆಹಾಕಿದ್ದೇನೆ, ನಂತರ ನಾಟಿ ಮಾಡಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿ ಹೂ ಕೋಸನ್ನು ಬೆಳೆದಿದ್ದೇನೆ.ಪಂಚಗವ್ಯ ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆ ಏನನ್ನು ಸಿಂಪರಣೆ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬಂದಿದೆ. ನಮ್ಮ ತೋಟದಲ್ಲಿರುವ ಹೈಬ್ರಿಡ್ತಳಿ ಇದೊಂದೆ. ಉಳಿದದ್ದೆಲ್ಲವೂ ದೇಸಿ ಬೀಜಗಳೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಹರೀಶ್ ಆಚಾರ್ಯ.

ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಕೃಷಿ ಪ್ರವಾಸಿ ಜಾಗ : ಹರೀಶ್ ಅವರ ತೋಟ ಶಾಲೆಯ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಪ್ರವಾಸಿ ಸ್ಥಳವಾಗಿಯೂ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಔಷದೀಯ ಗಿಡಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು.ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಮೂಡಿಸಲು ಆಗಾಗ ಶಾಲೆಯ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಕರೆದುತರಲಾಗುತ್ತದೆ. 

ತೋಟಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಗಿಡ ಬೆಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪುಟ್ಟ ನರ್ಸರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಕರಿತುಂಬಿ, ರಣಕಳ್ಳಿ, ಕಾಡುಗಿಡದ ವಿಶೇಷ ತಳಿಗಳನ್ನು ಬೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ. ಔಷದಿಗಿಡಗಳ ವನ ಇದೆ. ಆಯರ್ುವೇದದಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಗಿಡಗಳಾದ ನೀಲಿ ಆಡುಸೋಗೆ, ಸ್ವರ್ಣ ಚಂಪಕ, ಲೆಮನ್ ಗ್ರಾಸ್ ಬೆಳೆಯಲಾಗಿದೆ. ಶಾಲಾ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಂಪ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಗೆ ಗಿಡಗಳ ಮಹತ್ವವನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಾರೆ.ಮಕ್ಕಳು ನೋಡೆ ಇರದ ಗಿಡಗಳು.ಅವುಗಳ ಉಪಯೋಗ, ಬಳುಸುವ ಬಗೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸಿಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ. 

ಸಮಗ್ರ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕ ತಾಕ್ಕೊಂದನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ನುಗ್ಗೆ, ಪಪ್ಪಾಯ, ಮೆಣಸಿಕಾಯಿ, ಕೋಸು, ಸೋಪ್ಪು, ತರಕಾರಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಯಲಾಗಿದೆ. ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಇರುವ ಖಾಲಿ ಜಾಗವನ್ನು ಹೇಗೆ ಸದುಪಯೋಗ ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಆರೋಗ್ಯ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ತೋರಿಸಿಕೊಡಲು ಈ ತಾಕನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಹರೀಶ್.

ಕೊಯಮತ್ತೂರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕೃಷಿ ವಸ್ತು ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾದ ಬದನೆ ತಳಿ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಬಿಳಿ ಬದನೆ. ಅಪ್ಪಟ್ಟ ಬಿಳಿ. ತುಂಬಾ ವಿಶೇಷವಾದದ್ದು. ಜೊತೆಗೆ ಹಸಿರು ಬದನೆಯೂ ಇದೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಗುಳ್ಳೆ ಬದನೆ,ಮಟ್ಟಿಗುಳ್ಳ ಅಂತ ಇದನ್ನು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದರ ರುಚಿ ಸವಿದವರಿಗಷ್ಟೇ ಗೊತ್ತು.ಇಂತಹ ಅಪರೂಪದ ತಳಿಗಳು ನಮ್ಮ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಜಾಗ ಪಡೆದಿವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. 

ನಮ್ಮ ತೋಟದಲ್ಲಿ ವರ್ಷವಿಡಿ ಆದಾಯ ಇದೆ. ತೆಂಗು, ಬಾಳೆ, ಅರಿಶಿನ ತರಕಾರಿ ಸೊಪ್ಪು ಸೀಬೆ, ಕಿತ್ತಳೆ ಮೊಸಂಬಿ ಹೀಗೆ. ನಾನು ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದವ ಅಲ್ಲಿ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಆದಾಯ ಬರ್ತಾ ಇತ್ತು. ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ 30 ರಿಂದ 40 ಸಾವಿರ ಆದಾಯ ಸಿಕ್ತಾ ಇದೆ ಅದೇ ಸಾಕು. ವಾಷರ್ಿಕ 45000 ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ.ಅರಿಶಿನ ಕೊಯ್ಲು ಮುಗಿಯಿತು. ಅಲ್ಲಿಗೆ ಈಗ ಕೊತ್ತಂಬರಿ ಹಾಕುತ್ತೇವೆ". ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿರುವ ನೆಮ್ಮದಿ, ಆರೋಗ್ಯ ಸುಖ ಸಂತೋಷ ಅನುಭವಿಸಿದವರಿಗಷ್ಟೇ ಗೊತ್ತು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. 

ತಮ್ಮ 22 ವರ್ಷದ ಕೃಷಿ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಎಂದೂ ಅರಿಶಿನ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಸ್ವಲ್ಪ ಭಿತ್ತನೆಗೆ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ.ಉಳಿದದ್ದು ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ನಾನು ಕೊಯಂತ್ತೂರು ಅರಿಶಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ನೋಡೆ ಇಲ್ಲ. ಬೇಯಿಸಿ, ಒಣಗಿಸಿ ಪುಡಿ ಮಾಡಿ ಸಗಟು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಬಹುತೇಕ ಹೋಟೆಲ್ನವರು ನಮ್ಮ ಅರಿಶಿನಪುಡಿ ಖರೀದಿಸುತ್ತಾರೆ.ಕುಂಕುಮ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. 

ಸದಾ ನನ್ನ ಹತ್ತಿರ ಅರಿಶಿನ ಪುಡಿ, ಕೊಬ್ಬರಿ ಎಣ್ಣೆ ಸ್ಟಾಕ್ ಇರುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ನೇರ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ಮೈಸೂರಿನ ಎಲ್ಲಾ ಸಾವಯವ ಉತ್ಪನ್ನ ಮಾರಾಟ ಮಳಿಗೆಗಳಿಗಳಿಗೂ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ. 

"ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಸಂಡೇ ಫಾರ್ಮರ್ಗಳದ್ದು ದೊಡ್ಡ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ. ಟೊಮಟೊ ಬೆಳಿತ್ತಾರೆ. ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು ಗೊತ್ತಾಗಲ್ಲ. ನಾವು ಸಾವಯದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದೋ ಆದರೆ ಮಾರಾಟ ಆಗ್ತಾ ಇಲ್ಲ ಅಂತ ದೂರುತ್ತಾರೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಾನು ರಮೇಶ್ ಕಿಕ್ಕೇರಿ ಗಾಡಿಯಲ್ಲಿ ತರಕಾರಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ.ಬೆಳೆಯುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಬಗೆಯೂ ರೈತರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿರಬೇಕು. ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ತೋಟಕ್ಕೆ ಬರುವವರು ಕೃಷಿ ಮಾಡುವುದು ಸಾದುವೂ ಅಲ್ಲ ಸಾಧ್ಯವೂ ಇಲ್ಲ" ಇದು ನನ್ನ ಅನುಭವ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಹರೀಶ್ ಆಚಾರ್ಯ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ 9886420907 ಸಂಪಕರ್ಿಸಿ