ಹಳೆಯ ಬೇರುಗಳ ನೆನಪಿಗೆ ಕಟ್ಟಿದ "ಜೇನು ಗೂಡು" 

# ಇದು ನಿವೃತ್ತ ಅಧಿಕಾರಿಯ ಯಶೋಗಾಥೆ # ಗಾಣಾಳು ಗುಡ್ಡದ  ವನಸಿರಿ  .

ಹಕ್ಕಿಯೊಂದು ಸುಂದರ ಗೂಡು ಕಟ್ಟಿ ತನ್ನ ಸಂಗಾತಿಯನ್ನು ಕರೆಯುತ್ತದೆ.ಹಾಗೆಯೇ ನಾವೂ ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳು ಎಂದಿಗೂ ಗ್ರಾಮೀಣ ಬದುಕಿನ ಬೇರನ್ನು ಮರೆಯಬಾರದು.ನೆಲದಲ್ಲಿ ಕಾಲೂರಿ ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ಹಾರುವ ಕನಸು ಕಾಣಬೇಕು ಎಂಬ ದೃಷ್ಠಿಯಿಂದ ಈ "ಜೇನುಗೂಡು" ಕಟ್ಟಿದೆವು.  ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಆಕರ್ಾ,ಸಾಮೆ,ನವಣೆಯಂತಹ ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಬಂಜರು ಭೂಮಿ ಇಂದು ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್ ಅವರ ಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದ, ಕಾಯಕ ನಿಷ್ಠೆಯಿಂದ ಹಸಿರುವನವಾಗಿದೆ.ತೆಂಗು,ಮಾವು,ಸಪೋಟ,ಸೀಬೆ,ನಿಂಬೆ,ಇರಳೆ,ಕಂಚಿರಿಳೆ,ನೆಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣುಹೂ ಕಾಯಿಬಿಟ್ಟು ತೂಗುತ್ತಿದ್ದರೆ, ತೋಟದ ಸುತ್ತಾ ಹಾಕಿರುವ ಮಹಾಗನಿ,ತೇಗ,ಸಿಲ್ವರ್ ಓಕ್ ಎಲ್ಲಾ ಆಕಾಶದ ಕಡೆಗೆ ಮುಖಮಾಡಿ ನಿಂತಿವೆ. ಅಲ್ಲೀಗ ಬಂಡೂರು ಕುರಿಗಳು,ಮೇಕೆಗಳನ್ನು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.ಇದು ನಿವೃತ್ತ ಜಿಲ್ಲಾ ಖಜನಾಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ಕೃಷಿ ಯಶೋಗಾಥೆ.
====================================================
ಬೆಚ್ಚನೆಯ ಮನೆಯಿರಲು ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ
ಹೊನ್ನಿರಲು ಮೆಚ್ಚಿನಡೆವ ಸತಿಯಿರಲು
ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಕಿಚ್ಚು ಹಚ್ಚೆಂದ ಸರ್ವಜ್ಙ !!
ಅದೊಂದು ಸುಂದರ ಸಂಸಾರ. ಅದರ ಹಿನ್ನೆಲೆಗಿದೆ ಕೃಷಿಮೂಲದಿಂದ ಬಂದ ಸಂಸ್ಕಾರ.ತಲೆಮಾರಿನಿಂದ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ಸಭ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ,ಸದಭಿರುಚಿಯನ್ನು ದಾಟಿಸುವುದೆಂದರೆ ಇದೆ ಇರಬೇಕು.ಕಾಡಿನಂತಹ ಹಸಿರು ತೋಟದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ತೋಟಕಟ್ಟಿದ ಪರಿ ಮತ್ತು ಜೀವನ ಪಯಣವನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಕುಳಿತವನಿಗೆ ಅನಿಸಿದ್ದು ಹೀಗೆ.
ದೇಶಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಬಂದ ದಶಕದ ನಂತರ ಹುಟ್ಟಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದು ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡ ಬಹುತೇಕ ತಲೆಮಾರಿನ ಹಿರಿಯರ ಬದುಕು ಹೀಗೇ ಇರಬಹುದು.ಅಂತಹ ಅದೃಷ್ಟ ಈಗಿನ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ಇಲ್ಲ.ಭೂಮಿ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೀತಿ,ಕೃಷಿ ಕೆಲಸದ ಮೇಲಿನ ಶ್ರದ್ಧೆ,ನೈತಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿದ "ಜೇನು ಗೂಡಿನ" ಮಾಲೀಕನ ಕಥಾನಕ ಇದು.
ಅವರ ಹೆಸರು ನಿಂಗಯ್ಯ.ಅವರಿಗೀಗಾ ಅರವತ್ತನಾಲ್ಕರ ಹರಯ.ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಖಜಾನಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾಗಿರುವ ನಿಂಗಯ್ಯ ಸಕರ್ಾರಿ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿದ್ದೂ ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿದ ಕಾಡುಕೃಷಿಯ ತೋಟದ ಹೆಸರು "ಜೇನು ಗೂಡು".
ಪತ್ನಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ನೌಕರಿಯಲ್ಲಿದ್ದು ಈಗ ಸ್ವಯಂನಿವೃತ್ತಿ ಪಡೆದು ಮೈಸೂರಿನ ಮಾನಸಿ ನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ನರ್ಸರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಪತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಕೆಲಸಗಳಿಗೂ ಸಾಥ್ ನೀಡುತ್ತಾ ಹಸಿರನ್ನೇ ಉಸಿರಾಡುತ್ತಾ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.
"ಮಗ ಅಜಯನ್ ಎಂಬಿಬಿಎಸ್ ಎಂಡಿ,ಮಗಳು ಅಮೂಲ್ಯ ಎಂಬಿಬಿಎಸ್ ಎಂಡಿ. ಅವರೆಲ್ಲಾ ಮೆರಿಟ್ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕಾಲೇಜು ಪ್ರವೇಶಪಡೆದು ಪದವಿ ಮುಗಿಸಿದವರು. ಯಾವುದೇ ಡೊನೇಷನ್ ಕೊಟ್ಟು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಓದಿಸಲಿಲ್ಲ. ಅಷ್ಟೊಂದು ಹಣವೂ ನಮ್ಮ ಬಳಿ ಇರಲಿಲ್ಲ.ಸೊಸೆಯೂ ವೈದ್ಯ,ಅಳಿಯನೂ ಸಾಫ್ಟ್ವೇರ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್.ಆಗಾಗಿ ಕೆಲಸದಿಂದ ನಿವೃತ್ತರಾದ ಮೇಲೆ ಪತಿಪತ್ನಿ ಇಬ್ಬರೂ "ಜೇನು ಗೂಡಿ"ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯವನ್ನು ಕಳೆಯುತ್ತಾ ಹಸಿರಿನ ನಡುವೆ ಆನಂದವಾಗಿದ್ದೇವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ನಿಂಗಯ್ಯ.
ಹಕ್ಕಿಯೊಂದು ಸುಂದರವಾದ ಗೂಡು ಕಟ್ಟಿ ತನ್ನ ಸಂಸಾರವನ್ನು ಕರೆದು ಪೋಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.ಹಾಗೆಯೇ ನಾವೂ ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳು ಎಂದಿಗೂ ಗ್ರಾಮೀಣ ಬದುಕಿನ ಬೇರನ್ನು ಮರೆಯಬಾರದು.ನೆಲದಲ್ಲಿ ಕಾಲೂರಿ ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ಹಾರುವ ಕನಸು ಕಾಣಬೇಕು ಎಂಬ ದೃಷ್ಠಿಯಿಂದ ಈ "ಜೇನುಗೂಡು" ಕಟ್ಟಿದೆವು ಎನ್ನುವಾಗ ನಿಂಗಯ್ಯನವರ ಮೊಗದಲ್ಲಿ ಆತ್ಮತೃಪ್ತಿಯ ಭಾವ ಮೂಡಿ ಮರೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಆಕರ್ಾ,ಸಾಮೆ,ನವಣೆಯಂತಹ ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಬಂಜರು ಭೂಮಿ ಇಂದು ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್ ಅವರ ಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದ, ನಿಂಗಯ್ಯನವರ ಕಾಯಕ ನಿಷ್ಠೆಯಿಂದ ಹಸಿರುವನವಾಗಿ ನಳನಳಿಸುತ್ತಿದೆ.ತೆಂಗು,ಮಾವು,ಸಪೋಟ,ಸೀಬೆ,ನಿಂಬೆ,ಇರಳೆ,ಕಂಚಿರಿಳೆ,ನೆಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣುಹೂ ಕಾಯಿಬಿಟ್ಟು ತೂಗುತ್ತಿದ್ದರೆ, ತೋಟದ ಸುತ್ತಾ ಹಾಕಿರುವ ಮಹಾಗನಿ,ತೇಗ,ಸಿಲ್ವರ್ ಓಕ್ ಎಲ್ಲಾ ಆಕಾಶದ ಕಡೆಗೆ ಮುಖಮಾಡಿ ಬೆಳೆದು ನಿಂತಿವೆ. ಅಲ್ಲೀಗ 25 ಬಂಡೂರು ಕುರಿಗಳು, 25 ಮೇಕೆಗಳನ್ನು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ತೋಟ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಂಸಾರವೊಂದು ಅಲ್ಲೇ ವಾಸವಾಗಿದೆ. ಬೆಳೆದು ನಿಂತ ಮಗುವಿಗೆ ಒಂದು ಹೆಸರಿಡಬೇಕಲ್ಲಾ ಅದಕ್ಕೆ ನನ್ನ ಮಗ ಈ ತೋಟಕ್ಕೆ "ಜೇನುಗೂಡು" ಅಂತ ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ ನೋಡಿ! ಎಂದು ಮುಗ್ಧವಾಗಿ ನಗುತ್ತಾರೆ ನಿಂಗಯ್ಯ.
ಅಂದಹಾಗೆ ಈ "ಜೇನುಗೂಡು" ಇರುವುದು ಹಲಗೂರು ಹೋಬಳಿ ಗಾಣಾಳು ಎಂಬ ಪುಟ್ಟ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ.ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಬಂದರೆ ಕನಕಪುರ,ಸಾತನೂರು,ಹಲಗೂರು ಸಮೀಪ. ಮೈಸೂರು-ಮತ್ತತಿ ಕಡೆಯಿಂದ ಹೋದರೆ ಮುತ್ತತ್ತಿ ಬಳಿ ಎಡಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದರೆ ಗಾಣಾಳು "ಜೇನುಗೂಡು" ಸಿಗುತ್ತದೆ. ತೋಟದ ಸುತ್ತ ಬೆಟ್ಟಗುಡ್ಡಗಳು, ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಶಿಂಷಾ, ಎಡ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾವೇರಿ ಹರಿಯುತ್ತಾಳೆ. ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಗಾಣಾಳು ಗುಡ್ಡ ಇದೆ. ಗಗನಚುಕ್ಕಿ,ಬರಚುಕ್ಕಿ,ಶಿವನಸಮುದ್ರ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೇಂದ್ರ,ಏಟ್ರೀಯಾ ಪವರ್ ಸ್ಟೇಷನ್, ಸಣ್ಣ ಜಲಪಾತಗಳು ಕಣ್ಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಧರೆಯ ಮೇಲಿನ ಸ್ವರ್ಗದಂತೆ ಕಾಣುವ "ಜೇನುಗೂಡು" ನಿವೃತ್ತ ನೌಕರನ ಜೀವನ ಸಾರ್ಥಕದ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ.
ಬಾಲ್ಯದ ನೆನಪು : "ನಮ್ಮ ಮೂಲ ಕಸುಬು ಬೇಸಾಯ, ಜೊತೆಗೆ ಕುರಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆ.ತಂದೆ ಅಪ್ಪೇಗೌಡ,ತಾಯಿ ಮಲ್ಲಮ್ಮ.ನಾವು ಎಂಟು ಜನ ಮಕ್ಕಳು.ನಾಲ್ವರು ಗಂಡು,ನಾಲ್ವರು ಹೆಣ್ಣು.ನನ್ನ ತಮ್ಮನೊಬ್ಬ ಹುಚ್ಚುನಾಯಿ ಕಡಿದು ಸರಿಯಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಸಿಗದೆ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ.ಆ ನೋವು ಈಗಲೂ ನನ್ನನ್ನು ಕಾಡುತ್ತದೆ.ನಮ್ಮ ತಂದೆ ಸದಾ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ದುಡಿಯುತ್ತಲೇ ಇದ್ದ ಕಷ್ಟಜೀವಿ.ಮೂರುವರೆ ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಇತ್ತು. ದುಡಿದು ದುಡಿದು ಬಂದ ಹಣದಿಂದ ಅದನ್ನು ಮೂವತ್ತು ಎಕರೆ ಮಾಡಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಬಿಟ್ಟುಹೋದ ಕಷ್ಟ ಜೀವಿ" ಎನ್ನುತ್ತಾ ಭಾವುಕರಾದರು ನಿಂಗಯ್ಯ.
1953 ರಲ್ಲಿ ಮಾರಿಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿದ್ದಾಗಿ ಹೇಳುವ ನಿಂಗಯ್ಯ ಆಗ ತಾನೇ ಚಾಕಲೇಟ್ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಬಂದಿತ್ತು ಎಂದು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡರು. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಎಸ್.ಟಿ.ತಿಮ್ಮಪ್ಪಯ್ಯನಂತಹವರು ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿದ್ದು,ಕಾಲೇಜು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನಾಗರಾಜೇಗೌಡನಂತವನ್ನು ಪ್ರಾಣಸ್ನೇಹಿತನಾಗಿ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದನ್ನು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮರೆಯಲಾರೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
"1973 ರಲ್ಲಿ ಕನಕಪುರದ ರೂರಲ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಮುಗಿಸಿದೆ.ನೌಕರಿ ಇಲ್ಲದೆ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ದುಡಿಯಲು ಬಂದೆ.ಬಂಗಾರದ ಮನುಷ್ಯ ಸಿನಿಮಾವನ್ನು ಮೂರು ಭಾರಿ ನೋಡಿದ್ದೆ.ಆ ಸಿನಿಮಾ ಎಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತ್ತು ಎಂದರೆ ನೀವು ಕುಳಿತಿರುವ ಈ ತೋಟವೇ ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ" ಎಂದು ಕಣ್ಣರಳಿಸುತ್ತಾರೆ.
ತಂದೆ ಮರಣದ ನಂತರ ಆಸ್ತಿ ಪಾಲಾಗುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತಾನು ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದು ಸರಕಾರಿ ನೌಕರಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಈ ಬಂಜರು ಭೂಮಿ ನನ್ನ ಪಾಲಿಗೆ ಬಂತು.ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ನೀಲಗಿರಿ ಹಾಕಿದ್ದೆ.ಒಂದೆರಡು ಕೊಳವೆ ಬಾವಿ ತೆಗಿಸಿ ನೀರು ಸಿಕ್ಕದೆ ಕೃಷಿಯೇ ಬೇಸರವಾಯಿತು.ಸಾಲದ್ದಕ್ಕೆ ಆನೆ,ಚಿರತೆ,ಜಿಂಕೆ,ನವಿಲು,ಹಂದಿಯಂತಹ ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಕಾಟವೂ ಇತ್ತು.ಹಾಗಾಗಿ ಮರ ಆಧಾರಿತ ಬೇಸಾಯ ಮಾಡಲು ಮುಂದಾದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
ಪಾಳೇಕರ್ ಪ್ರೇರಣೆ : ಇದೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತೂರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್ ಅವರ ಶೂನ್ಯ ಬಂಡವಾಳದ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಶಿಬಿರಕ್ಕೆ ಹೋದೆ. ಅವರ ಪಾಠ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದ ನನಗೆ "ನಾವಂತೂ ಗಾಂಧಿ ಮಹಾತ್ಮನ್ನಾ ನೋಡಿಲ್ಲ.ನಮಗೆ ಪಾಠ ಹೇಳಲು ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಗಾಂಧಿ ಮಹಾತ್ಮ ಬಂದವರೆ ಅನಿಸಿ ಅಂದೇ ಜೀವಾಮೃತ ಬಳಸಿ ಬೇಸಾಯ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿ ಬಿಟ್ಟೆ" ಎಂದು ತಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಯ ಸುದೀರ್ಘ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋದರು.
2008 ರಲ್ಲಿ ಜೀವಾಮೃತ ಬಳಸಿ ಬೆಳೆದ ಮೂಲಂಗಿ,ಟೊಮಟೊ,ಈರುಳ್ಳಿ ಜೊತೆಗೆ ಬಾಳೆಯ ಇಳುವರಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಣ್ಣರಳಿಸಿ ಹೇಳುವ ನಿಂಗಯ್ಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಹಣ ಖಚರ್ುಮಾಡದೇ ಎರಡು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಆದಾಯ ಬಂದ ಸಂಭ್ರಮವನ್ನು ಮನದುಂಬಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಮನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ಹಣ್ಣು ತರಕಾರಿ,ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ತೋಟದಲ್ಲಿ ವಿಷಮುಕ್ತವಾಗಿ ಬೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ನಿಂಗಯ್ಯ ತಾವು ಬೆಳೆದ ಹಣ್ಣುಹಂಪಲನ್ನು ನೆರೆಹೊರೆಯವರಿಗೂ ಹಂಚುವುದರಲ್ಲಿ ತೃಪ್ತಿ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ.
ಆಗ ತಮಗೆ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದ ಪುಟ್ಟೇಗೌಡ ಅವರನ್ನು ಒಮ್ಮೆ "ಸಾರ್ ನನ್ನಗೊಂದಿಷ್ಟು ಜಮೀನು ಇದೆ.ಕೃಷಿ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಆಸೆ.ಆದರೆ ಸರಕಾರಿ ನೌಕರಿಯಲಿದ್ದು ಮಾಡುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ರಜಾ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ ಗಿಡಮರಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿ ಅವು ನಿಮ್ಮ ನಿವೃತ್ತಿಯ ಕಾಲಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ಮರಗಳಾಗಿ ಫಲಕೊಡುತ್ತವೆ ಎಂದರು.ಸ್ವತಃ ಅವರೇ ದೊಡ್ಡ ಕೃಷಿಕರಾಗಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು.ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಂತೆ ಅಂದು ಹಾಕಿದ್ದ ಮರಗಿಡಗಳು ಈಗ ಹಣ್ಣು ಕೊಡುತ್ತಿವೆ. ನನ್ನ ಸಂಬಳದಲ್ಲಿ ಉಳಿತಾಯ ಮಾಡಿದ ಹಣದಲ್ಲಿ ತೋಟ ಕಟ್ಟಿದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಯಾವ ಸಾಲವನ್ನು ಮಾಡಲಿಲ್ಲ.ಈಗ ಆತ್ಮ ತೃಪ್ತಿ ಇದೆ.ನನ್ನ ಮಕ್ಕಳು ಆಗಾಗ ತೋಟಕ್ಕೆ ಬಂದು ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.ಆಗ ಜನ್ಮ ಸಾರ್ಥಕ ಎನಿಸುತ್ತದೆ.ಬೇಸರವಾದಾಗ ಎಲ್ಲೂ ಸಿಗದ ನೆಮ್ಮದಿ "ಜೇನುಗೂಡಿ"ನಲ್ಲಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ " ಎಂದು ಮೌನವಾಗುತ್ತಾರೆ.
ಮೈಸೂರಿನ ಸರಕಾರಿ ನೌಕರರ ಬಡಾವಣೆ ಮಾನಸಿನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಮನೆಯ ಮುಂದೆ "ಮಂಜು ನರ್ಸರಿ" ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅಲಂಕಾರಿಕ ಗಿಡಗಳು,ಹಣ್ಣಿನ,ಹೂವಿನ ಮತ್ತು ಔಷದೀಯ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಆಸಕ್ತರಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.ನಿವೃತ್ತರಾದ ನಂತರ ಪತ್ನಿಯೊಂದಿದೆ ಸದಾ ಹಸಿರು ಧ್ಯಾನಮಾಡುತ್ತಾ ಕ್ರೀಯಾಶೀಲವಾಗಿರುವ ನಿಂಗಯ್ಯನವರ ಸದಭಿರುಚಿ ಮತ್ತು ಆಸಕ್ತಿ ಅವರ ಕುಟುಂಬ ನೈತಿಕ ತಳಹದಿಯ ಮೇಲೆ ನಿಲ್ಲಲ್ಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ವಾರಕ್ಕೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ಗಾಣಾಳು "ಜೇನು ಗೂಡು"ತೋಟಕ್ಕೆ ಹೋಗದೆ ಇದ್ದರೆ  ತೋಟ ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ಬಂದು ಬಿಡುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ನಿಂಗಯ್ಯ ಸಾಗಿಬಂದ ಹಾದಿ ಕಲ್ಲುಮಳ್ಳಿನದು.ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಎದುರಾದ ಸಂಕಷ್ಟಗಳು,ನೋವುಗಳನ್ನು ನೀಗಿಕೊಂಡು ಹಸಿರು ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡ ನಿಂಗಯ್ಯ ಅಪ್ಪಟ ಬಂಗಾರದ ಮನುಷ್ಯನಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನಿಂಗಯ್ಯ 9449048163 ಸಂಪಕರ್ಿಸಿ 

ಆರ್ಥಿಕ ಸಧೃಡತೆ, ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಆದ್ಯತೆ

# ಮಿಶ್ರ ಬೇಸಾಯದಿಂದ ಯಶಸ್ಸು  # ಇದು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದ ಬೇಸಾಯ !

"ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆ ಬಂದಾಗ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಲಿನ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ,ಸಮುದ್ರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುತ್ತೆವೆ.ನಮ್ಮ ಮೇಲಿನ ಆಕಾಶದ ಬಗ್ಗೆ,ಅದರಾಚಿನ ಓಜೋನ್ ರಂಧ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುತ್ತೇವೆ.ದೂರದ ಗಣಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ,ದಟ್ಟ ಕಾಡಿನ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಒಟ್ಟಾರೆ ಭೂಮಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುತ್ತೇವೆ.ಮೈಯನ್ನು ಬಿಸಿಮಾಡುವ ಬಿಸಿಲಿನ ಬಗ್ಗೆ,ಅದನ್ನು ತಂಪುಗೊಳಿಸುವ ಗಾಳಿಯ ಬಗ್ಗೆ,ಮೋಡದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುತ್ತೇವೆ.ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಕಾಲಡಿಗಿನ ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ,ಅದರ ಅವನತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುವುದಿಲ್ಲ.ಅದು ಭೂಮಿಯ ಒಂದು ಬಹುಮುಖ್ಯ ಭಾಗ,ನಮಗೆ ಆಹಾರ ನೀಡುವ ಭಾಗ,ನಮಗೆ ಆಶ್ರಯ ನೀಡಿದ ಭಾಗ,ನಮ್ಮ ಬದುಕಿಗೆ ಮೂಲ ಆಧಾರ ನೀಡಿದ ಭಾಗ ಎಂಬೂದನ್ನು ನಾವು ಮರೆಯುತ್ತೇವೆ" - ನಾಗೇಶ ಹೆಗಡೆ
====================================================
ಅದು ಹನ್ನೆರಡು ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದ ಬಾಳೆ ಬೆಳೆಯ ತಾಕು.ಅಲ್ಲೀಗ 17000 ಏಲಕ್ಕಿ ಬಾಳೆ,ನಡುವೆ ಬುಲೆಟ್ ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ಮತ್ತು ಸಾಂಬಾರ್ ಸೌತೆ ಗಿಡಗಳಿವೆ. ಬಾಳೆಯನ್ನು ಹನ್ನೆರಡು ಅಡಿ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಗಿಡದಿಂದ ಗಿಡಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕು ಅಡಿಗಳಂತೆ ಎಕರೆಗೆ 1800 ಗಿಡ ಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಇಲ್ಲಿ ಬಾಳೆ ಜೊತೆ ಟೊಮಟೊ ಬೆಳೆಯಲಾಗಿತ್ತು.ಅದರಿಂದ ಆದಾಯವೂ ಬಂತು.
ಹತ್ತು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ 17 ಸಾವಿರ ಏಲಕ್ಕಿ ಬಾಳೆ ಬೆಳೆಯಲು ಮಾಡಬೇಕಾದ ವೆಚ್ಚ ತ್ತೊಂಬತ್ತು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಟೊಮಟೊ ಬೆಳೆ ಒಂದರಿಂದಲೇ ಬಂದಿದೆ. ಬಾಳೆ,ಬುಲೆಟ್ ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ಮತ್ತು ಸಾಂಬಾರ್ ಸೌತೆಯಿಂದ ಬರುವ ಹಣವೆಲ್ಲವೂ ಆದಾಯದ ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೇ ಜಮೆಯಾಗಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಈ ರೈತನ ಜಾಣ್ಮೆ ಮತ್ತು ಲೆಕ್ಕಚಾರವನ್ನು ಯಾರೇ ಆದರೂ ಮೆಚ್ಚಬೇಕು.
ಒಂದು ಫಸಲಿನಿಂದ ಆದ ನಷ್ಟವನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಫಸಲಿನಿಂದ ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳುವ ಜಾಣ್ಮೆಯಿಂದ ಹೀಗೆ ವ್ಯವಸಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ರೈತನ ಹೆಸರು ಸೋಮಹಳ್ಳಿ ಲಿಂಗಣ್ಣ ಮಹೇಶ್. ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಪಿಯುಸಿ. ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆ ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆ ತಾಲೂಕಿನ ಬೇಗೂರು ಹೋಬಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ಸೋಮಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಮಹೇಶ್ ಎಂದು ಕರೆದರೆ ಊರಿನ ಬಹುತೇಕ ಜನರಿಗೆ ಗೊತ್ತಾಗುವುದಿಲ್ಲ. "ಎಸ್ಎಲ್ ಮಹೇಶ್" ಎಂದರೆ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಪರಿಚಿತ.ಯಾಕೆಂದರೆ ಇವರು ಎಸ್ಎಲ್ ನರ್ಸರಿ ಆರಂಭಿಸಿ ಅದರಲ್ಲೂ ಯಶಸ್ಸು ಪಡೆದ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲ ಕೃಷಿಕ. ತಂದೆ ದಿ.ಎಸ್.ಪಿ.ಲಿಂಗಣ್ಣ, ತಾಯಿ ಮಹದೇವಮ್ಮ. ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಇವರ ಯಶಸ್ಸು ಮತ್ತು ಪ್ರಯೋಗಶೀಲತೆಯನ್ನು ಕಂಡು ಅವರ ಸಹೋದರ ಎಸ್.ಎಲ್.ಮಹದೇವಸ್ವಾಮಿ ಎಂಎ ಬಿಇಡಿ ಉನ್ನತ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದ್ದರೂ ಅಣ್ಣನಿಗೆ ಕೃಷಿ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಂಬಲವಾಗಿ ನಿಂತಿದ್ದಾರೆ.
ಒಟ್ಟು ಹನ್ನೆರಡು ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಕೊಳವೆ ಬಾವಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹನಿ ನೀರಾವರಿಯಲ್ಲಿ ಬೇಸಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದು ಹದಿನೇಳು ಸಾವಿರ ಬಾಳೆ ಬೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ. ಎಕರೆಗೆ ಸುಮಾರು 1800 ಗಿಡಗಳನ್ನು ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ತಮಿಳುನಾಡಿನಿಂದ ಪ್ರತಿ ಗಿಡದ ಗೆಡ್ಡೆಗೆ ಒಂಬತ್ತು ರೂಪಾಯಿಕೊಟ್ಟು ಖರೀದಿಸದರೆ ಅವರೇ ಬಂದು ಜಮೀನಲ್ಲಿ ನಾಟಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಗಿಡಗಳನ್ನು ತಂದರೆ ಪ್ರತಿಗಿಡಕ್ಕೆ 24 ರೂಪಾಯಿ ಕೊಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
"ಯಾವುದೋ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನಕ್ಕೆ ದುಡಿಯುವುದಕ್ಕಿಂತ,ಯಾರ ಹಂಗೂ ಇಲ್ಲದೆ ನಮ್ಮದೆ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಹಣ ಸಂಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಸ್ವಾಂತಂತ್ರದ ಸ್ವಾಭಿಮಾನದ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಕೃಷಿಗಿಂತ ಬೇರೆ ಉದ್ಯೋಗ ಯಾಕೆ" ಎನ್ನುವ ಮಹದೇವಸ್ವಾಮಿ ಕೃಷಿಯಿಂದ ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬ ಸುಖಸಂತೋಷದಿಂದ ಇರುವುದಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಬರಿ ತರಕಾರಿ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆದ ಮಹೇಶ್ ಅವರಿಗೆ ಈಗ ಅದರಿಂದ ತಮ್ಮ ಜಮೀನಿನ ಮಣ್ಣು ಹಾಳಾಗಿರುವುದು ಗೊತ್ತಾಗಿದೆ. ಅಧಿಕ ಇಳುವರಿ ಪಡೆಯಲು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರ ಬಳಕೆ ಮಾಡಿ ತರಕಾರಿ ಬೆಳೆದು ತಪ್ಪು ಮಾಡಿದೆವು ಎಂಬ ಅಪರಾಧಿ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಈಗ ಅವರನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಿದೆ. ಹಣಗಳಿಸುವ ಜಿದ್ದಿಗೆ ಬಿದ್ದು ಅಧಿಕ ಇಳುವರಿ ತೆಗೆಯುವ ಹುಚ್ಚು ಹಿಡಿಸಿಕೊಂಡು ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿರುವುದು ಈಗ ಅವರ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದೆ.
ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದಿಂದ ಮಹೇಶ್ ಅವರ ಮೂರು ಎಕರೆಯ ಒಂದು ಜಮೀನಿನ ಮಣ್ಣು ಜೀವ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಎಷ್ಟೇ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರ ತಂದು ಸುರಿದರು ಇಳುವರಿ ಬರುತ್ತಿಲ್ಲ.ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ರಮೇಣ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಜೈವಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕು.ಮಳೆಯ ನೀರನ್ನು ಕೊಯ್ಲು ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ಈಗ ಮಹೇಶ್ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದಿದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಫ್ಲಾನಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಬರಿ ತರಕಾರಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದವರು ಮಣ್ಣಿನ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೂ ಆಧ್ಯತೆ ನೀಡಿ ಮಿಶ್ರ ಬೇಸಾಯದ ಕಡೆಗೆ ಒಲವು ಬೆಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಈ ವರ್ಷ ತಮ್ಮ ಹನ್ನೆರಡು ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲೂ ಬಾಳೆ ಜೊತೆಗೆ ಮೂರು ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆ ಬೆಳೆದು ಸಾವಯವ ಹಾದಿಗೆ ಮರಳುವ ಸಿದ್ಧತೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
"ಅಧಿಕ ಇಳುವರಿ ಆಸೆಗೆ ಮಣ್ಣಿಗೆ ರಾಸಾಯನಿಕವೆಂಬ ವಿಷಸುರಿದು ತಪ್ಪುಮಾಡಿದೆವು. ಈಗ ಎಷ್ಟೇ ಗೊಬ್ಬರ ಸುರಿದರೂ ಮಣ್ಣು ಸತ್ವ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಫಸಲು ನೀಡಲು ಸೋಲುತ್ತಿದೆ. ಭೂಮಿಗೆ ಬಿದ್ದ ಮಳೆಯ ನೀರು ಹಿಂಗುವುದೆ ಇಲ್ಲಾ.ಇದನ್ನು ಹೀಗೆ ಮುಂದುವರಿಸಿದೆ ಭೂಮಿ ಬರಡಾಗುವುದು ನಿಶ್ಚಿತ ಎನ್ನುವುದು ನಮ್ಮಗೀಗ ಗೊತ್ತಾಗಿದೆ" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
ಅನುಭವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಇಂತಹ ಕೃಷಿ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ ಪರಿಸರ ಲೇಖಕ,ಪತ್ರಕರ್ತ ನಾಗೇಶ ಹೆಗಡೆಯವರು ಯಾವಾಗಲೂ ಹೇಳುವ ಮಾತೊಂದು ನೆನಪಾಗುತ್ತದೆ.
"ನೋಡಿ ! ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆ ಬಂದಾಗ ನಾವು ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಲಿನ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ,ಸಮುದ್ರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುತ್ತೆವೆ.ನಮ್ಮ ಮೇಲಿನ ಆಕಾಶದ ಬಗ್ಗೆ,ಅದರಾಚಿನ ಓಜೋನ್ ರಂಧ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುತ್ತೇವೆ.ದೂರದ ಗಣಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ,ದಟ್ಟ ಕಾಡಿನ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಒಟ್ಟಾರೆ ಭೂಮಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುತ್ತೇವೆ.ಮೈಯನ್ನು ಬಿಸಿಮಾಡುವ ಬಿಸಿಲಿನ ಬಗ್ಗೆ,ಅದನ್ನು ತಂಪುಗೊಳಿಸುವ ಗಾಳಿಯ ಬಗ್ಗೆ,ಮೋಡದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುತ್ತೇವೆ.ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಕಾಲಡಿಗಿನ ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ,ಅದರ ಅವನತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತಾಡುವುದಿಲ್ಲ.ಅದು ಭೂಮಿಯ ಒಂದು ಬಹುಮುಖ್ಯ ಭಾಗ,ನಮಗೆ ಆಹಾರ ನೀಡುವ ಭಾಗ,ನಮಗೆ ಆಶ್ರಯ ನೀಡಿದ ಭಾಗ,ನಮ್ಮ ಬದುಕಿಗೆ ಮೂಲ ಆಧಾರ ನೀಡಿದ ಭಾಗ ಎಂಬೂದನ್ನು ನಾವು ಮರೆಯುತ್ತೇವೆ" ಎನ್ನುವ ನಾಗೇಶ ಹೆಗಡೆ ಅವರ ಮಾತುಗಳು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯ ಸಂದೇಶವಾಗಬೇಕು.
ಒಂದೇ ತಾಣದಲ್ಲಿ ಪದೇ ಪದೇ ಫಸಲು ಬೆಳೆದರೆ ಮಣ್ಣಿನ ಸಾರ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ಎಂತಹ ಅನಕ್ಷರಸ್ಥರಿಗೂ ಗೊತ್ತಿತ್ತು.ಸಾರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲೆಂದು ಬೇಸಾಯಗಾರರು ಹಸಿಸೊಪ್ಪು,ತರಗೆಲೆ,ಸಗಣಿ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಕಾಂಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿ ಗಿಡಗಳ ಬಳಿ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರು. ಯಂತ್ರನಾಗರಿಕತೆಯ ತೆಕ್ಕೆಗೆ ಬಿದ್ದ ಆಧುನಿಕ ಮನುಷ್ಯ ಪಶುಪಾಲನೆಯನ್ನು ಮರೆತ.ಕೃಷಿಗಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಯಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಭಿತನಾದ.ಬೀಜ ಮತ್ತು ಗೊಬ್ಬರದ ಅಂಗಡಿಗಳಿಗೆ ದಾಸನಾದ.ಕ್ರಮೇಣ ಮಣ್ಣು ಸಾರ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತು. ಮಣ್ಣಿಗೆ ಸತತವಾಗಿ ಆಮೋನಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್,ಸೂಫರ್ ಫಾಸ್ಫೇಟ್,ಪೊಟ್ಯಾಶ್ನಂಥ ಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ಸುರಿಯುತ್ತಾ ಹೋದ ಪರಿಣಾಮ ಭೂಮಿ ಮಳೆ ನೀರು ಕುಡಿಯುವ ಶಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ನಿಜರ್ೀವವಾಗಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಕೃಷಿಕ ಮಹೇಶ್.
ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದ ಬೇಸಾಯ : "ರೈತ ಒಂದು ಬೆಳೆ ಕೈಕೊಟ್ಟರೆ ತಡೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಎರಡೆರಡು ಬೆಳೆಗಳು ಸತತವಾಗಿ ಕೈಕಚ್ಚಿದರೆ ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟ.ಒಂದೇ ತಾಕಿನಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜನೆ ಮಾಡಿ ಬೆಳೆದರೆ ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ಬೆಳೆ ರೈತನ ಆಥರ್ಿಕ ಕುಸಿತವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುತ್ತದೆ.ಅದೃಷ್ಟವಿದ್ದರೆ ಕೇವಲ ತ್ತೊಂಬತ್ತು ದಿನದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ರೂಪಾಯಿ ಆದಾಯವನ್ನು ತಂದುಕೊಡುತ್ತದೆ" ಎನ್ನುವ ಮಹೇಶ್ ರೈತರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ,ಹವಾಮಾನ,ಮಣ್ಣು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನೋಡಿಕೊಂಡು ಬೆಳೆ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ರೂಢಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
ಯಾವುದೇ ಬೆಳೆಯನ್ನು ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಹಾಕುವ ಮೊದಲು ಸರಿಯಾದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡಿ ಯೋಜಿಸಿ ಬೆಳೆ ಬೆಳೆದರೆ ಎಂದಿಗೂ ರೈತರಿಗೆ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ನಷ್ಟವಾಗುವುದೇ ಇಲ್ಲ.ಇದು ನನ್ನ ಸ್ವಂತ ಅನುಭವದ ಮಾತು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
ಯಶಸ್ವಿ ಕೃಷಿಕರೆಲ್ಲರು ಕೃಷಿಯ ಜೊತೆಗೆ ನರ್ಸರಿ ಅಥವಾ ಬೇರೆ ಹಣ ಬರುವಂಥ ಉದ್ಯೋಗ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.ಅಂತಹವರು ಮಾತ್ರ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಲಾಭಗಳಿಸಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವ ಮಾತನ್ನು ಮಹೇಶ್ ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ.ಬೇಗೂರು ಹೋಬಳಿ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ರೈತರು ಬರಿ ವ್ಯವಸಾಯ ಮಾಡಿಯೇ ಶ್ರೀಮಂತರಾದವರು ಇದ್ದಾರೆ. ಮಂಚಳ್ಳಿ ಪ್ರಕಾಶ್ ಅವರು ಬರೀ ಟೊಮಟೊ ಬೆಳೆದೆ ಆದಾಯಗಳಿಸಿ ಆಥರ್ಿಕವಾಗಿ ಸಧೃಡರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಇಂತಹ ಅನೇಕ ಜೀವಂತ ಸಾಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಉದಾಹರಣೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.
ನರ್ಸರಿಯಿಂದಲೂ ಲಾಭ : "ಬೇಸಾಯಕ್ಕೆ ಬಂದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಎಸ್ಎಲ್ ನರ್ಸರಿ ಮಾಡಿ ಲಾಭಗಳಿಸಿದ್ದು ನಿಜ.ತಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಅನುಭವವೇ ನರ್ಸರಿ ಮಾಡಲು ಪ್ರೇರಣೆಯಾಯಿತು.ಮೊದಲು ನಮ್ಮ ಜಮೀನಿಗೆ ನರ್ಸರಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆವು.ನಂತರ ಆ ಉದ್ಯಮವೇ ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು.ಹೋಬಳಿಗೊಂದು ನರ್ಸರಿ ಮಾಡಿದ್ದೆ.ಕಳೆದ ಎರಡು ವರ್ಷದಿಂದ ಎಲ್ಲವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿ ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಒಂದು ನರ್ಸರಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ' " ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
ನರ್ಸರಿ ಆರಂಭಿಸಿದಾಗ ಸ್ಥಳೀಯರೆ ನಮಗೆ ತೊಂದರೆ ಕೊಟ್ಟರು.ಆಥರ್ಿಕವಾಗಿ ಮುಂದೆ ಬಂದು ಬಿಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದುಕೊಂಡು ಅಪಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದರು.ಆದರೂ ಯಾವುದೆ ಅಪಪ್ರಚಾರಕ್ಕೂ ಕಿವಿಗೊಡದೆ ಕೃಷಿಯಿಂದಲೇ ನೆಮ್ಮದಿಯ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿರುವುದಾಗಿ ಮಹೇಶ್ ಆತ್ಮ ವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
"ವಾಷರ್ಿಕವಾಗಿ ಕನಿಷ್ಠ ಐದು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಆದಾಯಗಳಿಸುವ ತಾವು ಬೆಳೆದ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಬೆಲೆ ಸಿಕ್ಕಿದಾಗ ಐವತ್ತು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿವರೆಗೂ ಆದಾಯ ಗಳಿಸಿದ್ದೇವೆ.ಯೋಜಿಸಿ,ಯೋಚಿಸಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದರೆ ಯಾವುದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೂ ಕೃಷಿಯಿಂದ ರೈತರಿಗೆ ನಷ್ಟವಾಗುವುದಿಲ್ಲ" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಎಸ್.ಎಲ್.ಮಹೇಶ್ 9980919433 ಸಂಪಕರ್ಿಸಿ 

ಸಾಂಬಾರ ಈರುಳ್ಳಿಗೂ ಬಂತು ನೂತನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ 

# ಕಾಡಂಚಿಗೂ ಬಂದ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯ # ಬೀಜದಿಂದ ಈರುಳ್ಳಿ 
 ."ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯೊಂದರಲ್ಲೇ ರೈತರು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಬಿತ್ತನೆ ಈರುಳ್ಳಿ ಖರೀದಿಸಲು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಮೂವತ್ತೆರಡು ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಹಣ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ.ನಮ್ಮ ಸರಕಾರ ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿದರೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ರೈತರಿಗೆ ವಾಷರ್ಿಕ ಮೂವತ್ತು ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಉಳಿಸಬಹುದು. ಕೇವಲ ಎರಡು ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಈರುಳ್ಳಿ ಬೀಜ ಖರೀದಿಸಿ ವಿತರಿಸಿದರೆ ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳು ಉಳಿಸಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳು,ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಇಲಾಖೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಇತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಿ ರೈತರಿಗೆ ನೆರವಾಗಬೇಕು" -ಎಂ.ಸಂಪತ್ತು
--------------------------------------
ಸಾಂಬಾರು ಈರುಳ್ಳಿ ಬೀಜದಿಂದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಗೆಡ್ಡೆ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕಾಡಂಚಿನ ಕುಂದಕೆರೆ ಗ್ರಾಮದ ರೈತರೊಬ್ಬರು ಸಾಧನೆಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ರೈತರು ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿದರೆ ವಾಷರ್ಿಕ ಮೂವತ್ತು ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಬಹುದು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.ಹೀಗೆ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲರಾಗಿ ಯಶಸ್ಸು ಪಡೆದವರು ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆ ತಾಲೂಕು ರೈತಸಂಘದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ,ಪ್ರಗತಿಪರ ಕೃಷಿಕ ಎಂ.ಸಂಪತ್ತು.
ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನೂತನ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಗಳು ಬಂದಾಗ ರೈತರು ಅದನ್ನು ಒಪ್ಪಿ ಅನುಸರಿಸಲು ಅನುಮಾನ ಪಡುತ್ತಾರೆ.ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯಗಳು ಹೊಸ ಹೊಸ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಗಳನ್ನು ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದಿವೆ.ಆದರೆ ಈ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ರೈತರ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ,ತೋಟಗದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಂಡಿದ್ದು ಕಡಿಮೆ.ಇದಕ್ಕೆ ಮಾಹಿತಿ ಕೊರತೆ ಕಾರಣವೋ ಅಥವಾ ರೈತರು ನೂತನ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹಿಂಜರಿಕೆಪಡುವುದು ಕಾರಣವೋ ಎನ್ನುವುದು ಇಂದಿಗೂ ಯಕ್ಷ ಪ್ರಶ್ನೆಯಾಗಿದೆ.
ಇಂತಹ ಹತಾಶ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ನಡಯವೆಯೂ ಅಲ್ಲೊಬ್ಬ,ಇಲ್ಲೊಬ್ಬ ರೈತ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲರಾಗುವ ಮೂಲಕ ಭರವಸೆಯ ಬೆಳಕಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಾರೆ.ಅಂತಹವರಲ್ಲಿ ಸಂಪತ್ತು ಒಬ್ಬರು.ಏಳು ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಹೊಂದಿರುವ ಇವರು ಈಗ ತಮ್ಮ ಒಂದೂವರೆ ಎಕರೆ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಈರುಳ್ಳಿ ಬೀಜದಿಂದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಗೆಡ್ಡೆ ಉತ್ಪಾದನೆಮಾಡಿ ಗಮನಸೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ.
ಇದಲ್ಲದೆ ಸಂಪತ್ತು ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ, ಅರಶಿನ,ಬಾಳೆ,ಮೆಣಸಿಕಾಯಿ,ರಾಗಿ ಜೋಳ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ತೆಂಗಿನತೋಟವಿದೆ.ಒಂದಷ್ಟು ಹಣ್ಣಿನ ಗಿಡಗಳು ಇವೆ. ಮನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ತರಕಾರಿ ಸೊಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಬೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಇವರ ಪತ್ನಿ ಮಂಗಳಮ್ಮ ಇವರ ಎಲ್ಲಾ ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೂ ಬೆನ್ನೆಲುಬಾಗಿದ್ದು ನೆಮ್ಮದಿಯ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಯಶಸ್ವಿ ಪುರುಷನ ಹಿಂದೆ ಮಹಿಳೆ ಇರಬೇಕು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಕೃಷಿಯಿಂದ ಬರುವ ಆದಾಯದಿಂದಲೇ ತಮ್ಮ ಒಬ್ಬ ಮಗಳನ್ನು ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಓದಿಸುತ್ತಾ ಇನ್ನಿಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗಮಾಡಿಸುತ್ತಿದ್ದು ತಮಗೆ ಕೃಷಿಯಿಂದ ಎಂದೂ ನಷ್ಟವಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ನೀರು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಎರಡೂ ಸರಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಕೃಷಿಯಿಂದ ನಷ್ಟವಾಗುವುದೇ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಸಂಪತ್ತು ತಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಖಚರ್ುವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಕಳೆದು ವಾಷರ್ಿಕ ನಮಗೆ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಉಳಿತಾಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.ರೈತಪರ ಹೋರಾಟಗಳಲ್ಲಿ ಸದಾ ಸಕ್ರೀಯರಾಗಿರುವ ಸಂಪತ್ತು ಹೋರಾಟ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಎರಡನ್ನೂ ಸಮಾನವಾಗಿ ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಾ ಅಕ್ಷರಸಹ ಬಂಗಾರದ ಮನುಷ್ಯನಂತೆ ಕಾಯಕನಿರತರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಕುಂದಕೆರೆ ಗ್ರಾಮದ ಸಂಪತ್ತು ಅವರು ಈರುಳ್ಳಿ ಬೀಜದಿಂದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಗೆಡ್ಡೆ ಬೆಳೆಯಲು ಕಾರಣಕರ್ತರಾದವರು ಮೈಸೂರು ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯದ ಬೀಜ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗದ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾದ ಡಾ.ಎಚ್.ಎಂ.ಪಲ್ಲವಿ ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿ. ಕಾಡಂಚಿನ ಗ್ರಾಮಗಳಿಗೆ ಕೃಷಿ,ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಇಲಾಖೆಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಬರಲು ಹಿಂದೇಟು ಹಾಕುವಾಗ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯದವರು ಕುಂದಕೆರೆಯಲ್ಲಿ ಬಂದು ಸಾಂಬಾರ ಈರುಳ್ಳಿ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷಿತೆ ನಡೆಸಿಕೊಟ್ಟದ್ದು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ರೈತರ ಪ್ರಶಂಸೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾಯಿತು. ಆ ಮೂಲಕ ಈ ಭಾಗದ ರೈತರು ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಮಹಾ ವಿದ್ಯಾಲಯದ ಜೊತೆಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲರಾಗಲು ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಿದಂತಾಯಿತು.
"ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯೊಂದರಲ್ಲೇ ರೈತರು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಭಿತ್ತನೆ ಈರುಳ್ಳಿ ಖರೀದಿಸಲು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಮೂವತ್ತೆರಡು ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಹಣ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ.ನಮ್ಮ ಸರಕಾರ ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿದರೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ರೈತರಿಗೆ ವಾಷರ್ಿಕ ಮೂವತ್ತು ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಉಳಿಸಬಹುದು. ಕೇವಲ ಎರಡು ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಈರುಳ್ಳಿ ಬೀಜ ಖರೀದಿಸಿ ವಿತರಿಸಿದರೆ ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳು ಉಳಿಸಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳು,ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಇಲಾಖೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಇತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಿ ರೈತರಿಗೆ ನೆರವಾಗಬೇಕು" ಎಂದು ಸಂಪತ್ತು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಕಳೆದ ವರ್ಷ ತೋಟಗಾರಿಕ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯದ ವಿಸ್ತರಣಾ ಮುಂದಾಳು ಬಿ.ಎಸ್.ಹರೀಶ್ ಅವರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಈರುಳ್ಳಿ ಬೀಜದಿಂದ ಗೆಡ್ಡೆ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಿದ್ದರು. ಚೌಡಳ್ಳಿಯ ಪ್ರಗತಿಪರ ರೈತ ಸದಾಶಿವಮೂತರ್ಿಯವರು ಈರುಳ್ಳಿ ಬೀಜದಿಂದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಗೆಡ್ಡೆ ಉತ್ಪಾದನೆಮಾಡಿದ್ದರು. ಆದರೂ ರೈತರು ಯಾಕೋ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಈ ತಾಂತ್ರಿಕತೆ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡು ಈರುಳ್ಳಿ ಬೆಳೆಯಲು ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿದಂತಿಲ್ಲ. ತಾಲೂಕಿನ ಕೃಷಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ರೈತರಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಈ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಚಾರಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ.
ಲೆಕ್ಕಚಾರ ಹೀಗಿದೆ :ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಎಕರೆ ಸಾಂಬಾರ ಈರುಳ್ಳಿ ಬೆಳೆಯಲು ಮೂರರಿಂದ ನಾಲ್ಕು ಕ್ವಿಂಟಾಲ್ ಗೆಡ್ಡೆಗಳುಬೇಕು. ಈ ಬಾರಿ ರೈತರು ಪ್ರತಿ ಕ್ವಿಂಟಾಲ್ ಬಿತ್ತನೆ ಈರುಳ್ಳಿಗೆ ಹದಿನಾಲ್ಕು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಕೊಟ್ಟು ಖರೀದಿಸಿದರು.ಅಂದರೆ ಒಂದು ಎಕರೆಗೆ ಬಿತ್ತನೆ ಈರುಳ್ಳಿಗೆ 56,000 ರೂಪಾಯಿ ಜೊತೆಗೆ ಉಳುಮೆ ಗೊಬ್ಬರ ಕಳೆತೆಗೆಯುವುದು ಎಲ್ಲಾ ಸೇರಿ 80,000 ರೂಪಾಯಿವರೆಗೆ ವೆಚ್ಚಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅದೇ ಈರುಳ್ಳಿ ಬೀಜದಿಂದ ಗೆಡ್ಡೆ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡಿದರೆ ಕೇವಲ ಹದಿನೈದ ರಿಂದ ಇಪ್ಪತ್ತು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಮುಗಿಸಬಹುದು.
ಸಾಂಬಾರ ಈರುಳ್ಳಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನಾಗಮಂಗಲ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ತಮಿಳುನಾಡು ಮತ್ತು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಬೇಡಿಕೆ ಇದ್ದು ವಿದೇಶಗಳಿಗೂ ರಫ್ತುಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮುಂಗಾರಿನಲ್ಲಿ ಅರಿಶಿನ ಜೊತೆ ಮಿಶ್ರಬೆಳೆಯಾಗಿಯೂ, ಅಕ್ಟೋಬರ್-ನವಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ಏಕ ಬೆಳೆಯಾಗಿಯೂ ವಾಷರ್ಿಕ ಎರಡು ಬಾರಿ ಸಾಂಬಾರ ಈರುಳ್ಳಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಸಲ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಗೆಡ್ಡೆಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸದೆ ಇಳುವರಿ ಕಡಿಮೆಬಂದ ನಿದರ್ಶನಗಳು ಇವೆ.ಜೊತೆಗೆ ದಲ್ಲಾಳಿಗಳು ಬಿತ್ತನೆ ಈರುಳ್ಳಿಗೆ ದಿಢೀರ್ ದರ ಏರಿಕೆ ಮಾಡಿ ರೈತರಿಗೆ ನಷ್ಟವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಲಾಭಗಳು : ಪ್ರಸ್ತುತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಿಂದ ಬೀಜಬಳಸಿ ಗೆಡ್ಡೆ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ತಳಿಗಳನ್ನು ಕೊಯಂತ್ತೂರಿನ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ಸಂಶೋಧನೆ ಪಡಿಸಿದ್ದು ಇದು ರೈತರಿಗೆ ವರದಾನವಾಗಿದೆ.ಕೋ ಫೋರ್ ಎಂಬ ತಳಿ ಈಗ ಜನಪ್ರೀಯವಾಗಿದೆ.
ಬಿತ್ತನೆಗೆ ಗೆಡ್ಡೆಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವಬದಲು ಬೀಜಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿದರೆ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಕಡಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಿತ್ತನೆ ಬೀಜ ಸಾಕಾಗುತ್ತದೆ. ಎಕರೆಗೆ ಒಂದು ಕೆಜಿ, ಪ್ರತಿ ಕೆಜಿ ಬೀಜಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕುವರೆ ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ವೆಚ್ಚಮಾಡಿದರೆ ಸಾಕಾಗುತ್ತದೆ.ಮೊಳಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ಅಧಿಕವಾಗಿ ಇಳುವರಿಯೂ ಉತ್ತಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಸಣ್ಣ ಈರುಳ್ಳಿಯು ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯುವ ಕಾಲವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ 60-70 ದಿನಕ್ಕೆ ಕಟಾವಿಗೆ ಬಂದರೆ ಮುಂಗಾರಿನಲ್ಲಿ 70-80 ದಿನ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ನೂರು ದಿನದವರೆಗೂ ಬೆಳೆಯುವ ಅವಧಿ ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ನೂತನ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡು ಬೀಜದಿಂದ ಈರುಳ್ಳಿ ಬೆಳೆಯಬೇಕಾದರೆ ರೈತರು ಕೆಲವು ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಸಸಿಮಡಿ ತಯಾರಿಕೆ,ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ನಾಟಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಎಚ್ಚರಿಕೆವಹಿಸಿದರೆ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಬಹುದು.
"ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಇಲಾಖೆಗೆ ಸರಕಾರ ತರಕಾರಿ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿ ರಿಯಾಯಿತಿ ದರದಲ್ಲಿ ರೈತರಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಅನುದಾನ ನೀಡುತ್ತಿದೆ.ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಕೊಯಂತ್ತೂರು ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ಕೋ ಫೋರ್ ಬೀಜಗಳನ್ನು ತರಿಸಿ ರಿಯಾಯಿತಿ ದರದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಜಿಲ್ಲೆಯ ರೈತರ ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ರೂಪಾಯಿ ಹಣ ದಲ್ಲಾಳಿಗಳ ಜೇಬು ಸೇರುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಬೇಕು" ಎನ್ನುವುದು ಎಂ.ಸಂಪತ್ತು ಅವರ ಆಗ್ರಹ.
ಈರುಳ್ಳಿ ಬೀಜದಿಂದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಗೆಡ್ಡೆ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡುವ ಆಸಕ್ತಿ ಇರುವ ರೈತರು ಕುಂದಕೆರೆ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಈರುಳ್ಳಿ ಬೇಸಾಯವನ್ನು ನೋಡಿ ಕಲಿಯಬಹುದು. ಸಂಪತ್ತು ಅವರನ್ನು ಮಾತನಾಡಿಸಲು 9980309478 ಸಂಪಕರ್ಿಸಬಹುದು.
ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಮೈಸೂರು ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಮಹಾ ವಿದ್ಯಾಲಯದ ಬೀಜ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗದ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾದ ಡಾ.ಹೆಚ್.ಎಂ.ಪಲ್ಲವಿ  7338365100 ಅವರನ್ನೂ ಸಂಪಕರ್ಿಸಬಹುದು

ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ  ಕನಸು  `ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್'         ಪ್ರಕೃತಿ ಮಡಿಲಲ್ಲಿ ಜಾನ್ ಜಾನ್ದಾಯ್  ಹೇಳಿದ ಸ್ವಾವಲಂಬಿ ಜೀವನದಪಾಠ

`ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್' ಎಂಬ ಹೆಸರು ಈಗ ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಯುವಕರಲ್ಲಿ ರೋಮಾಂಚನ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ದೇಶದ ಚಾಂಗ್ ಮಾಯಿ ನಗರದ ಸಮೀಪವಿರುವ ಸುಸ್ಥಿರ,ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯ ಕೃಷಿ ಕಲಿಸುವ ಕೇಂದ್ರ. 2003ರಲ್ಲಿ ಜಾನ್ ಜಾನ್ದಾಯ್ ಮತ್ತು ಪೆಗ್ಗಿ ರೀಂಟ್ಸ್ ಅವರಿಂದ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ಕೇಂದ್ರ `ಲೈಫ್ ಇಸ್ ಈಜಿ ; ವೈ ಡು ವೀ ಮೇಕ್ ಇಟ್ ಸೊ ಹಾಡರ್್' ಎನ್ನುವ ಸರಳ ವಿಚಾರಧಾರೆಳಿಂದ ಗಮನಸೆಳೆದಿದೆ. " ಹಣವನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಆಸೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಂದು ಸಾಧನವಾಗಿ (ಟೂಲ್) ಬಳಸಿ. ಹಣವೊಂದೇ ನಿಮಗೆ ಆರೋಗ್ಯ,ನೆಮ್ಮದಿ,ರಕ್ಷಣೆ ತಂದು ಕೊಡಲಾರದು. ಮರ ಗಿಡ ಪ್ರಕೃತಿಯಿಂದ ಮಾತ್ರ ರಕ್ಷಣೆ,ನೆಮ್ಮದಿ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ನಿಮಗೆ ಹೆಚ್ಚು ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡಬಲ್ಲವು. ನೀವು ಸಂಪಾದಿಸುವ ಹಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಜ್ಞಾನಾರ್ಜನೆಗೆ ಬಳಸಿ. ಸದಾ ಹಣದ ಹಿಂದೆ ಓಡಬೇಡಿ.ಸರಳವಾಗಿ ಬದುಕಿ ಉದಾತ್ತವಾಗಿ ಚಿಂತಿಸಿ.ಹೆಚ್ಚು ಹಣವಿದ್ದರೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ನಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ಹಿಡುವಬದಲು ಒಂದೆರಡು ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿ.ವಿಷಮುಕ್ತ ಆಹಾರ ಬೆಳೆಯಿರಿ.ಮರಗಿಡಗಳನ್ನು ನೆಡಿ,ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸರಳವಾಗಿ ಬದುಕಿ.ನೀವು ನೆಟ್ಟ ಸಸಿಗಳೆ ಮುಂದೆ ಹೆಮ್ಮರವಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬಡ್ಡಿದರಕ್ಕಿಂತಲ್ಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯ ತಂದುಕೊಡುತ್ತವೆ.ಪರಿಸರಕ್ಕೂ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಜಾನ್ದಾಯ್ ಮಾತುಗಳು ಗಾಂಧಿ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳಂತೆ ಕೇಳಿಸುತ್ತವೆ. ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ದೇಶಕ್ಕೆ ಕೃಷಿ ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋಗಿಬಂದ ಅಂಕಣಕಾರನ ಅನುಭವಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ. 

----------------------------------------------------

`ಜೀವನ ಬಲು ಸುಲಭ ; ಮತ್ಯಾಕೆ ಅದನ್ನು ಕಠಿಣಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತೀರಿ ಹುಚ್ಚಪ್ಪಗಳಿರಾ !'. ಹೌದು ಹಾಗಂತ ಕೇಳಿದ್ದು ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್ನ ಜಾನ್ ಜಾನ್ದಾಯ್. ಈಶಾನ್ಯ ಥೈಲ್ಯಾಂಡಿನ ಚಾಂಗ್ ಮಾಯಿ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಮೆಜೋ ಎಂಬ ಪುಟ್ಟಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಹಜ ಕೃಷಿಕರಾಗಿರುವ ಜಾನ್ದಾಯ್ ತಮ್ಮ ಒತ್ತಡ ರಹಿತ,ಸುಸ್ಥಿರ ಬದುಕಿನ ಜೀವನಶೈಲಿಯಿಂದಾಗಿ ಜಗತ್ತಿನ ಗಮನಸೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್ ಎಂಬ ಇಪ್ಪತ್ತು ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಪ್ರಯೋಗನಿರತರಾಗಿರುವ ಜಾನ್ದಾಯ್ ತಮ್ಮ ಸರಳ ಒತ್ತಡರಹಿತ ಬದುಕಿನಿಂದಲೇ ಇಷ್ಟವಾಗುತ್ತಾರೆ.

`ಒಂದು ಹುಲ್ಲಿನ ಕ್ರಾಂತಿ' ಯ ಜಪಾನಿನ್ನ ಮಸನೊಬ ಫೊಕಾವಕ ಸಹಜ ಕೃಷಿಗೆ ಹೊಸ ತಿರುವು ನೀಡಿದಂತೆ ಒತ್ತಡ ರಹಿತ ಬದುಕಿಗೆ ಸರಳ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಸಂಚಲನ ಸೃಷ್ಠಿಸಿರುವ ಜಾನ್ದಾಯ್ ಅತಹದೊಂದು ಜೀವನ ಕ್ರಮದಿಂದಲೇ ಎಲ್ಲರ ಗಮನಸೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ. ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆಗಳ ನಿಮರ್ಾಣದಲ್ಲೂ ಪರಿಣತರಾಗಿರುವ ಇವರನ್ನು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಜೋ ಎಂದೇ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಯುಟ್ಯೂಬ್ಗಳಲ್ಲಿ, ಟೆಡ್ (ಟಿಇಡಿ) ಟಾಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಜೋ ಅವರ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳಿಗೆ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಮಂದಿ ಮಾರು ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರಂತೆ ನಾವೂ ಯಾಕೆ ಒತ್ತಡರಹಿತ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು ಅನಿಸಿ ಸಹಜ ಕೃಷಿಯತ್ತ ಮುಖಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಯುವಕರಂತೂ ಜೋ ಅವರನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಭೇಟಿಮಾಡಿದರೆ ತಮ್ಮ ಜೀವನ ಸಾರ್ಥಕ ಎಂದೇ ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಜೋ ಅವರ ಕೀತರ್ಿ ಹಬ್ಬಿದೆ. ಜೋ ಅವರಿಗೆ ಕೃಷಿ ಎಂದರೆ ಹೊಟ್ಟೆಪಾಡಿನ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲ,ಅದೊಂದು ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜೀವನ ಧರ್ಮ.ನಿಸರ್ಗ ಧರ್ಮವನ್ನು ಗೌರವಿಸುತ್ತಲೇ ಸಹಜ ಸುಂದರ ಒತ್ತಡರಹಿತ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಾಯಕ.

ಇಂತಹ ಒಬ್ಬ ಅಪರೂಪದ ದಾರ್ಶನಿಕ,ಸಹಜ ಕೃಷಿಕ, ತಂಪಾದ ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆಗಳನ್ನು ನಿಮರ್ಿಸುವ ಕಲೆಗಾರನನ್ನು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ದೇಶದ ಚಾಂಗ್ ಮಾಯಿ ನಗರದ ಸಮೀಪವಿರುವ `ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್' ನಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಮಾಡಿ ಇಡಿ ದಿನ ಅವರೊಂದಿಗಿದ್ದು ಅವರ ಜೀವನಾನುಭವಗಳನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ,ಸಂವಾದ ನಡೆಸುವ ಸುವರ್ಣ ಅವಕಾಶವೊಂದು ನನಗೆ ಒದಗಿಬಂದಿತ್ತು.

ವಿದೇಶ ಪ್ರವಾಸಗಳು ಹಲವು ಪಾಠ ಕಲಿಸುತ್ತವೆ.ಅಲ್ಲಿನ ಸಂಸ್ಕೃತಿ,ಆಹಾರ,ಜನರ ವರ್ತನೆ,ಬದುಕುವ ಕಲೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಚ್ಚರಿ !.ಈ ಬಾರಿ ಹನ್ನೆರಡು ಮಂದಿ ರೈತ ತಂಡದೊಂದಿಗೆ ನಾನು ಹೋಗಿ ಬಂದದ್ದು `ಪ್ಯಾರಡೈಸ್ ಆಫ್ ಅಥರ್್ ' ಎಂದೇ ಕರೆಯುವ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ದೇಶಕ್ಕೆ. ಹತ್ತು ದಿನಗಳ ಈ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದವರು `ಸಹಜ ಸಮೃದ್ಧ' ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಬಳಗದ ಕೃಷ್ಣಪ್ರಸಾದ್ ಮತ್ತು ಗ್ರೀನ್ ನೆಟ್ ಆಗ್ಯರ್ಾನಿಕ್ ಸೆಂಟರ್ನ ಮೈಕೆಲ್.ನಮ್ಮವರೇ ಆದ ಬೆಳವಲ ಫೌಂಡೇಷನ್ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ರಾಮಕೃಷ್ಣಪ್ಪ.

ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂದಾಗ ಗೆಳೆಯರು ನಕ್ಕರು. ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಎಂದರೆ ಥೈ, ಮಸಾಜ್, ರಿಲ್ಯಾಕ್ಸ್ ಎಂಬ ಗೂಡಾರ್ಥಗಳು ಅವರ ಕಿರುನಗೆಯಲ್ಲಿ ಬೆರತಿದ್ದವು. ಸಹಜ ಸಮೃದ್ಧ ಬಳಗದ ಜೊತೆ ಕೃಷಿ ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರವಾಸ ಹೋಗುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಅದೆಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾದ ಬದುಕನ್ನು ನೋಡುವ ಅವಕಾಶ ಸಿಗುವುದು ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಂತೂ ನನಗಿತ್ತು. ನನ್ನ ನಂಬಿಕೆ ಸುಳ್ಳಾಗಲಿಲ್ಲ. ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ಹೋದವರಿಗೆ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವ ಭಾಗ್ಯ ಎಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ಸಿಗುತ್ತದೊ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲಾ ಮುಂದುವರಿದ ದೇಶಗಳಲ್ಲೂ ಅದೇ ಗಗನಚುಂಬಿ ಕಟ್ಟಡಗಳು, ವಿಶಾಲವಾದ ರಸ್ತೆಗಳು, ಗ್ಲಾಸ್ ಹೌಸ್ಗಳು, ಕಣ್ಣಿಗೆ ಮುದನೀರುವ ರಮ್ಯ ಮನೋಹರ ಚಿತ್ರಣ. ಇದಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಆ ದೇಶದ ಹಳ್ಳಿಗಳ ರೈತರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡು ಅವರ ಬದುಕನ್ನು ಹತ್ತಿರದಿಂದ ನೋಡುವ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವ ಅನುಭವವೆ ಬೇರೆ. ಕೃಷಿ ,ಬೀಜ ಸಂರಕ್ಷಣೆ,ಮಾರುಕಟ್ಟೆ,ಭೂ ಒಡೆತನ,ಕೌಟಂಬಿಕ ಸಂಬಂಧ ಈ ಎಲ್ಲದ್ದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಅವಕಾಶ ದೊರಕಿತು.

ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಬಮರ್ಾ ದೇಶಕ್ಕೆ ಸನಿಹದಲ್ಲೇ ಇರುವ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಭಾರತ ದೇಶದ ಸಿಕ್ಕಿಂಗೂ ತುಸು ದೂರದಲ್ಲೇ ಇದೆ. ಮಲೆನಾಡು,ಅರೆಮಲೆನಾಡು,ಒಣಭೂಮಿಗೆ ಸೇರಿದ ಮೂರು ರೀತಿಯ ಹವಾಮಾನವಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.ಒಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕಿ,ಬತ್ತ,ಕಬ್ಬು ಬೆಳೆದರೆ ಮತ್ತೊಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತೋಟಗಾರಿಕೆ,ತರಕಾರಿ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಚನ್ನೈನಂತೆ ಹವಾಮಾನ ಹೊಂದಿರುವ ಚಾಂಗ್ ಮಾಯಿಯಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ ದಿಢೀರ್ ಮಳೆ ಸುರಿದು ಜನಜೀವನ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತಗೊಳ್ಳುವುದು ಉಂಟು.

ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ದೇಶದಲ್ಲೂ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಯ ದುಷ್ಪಾರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಿಗೆ ಅರಿವಾಗತೊಡಗಿದೆ. ಅತಿಯಾದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಅಡುಗೆ ಮನೆಯ ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ವಿಷಕಾರಿಯಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಗೊತ್ತಾಗಿದೆ. 80 ರ ದಶಕದಿಂದ ಈಚೆಗೆ ಅಲ್ಲಿಯೂ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಚಳವಳಿಯಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಎನ್ಜಿಒಗಳು, ರೈತರ ಸಹಾಕಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ದೇಸಿ ಬೀಜೋತ್ಪಾದನೆ,ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹನೀಡುತ್ತಾ ಒಂದು ಚಳವಳಿಯಾಗಿ ರೂಪಿಸುತ್ತಿವೆ.

ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ನ ಸಾವಯವ ರೈತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು,ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆ,ಸುಸ್ಥಿರ ವಾಹಿವಾಟನ್ನು ಕುರಿತು ಅಧ್ಯಯನಮಾಡಲು ಹತ್ತು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನಾವು ಚಾಂಗ್ಮಾಯಿ,ಬ್ಯಾಂಕಾಕ್,ಪಟ್ಟಾಯ ಮತ್ತು ಮೆಜೋ, ಮೇಥಾ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ರೈತರ ತಾಕುಗಳು,ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಾಡಿ ಕಲಿತ ಪಾಠಗಳು ಹಲವು.

ಅಲ್ಲಿನ ರೈತರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದು,ಅವರ ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಾಡಿದ್ದು,ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರ ಬದ್ಧತೆ,ದೇಸಿ ಬೀಜ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಕಾಳಜಿ,ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಅವರ ಧೋರಣೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ಪ್ರಣೀತ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಿಂದ ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆದಂತೆ ಇವೆ.ಸರಳತೆಯಲ್ಲಿ ಸೌಂದರ್ಯ ಕಂಡುಕೊಂಡ ಅವರ ಜೀವನ ದೃಷ್ಠಿ ನೋಡಿ ಗಾಂಧಿ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ನಾವೇ ಕ್ಷಣನಾಚುವಂತಾಯಿತು.

ಮೇಥಾ ಎಂಬ ಸಾವಯವ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾದ ಮಥನಾ ಎಂಬ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳು ದೇಸಿ ಬೀಜೋತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡ ಪರಿ, ಅವರ ಕುಟುಂಬ ಸಮಗ್ರ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಕೊಂಡ ನೆಮ್ಮದಿ, ರೈತ ಸಮುದಾಯ ಒಗ್ಗಟ್ಟಾಗಿ ದುಡಿದರೆ ಹೇಗೆ ಆಥರ್ಿಕವಾಗಿ ಸಬಲರಾಗಬಹುದು ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾದ  `ಮೇಥಾ ಕೆಫೆ' ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್, ಬ್ಯಾಂಕಾಕ್ನಲ್ಲಿ ದುಡಿದು ಸಾಕಷ್ಟು ಹಣಗಳಿಸಿದರೂ ನೆಮ್ಮದಿ ಕಾಣದೆ ಮೆಜೋ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಬಂದು `ಅಥರ್್ ಹೋಂ' ಎಂಬ ಚೆಂದದ ರೆಸಾಟರ್್ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಜೊತೆ ಒಂದಾಗಿ ಫಮರ್ಾಕಲ್ಚರ್ ಪಾಠ ಕಲಿಸುವ ತೊಂಗಾಬಾಯ್ ಎಂಬ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳ ಹಸಿರು ಪ್ರೀತಿ ಇವೆಲ್ಲ ಹೊಸ ಆಲೋಚನೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾದವು.

ಕಳೆದ ಒಂದು ವರ್ಷದಿಂದ ಕೃಷಿಯ ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಅಲೆಯುತ್ತಿರುವ ನನಗೆ ಜಾನ್ ಜಾನ್ದಾಯ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಮಾಡಿ ಅವರ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡಾಗ `ಕೃಷಿಗಿಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದ ವೃತ್ತಿ ಬೇರೊಂದಿಲ್ಲ.ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ,ಸ್ವಾತಂತ್ರ,ಆರೋಗ್ಯ,ನೆಮ್ಮದಿಯ ಕನಸು ಕಾಣುವವರಿಗೆ, ಸೃಜನಶೀಲತೆಗೆ ಸಾಣಿಹಿಡಿಯಲು ಬಯಸುವವರಿಗೆ ಕೃಷಿ ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆ ಯಾವ ವೃತ್ತಿಯಿಂದಲ್ಲೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ' ಎನಿಸಿತು.

ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್ : ಉಣಲು ವಿಷಮುಕ್ತ ಆಹಾರ,ವಾಸಕ್ಕೆ ತಂಪಾದ ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆ,ಸುತ್ತಲ್ಲೂ ಹಸಿರು ತುಂಬಿದ ಮರಗಿಡಗಳು,ತೋಟದ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ತಾಕುಗಳಲ್ಲಿ ಅಡುಗೆ ಮನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ಸಾವಯವದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ವಿವಿಧ ಬಗೆಯ ಸೊಪ್ಪು ತರಕಾರಿಗಳು.ದಿನದಲ್ಲಿ ಒಂದೆರಡು ಗಂಟೆ ಮಾತ್ರ ಕೃಷಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಮೀಸಲು.ಉಳಿದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೇಸಿ ಬೀಜೋತ್ಪೋದಾನೆ,ಸಂಗೀತ ಆಸ್ವಾದನೆ,ಪುಸ್ತಕ ಓದು,ಕರಕುಶಲ ಕೆಲಸ,ಫೋಟೊಗ್ರಫಿ... ಹೀಗೆ ತಮಗಿಷ್ಟವಾದ ಸೃಜನಶೀಲ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿರತವಾಗಿರುವ ಜನ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅವರದು ಒತ್ತಡ ರಹಿತ,ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಬದುಕು. ಇಂತಹ ಸುಂದರ ಬದುಕು ಯಾರಿಗೆ ತಾನೇ ಬೇಡ ಹೇಳಿ. ಇಂತಹ ಬದಕನ್ನು ತಮ್ಮದಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಆಸೆ ಇರುತ್ತದೆ.

ಭಾರತ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಮೇರಿಕಾ,ಜಪಾನ್,ಚೀನಾ,ರಷ್ಯಾ ಮುಂತಾದ ದೇಶಗಳ ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಯುವಕರು ಇಂತಹ ಒತ್ತಡರಹಿತ ಸುಂದರ ಬದುಕಿನ ಕನಸು ಹೊತ್ತು ಕೃಷಿಯತ್ತ ಮುಖಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಂತಹ ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಯುವಕರ ಆದರ್ಶ,ಸ್ಫೂತರ್ಿ ಜೋ . ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ ಪೆಗ್ಗಿ ರೀಂಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ  ಬೆಟ್ಟಕಣಿವೆಗಳ ನಡುವೆ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮಡಿಲಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ,ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆಗಳ ನಿಮರ್ಾಣ,ದೇಸಿ ಬೀಜೋತ್ಪಾದನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಸದಭಿರುಚಿಯ ಸೃಜನಶೀಲ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್ ಎಂಬ ಕೃಷಿ ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.

ಇವರನ್ನು ಕಂಡಾಗ ನನಗೆ ಎಚ್ಡಿ ಕೋಟೆಯ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕ ವಿವೇಕ್ ಕಾರ್ಯಪ್ಪ,ಜೂಲಿ ಕಾರ್ಯಪ್ಪ ದಂಪತಿ ನೆನಪಾದರು. ಶಿವನಂಜಯ್ಯ ಬಾಳೆಕಾಯಿ, ಹೊಸಹಳ್ಳಿಯ ಕುಳ್ಳೇಗೌಡ, ದೇವಗಳ್ಳಿಯ ಶಂಕರೇಗೌಡ ಎಲ್ಲರೂ ಕಣ್ಣಮುಂದೆ ಮೆರವಣಿಗೆ ಹೊರಟರು. ನಮ್ಮವರೆಲ್ಲ ವ್ಯಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿ ಸರಳವಾಗಿ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದರೆ ಜೋ ಉದಾತ್ತ ಬದುಕೊಂದನ್ನು ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ದಾಟಿಸುವ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ನಿರತನಾಗಿರುವ ಯೋಗಿಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ.  

ಭ್ರಮೆಯ ಬೆನ್ನೇರಿ : ಮೂಲತಃ ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬದಿಂದಲೇ ಬಂದ ಜೋ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಂತೋಷವಾಗಿಯೇ ಇದ್ದರೂ,ಹಿರಿಯರು ಮನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಆಹಾರವನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದರು.ಬೀಜ,ಗೊಬ್ಬರದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಭಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಟಿವಿಗಳು ಬಂದ ಮೇಲೆ "ರೈತರನ್ನು ನೀನು ಬಡವ.ನಿನ್ನ ಬಳಿ ಆಸೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ಹಣ ಇಲ್ಲ.ನಗರಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ದುಡಿದು ಹಣ ಸಂಪಾದಿಸಿ ಶ್ರೀಮಂತನಾಗು. ಆಸೆಗಳನ್ನು ತೀರಿಸಿಕೊ' ಎಂದು ಹೇಳತೊಡಗಿದವು.

ಟಿವಿ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಹೇಳುತ್ತಿರುವುದರಲ್ಲಿ ಸತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ ಜೋ ಹಳ್ಳಿಬಿಟ್ಟು ಬ್ಯಾಂಕಾಕ್ ನಗರಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ,ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ ಖಾಸಗಿ ಕಂಪನಿ ಸೇರಿ ಏಳು ವರ್ಷ ದುಡಿದರು.ಎಷ್ಟೇ ಹಣ ಸಂಪಾದಿಸಿದರು ನೆಮ್ಮದಿ ಮಾತ್ರ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ. ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಹೇಳುತ್ತಿರುವುದು ಭ್ರಮೆ,ಸುಳ್ಳುಗಳ ಕಂತೆ ಎನ್ನುವುದು ಗೊತ್ತಾಯಿತು. ನಗರದ್ದು ಒತ್ತಡದ ಬದುಕು.ಮಾನವೀಯತೆ,ಕರುಣೆಗಳಿಗೆ ಅಲ್ಲಿ ಜಾಗವಿಲ್ಲ.ಪರಸ್ಪರ ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ನಂಬಲಾಗದ ಸ್ಥಿತಿ. ತಿನ್ನುವ ಆಹಾರ ಕೂಡ ವಿಷ.ಸ್ವಾತಂತ್ರವಿಲ್ಲದ ಸದಾ ಒತ್ತಡದಲ್ಲೇ ಬೇರೆಯವರ ಆಸೆಪೂರೈಸಲು ಗುಲಾಮರಾಗಿ ದುಡಿಯಬೇಕಾದ ಪರಾವಲಂಭಿ ಬದುಕು. ಇದರಿಂದ ಪಾರಾಗಿ ಸ್ವಾಂತಂತ್ರವಾಗಿ ಜೀವಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ ಜೋ ಮರಳಿ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಬಂದರು. ಅಂತಹ ಒಂದು ನಿಧರ್ಾರ ಜೋ ಅವರನ್ನು ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಯುವಕರ ರೋಲ್ ಮಾಡೆಲ್ ಆಗಿಸಿದೆ. ಪ್ರಪಂಚದ ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳ ಜನ ಈಗ ಜೋ ಅವರ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಲು,ಸುಸ್ಥಿರ ಬದುಕಿನ ಬಗ್ಗೆ ತರಬೇತಿ ಪಡೆಯಲು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ದೇಶದ ಮೆಜೋ ಎಂಬ ಪುಟ್ಟ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿರುವ `ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್' ಅನ್ನು ಗೂಗಲ್ನಲ್ಲಿ ಹುಡುಕಿ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.

1997 ರಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಕನಾಗಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿ ಮೆಜೋಹಳ್ಳಿಗೆ ಜೋ ಕಾಲಿಟ್ಟಾಗ ಅದೊಂದು ಮರಗಿಡಗಳಿಲ್ಲದ ಬೆಂಗಾಡು ಪ್ರದೇಶ. "ಸಮಾಜ ಹೇಳಿದಂತೆ ನಾನು ಕೇಳಬೇಕಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಇಚ್ಛೆ ಬಂದಂತೆ ಬದುಕುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ನನಗಿದೆ. ಯಾವುದು ಬೇಕು,ಯಾವುದು ಬೇಡ ಎನ್ನುವ ಆಯ್ಕೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನನ್ನದೇ ಆಗಿರಬೇಕು" ಎಂಬ ನಿಧರ್ಾರದೊಂದಿಗೆ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಮರಳಿದ ಜೋ ಕೃಷಿ ಆರಂಭಿಸಿದಾಗ ಅಲ್ಲಿನ ಜನ ಅವರನ್ನು ಅರೆಹುಚ್ಚ ಎಂದರು. ಮೊದಲ ದಿನ ತಮ್ಮ ಕನಸಿನ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೇ ಇಡೀ ರಾತ್ರಿ ಕಳೆದರು. ಎರಡನೇ ದಿನ ಆಕರ್ಿಟ್ಯಕ್ಟ್ ಒಬ್ಬ ಆರು ತಿಂಗಳು ನಿನ್ನ ಜೊತೆ ನಾನೂ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಜೊತೆಯಾದ.ತಮಾಶೆ ಎಂದರೆ ಹಾಗೆ ಆರು ತಿಂಗಳು ಇರಲು ಬಂದ ಆಕರ್ಿಟೆಕ್ಟ್ ಇಂದಿಗೂ ಜೋ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್ನ ಒಬ್ಬ ಸದಸ್ಯನಾಗಿ ಇದ್ದಾನೆ.ಈಗ ಅಲ್ಲಿ 60 ಕುಟುಂಬಗಳು ಸಹಕಾರಿ ತತ್ವದಡಿ ಸಮುದಾಯ  ಆಧರಿತ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಾ ಆನಂದವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅರವತ್ತು ಕುಟುಂಬಗಖಿಗೂ ಒಂದೇ ಅಡುಗೆ ಮನೆ. ಸರ್ವರಿಗೂ ಸಮಬಾಳು,ಸಮಪಾಲು. ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ಒಂದೆರಡು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಕೃಷಿ ಕೆಲಸಮಾಡುವ ಅವರು ವಿರಾಮ ಕಾಲವನ್ನು ತಮ್ಮಿಚ್ಛೆಯಂತೆ ಕಳೆಯುತ್ತಾರೆ. 

ಸಹಜ ಕೃಷಿ, ದೇಸಿ ಬೀಜೋತ್ಪಾದನೆ,ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆಗಳ ನಿಮರ್ಾಣ ಕಲೆ ಕಲಿಸುವ ತರಬೇತಿ ಶಿಬಿರಗಳು 2002 ರಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದು 2003 ರಲ್ಲಿ ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್ ಆರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. ತಿಂಗಳಿಗೆ ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ತರಬೇತಿ ಶಿಬಿರಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ.ಕನಿಷ್ಠ 60 ಮಂದಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ ಸುಸ್ಥಿರ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯ ಖುಷಿಯ ಕೃಷಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ.

ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸೃಷ್ಠಿ : ಭಾರತ ದೇಶದಂತೆ ರೈತರು ಬೆಳೆದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ನಲ್ಲೂ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಸಮಸ್ಯೆ ಇದ್ದೇ ಇದೆ.ಅದಕ್ಕೆ ಅವರು ಫಾರ್ಮರ್ ಮಾಕರ್ೆಟ್ ಎಂಬ ಸಮುದಾಯ ಆಧರಿತ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ಸಾವಯವ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವ ಮೂಲಕ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್ ವತಿಯಿಂದ ಕಂಪನಿಯೊಂದನ್ನು ಶುರುಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ರೈತರು,ಗ್ರಾಹಕರು,ಮಾರಾಟಗಾರರು,ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆ ಮಾಡುವ ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿಗಳು ಈ ಕಂಪನಿಗೆ ಷೇರುದಾರರು. ಸಹಕಾರ ತತ್ವದಡಿ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಈ ಕಂಪನಿ ರೈತರು ಬೆಳೆದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ನ್ಯಾಯಯುತ ಬೆಲೆ ದೊರಕಿಸಿಕೊಡುತ್ತದೆ.ಸೆಂಟರ್ನಿಂದ ಚಾಂಗ್ಮಾಯಿ ನಗರದಲ್ಲಿ ಪನ್ ಪನ್ ಆಗ್ಯರ್ಾನಿಕ್ ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ ಕೂಡ ಇದೆ.

ಇಲ್ಲಿನ ರೈತರು ಮೊದಲು ತಮಗೆ ಬೇಕಾದ ವಿಷಮುಕ್ತ ಆಹಾರವನ್ನು ಬೆಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು,ದೇಸಿ ಬೀಜೋತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಹೆಚ್ಚಾದ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಕಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇರುವ ಭೂಮಿಯನ್ನು ವಿಭಾಗಮಡಿಕೊಂಡು ವಾಷರ್ಿಕವಾಗಿ ಹಣ ತರುವ ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಹಣ್ಣಿನ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯಲು,ಅರಣ್ಯಧಾರಿತ ಬೇಸಾಯ ಮಾಡಲು ಮೀಸಲಿಟ್ಟರೆ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ವಿವಿಧ ತರಕಾರಿ ಬೆಳೆದು ಪ್ರತಿವಾರ ಆದಾಯ ಬರುವಂತೆ ಬೆಳೆ ಪದ್ಧತಿ ರೂಢಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ಪನ್ ಪನ್ ಸೆಂಟರ್ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ತರಬೇತಿ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ ರೈತರಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಬ್ಯಾಂಕಾಕ್,ಚಾಂಗ್ಮಾಯಿ ನಗರದ ಶ್ರೀಮಂತ ವರ್ಗದ ಗ್ರಾಹಕರು ಭಾಗವಹಿಸಿ ತಾವು ಸೇವಿಸುವ ಆಹಾರದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಆಹಾರದ ಉತ್ಪಾದನೆ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.ಅವರೂ ಕಂಪನಿಯ ಷೇರುದಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಮರಗಿಡ ಬೆಳೆಸಿ : "ಹಣವನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಆಸೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಂದು ಸಾಧನದಂತೆ (ಟೂಲ್) ಬಳಸಿ. ಹಣ ನಿಮಗೆ ಆರೋಗ್ಯ,ನೆಮ್ಮದಿ,ರಕ್ಷಣೆ ತಂದು ಕೊಡಲಾರದು.ಮರಗಿಡ ಪ್ರಕೃತಿಯಿಂದ ಅಂತಹದ್ದನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡಬಹುದು.ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಎಲ್ಲದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಹಣವಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ನಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ಇಡಬೇಡಿ. ಒಂದೆರಡು ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿ.ವಿಷಮುಕ್ತ ಆಹಾರ ಬೆಳೆಯಿರಿ.ಮರಗಿಡ ನೆಡಿ.ಅವುಗಳೆ ಮುಂದೆ ಹೆಮ್ಮರವಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬಡ್ಡಿದರಕ್ಕಿಂತಲ್ಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯ ತಂದುಕೊಡುತ್ತವೆ.ಸಂಪಾದಿಸುವ ಹಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಜ್ಞಾನಾರ್ಜನೆಗೆ ಖಚರ್ುಮಾಡಿ. ಹಣದ ಹಿಂದೆ ಓಡಬೇಡಿ.ಸರಳವಾಗಿ ಬದುಕಿ ಉದಾತ್ತವಾಗಿ ಚಿಂತಿಸಿ" ಎಂದು ಹೇಳುವ ಜೋ ಮಾತುಗಳು ಗಾಂಧಿ ವಿಚಾರಧಾರೆಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿವೆ.

ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆಗಳ ನಿಮರ್ಾಣ : ಈಶಾನ್ಯ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸರಳ,ಸುಲಭ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದ ಆಕರ್ಷಕ ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆಗಳ ನಿಮರ್ಾಣವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ ಜೋ ಈಗ ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆಗಳ ಬಿಲ್ಡರ್ ಎಂದೇ ಪ್ರಖ್ಯಾತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಬಿಸಿಲಿನಲ್ಲಿ ತಂಪಾಗಿರುವ,ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಬೆಚ್ಚಾಗಿಡುವ ಆಕರ್ಷಕ ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆಗಳ ನಿಮರ್ಾಣ ಈಗ ಅಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರೀಯವಾಗಿದೆ.

ಅಂದಹಾಗೆ ಜೋ ಇದೇ ಏಪ್ರಿಲ್ ತಿಂಗಳ ಹದಿನೈದನೇ ತಾರೀಖಿನಿಂದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಇಲ್ಲಿನ ರೈತರ ಬದುಕು ಮತ್ತು ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಮೈಸೂರಿಗೆ ಬರುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಜೋ ಬಂದಾಗ  ಇಲ್ಲಿನ ರೈತರೊಂದಿಗೆ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾದ ಸಂವಾದ ಮತ್ತು ಬೀಜಮೇಳ ನಡೆಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಸಹಜ ಸಮೃದ್ಧ ಬಳಗದ ಕೃಷ್ಣಪ್ರಸಾದ್ ಆಲೋಚನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಜೋ ಅವರ ಜೀವನ ಶೈಲಿಯಿಂದ ಪ್ರೇರಣೆಪಡೆದು ಮೆಜೋ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲೇ ಎರಡು ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ `ಅಥರ್್ಹೋಂ' ಎಂಬ ಪರಿಸರಪೂರಕ ರೆಸಾಟರ್್ ನಿಮರ್ಾಣ ಮಾಡಿರುವ ತೊಂಗಬಾಯ್ ಎಂಬ ಮಹಿಳೆ ಕೂಡ ಅಲ್ಲೀಗ ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ `ಐಕಾನ್' ಆಗಿದ್ದಾರೆ. 

ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆಗಳಿಂದಲೇ ಕೂಡಿರುವ `ಅಥರ್್ಹೋಂ' ನಲ್ಲಿ ಅತಿಥಿಗಳಿಗೆ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ,ಫಮರ್ಾಕಲ್ವರ್ ಕುರಿತು ಪರಿಚಯಿಸುವ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು,ತರಬೇತಿಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಥೈಲ್ಯಾಂಡಿನ ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಐಟಿಬಿಟಿ ಯುವಕರು,ಯುವತಿಯರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಜೋ ಅವರ ಚಿಂತನೆಗಳಿಗೆ ಮಾರುಹೋಗಿ ಮರಳಿ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಬಂದು ಕೃಷಿಕರಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಂಚಲನ ಉಂಟುಮಾಡಿದೆ. ಒತ್ತಡರಹಿತ. ಆರೋಗ್ಯಕರ ಬದುಕಿಗೆ ಕೃಷಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ವೃತ್ತಿ ಎಂಬ ಮನೋಭಾವ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ.ಅದೊಂದು ಚಳವಳಿಯಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.

 ರೈತರಿಗೆ ಸ್ವಾಭಿಮಾನ ಕಲಿಸಿದ `ಹಸಿರು ಸೇನಾನಿ'ಯಸ್ಮರಣೆ

# ಜನತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮಹಾಗುರು # ರಾಜಕೀಯ,ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆ ರೂಪಿಸಿದ ಪ್ರೊಫೆಸರ್

2014 ಫೆಬ್ರವರಿ 3. ರೈತ ಚೇತನಾ, ಹಸಿರು ಸೇನಾನಿ ಪ್ರೊ.ಎಂ.ಡಿ.ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ದಿನ.ಅವರು  ನಮ್ಮನಗಲಿ ಹದಿನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಾದವು.ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಅವರಂತಹ ಪ್ರಖರ ರೈತಪರ ಚಿಂತಕ,ಹೋರಾಟಗಾರ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಬರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅವರ ರೈತಪರ ಚಿಂತನೆಗಳು,ಅವರು ಹಾಕಿಕೊಟ್ಟ ಹೋರಾಟದ ಮಾರ್ಗ,ರೈತ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಕಲಿಸಿದ ಸ್ವಾಭಿಮಾನದ ಪಾಠ,ಜಾಗತೀಕರಣ ಮತ್ತು ಕುಲಾಂತರಿ ತಳಿಗಳಿಂದ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಗೆ ಎದುರಾಗಬಹುದಾದ ಆತಂಕಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಗಿದ್ದ ದಾರ್ಶನಿಕ ಮುನ್ನೋಟ ಅವರನ್ನು ಸದಾ ಜೀವಂತವಾಗಿಟ್ಟಿವೆ.

ರೈತ ಎಂದರೆ ಭಾರತ : ಭಾರತ ಎಂದರೆ ರೈತ. ರೈತರು ಸಾಲಗಾರರಲ್ಲ ಸರಕಾರವೇ ಬಾಕಿದಾರ. ರೈತರಿಗೆ ಸಾಲಬೇಡ : ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ನ್ಯಾಯವಾದ ಬೆಲೆ ಬೇಕು.ನಗರದ ಆಡಂಬರದ ಜೀವನ ನಿಲ್ಲಬೇಕು: ಹಳ್ಳಿಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬೇಕು.ದೊಡ್ಡ ಕೈಗಾರಿಕೆ ಸಾಕು : ಗ್ರಾಮ ಕೈಗಾರಿಕೆ ಬೇಕು.ದೊಡ್ಡ ನೀರಾವರಿ ಸಾಕು: ಸಣ್ಣ ನೀರಾವರಿ ಬೇಕು. ಹೀಗೆ ನೂರಾರು ರೈತಪರವಾದ ಘೋಷಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ರೈತರಲ್ಲಿ ಚೈತನ್ಯ ತುಂಬಿ,ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಮೂಡಿಸಿ,ಸ್ವಾಭಿಮಾನದಿಂದ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಕಲಿಸಿದ ಪ್ರೊ.ಎಂ.ಡಿ.ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿ ಮತ್ತು ಸಂಗಾತಿಗಳು ಹೋರಾಟದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಚೆದುರಿಹೋದದ್ದು ಕನ್ನಡನಾಡಿನ ರೈತರ ದರ್ೌಭಾಗ್ಯ. 

ಈಗಲಾದರೂ ಪ್ರೊ.ಎಂಡಿಎನ್ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ರೂಪಗೊಂಡು ರೈತನಾಯಕರಾದವರು ಹೊಸ ಆಲೋಚನೆಗಳೊಂದಿಗೆ, ರೈತಚಳವಳಿಯನ್ನು ರಚನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಮರಳಿಕಟ್ಟುವ,ತಿದ್ದುವ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಮುಂದಾಗಬೇಕು.

"ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿ ಅವರ ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ರೈತಸಂಘ ಕಟ್ಟಿದ ಎನ್.ಡಿ.ಸುಂದರೇಶನ್,ಎಚ್.ಎಸ್.ರುದ್ರಪ್ಪ,ಬಾಬಾಗೌಡ ಪಾಟೀಲ,ಬಸವರಾಜ ತಂಬಾಕೆ,ಶೇಷರೆಡ್ಡಿ,ಕೆ.ಎಸ್.ಪುಟ್ಟಣ್ಣಯ್ಯ,ಕೋಡಿಹಳ್ಳಿ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್,ಬಸವರಾಜಪ್ಪ,ಕಡಿದಾಳು ಶಾಮಣ್ಣ,ಕೆ.ಟಿ.ಗಂಗಾಧರ್ ಮುಂತಾದ ನೂರಾರು ನಾಯಕರ,ಲಕ್ಷಾಂತರ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಶ್ರಮ ವ್ಯರ್ಥವಾಗಲು ಈ ನಾಡು ಬಿಡಬಾರದು.ಇವತ್ತಿಗೂ ಪ್ರಜ್ಞಾವಂತರನ್ನು,ನಾಯಕತ್ವ ವಹಿಸಬಲ್ಲ ಸೂಕ್ಷ್ಮಜ್ಞರಾದ ತರುಣರನ್ನು ಅಧಿಕಾರ ರಾಜಕಾರಣಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾದ ನಿಮರ್ಾಣಾತ್ಮಕ ರಾಜಕರಣದ ಕಡೆ ಸೆಳೆಯುವ ಶಕ್ತಿ ರೈತ ಚಳವಳಿಗೆ ಇದೆ. ನಾಯಕತ್ವದ ಕಾತರವುಳ್ಳ ಯುವಕರನ್ನು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಭ್ರಷ್ಟ ರಾಜಕಾರಣ ಹಾಗೂ ಕ್ರೂರವಾದ ಕೋಮುವಾದಿ ರಾಜಕಾರಣ ಸುಲಭವಾಗಿ ಸೆಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲದು.ಅಂಥ ಯುವಕರನ್ನು ರೈತರ ಹಕ್ಕುಗಳ ಹೋರಾಟದ ಪರ್ಯಾಯ ರಾಜಕಾರಣಕ್ಕೆಳೆದ ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿಯವರ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಕನ್ನಡ ನಾಡು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಾರದು.ಆ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿಯವರ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಬರಹಗಳು,ಭಾಷಣಗಳ ಕೈಪಿಡಿಗಳನ್ನು,ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ,ಅದರಲ್ಲೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಗ್ರಾಮಗಳ ವಿದ್ಯಾಥರ್ಿಗಳಿಗೆ,ರೈತರ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತಲುಪಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ" ಎನ್ನುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಚಿಂತಕ,ಬರಹಗಾರ ನಟರಾಜ್ ಹುಳಿಯಾರ್ " ಹಸಿರು ಸೇನಾನಿ- ಪ್ರೊ.ಎಂ.ಡಿ.ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿ : ಹೋರಾಟ ಮತ್ತು ಚಿಂತನೆ" ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. 

ಪಲ್ಲವ ಪ್ರಕಾಶನ ಪ್ರಕಟಿಸಿರುವ `ಹಸಿರು ಸೇನಾನಿ' ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಮತ್ತು ಹೋರಾಟ ಕುರಿತು ಅವರ ಒಡನಾಡಿಗಳು,ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿದ್ದವರು, ಅವರ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದ ಸಾಹಿತಿಗಳು ಎಪ್ಪತ್ತರ ದಶಕದ ಚಳವಳಿ,ಹೋರಾಟದ ಬದುಕನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಂದರ್ಶನಗಳು, ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಸಭೆಯ ಭಾಷಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಈ ಪುಸ್ತಕ ರೈತಪರ ಚಿಂತಕರಿಗೆ,ಹೋರಾಟಗಾರರಿಗೆ ಕೈದೀವಿಗೆಯಂತಿದೆ.

ಪ್ರೊ.ಎಂಡಿಎನ್ ಅವರ ಬಾಲ್ಯ,ಶಿಕ್ಷಣ,ಹೋರಾಟದ ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ರೈತರು ಎದುರಿಸಬೇಕಾದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟುಗಳು ಹಾಗೂ ಪರಿಹಾರದ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹೇಳುವ ಹಸಿರು ಸೇನಾನಿಯ ಪ್ರತಿಪುಟದಲ್ಲಿ ರುವ ಚಿಂತನೆಗಳು, ಖಚಿತ ನಿಲುವುಗಳು ಸಿನಿಕ ಸಮಾಜದ ಬಗ್ಗೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಕಳೆದುಕೊಂಡವರಲ್ಲಿ ನವಚೈತನ್ಯ ಮೂಡಿಸುತ್ತವೆ.

ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿ ಗ್ರಾಮೀಣ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಆತ್ಮಸ್ಥೈರ್ಯ,ಎದೆಗಾರಿಕೆ ತುಂಬಿದರು.ರಾಜಕಾರಣಿಗಳನ್ನು,ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಕಂಡರೆ ವಿಚಿತ್ರ ತಳಮಳದಿಂದ ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದ ರೈತರಿಗೆ ಸ್ವಾಭಿಮಾನದ ಪಾಠ ಹೇಳಿಕೊಟ್ಟರು.ದೇಶಕ್ಕೆ ಅನ್ನ ಹಾಕುವ ಧಣಿಗಳು ತಾವೆಂದು ಎದೆ ಸೆಟಿಸಿ ನಿಲ್ಲಬೇಕೆಂದು ಅವರಿಗೆ ಮನದಟ್ಟಾಗುವಂತೆ ಬೋಧಿಸಿದರು.

ಕಾಪರ್ೊರೇಟ್ ಕಂಪನಿಗಳ ತಾಳಕ್ಕೆ ಕುಣಿಯುವ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿಯ ಸುಳ್ಳು ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಬಯಲು ಮಾಡುವ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಅವರ ಖಚಿತವಾದ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಇಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ. 50-60 ರದಶಕದಲ್ಲಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಆಹಾರದ ಕೊರತೆ ಉಂಟಾದಾಗ ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿ ದೇಶಕ್ಕೆ ವರವಾಗಿ ಬಂತಲ್ಲವೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಪ್ರೋಫೆಸರ್ ನೀಡುವ ಉತ್ತರವನ್ನು ಯಾವ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಯೂ ನೀಡಲಾರ.

"1965 ರಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದಾಗ ಈ ದೇಶದಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸಾಯ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಭೂಮಿ ಶೇಕಡ 10 ಭಾಗಕ್ಕೆ ಕೂಡ ನೀರಾವರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇರಲಿಲ್ಲ.ಮಳೆ ನೀರಿನಿಂದ ಬೆಳೆತೆಗೆದ ಶೇ.90 ರಷ್ಟು ರೈತರೇ ಆಹಾರ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಸಾಧಿಸಲು ನೆರವಾದವರು.ಅದು ಇವತ್ತಿಗೂ ಸತ್ಯ.ಆದರೆ ನದಿ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಇವನ್ನು ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿ ಪ್ರದೇಶಗಳೆಂದು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿ ಮತ್ತು ದೇಸಿ ಬೀಜಗಳ ಬಳಕೆಮಾಡುತ್ತಾ ಪರ್ಯಾಯ ಹುಡುಕಬೇಕೆ ಹೊರತು ಏಕರೂಪಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಪುನಾರವತರ್ಿಸುವ ಹಾಗೂ ರಾಸಾಯನಿಕ ತೀವ್ರವಾಗಿರುವ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನಲ್ಲ" ಎಂಬ ಅವರ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಎಂದೆಂದಿಗೂ ರೈತರು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.

60-70 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಸಮಾಜವಾದಿಗಳ ಪುಟ್ಟ ಗುಂಪಿನ ಮಹಾಗುರುವಾಗಿದ್ದ ಪ್ರೊ.ಎಂಡಿಎನ್ ಕಾನೂನು,ಸಮಾಜ,ಸಂಸ್ಕೃತಿ,ಸಾಹಿತ್ಯ,ಕೃಷಿ,ಆಥರ್ಿಕತೆ ಚಳುವಳಿ ಈ ಎಲ್ಲದ್ದರ ಬಗ್ಗೆ ಖಚಿತ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಎಂಡಿಎನ್ ಅವರ ಜೊತೆಗೆ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ,ಲಂಕೇಶ್,ಅನಂತಮೂತರ್ಿ ಅವರಂತಹ ಲೇಖಕರಿದ್ದರು.ಅಗ್ರಹಾರ ಕೃಷ್ಣಮೂತರ್ಿ,ಡಿ.ಆರ್.ನಾಗರಾಜ್,ಶೂದ್ರ ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ರವಿವರ್ಮ ಕುಮಾರ್ ಅವರಂತಹ ಮುಂದಿನ ತಲೆಮಾರಿನ ಚಿಂತಕರಿದ್ದರು. ಕೆ.ರಾಮದಾಸ್,ಪ.ಮಲ್ಲೇಶ್,ಬಿ.ಎಂ.ನಾಗರಾಜ್ ಅವರಂತಹ ಕ್ರೀಯಾಶೀಲ ಹೋರಾಟಗಾರರಿದ್ದರು. ತಮ್ಮ ಚಿಂತನೆ,ಮಾತುಕತೆ,ಬೋಧನೆ,ಚಳವಳಿಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಆ ಕಾಲದ ಕೆಲವು ಶ್ರೇಷ್ಠ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದರು.

1965 ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಬೆಳೆಯ ಲೆವಿ ಧಾನ್ಯ ಕೊಡಲು ನಿರಾಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿ ಆರಂಭವಾದ ಹೋರಾಟ ಮುಂದೆ ವ್ಯಾಪಕ ಸ್ವರೂಪ ಪಡೆದುಕೊಂಡದ್ದು ಈಗ ಇತಿಹಾಸ. "ದಿನನಿತ್ಯದ ಶೋಷಣೆ,ಅನ್ಯಾಯಗಳ ಹಿಂದಿರುವ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಕೈವಾಡವನ್ನು ಅವರು ರೈತರಿಗೆ ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.ತಮ್ಮ ಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಲುಪಿಸುವ ತವಕ,ಚಿಂತನೆಯ ಸ್ಪಷ್ಟತೆಯಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ ಮಾತು,ತಮ್ಮ ಆಲೋಚನೆ ಬಗ್ಗೆ ಅನಗತ್ಯ ಅನುಮಾನವಿಲ್ಲದ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ,ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಸಂಘಟನೆಯೊಳಗೆ ಹಬ್ಬಿಸಿ ಕ್ರೀಯೆಯಾಗಿಸುವ ಬದ್ಧತೆ ಹಾಗೂ ವ್ಯವಧಾನ,ಸಮಾಜದ ಬಗೆಗಿನ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಎಲ್ಲವೂ ಸೇರಿ ಪ್ರೊ.ಎಂಡಿಎನ್ ಮಾರ್ಗ ರೂಪಗೊಂಡಿದೆ" ಎಂಬ ಹಸಿರು ಸೇನಾನಿ ಸಂಪಾದಕ ನಟರಾಜ್ ಹುಳಿಯಾರ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕೆಲವೇ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತವೆ.

ಬಿಟಿ ಹತ್ತಿಯ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಮಾಡಿದ ಹೋರಾಟ,ನೀಲಗಿರಿ ಬೆಳೆಯುವುದರಿಂದ ಆಗುವ ಅಪಾಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೀಡಿದ್ದ ಎಚ್ಚರಿಕೆ,ಜಾಗತೀಕರಣದ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮ,ಬೀಜಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಹರಣ,ನಗರ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮ ಭಾರತದ ಬಗ್ಗೆ ಸರಕಾರಗಳ ತಾರತಮ್ಯ ಇವೆಲ್ಲಾ ದಾರ್ಶನಿಕನೊಬ್ಬ ಮಾತ್ರ ತನ್ನ ಮುಂದಿನ ಜನಾಂಗವನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸಬಲ್ಲ ಮುಂಗಾಣ್ಕೆಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ.

ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಎಂಡಿಎನ್ 1936 ಫೆಬ್ರವರಿ 13 ರಂದು ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದರು.ತಂದೆ ಮಹಂತದೇವರು ಆಗಿನ ವಿಧಾನಸಭೆ ಮತ್ತು ಪರಿಷತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು.ತಾಯಿ ರಾಜಮ್ಮಣ್ಣಿ. ಮೈಸೂರಿನ ಹಾಡರ್್ವೀಕ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ವಿಧ್ಯಾಭ್ಯಾಸ.ಯುವರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ ಮೀಡಿಯಟ್.1954 ರಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರು ವಿವಿಯಿಂದ ಬಿಎಸ್ಸಿ ಪದವಿ.1956 ರಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಪದವಿ.1961 ರಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ವಿವಿಯಿಂದ ಪ್ರಥಮ ದಜರ್ೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್.ಎಲ್.ಎಂ ಪದವಿ.

1961-62 ರಲ್ಲಿ ನೆದರ್ ಲ್ಯಾಂಡಿನ `ಹೇಗ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಲಾ' ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಫೋಡರ್್ ಫೌಂಡೇಷನ್ ಸ್ಕಾಲರ್ಶಿಫ್ ಪಡೆದು ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಸ್ಟರ್ ಸಂಶೋಧನೆ ಮುಗಿಸಿದರು.ಪಿಎಚ್ಡಿ ಮುಗಿಯುವ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರೊಂದಿಗೆ ಉಂಟಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳಿಂದಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಕೈಬಿಟ್ಟು 1965 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ವಾಪಸ್ ಬಂದರು.

ಭಾರತಕ್ಕೆ ವಾಪಸ್ ಆಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ತಮ್ಮ ತಾತ ಪಟೇಲ್ ನಂಜಪ್ಪನವರು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಎಂಡಿಎನ್ ವ್ಯವಸಾಯ ಮಾಡಲು ಶುರು ಮಾಡಿದರು.ಅಷ್ಟೊತ್ತಿಗಾಗಲೇ ಗೆಳೆಯ ಕೆ.ಪಿ.ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ ಹಾಗೂ ಅವರ ಹತ್ತಿರದ ಸಂಬಂಧಿ ಎನ್.ಡಿ.ಸುಂದರೇಶ್ ವ್ಯವಸಾಯ ಶುರುಮಾಡಿದ್ದರು.

ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಲೆವಿ ಪದ್ಧತಿ ವಿರುದ್ಧ ಎಂಡಿಎನ್ ಹೋರಾಟ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ `ಏಕ ವ್ಯಕ್ತಿ ರೈತ ಚಳುವಳಿ' ಶುರುವಾಯಿತು.ಲೆವಿ ಸಮಸ್ಯೆ ವಿರುದ್ಧ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ತೇಜಸ್ವಿ,ಶಿವಮೊಗ್ಗದಲ್ಲಿ ಸುಂದರೇಶ್ ದನಿ ಎತ್ತಿದರು. ಹೀಗೆ ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನ ರೈತ ಚಳುವಳಿ ಮೂರು ಮನುಷ್ಯರ ರೈತ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿ ಮಾಪರ್ಾಡಾಯಿತು.ಇದು ರೈತ ಚಳುವಳಿಯ ಆರಂಭ.

1965 ರಿಂದ 1978 ರವರೆಗೆ ಕಾನೂನು ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು.ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿಯವರು ಭಾಗವಹಿಸಲಿದ್ದ ಸಭೆಯ ಕರಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಅವರ ಶಿಷ್ಯರಾದ ಲಕ್ಷ್ಮಿಪತಿ ಬಾಬು ಮತ್ತು ರಾ.ನ.ವೆಂಕಟಸ್ವಾಮಿ `ಪ್ರೊ.ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿ' ಎಂದು ಮುದ್ರಿಸಿದರು. ಅಂದಿನಿಂದ `ಪ್ರೊಫೆಸರ್' ಎನ್ನುವುದು ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿ ಅವರ ಹೆಸರಿನ ಭಾಗವೇ ಆಗಿಬಿಟ್ಟಿತು.

ಸಮಾಜವಾದಿ ಯುವಜನಾ ಸಭಾ,ಕನರ್ಾಟಕ ವಿಚಾರವಾದಿ ಒಕ್ಕೂಟ,ನವ ನಿಮರ್ಾಣ ಕ್ರಾಂತಿ ಚಳುವಳಿ,ಪೆರಿಯಾರ್ ಒಡಗೂಡಿ ಜಾತಿವಿನಾಶ ಚಳುವಳಿ, ಡಾ.ಕವೋರ್ ಜೊತೆಸೇರಿ ಮೂಢನಂಬಿಕೆ ವಿರುದ್ಧ, 1987 ರಲ್ಲಿ ನೆಡದಿರಿ ನೀಲಗಿರಿ ಆಂದೋಲನ ಹಾಗೂ ಅಸಮಾನತೆ, ಅನ್ಯಾಯದ ವಿರುದ್ಧ ದಲಿತರು,ಶೋಷಿತರ ಪರ ಜೀವಿತಾವಧಿಯ ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ಹೋರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಬಂದವರು ರೈತ ನಾಯಕ ಪ್ರೊ. ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿ.

1989 ರಲ್ಲಿ ರೈತಸಂಘದಿಂದ ಧಾರವಾಡ ಗ್ರಾಮೀಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ನಡೆದ ಉಪಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಆರಿಸಿಬಂದು ವಿಧಾನ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಮೌಲಿಕವಾಗಿವೆ. ಮೂಢಾತ್ಮವಾಗಿದ್ದ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಮಾತು ಕೊಟ್ಟ ಧೀಮಂತ. ಅಧಿಕಾರಿ,ರಾಜಕಾರಣಿಯ ಎದುರು ಬೆನ್ನುಬಾಗಿಸಿ ನಿಲ್ಲುತಿದ್ದ ರೈತನಿಗೆ ನೆಟ್ಟಗೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿ ಆತ್ಮ ವಿಶ್ವಾಸ ತುಂಬಿದ ದಾರ್ಶನಿಕ.ಜನತಾ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮಹಾಗುರು ಪ್ರೊ.ಎಂ.ಡಿ.ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿ ಭೌತಿಕವಾಗಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಅವರ ಚಿಂತನೆ, ಆಲೋಚನೆಗಳಿಗೆ ಎಂದಿಗೂ ಸಾವಿಲ್ಲ. ಇಂದಿಗೂ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ನೀಡಿದ ಹಸಿರು ಟವಾಲಿನ ಧೀಕ್ಷೆಯೇ ರೈತರನ್ನು ಕಾಯುತ್ತಿರುವ ಶಕ್ತಿ. ನಾಡಿನ ರೈತರು "ಹಸಿರು ಸೇನಾನಿ"ಯನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಹೋರಾಟ, ಚಳವಳಿಯ ಹಾದಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಪ್ರೊ.ಎಂಡಿಎನ್ ಅವರ ಸ್ಮರಣೆ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಕೊನೆಯ ಮಾತು: ಹಸಿರು ಸೇನಾನಿ ಪುಸ್ತಕದ ಲೇಖನವೊಂದರಲ್ಲಿ ಟಿ.ಎನ್.ಸೀತಾರಾಮ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ " ಡಿ.ಆರ್.ನಾಗರಾಜ್,ಲಂಕೇಶ್,ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿ ಹೋಗಿಬಿಟ್ಟ ಮೇಲೆ ಒಂದು ರೆಫರೆನ್ಸ್ ಪಾಯಿಂಟೇ ಇಲ್ಲ.ಯಾರು ಈ ಮೂರು ಜನರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ತುಂಬುವವರು?.ಅದರಲ್ಲೂ ನಾವು ಮಡುತ್ತಿರುವುದು ಸರೀನಾ ತಪ್ಪಾ ಅಂತ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದರೆ ನಂಜುಂಡಸ್ವಾಮಿಯಂತವರು ನಮಗೆ ಹೇಳಿದರೇನೆ ಅದು ಸರಿ ಅಥವಾ ತಪ್ಪು ಅನಿಸೋದು. ಅತಂಹ ರೆಫರೆನ್ಸ್ ಪಾಯಿಂಟು ಇವತ್ತು ನಮಗೆ ಯಾರೂ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿಲ್ಲಾ."

ಇಂತಹ ವಿಷಮ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ `ಹಸಿರು ಸೇನಾನಿ'ಯಂತಹ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಮಾತ್ರ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿರುವ ಹೋರಾಟ,ಚಳವಳಿ ಮತ್ತು ಜಡವಾಗಿರುವ ನಮ್ಮ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಬಡಿದೆಬ್ಬಿಸಬಲ್ಲವು 

ಜೇನುಕುರುಬ ಸೋಮಣ್ಣನ ಅಲೆಮಾರಿ ಕೃಷಿ ಅನುಭವ ಕಥನ 

# ಆದಿವಾಸಿ ಹೋರಾಟಗಾರನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕಥಾನಕ # ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳದ ಕಾಡಿನ ಜನ 

ಭೂ ಒಡೆತನ ಇದ್ದರೂ ಬೇಸಾಯದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಬೆಳಸಿಕೊಳ್ಳದೆ ಬೀದಿಪಾಲಾದವರು ಅನೇಕ ಮಂದಿ. ಹತ್ತಾರು ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಇದ್ದರೂ ಅನ್ನದಾತರ ಮಕ್ಕಳು ಬೇಸಾಯ ಮಾಡಲಾಗದೆ ನಗರದಲ್ಲಿ ಕೂಲಿಗಳಾಗಿ ದುಡಿಯುತ್ತಾ ಬದುಕು ಸಾಗಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ತುಂಡು ಭೂಮಿಗಾಗಿ ಹಂಬಲಿಸಿ ಅದನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗದೆ ಜೀವ ಬಿಟ್ಟ ಚೋಮನಂತಹವರೂ ಇದ್ದ ಸಮಾಜ ನಮ್ಮದು. ಆಧುನಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಹೊಸ ಅರಿವು ಆಲೋಚನೆ ಮೂಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ನಾಂದಿಯಾಡಿದೆ. ಪಿತ್ರಾಜರ್ಿತವಾಗಿ ತುಂಡು ಭೂಮಿಯೂ ಇಲ್ಲದವರೂ ಇಂದು ಭೂ ಒಡೆಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅದಕ್ಕಿಂತಲ್ಲೂ ಭಿನ್ನವಾದ ಕಥಾನಕವೊಂದರ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮಗೆ ಹೇಳಬೇಕು.

ಹೋರಾಟದ ಮೂಲಕ ಸಮುದಾಯದ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿ ತಾನೂ ತುಂಡುಭೂಮಿಗೆ ಒಡೆಯನಾಗಿ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಮಾದರಿಯಾದ ಆದಿವಾಸಿ ಹೋರಾಟಗಾರ, ಜೇನುಕುರುಬರ ಹಿತಚಿಂತಕ, `ಜನ ಮೆಚ್ಚಿದ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತ' ಜೇನುಕುರುಬರ ಸೋಮಣ್ಣ ತನಗೆ ದಕ್ಕಿದ 31 ಗುಂಟೆ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳುಮರಿ, ಸಹೋದರರು,ಸಹೋದರಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಅವಿಭಕ್ತ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ದ್ದುಕೊಂಡು ಐದು ಸಂಸಾರ ಸಾಕಿ ಸೈ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಸೋಜಿಗದ ಸಂಗತಿ.

ಕೋಟೆ ತಾಲೂಕಿನ ಕಬಿನಿ ಹಿನ್ನಿರಿನಲ್ಲಿ ಬರುವ ಮೊತ್ತ ಎಂಬ ಹಾಡಿಯೊಂದರ ಸಮೀಪ ಈಗಲೂ ಸೋಮಣ್ಣ 31 ಗುಂಟೆ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಬೇಸಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾ,ಜೇನುಕುರುಬರ,ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಕಷ್ಟಸುಖಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗುತ್ತಾ,ಕಾಡಿನ ಜನರ ಸಂಘಟನೆಗೆ ಬಲ ತುಂಬುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಅದು ಎಪ್ಪತರ ದಶಕ. ಎಚ್.ಡಿ.ಕೋಟೆ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಕಬಿನಿ,ತಾರಕ,ನುಗು ಜಲಾಶಯಗಳು ತಲೆಎತ್ತಲೂ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದವು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಎಕರೆ ಕಾಡಿನ ಭೂಮಿ ಮುಳುಗಡೆ ಯಾಯಿತು.ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದ ಆದಿವಾಸಿಗಳು,ಜೇನುಕುರುಬರನ್ನು ಒಕ್ಕಲೆಬ್ಬಿಸಲಾಯಿತು. ದೇವರಾಜ ಅರಸು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದ ಕಾಲ ಆದು. ಭೂ ಸುಧಾರಣೆ ಕಾಯಿದೆ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿತ್ತು.ಆದರೆ ಬಲಾಢ್ಯರ ಸ್ವಾರ್ಥದಿಂದ ಭೂ ಸುಧಾರಣೆ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನೇ ದಿಕ್ಕುತಪ್ಪಿಸುವ ಹುನ್ನಾರಗಳು ಆಗ ನಡೆದವು. ಅದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರಿನ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದ ವಿ.ಪಿ.ಬಳಿಗಾರ್ ಅವರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯಿಂದ ಕಾಡಿನಿಂದ ಹೊರ ದೂಡಲ್ಪಟ್ಟ ಆದಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ,ಜೇನುಕುರುಬರಿಗೆ ಅಲ್ಪಸ್ವಲ್ಪ ಭೂಮಿ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಆರು ಸಾವಿರ ಎಕರೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಆದಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಹಂಚಲಾಯಿತು. ಇಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹೆಜ್ಜೆಗುರುತಿನ ಹಿಂದೆ ಜೇನುಕುರುಬ ಸೋಮಣ್ಣನವರ ಶ್ರಮ ಮತ್ತು ಹೋರಾಟ ಇದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಆದಿವಾಸಿಗಳು ಇಂದಿಗೂ ನೆನಪುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಕುತೂಹಲಮೂಡಿ, ಕಾಡಿನ ಜನ ಕಾಳು ಮೆಣಸು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಿ ಅಂತಹ ಕೃಷಿಕರನ್ನು ಕಾಣಲು ಹೋಗಿದ್ದ ನಮಗೆ ಕೈದೀವಿಗೆಯಂತೆ ಸಿಕ್ಕವರು ಇದೆ ಸೋಮಣ್ಣ. ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಒಡನಾಡಿಯಾಗಿರುವ ಸ್ವಾಭಿಮಾನಿ ಸೋಮಣ್ಣನ ಬಗ್ಗೆಯೂ ನಾವು ವಿಚಾರಿಸುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಇನ್ನೊಂದು ಹೋರಾಟದ ಬದುಕು ಅನಾವರಣಗೊಂಡಿತು.

ಜೇನುಕುರುಬರ ಕುನ್ನಯ್ಯ ಮತ್ತು ಬಸಮ್ಮ ದಂಪತಿಯ ಮಗನಾದ ಸೋಮಣ್ಣ ಓದಿದ್ದು ಕೇವಲ ನಾಲ್ಕನೇ ತರಗತಿ ಮಾತ್ರ. ಸಂಸಾರದ ತಾಪತ್ರಯದಿಂದಾಗಿ ಮನೆಯವರು ಮಾಡಿದ ಸಾಲ ತೀರಿಸಲೆಂದೇ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲೇ ಜೀತಗಾರನಾದ ಸೋಮಣ್ಣ ದುಡಿದು ಸಾಲತೀರಿಸಿ ತುಂಡು ಭೂಮಿಗೆ ಒಡೆಯನಾಗಿ ಹೋರಾಟಗಾರನಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡದ್ದು ಒಂದು ಪವಾಡದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ.

ಆದಿವಾಸಿಗಳ ನೋವಿಗೆ ದನಿಯಾಗಿ,ಮೇಧಾ ಪಾಟ್ಕರ್ ಅವರ ನರ್ಮದಾ ಬಚವೋ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿ,ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟ ಉಳಿಸಿ ಪಾದಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡು,ಗೋವಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮೀನುಗಾರರ ಪರ ಹೋರಾಟದಲ್ಲೂ ಭಾಗವಹಿಸಿರುವ ಸೋಮಣ್ಣ ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣದಲ್ಲಿ ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಹಾಡುಪಾಡನ್ನು ಹೇಳಿ ಹೋರಾಟ ಮತ್ತು ಹಕ್ಕಿನ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇಂತಹ ವಿಶಿಷ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಸೋಮಣ್ಣ ಅವರನ್ನು ಬಾಲ್ಯ, ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಆದಿವಾಸಿ ಹೋರಾಟದ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದರೆ ತಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯವನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡು ಭಾವುಕರಾಗುತ್ತಾರೆ.

70ರ ದಶಕದ ಪಾಡು : "ಕೊಟ್ಟವರಿಗೆ ಯಾವತ್ತೂ ಮೋಸ ಮಾಡಬಾರದು.ಧರ್ಮದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಬೇಕು.ದುಡಿದು ತಿನ್ನಬೇಕು. ಇದು ನಮ್ಮ ತಾಯಿಯಿಂದ ನಮಗೆ ಬಂದ ಆಸ್ತಿ ಮತ್ತು ಬಳುವಳಿ. ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಗೌಡರ ಮನೆಗೆ ಜೀತಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಾಗ ನನಗೆ ಒಂಭತ್ತು ವರ್ಷ. ವಾಷರ್ಿಕ ಮೂರು ಹೊತ್ತು ಊಟ ಜೊತೆಗೆ ಹದಿನಾರುವರೆ ರೂಪಾಯಿ ಕೂಲಿ.ಆಗ ಜನರಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆ,ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ ಇತ್ತು.ಗೌಡರು ಹಣ ಕೊಡಬೇಕಾದರೆ ಮರದ ಬಳಿ ನಿಂತು. ನಿನಗೆ ನಾನು ಕೊಡುತ್ತಿರುವ ಹಣಕ್ಕೆ ಈ ಮರವೇ ಸಾಕ್ಷಿ. ಕೊಟ್ಟ ಹಣಕ್ಕೆ ನಿಯತ್ತಿನಿಂದ ದುಡಿದು ಸಾಲ ತೀರಿಸಿ ಎಂದು ಹಣ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು. ನಾವು ನಿಯತ್ತಿನಿಂದ ದುಡಿದು ಸಾಲ ತೀರಿಸುತ್ತಿದ್ದೆವು" ಎಂದು ತಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯದ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ಎಳೆಎಳೆಯಾಗಿ ಬಿಚ್ಚಿಟ್ಟರು ಸೋಮಣ್ಣ.

ಗೌಡರ ಸಾಲ ತೀರಿದ ಮೇಲೆ ತಾಯಿ ಬಸಮ್ಮ ಮಗನಿಗೆ ಹಾಡಿಯ ಸಂಪರ್ಕ ಕಡಿದು ಹೋಗುತ್ತದೆ ಅಂತ ಸೋಮಣ್ಣನನ್ನು ಮತ್ತೆ ಹಾಡಿಗೆ ಕಡೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ.ಅಲ್ಲಿ ಕುಮರಿ ಬೇಸಾಯ ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಕಾಡಿನ ಸೊಪ್ಪು,ಗೆಣಸು,ಜೇನು ತಿಂದುಕೊಂಡು ಹಸಿವು ನೀಗಿಸಿಕೊಂಡು ಕಾಡುಪ್ರಾಣಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಬದುಕಿದ ದಿನಗಳನ್ನು ಸುವರ್ಣಯುಗ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಮೂಲತಃ ಹುಣಸೂರು ತಾಲೂಕಿನ ಕಚ್ಚೇನಹಳ್ಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಸೋಮಣ್ಣನ ಪೂವರ್ಿಕರು ಅಣ್ಣೂರು ಹೊಸಹಳ್ಳಿ ಹಾಡಿಗೆ ಬಂದು ಗೌಡರ ದನ ಮೇಯಿಸುತ್ತಾ,ಕಾಡು ಕಡಿದು ಎಂಟು ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಮಾಡಿ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.

"ಕಟ್ಟಮನ್ನಹಳ್ಳಿ,ಆಲತ್ತೂರು ಹುಂಡಿ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಕಾಲರ ಪ್ಲೇಗು ಬಂದು ಜನರೆಲ್ಲಾ ಸಾವನ್ನಪ್ಪುತ್ತಿದ್ದಾಗ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಕುನ್ನಯ್ಯನ ಮೇಲೆ ಬಲಿಮಾರಿ ದೇವತೆ ಬಂದು ಊರಿನ ಜನರನ್ನು ಉಳಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಆಗ ದೇವರ ಕೊಡಗೆ ಅಂತ ಐದು ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. ಅದರಲ್ಲೂ ದುಡಿದು ಜೀವನ ಸಾಗಿತು.ಆಗ ನಮಗೆ ಹಣ ಬೇಕಿರಲಿಲ್ಲ.ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ಆಹಾರ ಕಾಡಿನಿಂದ ಸಿಗುತ್ತಿತ್ತು.ಮುತ್ತಿಗೆ ಎಲೆಯನ್ನು ಸುತ್ತಿ ಅದರಲ್ಲಿ ಕಾಡಿನ ಸೊಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಕೊಯ್ದು,ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ಚಿವುಟಿ ಬುತ್ತಿಕಟ್ಟಿ ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಬೇಯಿಸಿ ತಿಂದರೆ ಅದೆ ನಮ್ಮ ಆಹಾರವಾಗುತ್ತಿತ್ತು" ಎಂದು ಬೇಸಾಯದ ತಮ್ಮ ಅಲೆಮಾರಿ ಜೀವನದ ಸೊಬಗನ್ನು ಸೋಮಣ್ಣ ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.ಇಂತಹ ಸಾವಿರಾರು ಕಾಡಿನ ನೆನಪುಗಳು ಅವರಿಗಿವೆ.

ಇಂತಹ ಅಲೆಮಾರಿ ಬದುಕಿನ ಸೋಮಣ್ಣ ಅವರಿಗೆ ಒಂದು ಕಡೆ ನೆಲೆನಿಂತು ತಾನೂ ಕೃಷಿಕನಾಗಬೇಕೆಂಬ ಹಂಬಲ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ತನ್ನ ಜನಾಂಗವಾದ ಜೇನುಕುರುಬರ ಜೊತೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಬೂದನೂರು ಬಳಿ ಎಂಟು ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಾಡುಕಡಿದು ಕೃಷಿಭೂಮಿಮಾಡಿ ರಾಗಿ,ಕಡಲೆ,ಜೋಳ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅದೇ ಮುಂದೆ ಬುದನೂರು ಹಾಡಿಯಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆ ಹಾಡಿ ರೂಪುಗೊಂಡದ್ದರ ಹಿಂದೆ ತನ್ನ ಶ್ರಮ ಇದೆ ಎಂದು ಸೋಮಣ್ಣ ನೆನಪುಮಾಡಿಕೊಂಡರು.

ಹೀಗೆ ಒಂದು ಕಡೆಯಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಕಡೆಗೆ ಕಾಡು ಕಡಿದು ಕೃಷಿಮಾಡುತ್ತಲೇ ಅಲೆಮಾರಿಗಳಾಗಿದ್ದ ಜೇನುಕುರುಬರು ಮತ್ತು ಆದಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಕನರ್ಾಟಕ ಭೂ ಸುಧಾರಣೆ ಕಾಯಿದೆ ಜಾರಿಯಾಗಿ ಸಾಗುವಳಿ ಚೀಟಿ ಕೊಟ್ಟ ನಂತರ ಒಂದು ಕಡೆನಿಂತು ಬೇಸಾಯ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. 70 ದಶಕದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರೀಯವಾಗಿದ್ದ ದಲಿತ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಕೋಟೆತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಹತ್ತು ಹಲವು ಹೋರಾಟಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ಸಫಲವಾಗಿದ್ದವು. ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ದಲಿತ ಸಂಘಟನೆಗಳ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬಂದ ಸೋಮಣ್ಣ ಆದಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಬಲ ತಂದುಕೊಂಡರು. ತಮ್ಮ ಮೂವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಸುದೀರ್ಘ ಆಯಸ್ಸನ್ನು ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಹಕ್ಕಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಡಲು,ಕಷ್ಟಗಳಿಗೆ ನೆರವಾಗಲು ಸವೆಸಿರುವ ಸೋಮಣ್ಣನಿಗೆ ಈಗಲೂ ಬೇಸಾಯವೆಂದರೆ ಪ್ರಾಣ. ಮೊತ್ತದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮಾವ ತನ್ನ ಪಾಲಿಗೆ ಬಂದ 31 ಗುಂಟೆ ಜಮೀನನ್ನು ಅಳಿಯನಿಗೆ ಕೊಡಿ ಎಂದು ಕೊಡಿಸಿದ್ದರ ಫಲವಾಗಿ ಸೋಮಣ್ಣ ಇಂದು ತುಂಡುಭೂಮಿಯ ಒಡೆಯನಾಗಿ ಅಲ್ಲಿ ತರಕಾರಿ,ರಾಗಿ,ಜೋಳ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಹೋರಾಟದ ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ಕೃಷಿಯನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತಾ ಸ್ವಾಭಿಮಾನದಿಂದ ಜೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

2016 ರಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಜೇನುಕುರುಬ ಸೋಮಣ್ಣ ಅವರಿಗೆ ಸರಕಾರ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿ ನಂತರ ಹಿಂಪಡೆದು ಅಪಮಾನ ಮಾಡಿತ್ತು.ಆಗ ಸಂಘಟನೆಗಳೆ ಮುಂದೆನಿಂತು ಹಾಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭಮಾಡಿ ಸೋಮಣ್ಣ ಅವರಿಗೆ `ಜನ ಮೆಚ್ಚಿದ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ' ನೀಡಿ ಗೌರವಿದ್ದವು. ಸಾಹಿತಿ ದೇವನೂರ ಮಹಾದೇವ ಅವರೇ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪ್ರಧಾನಮಾಡಿದ್ದರು.

ಬಡತನ,ಜೀತ, ದಾರಿದ್ರ್ಯದ ನಡುವೆಯೂ ತನ್ನ ಜನಾಂಗದ ಹಕ್ಕಿಗಾಗಿ ಮೂರು ದಶಕಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚುಕಾಲ ಸುದೀರ್ಘವಾದ ಹೋರಾಟ ಮಾಡಿ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಕೈ ಬಿಡದೆ ಸ್ವಾಭಿಮಾನಿಯಾಗಿ ಬದುಕುತ್ತಿರುವ ಸೋಮಣ್ಣ ಅವರಿಗೆ ರಾಜಕೀಯ ಸ್ಥಾನಮಾನಗಳು ಸಿಗಬೇಕಿತ್ತು. ರಾಜಕೀಯ ಅಧಿಕಾರ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದರೆ ಆದಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲ ಬಂದಂತಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಹೋರಾಟಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವ ಲೇಖಕ ಕ್ಷೀರಸಾಗರ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಕೋಟೆ,ಬಿಳಿಗಿರಿರಂಗನಬೆಟ್ಟ,ಬೇರಂಬಾಡಿ,ಹಂಗಳ,ದೊಡ್ಡಬರಗಿ ಸುತ್ತಮುತ್ತೆಲ್ಲಾ ಆದಿವಾಸಿಗಳು ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಿವರಗಳ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಮಾಹಿತಿ ಇರುವ ಸೋಮಣ್ಣ ಆದಿವಾಸಿ ಜನಾಂಗದ ನಿಜವಾದ ಆಸ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಸೋಮಣ್ಣ 9901820972 ಸಂಪಕರ್ಿಸಿ.

ಕಡು ಬಡತನದ ನಡುವೆ ಅರಳಿದ  ಭೀಮನಹಳ್ಳಿಯ `ಭೀಮ'

# ಸ್ವಾಭಿಮಾನಿ ಹೋರಾಟಗಾರನ ಕಥಾನಕ # ಆಸರೆಯಾಯಿತು `ಪುಣ್ಯಭೂಮಿ' 

ಅದು ಎಪ್ಪತ್ತರ ದಶಕ. ತಂದೆ ತಾಯಿಗೆ 12 ಮಂದಿ ಮಕ್ಕಳು.ದೊಡ್ಡ ಕುಟುಂಬ.ಹದಿನೈದು ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಇದ್ದರೂ ಕಿತ್ತು ತಿನ್ನುವ ಬಡತನ. ಆದರೂ ಯುವಕನಿಗೆ ಓದಿ ವಿದ್ಯಾವಂತನಾಗಬೇಕೆಂಬ ಹಂಬಲ. ಕಡು ಬಡತನದ ನಡುವೆಯೂ ಕಾಲೇಜು ಮೆಟ್ಟಿಲು ಹತ್ತಿದ ಈ ಯುವಕ ಬಿ.ಕಾಂ.ಪದವಿಧರನಾದ. ಒಂದೆರಡು ವರ್ಷ ಕಾನೂನು ಪದವಿಗೂ ಮಣ್ಣುಹೊತ್ತು ಬಡತನದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಕಾಲೇಜು ತೊರೆದ. ದಲಿತ ಸಂಘರ್ಷ ಸಮಿತಿಯ ಸಕ್ರೀಯಾ ಕಾರ್ಯಕರ್ತನಾಗಿ,ಭೂ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿ ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದ.ನಂತರ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷನೂ ಆಗಿ ಈಗ ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್ ಅವರ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡು ನೆಮ್ಮದಿಯ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಸ್ವಾಭಿಮಾನಿಯೊಬ್ಬರ ಯಶೋಗಾಥೆ ಇದು.

ಈ ಸ್ವಾಭಿಮಾನಿ ರೈತನ ಹೆಸರು ಭೀಮನಹಳ್ಳಿ ಮಹದೇವ್.ಎಚ್.ಡಿ.ಕೋಟೆ ತಾಲೂಕಿನ ಭೀಮನಹಳ್ಳಿಯವರು. ತಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕಿತ್ತು ತಿನ್ನುವ ಬಡತನವಿದ್ದರೂ ಅಪ್ಪ ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಜೀತಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೆಮ್ಮೆಯಿಂದ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವ ಮಾಹದೇವ್ ವ್ಯವಸಾಯ ಮಾಡಿ ತಮ್ಮಂದರಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಮಗಳನ್ನು ಮದುವೆಮಾಡಿ, ಮಗನನ್ನು ಸಾಫ್ಟ್ವೇರ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ಫ್ಫೋಸಿಸ್ನಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಮಗ ಈಗ ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ.

ಪತ್ನಿಯೊಂದಿಗೆ ಭೀಮನಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ಮಹದೇವ್ ಮೂರು ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 150 ತೆಂಗು,2500 ಏಲಕ್ಕಿ ಬಾಳೆ,2000 ಸಿಲ್ವರ್,ತೇಗ,ಬೀಟೆ,ಹೊನ್ನೆ,ಸಪೋಟ,ಕಾಫಿ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್ ಅವರ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದು ಕಳೆದ ಇಪ್ಪತ್ತು ವರ್ಷದಿಂದ ತಮ್ಮ ಭೂಮಿಗೆ ಯಾವುದೆ ರಸಾಯನಿಕಗೊಬ್ಬರವನ್ನೂ ಹಾಕಿಲ್ಲ. ಹೋರಾಟದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗಾತಿಗಳಾಗಿದ್ದ ಗೆಳೆಯರು ತೋಟಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ ಅವರ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ತೋಟದಲ್ಲೊಂದು ಗಿಡನೆಡುತ್ತಾರೆ.ಅಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ಅವರು ಪರಿಸರ ಪ್ರೇಮಿ. ನಾವು ಅವರ ತೋಟಕ್ಕೆ ಹೋದ ನೆನಪಿಗೆ ಬುದ್ಧನ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಅರಳಿ ಸಸಿಯೊಂದನ್ನು ನೆಟ್ಟು ನೀರೆರೆದು ಬುದ್ಧನ ಕರುಣೆ,ಮಾನವೀಯತೆ,ಅತಃಕರಣ ಎಲ್ಲರಲ್ಲೂ ಮೂಡಲಿ ಎಂದು ಹಾರೈಸಿದರು.

ಎಚ್.ಡಿ.ಕೋಟೆ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಆದಿವಾಸಿಗಳು ಕಾಳು ಮೆಣಸು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದ್ದ ನಾನು,ಕುತೂಹಲಗೊಂಡು ಲೇಖಕರು ಕೃಷಿಕರೂ ಆಗಿರುವ ಕ್ಷೀರಸಾಗರ ಮತ್ತು ಆದಿವಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಹೋರಾಟಗಾರ ಸೋಮಣ್ಣ,ನಿಸರ್ಗ ಸಿದ್ದರಾಜು ಅವರ ಜೊತೆಗೆ ವಿವಿಧ ಹಾಡಿಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಮಾರ್ಗಮಧ್ಯದಲ್ಲೇ ಇದ್ದ ಬೀಮನಹಳ್ಳಿ ಮಹದೇವ್ ಅವರ ತೋಟಕ್ಕೂ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದೆ.

ಗಿಡಮರಗಳಿಂದ ತುಂಬಿ ಹಸಿರಿನಿಂದ ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದ ತೋಟ,ನಡುವೆ ಮಳೆನೀರು ಕೊಯ್ಲು ಹಾಗೂ ಕಾಲುವೆ ನೀರು ತುಂಬಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮಾಡಿದ್ದ ದೊಡ್ಡ ಕೃಷಿಹೊಂಡ. ಕೃಷಿಹೊಂಡದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು ಮಾತನಾಡಲು ಮಟ್ಟಸವಾದ ಜಾಗ. ಸುತ್ತ ಹಸಿರು, ಅದೊಂದು ರಮ್ಯತಾಣ. ಅಲ್ಲಿ ಮಾತಿಗೆ ಕುಳಿತ ಭೀಮನಹಳ್ಳಿ ಮಹದೇವ್ ತಮ್ಮ ಹೋರಾಟದ ಬದುಕು,ಚಳವಳಿ, ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋದರು...

ಆಸರೆಯಾದ ಪುಣ್ಯಭೂಮಿ : " ಕಡುಬಡತನದ ಕುಟುಂಬ ನಮ್ಮದು.ನಮ್ಮ ತಂದೆತಾಯಿಗೆ ನಾವು ಹನ್ನೆರಡು ಜನ ಮಕ್ಕಳು.ಏಳು ಮಂದಿ ಗಂಡು.ಐವರು ಹೆಣ್ಣು. ಎಲ್ಲಾ ಸೇರಿ ಹದಿನೈದು ಜನರಿದ್ದ ದೊಡ್ಡ ಸಂಸಾರ. ನಾನೇ ಮನೆಗೆ ಹಿರಿಕ. ಊಟಕ್ಕೆ ತೊಂದರೆ. ಹಸಿದು ಮಲಗಿದ ದಿನಗಳೂ ಇವೆ. ಭೀಮನಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲೆ ಪ್ರೌಢಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣ ಮುಗಿಸಿ ಹುಣಸೂರಿಗೆ ಕಾಲೇಜು ವಿದ್ಯಭ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡೆ. ಅಲ್ಲಿ ಶೋಷಿತವರ್ಗದವರಿಗಾಗಿ `ಪುಣ್ಯಭೂಮಿ' ಟ್ರಸ್ಟ್ನವರು ಉಚಿತ ವಿದ್ಯಾಥರ್ಿನಿಲಯವೊಂದನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಆ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದುಕೊಂಡು 1976 ರಲ್ಲಿ ನಾನು ಬಿಕಾಂ ಪದವಿ ಪಡೆದುಕೊಂಡೆ.ನಂತರ ಮೈಸೂರಿನ ಜೆಎಸ್ಎಸ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಕಾನೂನು ಪದವಿ ಓದಲು ಸೇರಿಕೊಂಡೆ. ಅಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ ಸೌಲಭ್ಯ ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ. ಹುಣಸೂರಿನಿಂದ ಬಂದು ಹೋಗುತ್ತಿದೆ.ಎರಡು ವರ್ಷದ ನಂತರ ಊಟಕ್ಕೆ ತೊಂದರೆಯಾಯಿತು.ಕಾಲೇಜು ಬಿಟ್ಟು ವ್ಯವಸಾಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡೆ" ಎಂದು ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ ಕೃಷಿಗೆ ಬಂದು ನಿಂತ ಜೀವನ ಪಯಣವನ್ನು ಹೇಳಿ ಒಮ್ಮೆ ಆಕಾಶದ ಕಡೆಗೆ ದಿಟ್ಟಿಸಿ ಮೌನ ವಾದರು.

ಇದೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ನಾಂದಿಯಾಡಿದ್ದ `ಮಾಕ್ಸರ್ಿಸ್ಟ್ ಸ್ಟಡಿ ಸರ್ಕಲ್' ಎಂಬ ಗೆಳೆಯರ ಗುಂಪು ಸಮಾಜದ ಅಸಮಾನತೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಮುಂದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಲೇಖಕ ತುಕಾರಾಮ್,ಕ್ಷೀರಸಾಗರ,ಹೊರೆಯಾಲ ದೊರೆಸ್ವಾಮಿ,ರಾಮು ಎಲ್ಲರೂ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಈ ತಂಡ ಹುಣಸೂರಿನ ಪುಣ್ಯಭೂಮಿ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ಗೆ ಬಂದು ವಿದ್ಯಾಥರ್ಿಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಮುಂದಾಗುತ್ತದೆ.ಹೊರೆಯಾಲ ದೊರೆಸ್ವಾಮಿ ಅವರು ಬರೆದ ಕೋಲಾಟದ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಇದ್ದ ಬೀದಿನಾಟಕವನ್ನು ಅಭಿನಯಿಸಿ ಗಮನಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ತಂಡದ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬರುವ ಮಹದೇವ್ 1978 ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ ದಲಿತ ಸಂಘರ್ಷ ಸಮಿತಿಯ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬಂದು  ಆ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹೋರಾಟಗಾರರಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಸಾಹಿತಿ ದೇವನೂರ ಮಹದೇವ ಅವರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರಿನ ಜೊತೆಗೆ ಹುಟ್ಟೂರನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದನ್ನು ನೋಡಿ ಇವರು ಕೂಡ ಭೀಮನಹಳ್ಳಿ ಮಹದೇವ್ (ಭೀಮ) ಆಗುತ್ತಾರೆ. ಪುಣ್ಯಭೂಮಿ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ ಹೋರಾಟದ ನೆಲೆಯಾಗಿ,ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಗಳ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯವಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ಕ್ಷೀರಸಾಗರ ನೆನಪು ಮಾಡಿಕೊಂಡರು.

ಕಾನೂನು ಪದವಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಎರಡನೇ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಯಾಕೆ ಕಾಲೇಜು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದು ಎಂದು ಭೀಮ ಅವರನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ... " ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಆಗ ರಾಮಸ್ವಾಮಿ ನಾಯ್ಕರ್ ಎಂಬ ಹೋರಾಟಗಾರರೊಬ್ಬರು ಇದ್ದರು.ಅವರು ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ನನಗೆ ಊಟಕ್ಕೆ ರೇಷನ್ ಕೊಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರಿಗಿದ್ದ ಒಬ್ಬನೇ ಮಗ ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ತೀರಿಕೊಂಡಾಗ ಅವರು ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋದರು?, ಏನಾದರೂ?     ಎನ್ನುವುದು ಇಂದಿಗೂ ನಮಗ್ಯಾರಿಗೂ ಗೊತ್ತಾಗಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ತೊಂದರೆಯಾಗಿ ಕಾಲೇಜು ಬಿಟ್ಟು ಕೃಷಿಗೆ ಬಂದೆ" ಎಂದು ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಟ್ಟರು.

ದರಿದ್ರ ನಿವಾರಣೆ : "ದಲಿತ ಸಂಘರ್ಷ ಸಮಿತಿಯ ಸಂಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡು ಜೊತೆಗೆ ಕೃಷಿಯಲ್ಲೂ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡೆ. ದಸಂಸದಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ಗೆಳೆಯರ ಗುಂಪು ದೊಡ್ಡದಾಯಿತು.ಕೆಲವರು ಕಷ್ಟಕ್ಕೂ ನೆರವಾದರೂ. ಆಗ ಬೆಟ್ಟಯ್ಯ ಕೋಟೆ ಐದನೇ ನಂಬರಿನ ಜೋಳ ಮತ್ತು ರಾಗಿಯನ್ನು ಬೆಳೆದು ಗುಳಿಗೆ ತುಂಬುತ್ತಿದ್ದರು.ಅವರಿಂದ ನಾನು ರಾಗಿ ಜೋಳ ತಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಂಸಾರದ ಹಸಿವು ನೀಗಿಸಿದೆ. ಕ್ಷೀರಸಾಗರ ಅವರು ಕೃಷಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದೆ ವೇಳೆ 1982 ರಲ್ಲಿ ಮಂಚಯ್ಯನವರು ಪಿಎಲ್ಡಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದರು.ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಬಾವಿ ತೆಗೆಸಲು 15 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಸಾಲಕೊಟ್ಟರು.ತಂದೆ ಮಕ್ಕಳು ಎಲ್ಲಾ ಸೇರಿಕೊಂಡು ತೆರೆದ ಬಾವಿ ತೊಡಿದೆವು. ನೀರು ಸಿಕ್ಕಿತು. ಅದೇ ವರ್ಷ ನಾನು ಆರು ಎಕರೆ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಐದನೇ ನಂಬರಿನ ಜೋಳ ಬೆಳೆದೆ. ಭರ್ಜರಿ ಫಸಲು ಬಂದು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ನಮ್ಮ ದಾರಿದ್ರ್ಯವೆಲ್ಲ ನೀಗಿತು. ಹಸಿವಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ನಿವಾರಣೆಯಾಯಿತು.ನಂತರ ಆರು ಪಂಪ್ಸೆಟ್ ಮಾಡಿಸಿ ವಾಣೀಜ್ಯ ಬೆಳೆಯಾದ ಹೊಗೆಸೊಪ್ಪು ಬೆಳೆದು ಆಥರ್ಿಕವಾಗಿ ಸಬಲರಾದೆವು. ಅಣ್ಣತಮ್ಮಂದಿರೆಲ್ಲಾ ಭಾಗವಾಗಿ ನನ್ನ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಮೂರು ಎಕರೆ ತೋಟ ಬಂತು. ಇದೆ ನಾವು ಕುಳಿತಿರುವ ಆ ತೋಟ" ಎಂದು ನಕ್ಕರು.

ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಕೃಷಿ ಸುದ್ದಿಗಳು ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆಗತಾನೇ ಬಂದಿದ್ದ ತಮಿಳಿಗರು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಕೃಷಿಯನ್ನು ನೋಡಿ ಸ್ಫೂತರ್ಿ ಮತ್ತು ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆದು ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಗೆ ಮುಂದಾದ ಮಹದೇವ್ ಶ್ರಮವಹಿಸಿ ದುಡಿದರೆ ಕೃಷಿ ಎಂದಿಗೂ ನಂಬಿದವರನ್ನು ಕೈ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ.ಇದಕ್ಕೆ ನನಗಿಂತ ಬೇರೆ ಸಾಕ್ಷಿ ಬೇಕಿಲ್ಲ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆನೆ ಮತ್ತು ಕಾಡುಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹಾವಳಿ. ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ 200 ತೆಂಗಿನ ಸಸಿ ನೆಟ್ಟಿದ್ದರು. ಅದರಲ್ಲಿ 80 ಉಳಿದು ದೊಡ್ಡ ಮರವಾಗಿ ಫಸಲು ನೀಡುತ್ತಿವೆ.

ಪಾಳೇಕರ್ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ : 2005 ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರಿನ ಕಲಾಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಏರ್ಪಡಿಸಿದ್ದ ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ತರಬೇತಿ ಕಾಯರ್ಾಗಾರದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದ ಮಹದೇವ್ ಅಂದಿನಿಂದ ತಾವೂ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಕರಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಆಗ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದ ಇವರು ಎಲ್ಲಾ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಶಿಬಿರಕ್ಕೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿದ್ದನ್ನು ನೆನಪುಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಸ್ವಾಮಿ ಆನಂದ್ ಅವರನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ನಾನೇ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಆರಂಭಿಸಿದ ಎರಡನೇಯವನ್ನು ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮಹದೇವ್ ಈ ಪದ್ಧತಿ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕಷ್ಟ ಎನಿಸಿದರು ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದ ನಂತರ ಸುಲಭ ಮತ್ತು ಆರಾಮದಾಯಕ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ತಮ್ಮ ಮೂರು ಎಕರೆ ಜಮೀನಿಗೆ ಆರಂಬದಲ್ಲಿ ಉಳುಮೆ ಮಾಡಿಸಿ ಏಕದಳ,ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಭಿತ್ತಿ ಹೂ ಬಿಡುವ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಸೆರಿಸಿದ್ದು ಬಿಟ್ಟರೆ ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ತಮ್ಮ ಭೂಮಿ ಉಳುಮೆ ಕಂಡಿಲ್ಲ. ಈಗ 10 ಮತ್ತು 10 ಅಡಿ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಬಾಳೆಯ ನಡುವೆ ಸಿಲ್ವರ್ ಸಸಿಗಳನ್ನು ನೆಟ್ಟಿದ್ದು ಕಾಳು ಮೆಣಸು ಹಾಕಲು ಸಿದ್ಧತೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ದಸಂಸ ಸಂಘಟನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬ್ಯಾಗಿಗೆ ಮೈಯುಜ್ಜುವ ಕಲ್ಲು ಮತ್ತು ಒಂದು ಜೊತೆ ಬಟ್ಟೆ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಮನೆ ಬಿಟ್ಟರೆ ವಾರವಾದರೂ ಮನೆಗೆ ಬರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.ಆಗ ನಾವು ಸರಕಾರಿ ಕಚೇರಿಗೆ ಹೋದರೆ ವಿಜಿಲೆನ್ಸ್ ಸ್ವ್ಕಾಡ್ ಬಂದಂತೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರು. ಈಗ ಭ್ರಷ್ಟತೆ, ಸ್ವಜನ ಪಕ್ಷಪಾತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದು ಯಾರು ಯಾರಿಗೂ ಗೌರವ ಕೊಡುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದು ವಿಷಾದ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.

"ಕಳೆದ ಮೂರು ವರ್ಷದಿಂದ ನಾನೂ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿ ನೆಲದ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದೇನೆ. ದುಡಿದು ತೋಟಕಟ್ಟುವ ಮೂಲಕ ನಾವು ಕೂಡ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಮಾದರಿಯಾಗಬೇಕು.ಬರೀ ಹೋರಾಟ ಚಳವಳಿ ಅಂತ ನಿಂತುಕೊಂಡರೆ ಬೋಳೆತನ ಬರುವ ಅಪಾಯವಿರುತ್ತದೆ. ಕ್ಷೀರಸಾಗರ ಅವರಂತಹವರ ತೋಟವನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ ನಾವು ಕೂಡ ಯಾವಾಗ ಅಂತಹ ತೋಟ ಮಾಡುವುದು ಅಂತ ಚಡಪಡಿಕೆ ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಈಗ ನೆಲದ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಬಂದಿದ್ದು ಗಿಡಮರಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಉತ್ತಮ ಗಾಳಿ,ಸ್ವಚ್ಛ ಪರಿಸರದ ನಡುವೆ ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಭೀಮನಹಳ್ಳಿ ಮಹದೇವ್ 9008884692 ಸಂಪಕರ್ಿಸಬಹುದು.