ಭರಮಗೌಡ್ರ ಎಂಬ ಸಾವಯವ

 ಕೃಷಿಕನ ಪಯಣದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ

ಮೈಸೂರು : "ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಯ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ನನ್ನಷ್ಟು ಬೆಳೆದವರು ಯಾರೂ ಇಲ್ಲ.ಎಲ್ಲಾ ಬೆಳೆಯಲ್ಲೂ ಬಂಪರ್ ಬೆಳೆ.ಪ್ರತಿ ಬೆಳೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರೋತ್ಸವ ನನ್ನ ಹೊಲದಲ್ಲೇ.ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನಾನು   ಹೀರೋ ಅನ್ನುವಂತೆ ಆಗಿಬಿಟ್ಟೆ.ಆದರೆ ಈ ಅಧಿಕ ಇಳುವರಿಯೆಲ್ಲಾ ಕೇವಲ ಕೆಲವೇ ವರ್ಷಗಳು ಮಾತ್ರ.

ನಂತರ ಎಷ್ಟೇ ಗೊಬ್ಬರ ಹಾಕಿದರೂ ಮೊದಲಿನಂತೆ ಇಳುವರಿ ಇಲ್ಲ.ಕೀಟ ರೋಗ ಬಾಧೆಯಂತೂ ಸಹಿಸಲಸಾಧ್ಯ.ಮೆಣಸಿ ಗಿಡ,ಅಣ್ಣೀಗೇರಿ ಕಡಲೆಗಂತೂ ಅದೆಷ್ಟು ವಿಷಹೊಡೆಯುತ್ತಿದ್ದೆವೋ.ಬೆಳೆದುದ್ದರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರ ಪಾಲನ್ನೂ ಕೊಟ್ಟು,ಎರಡು-ಮೂರು ವರ್ಷಕ್ಕಾಗುವಷ್ಟು ದವಸ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂಮೃದ್ಧವಾಗಿ ತುಂಬಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ನಾವು ಕೆಲವೇ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಏನೂ ಇಲ್ಲ ಅನ್ನುವ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಬಂದುಬಿಟ್ಟಿದ್ದೆವು"

ಹೀಗೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಯ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಎಳೆಎಳೆಯಾಗಿ ಬಿಚ್ಚಿಡುತ್ತಲೆ ಹಸಿರುಕ್ರಾಂತಿ ತಂದಿಟ್ಟಿ ಆಪತ್ತುಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ ನಾಡಿನ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕ ಡಿ.ಡಿ.ಭರಮಗೌಡ್ರ.ಈಗ ಅವರು ನಮ್ಮ ನಡುವೆ ಇಲ್ಲ ಆದರೆ ಅವರ ಕೃಷಿ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳಿಗೆ ಎಂದಿಗೂ ಸಾವಿಲ್ಲ.

ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದವರು ಹಲವರಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಮಳೆಯಾಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಮಾಡಿ ಗೆದ್ದವರು ಅಪರೂಪ. ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ,ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ ಕೃಷಿಯ ಆಳ-ಅಗಲಗಳನ್ನು ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟು ಇಡೀ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೊಸ ಅರಿವನ್ನು ಮೂಡಿಸಿದವರು ಭರಮಗೌಡ್ರ. ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ರೈತರಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾವನ್ನು ತುಂಬಿದರು.

ಇಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಕುರಿತು ಬಂದಿರುವ ಪುಸ್ತಕವೊಂದರ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮಗೆ ಹೇಳಬೇಕು. "ಡಿ ಡಿ ಭರಮಗೌಡ್ರ ಬದುಕು ಬೇಸಾಯ-ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕನ ಮಹಾನ್ ಪಯಣ" ಎಂಬ ಗೌಡ್ರ ಕೃಷಿ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿ ನಿರೂಪಣೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಸಹಜ ಸಾಗುವಳಿಯ ಸಂಪಾದಕಿ ವಿ.ಗಾಯತ್ರಿ .ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಫಾರ್ ಕಲ್ಚರಲ್ ರಿಸಚರ್್ ಅಂಡ್ ಆ್ಯಕ್ಷನ್ (ಇಕ್ರಾ) ಈ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.

ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಕರಾಗಿ,ಇಲಾಖೆಯ ಕಣ್ಮಣಿಯಾಗಿ ಹೆಸರು ಮಾಡಿದ್ದ ಭರಮಗೌಡ್ರ ತಾನು ಎಡವಿದ್ದೇನೆ,ದಾರಿ ತಪ್ಪಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಅರಿತುಕೊಂಡು ಪಯರ್ಾಯದಾರಿ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಗೆ ಬಂದದ್ದು ಇವರನ್ನು ಸಾವಯವ ಹಾದಿಯ ಮಹಾನ್ ಪಯಣಿಗನಾಗಿಸಿತು. ಇಂತಹ ಮಹಾನ್ ಪಯಣದ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಅಕ್ಷರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಜೀವಂತಗೊಳಿಸಿ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಗಾಯತ್ರಿ ಅವರ ಶ್ರಮಕ್ಕೆ ರೈತರು ಋಣಿಗಳು.

ಹುಡುಕಾಟದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ : 28 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಮುಂಬೈನ ಸಮುದ್ರ ತಟದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ "ಸಹಜ ಕೃಷಿ-ಬದುಕಿನ ಕಾರ್ಯಾಗಾರ"ದ ಬಗ್ಗೆ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದ್ದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ನೋಡಿ ಗೆಳೆಯರನ್ನು ಕೂಡಿಕೊಂಡು ಅಲ್ಲಿಗೆ ನಡೆದುಬಿಡುತ್ತಾರೆ ಭರಮಗೌಡ್ರ.ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಾವಯವ-ಸಹಜ ಕೃಷಿ ಲೋಕದ ಮಹಾನ್ ಘಟಾನುಘಟಿಗಳನ್ನು ಭೇಟಿಮಾಡುತ್ತಾರೆ.ಅಲ್ಲಿಂದ ರೈಲು, ಬಸ್ಸು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಗುಜರಾತಿನ ಭಾಸ್ಕರ್ ಸಾವೆಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ರಾಜು ಟೈಟಸ್, ಪಾಂಡಿಚೇರಿಯ ಆರೋವಿಲ್ ಕೃಷಿ ಆಶ್ರಮದವರೆಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾದ ಎಲ್ಲರ ಸಹಜ ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿನೀಡಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಅವಲೋಕಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಅಲ್ಲಿಂದ ಭರಮಗೌಡ್ರ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಪ್ರಯೋಗ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಕೃಷಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಎಲ್ಲಾ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಗೆ ಚಂದಾದಾರರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಪಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿ ಹಗಲುರಾತ್ರಿ ಓದುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಬುದ್ದಿವಂತ ರೈತನ ಅರಿವು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಪಕ್ವವಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಅವರ ಜಮೀನು ಕೂಡ ತನಗೇನು ಬೇಕು,ಏನು ಬೇಡ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಾ ಗಟ್ಟಿ ಸಾವಯವ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಗದಗ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶಿರಹಟ್ಟಿ ತಾಲೂಕಿನ ಯಳವತ್ತಿ ಗ್ರಾಮದ ಭರಮಗೌಡ್ರ ತಾವು ಕಲಿಯುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಇಡೀ ರೈತ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಸರಿದಾರಿಗೆ ನಡೆಸಿದ್ದು ಅನುಕರಣೀಯವಾಗಿದೆ. ಸಮಾನ ಆಸಕ್ತ ಗೆಳೆಯರನ್ನು ಕೂಡಿಕೊಂಡು "ಧರಿತ್ರಿ ಬಳಗ" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕರ ಕೂಟ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಅತ್ಯಂತ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲವಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಂಡು ಬಂದವರು ಇವರು.

ರೈತ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ರೈತರ ದನಿಯೇ ಇಲ್ಲದಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಬಂದ ಈ ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಗಟ್ಟಿ ಧ್ವನಿ ತನ್ನ ಸಾಚಾತನದಿಂದ ಸಾವಿರಾರು ರೈತರ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದ ಸಂಕೇತವಾಯಿತು.ಹತ್ತಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಭರಮಗೌಡ್ರ ಕೃಷಿ ಅನುಭವ,ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಧ್ವನಿರೂಪದಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಿಸಿಕೊಂಡು "ಸಹಜ ಸಾಗುವಳಿ' ದ್ವೈಮಾಸಿಕ ಕೃಷಿ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸರಣಿ ಲೇಖನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಂದ ವಿಚಾರಗಳು ಈಗ ಪುಸ್ತಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಒಂದೆಡೆ ಸಿಕ್ಕಿರುವುದು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕರ ಕೈ ದೀವಿಗೆಯಂತೆ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಬದುಕು, ಬೇಸಾಯ ಮತ್ತು ನೆನಪಿನ ಪುಟಗಳು ಎಂಬ ಮೂರು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ಹರಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಭರಮಗೌಡ್ರ ಬಾಲ್ಯ, ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿಯ ಮುಂಚಿನ ದಿನಗಳು, ಹುಡುಕಾಟದ ಹಾದಿ ಮತ್ತು ಮುಂಗಾರಿಗೂ ಮುನ್ನಾ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಕೆಲಸಗಳು, ಕೃಷಿಲೋಕದ ವಿಸ್ಮಯ ಬೀಜ, ಹಸಿರು ಗೊಬ್ಬರ ಏಕೆ ಬೇಕು, ಮಣ್ಣಿನಂತೆ ಮಳೆ ಮಳೆಯಂತೆ ಬೆಳೆ ಹೀಗೆ ರೈತರಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ವಿವರವಾಗಿ ತಿಳಿಸಿಕೊಡಲಾಗಿದೆ.

ಕೃಷಿಯ ಪರಂಪರೆಯ ಜೊತೆಗೆ ನಶಿಸಿಹೋದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಡುವ ಈ ಕಥನ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಹಂಬಲಿಸುವ ರೈತರಿಗೆ,ಅದರಲ್ಲೂ ಸಣ್ಣ ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ರೈತರಿಗೆ ದಾರಿದೀಪವೂ ಮತ್ತು ಈ ನಾಡಿನ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಚಳವಳಿಗೆ ಅನನ್ಯ ಕೊಡುಗೆಯೂ ಆಗಬಲ್ಲದು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಇಕ್ರಾದ ಪಿ.ಬಾಬು.

ಡಿ.ಆರ್.ಪಾಟೀಲ್,ಬಸವರಾಜು ಹೊರಟ್ಟಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಿಎಸ್ಸಿ ವ್ಯಾಸಂಗಮಾಡಿ ಕೃಷಿಗೆ ಮರಳಿದ ಭರಮಗೌಡ್ರ ಅವರ ಕೃಷಿಯ ಬಗೆಗಿನ ಆಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ತುಡಿತ ಅವರನ್ನು ಯಶಸ್ವಿ ಕೃಷಿಕರನ್ನಾಗಿಸಿದೆ. ದಿನಕ್ಕೆ ಬರೀ 24 ಗಂಟೆಯ ಬದಲು 48 ಗಂಟೆಯಾದರೂ ಇರಬಾರದೇ ಎಂದುಕೊಂಡು ಕೃಷಿಕಾಯಕದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಇವರು ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದಕ್ಕೂ ಲೆಕ್ಕ ಇಟ್ಟು ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾಗಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.

"ಯಾವ ಬೆಳೆ ಎಂದು ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಿದೆವು? ಎಷ್ಟು ಕೆಲಸಗಾರರಿದ್ದರು.ಎಷ್ಟು ಹೆಣ್ಣಾಳು ? ಎಷ್ಟು ಗಂಡಾಳು? ಬೀಜ ಹಾಕಿದವರು ಯಾರು? ಗೊಬ್ಬರ ಹಾಕಿದವರು ಯಾರು? ಯಾವ ಬೆಳೆಗೆ ಎಷ್ಟು ಬಿತ್ತನೆ ಬೀಜ ಹೋಯಿತು. ಎಷ್ಟು ಗೊಬ್ಬರ ಹೋಯಿತು? ಎಷ್ಟು ಔಷಧ ಹೊಡೆದೆವು ಎಲ್ಲಾ ವಿವರಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ ಲೆಕ್ಕ ಬರೆದು ಇಡುತ್ತಿದ್ದೆ.ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ರೈತರಾರು ಲೆಕ್ಕ ಬರೆದು ಇಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.ನಾನು ದಿನರಾತ್ರಿ ಚಾಚೂ ತಪ್ಪದೆ ಲೆಕ್ಕ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದೆ.ಇದರಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಎಷ್ಟು ಖಚರ್ು,ಎಷ್ಟು ಲಾಭ ಎನ್ನುವ ಸರಿಯಾದ ಲೆಕ್ಕ ಸಿಕ್ಕಿಬಿಡುತಿತ್ತು." ಎನ್ನು ಭರಮಗೌಡ್ರ ಯಶಸ್ವಿ ಕೃಷಿಯ ಗುಟ್ಟು ಇರುವುದು ಇಲ್ಲೇ ಎನ್ನುವುದು ಎಂತಹವರಿಗೂ ಗೊತ್ತಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ.

ಕೃಷಿಯ ಖಚರ್ುವೆಚ್ಚದ ಬಗ್ಗೆ ಲೆಕ್ಕ ಹಿಡದೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಾಳಾಗಿರುವ ರೈತರು ಈಗಲಾದರೂ ತಮ್ಮ ಕರ್ಮಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ಗಳಿಸಿದ ಕಾಲ ಹಣದ ಬಗ್ಗೆ ಲೆಕ್ಕ ಇಡದಿದ್ದರೆ ಕೃಷಿಯೂ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ ರೈತರು ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಸತ್ಯವನ್ನು ಅರಿಯಬೇಕು.

ಉತ್ತರ ಕನರ್ಾಟಕದ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿ, ಕುಸುಬಿಯಂತಹ ಎಣ್ಣೆಕಾಳುಗಳನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಕೀತರ್ಿಯೂ ಇವರದೆ. ಆಗ ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿಯನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಹೊಯ್ದರೆ 'ಏನು ಇದು' ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದರಂತೆ.ಮುಂದೆ ಅದರದ್ದೇ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡದ್ದು ಈಗ ಇತಿಹಾಸ.

15 ವರ್ಷ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿ ಗೆದ್ದು ಸೋತ ನಂತರ ಪಯರ್ಾಯ ಹುಡುಕಾಡದಲ್ಲಿ ನಿರತರಾದ ಭರಮಗೌಡ್ರ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಿಟ್ಟ ನಂತರ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಮೊದಲು ಜಮೀನಿಗೆ ತಿಪ್ಪೆ ಗೊಬ್ಬರ, ಕುರಿ ಗೊಬ್ಬರ ಹೆಚ್ಚಿಗೆಮಾಡಲು ತೀಮರ್ಾನಿಸುತ್ತಾರೆ.ನಂತರ ಹಸಿರೆಲೆ ಗೊಬ್ಬರ. ಸಮಗ್ರ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಬೆಳೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿ ಹಳೇ ಪದ್ಧತಿಗೆ ಮರಳುತ್ತಾರೆ.

" ತಾನು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಆರಂಭಿಸಿದ 1988-89 ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡಾ.ಎಲ್.ನಾರಾಯಣ ರೆಡ್ಡಿ ಅವರು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಪ್ರಚಾರಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ಎಲ್ಲೇ ಇದ್ದರೂ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೆ.ರೆಡ್ಡಿ ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಅನುಭವಗಳನ್ನೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.ರೈತನಾದವನು ಹೊಲದಿಂದ ದೂರ ಇರಬಾರದು.ಹೊಲದಾಗ ಮನೆಮಾಡಿಕೊಂಡು ಇದ್ದರೇನೆ ಕೃಷಿ ನಡೆಯೋದು ಅಂತ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು" ಎಂದು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

"ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಯಾವುದರಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಇದೆಯೋ,ಏನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಹಂಬಲಿಸುತ್ತಾನೋ ಯಾವುದೊ ಒಂದು ರೀತಿಯಿಂದ ತಿಳಿದುಕೊಂಡೇ ತೀರುತ್ತಾನೆ.ಅದು ಅವನಿಗೆ ಸಿಕ್ಕೇ ಸಿಗುತ್ತದೆ.ಹುಡುಕಾಟ ಮಾತ್ರ ನಿಲ್ಲಿಸಬಾರದು" ಎನ್ನುವ ಭರಮಗೌಡ್ರ ಮಾತು ಸಂತನ ನುಡಿಯಂತೆ ಕೇಳುತ್ತದೆ.

ಭೂಮಿ ಸಿದ್ಧತೆಯಿಂದ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಬೀಜಗಳ ಆಯ್ಕೆ, ಮಳೆನೀರು ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಉಳುಮೆ ಎಲ್ಲದ್ದರ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋಗಿರುವ ಭರಮಗೌಡ್ರರ ಕೃಷಿ ಅನುಭವಗಳು ಕುಳಿತಲ್ಲೇ ಆಗಾಧವಾದ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಯವತ್ಮಾಲ್ನ ಅಪ್ರತಿಮ ಸಹಜ ಕೃಷಿಕ ಸುಭಾಷ್ ಶರ್ಮರ ಕಂಟೂರ್ ಅಥವಾ ಸಮಪಾತಳಿ ವಿಧಾನದ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನೋಡಿಬಂದ ಇವರು ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿರುವುದು ನಮ್ಮ ರೈತರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪಾಠವಾಗಬೇಕಿದೆ.

ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಎಷ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಡಬೇಕಿತೊ ಅಷ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಡಲಿಲ್ಲ.ಆದರೆ ಹತ್ತು ವರ್ಷದಿಂದ ಇದ್ದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಈಗಿಲ್ಲ.ಪ್ರತಿ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲೂ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕರು ಇದ್ದಾರೆ. ಅಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ರೈತರು ಬದಲಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವ ಭರಮಗೌಡ್ರ 30 ವರ್ಷದ ಅನುಭವದಲ್ಲಿ ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ಬೇಸಾಯದಲ್ಲಿಅದ್ಭುತ ಕೃಷಿ ಜ್ಞಾನಪಡೆದ ಅನುಭವಿ ಕೃಷಿಕ. ಇವರು ಸಬ್ಸಿಡಿ ಆಸೆಗಾಗಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದವರಲ್ಲ.ನೆಲದ ಪ್ರೀತಿಗಾಗಿ,ಸಮಾಜದ ಪ್ರೀತಿಗಾಗಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದವರು.ಇವರದ್ದು ಪಂಚತಾರಾ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯಲ್ಲ.ಸಣ್ಣ ರೈತರತ್ತ ಮುಖ ಮಾಡಿದ ಸಮಾಜ ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುವ ಕೃಷಿ.ಇಂತಹ ಮಹಾನ್ ಸಾದಕನ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಓದುವ ಮೂಲಕ ಯುವ ರೈತರು ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ಕೊನೆಯ ಮಾತು : ಮೊನ್ನೆ ನಮ್ಮೂರು ವಡ್ಡಗೆರೆಯ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಹೊಸದಾಗಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕರ ಬಳಗ ಕಟ್ಟಲು ರೈತರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆಗ ರೈತಸಂಘದ ತಾಲೂಕು ಅಧ್ಯಕ್ಷ ನನ್ನ ಹೈಸ್ಕೂಲು ಸಹಪಾಠಿಯಾಗಿದ್ದ ಕುಂದಕೆರೆ ಸಂಪತ್ತು ಮಾತನಾಡಿ " ಸರಿ ನಾವೆಲ್ಲ ಸಾಲಗಾರರು. ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿ ಸಾಲತೀರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಅದಕ್ಕೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಲ ತೀರಿಸಿ ನಂತರ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಗೆ ಮರಳುತ್ತೇವೆ' ಅಂದ. ಇದನ್ನು ಕೇಳಿ ನನಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯ ಎನಿಸಲಿಲ್ಲ. ಇದು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ. ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆ ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿರುವ ಮನೋಭಾವ.

ಮಣ್ಣು, ಬೀಜ,ನೀರು,ಗೊಬ್ಬರದ ಬಗ್ಗೆ ರೈತರಿಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸದೆ ಅವರ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಬದಲಿಸುವುದು ಕಷ್ಟ. ರಾಸಾಯನಿಕವೆಂಬ ಒಳಸುಳಿಗೆ ಸಿಲುಕಿ ಒದ್ದಾಡುತ್ತಿರುವ ರೈತರು ಅದೇ ತಮ್ಮ ಪಾಲಿನ ಮೊದಲ ಶತ್ರು ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವವರೆಗೆ ಸಾಲದ ಶೂಲ ನೆತ್ತಿಮೇಲೆ ತೂಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಮಾತ್ರ ನಮ್ಮ ರೈತರ ಧೋರಣೆ,ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಬದಲಿಸಬಲ್ಲ ಮಂತ್ರದಂಡಗಳಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡಬಲ್ಲವು.

ಬಯಲಸೀಮೆಯಲ್ಲಿ ಬಂಗಾರದ ಬೆಳೆ ತೆಗೆದ ಕೊಡಗಿನ ಕಲಿ 

ಮೈಸೂರು : ಕೃಷಿ ಅಂದ್ರೆ ಚಿನ್ನದ ವ್ಯಾಪಾರದಂತೆ ಅಲ್ಲ.ಲಾಭ-ನಷ್ಟ ಲೆಕ್ಕಚಾರದ ಮೇಲೆ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಆಗಲ್ಲ.ಹಾಗಂತ ಕೃಷಿ ನಷ್ಟದ ಉದ್ಯೋಗ ಏನಲ್ಲಾ. ಹತ್ತು ಎಕರೆ ತೋಟದಿಂದ ನಮಗೆ ವಾಷರ್ಿಕ ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ಲಕ್ಷದಿಂದ ಮೂವತ್ತು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಆದಾಯ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಇದಕ್ಕಿಂತ ಜೀವನಮಾಡಲು ಇನ್ನೇನು ಬೇಕು. ಕೃಷಿಗಿಂತ ಖುಶಿಯಾದ ಕೆಲಸ ಮತ್ತೊಂದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಂತ ಖಡಕ್ ಆಗಿ ಹೇಳಿದವರು ಬೋಪು ಫಾರಂನ ಮಾಲೀಕ ಪಿ.ಕೆ.ಸೋಮಣ್ಣ.

ಮೈಸೂರಿನ ಕೂಗಳತೆ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ಬೋಪು ಫಾರಂ. ಸುತ್ತಮತ್ತು ಹತ್ತಾರು ಖಾಸಗಿ ಬಡಾವಣೆಗಳು. ನಡುವೆ ಅಚ್ಚ ಹಸಿರಿನ ತೋಟ. ಅಡಿಕೆ,ತೆಂಗು,ಮೆಣಸು ಸೇರಿದಂತೆ ಹತ್ತಾರು ಹಣ್ಣಿನ ಮರಗಳು. ತೋಟಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಕೊಡಗಿನ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ನೆನಪಿಸುವಂತಹ ತಂಪಾದ ಜಾಗ. ಮೈಸೂರಿನ ಬೋಗಾದಿ ರಸ್ತೆಯ ಕೆ.ಎಮ್ಮನಹಳ್ಳಿಯ ಶ್ರೀ ಮಹಾಲಿಂಗೃಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದ ಸಮೀಪ ಇದೆ ಬೋಪು ಫಾರಂ.

ಮಡದಿ ಕೆ.ಬಿ.ಶಾರದ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಎಪ್ಪತ್ತರ ಇಳಿವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೂ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದವರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಕೃಷಿಯಲ್ಲೇ ಖುಶಿ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಸೋಮಣ್ಣ. ಮೂಲತಃ ಮಡಿಕೇರಿಯವರಾದ ಸೋಮಣ್ಣ ನಲವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಮೈಸೂರಿಗೆ ನೌಕರಿ ಅರಸಿ ಬಂದವರು. ಮೈಸೂರು ಕಾಫಿ ಕ್ಯೂರಿಂಗ್ ವಕ್ಸರ್್ನಲ್ಲಿ ಪತ್ನಿ ಶಾರದ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಗುಮಾಸ್ತನಾಗಿ ನೌಕರಿಗೆ ಸೇರಿದ ಸೋಮಣ್ಣ ತಮ್ಮ ದುಡಿಮೆಯಿಂದ ಸೂಪರ್ ವೈಸರ್ ಆಗಿ, ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಆಗಿ ಕೊನೆಗೆ ಮ್ಯನೇಜಿಂಗ್ ಡೈರೆಕ್ಟರ್(ಎಂಡಿ) ಆಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು.

ಭೂಮಿಗೆ ಬಂತು ಚಿನ್ನದ ಬೆಲೆ : ಅವರು 1981 ರಲ್ಲಿ  ಕೆ.ಎಮ್ಮನಹಳ್ಳಿಯ ಈ ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿದಾಗ ಇದು ಬ್ಯಾರನ್ ಲ್ಯಾಂಡ್. ಇಲ್ಲಿ ಯಾವ ಮರಗಿಡಗಳು ಇರದ ಖಾಲಿ ಪ್ರದೇಶ. ಆಗ ಎಕರೆಗೆ ಏಳು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿಯಂತೆ ಐದು ಎಕರೆ ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದರು.ಒಂದೆರಡು ವರ್ಷದ ಬಳಿಕ ಎಕರೆಗೆ ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ಸಾವಿರ ರೂ ನೀಡಿ ಮತ್ತೆ ಎರಡು ಎಕರೆ ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದರು. ನಂತರ ಮತ್ತೆ ಎಕರೆಗೆ ಎರಡು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ನೀಡಿ ಮೂರು ಎಕರೆ ಖರೀದಿಸಿದರು. ಈಗ ಒಟ್ಟು ಹತ್ತು ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಆ ಭೂಮಿಗೆ ಈಗ ಚಿನ್ನದ ದರ ಬಂದಿದೆ. ಬಯಲಾಗಿದ್ದ ಪ್ರದೇಶವೂ ಅಚ್ಚ ಹಸಿರಿನಿಂದ ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತಿದೆ. ಸೂರ್ಯ ರಶ್ಮಗಳು ಭೂಮಿಗೆ ತಾಕಲು ಶ್ರಮಪಡುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ ಒಂದು ಸುಂದರವಾದ ತೋಟವನ್ನು ಕಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಸೋಮಣ್ಣ.

ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ತಮ್ಮ ಏಕಮಾತ್ರ ಪುತ್ರಿ ಕಳ್ಳಿಚಂಡ ಸುಜ್ಯೋತಿ ರಾಬಿನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಗತಿಶೀಲ ಯುವ ರೈತ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಮಾನಸಗಂಗೋತ್ರಿಯ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಧರೆಯಾಗಿರುವ ಕಳ್ಳಿಚಂಡ ಸುಜ್ಯೋತಿ ರಾಬಿನ್ ವೀರಾಜಪೇಟೆ ಸಮೀಪ ಚಿಕ್ಕಮಂಡೂರಿಗೆ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ವೀರಾಜಪೇಟೆ ತಾಲೂಕು ಮಟ್ಟದ ಪ್ರಗತಿಶೀಲ ಯುವರೈತ ಮಹಿಳೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ತಂದೆಗೆ ತಕ್ಕ ಮಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಸೋಮಣ್ಣನವರ ತೋಟಕ್ಕೆ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಕರಾದ ಸರಗೂರು ಶಿವನಾಗಪ್ಪ ಮತ್ತು ಕಡಕೊಳ ಹರೀಶ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಹೋದಾಗ ಎಪ್ಪತ್ತರ ಇಳಿವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೂ ಸೋಮಣ್ಣ ಕೃಷಿನಿರತರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಉತ್ಸಾಹ, ಅಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಂಡು ನಮಗೆ ಅಚ್ಚರಿಯಾಯಿತು. ಕೃಷಿ ಕೆಲಸದ ನಡುವೆಯೂ ಬಿಡುವುಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅವರು ತಮ್ಮ ನಾಲ್ಕು ದಶಕಗಳ ಕೃಷಿ ಅನುಭವವನ್ನು ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡರು.

ಕೃಷಿಗೆ ಸುವರ್ಣಕಾಲ : "1980 ರಲ್ಲಿ ನಾವು ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿದಾಗ  ತೆರೆದ ಬಾವಿಯಲ್ಲಿ ಏಳೆಂಟು ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀರು ಬರುತ್ತಿತ್ತು.ನಂತರ ಮೂವತ್ತೈದು ಅಡಿಗೆ ಹೋಯಿತು. ಕ್ರಮೇಣ ಅಂತರ್ಜಲ ಪಾತಾಳ ಸೇರಿತು. 150 ರಿಂದ ಆರಂಭವಾದದ್ದು ಈಗ 500 ಅಡಿ ಮುಟ್ಟಿದೆ.ಮುಂದೆ ಏನಾಗುತ್ತದೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಆಗ ಇಪ್ಪತ್ತನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ವಿದ್ಯುತ್ ದೊರೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಅದು ಕೃಷಿಯ ಸುವರ್ಣಕಾಲ. ನೀರು,ಕರೆಂಟು, ಮಳೆ, ಕೃಷಿ ಕಾಮರ್ಿಕರು ಯಾವುದಕ್ಕೂ ತೊಂದರೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ತರಕಾರಿ,ಕಬ್ಬು ಎಲ್ಲಾ ಬೆಳೆದೆ. ನಂತರ ಅದು ಲಾಭದಾಯಕವಲ್ಲ ಅಂತ ಗೊತ್ತಾದಾಗ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬೆಳೆಗಳನ್ನೆ ಪ್ರಾಧಾನವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ತೋಟ ಮಾಡಿಕೊಂಡೆ. ಸಾಲ ಮಾಡಿ ವ್ಯವಸಾಯಮಾಡುತ್ತೇನೆ ಎಂಬ ಧೈರ್ಯ ಇದ್ದು, ಪ್ರಮಾಣಿಕವಾಗಿ ದುಡಿದರೆ ಭೂಮಿತಾಯಿ ಕೈ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ.ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಆರಾಮವಾಗಿ ನೆಮ್ಮದಿಯಿಂದ ಇರಬಹುದು" ಎಂದು ತಮ್ಮ ಹಳೆಯ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ತೆರೆದಿಟ್ಟರು ಸೋಮಣ್ಣ. ಕೊಡಗಿಗಿಂತಲ್ಲೂ ಇಲ್ಲಿ ಅರೇಬಿಕಾ ಕಾಫಿಯನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದ್ದೆ. ಸೂರ್ಯನ ಕಿರಣಗಳು ಭೂಮಿಗೆ ತಾಕಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಂತೆ ತೋಟ ಹಸಿರಾಗಿತ್ತು. ಮೂರು ವರ್ಷದಿಂದ ಮಳೆಯಾಗದೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸೊರಗಿದೆ ಎಂದರು.

ಸಂಕಷ್ಟ ಕಾಲ :"ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮಳೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಕೇವಲ ನಾಲ್ಕು ಇಂಚು ಮಾತ್ರ ಮಳೆಯಾಗಿತ್ತು.ಹತ್ತಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮಳೆನೀರು ಅಳತೆ ಮಾಪನ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ದಾಖಲು ಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದೇನೆ. ಈಗ ನೀರಿಗೆ ತುಂಬಾ ತೊಂದರೆಯಾಗಿದೆ.ಬೋರ್ವೆಲ್ಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಿಲ್ಲ.ಕರೆಂಟೂ ಇಲ್ಲ. ಇಷ್ಟಾದರೂ ನಮ್ಮ ತೋಟ ಹಸಿರಾಗಿದೆ. ಉಳಿದವರ ತೋಟಗಳು ಒಣಗಿ ಹೋಗಿವೆ.ಇದಕ್ಕೆ ನಾವು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾ ಬಂದ ಕ್ರಮ ಕಾರಣ" ಎಂದು ತಮ್ಮ ಕೃಷಿ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋದರು.

ತೋಟದಲ್ಲಿ ಅಲಲ್ಲಿ ಹಿಂಗುಗುಂಡಿಗಳನ್ನು ನಿಮರ್ಾಣಮಾಡಿರುವುದರಿಂದ ಬಿದ್ದ ಮಳೆಯನೀರು ಅಲ್ಲೇ ಹಿಂಗುತ್ತದೆ.ಒಂದು ಹನಿ ನೀರು ಆಚೆ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ ತೋಟದಲ್ಲೇ ಎರೆಹುಳ ತೊಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲಿಲ್ಲಿ ನಿಮರ್ಾಣಮಾಡಿ ಮಣ್ಣಿನ ಹ್ಯೂಮಸ್ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ತೋಟದಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದ ಎಲೆಗಳು ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲೇ ಕರಗಿ ಗೊಬ್ಬರವಾಗುತ್ತವೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಗಿಡಗಳಿಗೆ ಜೀವಾಮೃತ ಕೊಡಲಾಗಿತ್ತು.ಕಾಂಪೋಸ್ಟ್ ಗೊಬ್ಬರ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು.ಈಗ ಅದನ್ನೆಲ್ಲಾ ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಗಿದೆ.ತೋಟದ ತುಂಬ ಹೊದಿಕೆಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ತೋಟ ತೇವಾಂಶವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡು ಇಂತಹ ಬಿರು ಬೇಸಗೆಯಲ್ಲೂ ಹಸಿರಾಗಿದೆ.

ಹಿಂದೆ ನಮ್ಮ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿರುವ ಎರೆಹುಳು ಗುಂಡಿಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಲು ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಇಲಾಖೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ರೈತರನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿದ್ದರು. ಮಳೆ ನೀರು ಕೋಯ್ಲು ಮತ್ತು ಎರೆಹುಳು ಗುಂಡಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಬಗ್ಗೆ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷಿಕೆ ಕೂಡ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡರು.

ಒಣಗಿ ನಿಂತ ಅಡಿಕೆ : "ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಮತ್ತೊಂದು ಮೂರು ಎಕರೆ ತೋಟ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿತ್ತು. ಅಲ್ಲಿಯೂ ಅಡಿಕೆ,ತೆಂಗು,ಮೆಣಸು ಹಾಕಿದ್ದೆವು. ಈ ತೋಟ ಕಟ್ಟಿದ ಅನುಭವದ ಮೇಲೆ ಮೂರು ಎಕರೆಯನ್ನು ಸುಂದರವಾಗಿ, ಹೆಚ್ಚು ಆದಾಯ ಬರುವಂತರ ಯೋಜಿಸಿ,ಯೋಚಿಸಿ ತೋಟ ಕಟ್ಟಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ಈಗ ಮಳೆ ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಅಡಿಕೆ ಗಿಡಗಳೆಲ್ಲ ಒಣಗಿ ನಿಂತವು.ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅಡಿಕೆ ಇದ್ದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಸಿಲ್ವರ್ ಮರ ಹಾಕಿ ಮೆಣಸು ಬಳ್ಳಿ ಹಬ್ಬಿಸಿದ್ದೇವೆ" ಎಂದರು ಸೋಮಣ್ಣ. ಕಳೆದ ವಾರ ಮಳೆ ಇಲ್ಲದೆ ತೋಟಕ್ಕೆ ಟ್ಯಾಂಕರ್ನಿಂದ ನೀರು ತಂದು ಗಿಡಗಳಿಗೆ ಹಾಕಿದೆವು.ಹೀಗೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಮುಂದುವರಿದರೆ ಬೇಸಾಯ ಕಷ್ಟ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ನಮಗೆ ಕೃಷಿ ಬಿಡುವ ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲ.ಆದರೆ ಸರಕಾರದ ಯೋಜನೆಗಳು ಇಲ್ಲಿಂದ ನಮ್ಮನ್ನು ಒಕ್ಕಲೆಬ್ಬಿಸಿದೆ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಕೃಷಿ ಬಿಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗಾಗಲೇ ಮೈಸೂರು ಮೆಘಾ ಪ್ಲಾನ್ ಪ್ರಕಾರ ನಮ್ಮ ತೋಟ ಇರುವ ಜಾಗವನ್ನು ಸ್ಪೋಟ್ಸರ್್ ಫೆವಿಲಿಯನ್ ಅಂತ ಗುರುತುಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಸ್ಪೋಟ್ಸರ್್ ಫೆವಿಲಿಯನ್ ಆಗಲು ಸೂಕ್ತ ಜಾಗ ಅಲ್ಲ. ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಅಲಿನೇಟೆಡ್ ಲ್ಯಾಂಡ್, ವೃದ್ಧಾಶ್ರಮ,ಕೋಳಿಫಾರಂ ಇದೆ. ಪಕ್ಕೆದಲ್ಲಿ ಆರು ಪಥದ ರಸ್ತೆ ಬರುತ್ತಿದೆ.

ಸುತ್ತಮತ್ತೆಲ್ಲ  ನಿವೇಶನಗಳಿವೆ. ಕೆಲವರು ತರಕಾರಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ.ತೋಟ ಇದೊಂದೆ. ನಾವೆಲ್ಲ ಸೇರಿ ತಕರಾರು ಅಜರ್ಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೂ ಭೂಮಿ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸರಕಾರ ಮುಂದಾದರೆ ಕೃಷಿ ಬಿಡಬೇಕಾಗುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೋಮಣ್ಣ ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಕೃಷಿ ಲಾಭದಾಯಕ : ಕೃಷಿಯನ್ನು ನಂಬಿ ದುಡಿದರೆ ನಷ್ಟ ಇಲ್ಲ. ನಮಗೆ ಆಗಲೂ ಕೂಲಿಕಾಮರ್ಿಕರ ಸಮಸ್ಯೆ ಇರಲಿಲ್ಲ.ಈಗಲೂ ಇಲ್ಲ. ಈಗ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೂಲಿ ಹಣ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಅಷ್ಟೇ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ರೈತರು ಮಳೆ ನೀರು ಕೊಯ್ಲು, ಸಮಗ್ರ ಬೇಸಾಯ ಪದ್ಧತಿ, ಪಶು ಆಧಾರಿತಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಕೃಷಿಯಿಂದಲ್ಲೂ ಲಾಭ ಮಾಡಿ ನೆಮ್ಮದಿಯ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಮೊನ್ನೆ ಯಾರೋ ಇಬ್ಬರು ಸಾಫ್ಟ್ವೇರ್ ದಂಪತಿಗಳು ನಮ್ಮ ತೋಟಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದರು. ಕೆಲಸ ಬಿಟ್ಟು ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಮುಂದಾಗಿದ್ದೇವೆ.ಮಂಡ್ಯದ ಸಮೀಪ ಮೂರು ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಖರೀದಿಸಿದ್ದೇವೆ. ನಿಮ್ಮ ಸಲಹೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಬೇಕು ಅಂತ ಕೇಳಿದರು. ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೂ ವಿದ್ಯಾವಂತರು ವಲಸೆ ಬರುತ್ತಿರುವುದು ಆಶಾದಾಯಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಯಾಗಿದೆ. ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಯೇ ನೆಮ್ಮದಿ ತರುವ ಕೆಲಸವಾಗಲಿದ್ದು ವಿದ್ಯಾವಂತರು ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಲಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸೋಮಣ್ಣ ಹೇಳಿದರು. ಆಸಕ್ತರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ 9448011528 ಸಂಪಕರ್ಿಸಬಹುದು 

 "ಶಿವಾ" ನಂದನ ಗೋವಿನ ಹಾಡು : ಗಿರ್ ಫಾರಂ

ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯೊಂದಿಗೆ ದೇಸಿಪರಂಪರೆ ಉಳಿಸಲು ಮುಂದಾದ ಯುವಕರು

ಮೈಸೂರು : ಸಹಜ ಕೃಷಿ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗುತ್ತಿದಂತೆ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳಿಗೂ ಮಹತ್ವ ಬಂದಿದೆ. 80 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ರೈತನ ಮನೆಯಲ್ಲೂ ದೇಸಿ ಹಸು, ಎಮ್ಮೆಗಳು ಬೇಸಾಯಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಗೊಬ್ಬರ, ಮನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ಹಾಲು, ಬೆಣ್ಣೆ, ತುಪ್ಪ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಲಿನ ಡೈರಿಗಳು ಆರಂಭವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳು ಕಣ್ಮರೆಯಾದವು.

ಹೆಚ್ಚು ಹಾಲು ಹಿಂಡುವ ಎಚ್ಎಫ್, ಜರ್ಸಿ ಹಸುಗಳು ಕೊಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಜಾಗ ಪಡೆದವು. ಅದೇ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿಯ ಪರಿಣಾಮ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರದ ಅಬ್ಬರವೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು. ಅತಿಯಾದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಮಿನಾಶಕದ ಬಳಕೆಯಿಂದ ನೆಲ ಜಲ ಎಲ್ಲ ವಿಷಯುಕ್ತವಾಯಿತು. ಇಂತಹ ವಿಷಮ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಬರಾಡದ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಜೀವ ನೀಡುವ ಸಂಜೀವಿನಿ ದೇಸಿ ಹಸುವಿನ ಗಂಜಲ ಮತ್ತು ಸಗಣಿ ಎನ್ನುವುದು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ದೇಸಿಹಸುಗಳಿಗೂ ಬೇಡಿಕೆ ಬಂದಿದೆ.

ಕೆಲವರಂತೂ ದೇಸಿಹಸುಗಳನ್ನು ಅಮೂಲ್ಯ ಆಸ್ತಿಯಂತೆ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ದೇಸಿತಳಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿ ಬೆಳೆಸುವ ಪುಣ್ಯ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಬದುಕನ್ನು ಮುಡಿಪಾಗಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಈಚೆಗೆ ದೇಸಿತಳಿ ಹಸುಗಳ ಡೈರಿಫಾರಂ ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಅಲೆಯುವ ಯುವಕರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ನಾಟಿ ಹಸುವಿನ ಹಾಲು ಮತ್ತು ತುಪ್ಪದ ರುಚಿ ನೋಡಿದವರು ಬೇರೆ ರುಚಿ ನೋಡಲು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ. ದೇಸಿಬೀಜ,ದೇಸಿಹಸು,ದೇಸಿ ಜೀವನ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದ ಮಂತ್ರವಾಗುತ್ತಿದೆ. ದೇಸಿಹಸುಗಳಲ್ಲಿ "ಗಿರ್ತಳಿ" ಹಸು ಸಾಕುವುದಂತು ಈಗ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.

ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ಗಮನಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಯುವಕನೊಬ್ಬ ನಗರದಲ್ಲಿ ಕೈತುಂಬಾ ಹಣತರುತ್ತಿದ್ದ ವ್ಯಾಪಾರ ಬಿಟ್ಟು ಗಿರ್ತಳಿ ಹಸು ಸಾಕಲು ಮುಂದಾದ ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕ ಕಥಾನಕ ಇದು. ಈತನ ಹೆಸರು ಶಿವಾನಂದ್. ಮೂಲತಃ ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕುದೇರು ಗ್ರಾಮದ ದಿ.ನಾಗರಾಜಮೂತರ್ಿ ಮತ್ತು ಗೀತಾ ದಂಪತಿಯ ಪುತ್ರ. ಮೈಸೂರು ಸೋಮಾನಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದಿರುವ ಶಿವಾನಂದ್ ನಾಲ್ಕಾರು ವರ್ಷಗಳಕಾಲ ಚಿಲ್ಲರೆಅಂಗಡಿ, ಎಲ್ಐಸಿ ಏಜೆಂಟ್ ಕೆಲಸಮಾಡಿದರು. ನಂತರ ಜನರೊಡನೆ ಮಾತಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಬದಲಾದ ಜೀವನಶೈಲಿ, ಆಹಾರ ಕ್ರಮದಿಂದ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿರುವುದು ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂತು. ಆಗ ಶಿವಾನಂದ್ಗೆ ಹೊಳೆದದ್ದು ದೇಸಿ ಹಸು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮತ್ತು ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ.

ಇದಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಗೆಳೆಯ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿರುವ ತೇಜಸ್ವಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಗಿರ್ ಹಸು ಡೈರಿಫಾರಂ ಶುರುಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇವರಿಗೆ ನಂಜನಗೂಡಿನ ಸುರೇಶ್ ಎನ್ನುವವರು  ಸಧ್ಯಕ್ಕೆ ಇವರ ಯೋಜನೆಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡಲು ತಮ್ಮ ನಾಲ್ಕುವರೆ ಎಕರೆ ಜಮೀನನ್ನು ಉಚಿತವಾಗಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

ನಂಜನಗೂಡು ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಸಿಂಧುವಳ್ಳಿಪುರ ಗ್ರಾಮದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಈ ಗಿರ್ತಳಿಯ ಡೈರಿ ಫಾರಂ ಇದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ಶಿವಾನಂದ್ ಎಚ್.ಡಿ.ಕೋಟೆಯ ಸರಗೂರು ಸಮೀಪ ಬರುವ ಬಿಡಗಲು ಗ್ರಾಮದ ಹೊಳೆತೀರದ ಎರಡೂವರೆ ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳ ಬ್ರೀಡ್ ಸೆಂಟರ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.ಇಲ್ಲಿ ಗಿರ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಳ್ಳಿಕಾರ್ ತಳಿಯ ಹಸುಗಳು ಇವೆ. ಈಗ ಇವರ ಬಳಿ ಹಸು ಕರು ಸೇರಿದಂತೆ ಇಪ್ಪತ್ತೈದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯ ದೇಸಿದನಗಳು ಇವೆ.

ಕುಡಿಯು ಹಾಲೆ ಹಾಲಹಲವಾದರೆ ಇನ್ನಾರಿಗೆ ದೂರುಬೇಕು. ಕಡೆಯ ಪಕ್ಷ ನಮ್ಮ ಮನೆಯವರು, ಸ್ನೇಹಿತರಿಗಾದರೂ ಪೌಷ್ಠಿಕವಾದ ಹಾಲು, ಬೆಣ್ಣೆ, ತುಪ್ಪ ಕೊಡಬೇಕು. ಬರಡಾಗಿರುವ ಭೂಮಿಯನ್ನು ದೇಸಿ ಹಸುಗಳ ಸಗಣಿ ಮತ್ತು ಗಂಜಲದಿಂದ ಮತ್ತೆ ಫಲವತ್ತತೆ ಮಾಡಬೇಕು. ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯ ಜೊತೆ ಉತ್ತಮ ತಳಿಯ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಲು ರೈತರಿಗೆ ನೆರವಾಗಬೇಕು ಎಂದು ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಿ ಗುಜರಾತ್ ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಹತ್ತು "ಗಿರ್" ತಳಿಯ ಹಸುಗಳನ್ನು ತಂದು ಡೈರಿ ಫಾರಂ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದಾಗಿ ಶಿವಾನಂದ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಉತ್ತಮ ತಳಿ ಗಿರ್ : ಇದು ಗುಜರಾತ್ ಮೂಲದ ನಾಟಿ ಹಸು.ಪ್ರಪಂಚದ ಹಳೆಯ ತಳಿ ಹಸುಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದು. ಗಿರ್ ಸಾಕಾಣಿಕೆಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸುಲಭ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಕನಿಷ್ಠ ಸೌಲಭ್ಯ ಸಾಕು. ಮಿಶ್ರತಳಿ ಹಸುವಿಗೆಬೇಕಾದ ವಾತಾವರಣಬೇಕಿಲ್ಲ. ಕನಿಷ್ಠ 10 ಡಿಗ್ರಿ ಉಷ್ಣಾಂಶದಿಂದ ಗರಿಷ್ಠ 50 ಡಿಗ್ರಿ ಉಷ್ಣಾಂಶವನ್ನು ಈ ಹಸು ತಾಳಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲದು. ಇತರ ದೇಶಿಯ ತಳಿಗಳ ಹಸುಗಳ ಹಾಲಿನಲ್ಲಿ ಇರದ ಆಯರ್ುವೇದ ಔಷದೀಯ ಗುಣ ಗಿರ್ ಹಸುವಿನ ಹಾಲಿಗೆ ಇದೆ ಎನ್ನುವುದು ಸಂಶೋಧನೆಯಿಂದ ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ.

ಹೃದಯ ಸಂಬಂಧಿ ಖಾಯಿಲೆಗೆ ಗಿರ್ ಹಸುವಿನ ಹಾಲು ರಾಮಬಾಣ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಗುಜರಾತ್ ಹೈನುಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನ ಇದೆ. ಸರಿಯಾದ ಮೇವು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ನೀಡಿದರೆ ಗಿರ್ ಹಸು ಒಂದು ಸಲಕ್ಕೆ ಎಂಟರಿಂದ ಹತ್ತು ಲೀಟರ್ ಹಾಲು ನೀಡುತ್ತದೆ. ದಿನಕ್ಕೆ ಮೂರು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಹಸುಗಳನ್ನು ಹೊರಗೆ ಬಿಟ್ಟು ಬಯಲಿನಲ್ಲಿ ಮೇಯಿಸಿದರೆ ಹಸುಗಳು ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶಿವಾನಂದ್.

ಗುಜರಾತ್ನಿಂದ ಬಂದ ಗಿರ್ : "ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಹತ್ತಾರು ಡೈರಿ ಫಾರಂಗೆ ಹೋಗಿ ನೋಡಿದೆ. ಯಾರು ದೇಸಿ ಹಸು ಸಾಕುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.ಎಲ್ಲರು ಹೆಚ್ಚು ಹಾಲು ಕೊಡುವ ವಿದೇಶಿ ಹಸುಗಳನ್ನೆ ಸಾಕಿದ್ದರು. ಅದರ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚು. ಜೊತೆಗೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಹಾಲು, ಸಗಣಿ,ಗಂಜಲ ಏನೂ ಅದರಿಂದ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ದೇಸಿ ಹಸು ಸಾಕುವ ಆಲೋಚನೆ ಮಾಡಿದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಗಿರ್ ಹಸುವಿನ ಗಂಜಲದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಅಂಶ ಇದೆ ಎನ್ನುವುದು ಸುದ್ದಿಯಾಗಿತ್ತು.ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಲು ತುಪ್ಪಕ್ಕೆ ಬೇಡಿಕೆ ಇತ್ತು.ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ನೋಡಿ ಗಿರ್ ತಳಿಯನ್ನೆ ಸಾಕಲು ಮುಂದಾದೆ". ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶಿವಾನಂದ್.

ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆ ಯಳಂದೂರು ತಾಲೂಕಿನ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ದೇಸಿಚಿಂತಕ ಸುಭಾಷ್ ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತ್ನಿಂದ ಹತ್ತು ಗಿರ್ ಹಸುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಮಾಡಿ ತಂದೆವು. ಆಗ ಅವು ಗರ್ಭಧರಿಸಿದ್ದವು,ಈಗ ಎಲ್ಲವೂ ಕರು ಹಾಕಿವೆ. ಹೋಗುವಾಗ ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ ಬರುವಾಗ 1900 ಕಿ.ಮೀ.ದೂರದಿಂದ ಹಸುಗಳನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಲಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ತಂದೆವು.ಗುಜರಾತ್ ಹಾಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬೊಬ್ಬರು ಸಾವಿರ ಗಿರ್ ಹಸುಗಳನ್ನು ಸಾಕಿದ್ದಾರೆ. ನಾವು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ಹಸು ತರುವುದು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ನಾವು ಹಸು ಸಾಕುವುದು ಮನವರಿಕೆ ಆದರೆ ಮಾತ್ರ ಅವರು ನಮಗೆ ಹಸುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಮುಂದೆಬರುತ್ತಾರೆ.ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅವರು ನಮ್ಮನ್ನು ಹತ್ತಿರಕ್ಕೂ ಸೇರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲಾ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿ ಒಪ್ಪಂದ ಆದ ನಂತರ ಅಲ್ಲಿಂದ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಹಸು ಕೊಂಡುತರಲು ತಲಾ ಅರವತ್ತು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ವೆಚ್ಚವಾಯಿತು. ಒಟ್ಟು ಹತ್ತು ಹಸುಗಳಿಗೆ ಆರು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ನೀಡಿ ತಂದೆವು ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದರು ಶಿವಾನಂದ್.

ಹಾಲು ತುಪ್ಪಕ್ಕೆ ಬೇಡಿಕೆ : ಗಿರ್ ತಳಿಯ ಹಸುವಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ಹಾಲನ್ನು 80 ರೂಪಾಯಿಗೆ, ಒಂದು ಕೆಜಿ ಬೆಣ್ಣೆಯನ್ನು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿಗೆ, ಒಂದು ಕೆಜಿ ತುಪ್ಪವನ್ನು ಒಂದೂವರೆ ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಕೊಟ್ಟು ಖರೀದಿಸುತ್ತಾರೆ.

ನಾವು ಡೈರಿಗೆ ಹಾಲು ಹಾಕುವುದಿಲ್ಲ. ನಂಜನಗೂಡು,ಮೈಸೂರಿನ ಗ್ರಾಹಕರು ಜೊತೆಗೆ ಕೇರಳದ ಮಂದಿ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಫಾರಂಗೆ ಬಂದು ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ಗಂಜಲ, ಸಗಣಿಗೂ ಬೇಡಿಕೆ ಇದೆ. ನಾವು ನಮಗೆ ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಉಳಿದದ್ದನ್ನು ಮಾರಾಟಮಾಡುತ್ತೇವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಈ ಹಾಲಿನ ಮಹತ್ವ ಗೊತ್ತಿರುವವರು ಮೊದಲೆ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಮಾಡಿ ಹಾಲನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವಂತೆ ಹೇಳಿ ಬಂದು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದೆ ರೀತಿಯ ಪ್ರಚಾರ ಕೊಟ್ಟಿಲ್ಲ.ಬಾಯಿಂದ ಬಾಯಿಗೆ ಗಿರ್ ಫಾರಂ ಬಗ್ಗೆ ವಿಷಯ ಮುಟ್ಟಿ ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಆಗಿದೆ. ಪ್ರತಿದಿನ ಒಂದು ಸಮಯಕ್ಕೆ ಹತ್ತರಿಂದ ಹದಿನೈದು ಲೀಟರ್ ಹಾಲು ಮಾರಾಟವಾಗುತ್ತದೆ.ಉಳಿದದ್ದು ಬೆಣ್ಣೆ ತುಪ್ಪಕ್ಕೆ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಮುಂದೆ ದೇಸಿ ಹಸು ತಳಿಗಳ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೇಂದ್ರಮಾಡಿ ರೈತರಿಗರ ಕೈ ಗೆಟುಕುವ ದರದಲ್ಲಿ ಹಸುಗಳನ್ನು ಕೊಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನಮ್ಮ ಉದ್ದೇಶ. ದೇಸಿ ಹಸುವಿನೊಂದಿಗೆ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಚಾರಕ್ಕೆತರಬೇಕು. ಆ ಮೂಲಕ ಗ್ರಾಮೀಣ ಜನರ ಆಥರ್ಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಬೇಕು. ನಗರ ಜನತೆಯ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ವಿಚಮುಕ್ತ ಕೃಷಿ ಎಲ್ಲೆಡೆ ನಡೆಯಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನಮ್ಮ ಆಶಯ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ನಮ್ಮ ತಂಡ ದುಡಿಯುತ್ತಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶಿವಾನಂದ್. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ 9886960185 ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ.

==========================================================

ಮಣ್ಣಿಗೆ ಜೀವ ನೀಡುವ "ಸಂಜೀವಿನಿ" ದೇಸಿಹಸು

ಮೈಸೂರು : ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಗೆ ದೇಸಿ ಹಸು ಅನಿವಾರ್ಯ. ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡರೆ ಒಂದು ದೇಸಿ ಹಸುವಿನಲ್ಲಿ 30 ಎಕರೆ ಕೃಷಿ ಮಾಡಬಹುದು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಶೂನ್ಯ ಬಂಡವಾಳದ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಪ್ರವರ್ತಕ ಸುಭಾಷ್ ಪಾಳೇಕರ್.

ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ,ಆರೋಗ್ಯ,ಆಥರ್ಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಗೋ ಆಧಾರಿತ ಕೃಷಿ ಪೂರಕ.ತಾಯಿಯ ಎದೆ ಹಾಲಿನ ನಂತರ "ಸುರ್ವಣಕ್ಷಾರ" ಪೂರಿತ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೊಂದಿರುವ ಜೀವಿ ದೇಸಿ ಹಸು. 18 ಬಗೆಯ ಖನಿಜಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಗೋವಿನ ಸಗಣಿ ಭೂಮಿಗೆ ಜೀವ ಚೈತನ್ಯ ನೀಡುವ ಶಕ್ತಿಪಡೆದಿದೆ.

ಯಾವುದೇ ಬೆಳೆಗೆ ಗೊಬ್ಬರದಂತೆ ಸಗಣಿಕೂಡ ಬೆಳೆಗೆ ಆಹಾರವಲ್ಲ.ಸಗಣಿ ಜೀವಾಣುಗಳ ಸಮುಚ್ಚಯ. ಒಂದು ಎಕರೆಗೆ ಎಷ್ಟು ಲಾರಿ ಸಗಣಿ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ ಎನ್ನುವುದು ಮುಖ್ಯ ಅಲ್ಲ. ಎಷ್ಟುಕೋಟಿ ಜೀವಾಣುಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಬೇಕೆನ್ನುವುದು ಮುಖ್ಯ. ಒಂದು ಗ್ರಾಂ ದೇಸಿ ಹಸುವಿನ ಸಗಣಿಯಲ್ಲಿ ಮೂನ್ನೂರು ಕೋಟಿ ಜೀವಾಣುಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಎಕರೆಗೆ 10 ಕೆಜಿ ಸಗಣಿಯಲ್ಲಿ ಜೀವಾಮೃತ ತಯಾರುಮಾಡಿಕೊಂಡು ನೀಡಿದರೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಚಮತ್ಕಾರಿ ಪರಿಣಾಮ ಕಾಣಬಹುದು.

ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ವರದಾನವಾಗಿರುವ ದೇಸಿಹಸು ಉತ್ತಮ ಪೋಷಣೆ ಮಾಡಿದರೆ ಹತ್ತರಿಂದ ಇಪ್ಪತ್ತು ಲೀಟರ್ ಹಾಲು ನೀಡುತ್ತದೆ.ಗಿರ್,ಸಾಹಿವಾಲ್,ರೆಡ್ಸಿಂಧಿ, ಥಾರ್ ಪಾರ್ಕರ್ ತಳಿಯ ಹಸುಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಹವಾಮಾನಕ್ಕೂ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಬೆಳೆಯುವ ದೇಸಿ ತಳಿಗಳಾಗಿವೆ.

ಯುವಕರು ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಯ ಜೊತೆಗ ದೇಸಿ ಹಸುಸಾಕಾಣಿಕೆಯನ್ನು ಜೋಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ನೆಲ,ಜಲ ಉಳಿಸುವ ಜೊತೆಗೆ ವಿಷಮುಕ್ತ ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಮುಂದಾಗಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನಮ್ಮ ಆಶಯ ಕೂಡ ಆಗಿದೆ.

ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ ಆರಂಭ ಕೃಷಿ : ಅದೃಶ್ಯ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರಸ್ವಾಮೀಜಿ

ಮೈಸೂರು : ರಾಜ್ಯದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಕೊಲ್ಲಾಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶ್ರೀ ಕ್ಷೇತ್ರ ಸಿದ್ಧಗಿರಿಯ ಕನೇರಿ ಮಠ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಣೆಯ ಜೊತೆಗೆ ದೇಸಿಯ ಗೋತಳಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆ,ಆದರ್ಶ ಗ್ರಾಮಗಳ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಹಾಗೂ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನಾಡಿನ ಜನರಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗಮನಸೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ.

ಆಧ್ಯಾತ್ಮ, ಧಾರ್ಮಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುತ್ತಲೇ ನೂರಾರು ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣು ತರಕಾರಿ ಬೆಳೆಯುವ ಮೂಲಕ ರೈತರಿಗೆ ಸುಸ್ಥಿರ ಮಾದರಿಯೊಂದನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹತಾಶ ರೈತರ ಬಾಳಲ್ಲಿ ಆಶಾಭಾವನೆ ಮೂಡಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಇಂತಹ ಗುಣಾತ್ಮಾಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರೇರಣ ಶಕ್ತಿ ಶ್ರೀ ಮಠದ ಅದೃಶ್ಯ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮೀಜಿ. ಅವರು ಸಾಗುತ್ತಿರುವ ಹಾದಿ,ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಕೆಲಸಗಳು ಶ್ರೀಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಭಕ್ತರಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಗೌರವಭಾವನೆ ಮೂಡಿಸಿವೆ.

ಮೊನ್ನೆ ನನಗೆ ಶ್ರೀ ಸುತ್ತೂರು ಮಠದ ಕಿರಿಯ ಶ್ರೀಗಳಾದ ಚುಂಚಶ್ರೀ ಅವರಿಂದ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಯೊಂದು ಬಂತು. ಮೈಸೂರಿನ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ರೈತರ ತೋಟಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಕೊಡಿ, ಅದೃಶ್ಯ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಅವರು ಅಂತಹ ರೈತರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದರು.

ನನಗೆ ಮೊದಲು ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಯಿತು ಎಲ್ಲಿಯ ಮಠ, ಅದೆಲ್ಲಿಯ ಕೃಷಿ ಅನಿಸಿತು. ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಅವರ ಹಸಿರು ಪ್ರೀತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಗೌರವಭಾವನೆ ಮೂಡಿತು. ಸಂಜೆ ರೈತರ ತೋಟಗಳ ವಿಕ್ಷಣೆ ನಂತರ ಶ್ರೀಗಳನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದೆ. ಬನ್ನಿ ಎಂದರು.ಸುತ್ತೂರಿನ ಜೆಎಸ್ಎಸ್ ಮಠದಲ್ಲಿ ಸಂಜೆ ಕುಳಿತು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ ಹಸಿರು ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.  

ಜನರ ವಿಶ್ವಾಸ ಮುಖ್ಯ : "ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಮೇಲೆ ಜನರಿಗೆ ವಿಶ್ವಾಸ ಇಲ್ಲ.ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಇದ್ದಾರೆ.ಆದರೂ ಜನರಿಗೆ ಅವರ ಮೇಲೆ ವಿಶ್ವಾಸ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ಜನರ ವಿಶ್ವಾಸ ಇನ್ನೂ ಮಠದ ಸ್ವಾಮಿಗಳ ಮೇಲೆ ಇದೆ. ಸ್ವಾಮೀಜಿಗಳು, ಮಠಗಳು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಮಾದರಿಯಾದರೆ ಜನ ಅದನ್ನು ತಕ್ಷಣ ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಠಗಳ ನಿಜವಾದ ಕೆಲಸ ಕೂಡ ಅದೇ ಆಗಿದೆ. 

ನಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಮಠಗಳು ಕೃಷಿ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಿಂದ ಬಂದ ಮಠಗಳೆ. ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ ಆರಂಭನೇ ಕೃಷಿ. ಋಷಿಗಳ ಮೂಲ ವೃತ್ತಿ ಕೃಷಿ. ಆನಂತರದಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಮಗಳು ಹೋಗಿ ಮಠಗಳಾದವು. ಮಠಗಳ ದೈನಂದಿನ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆ ನಡೆಯಲು ಆ ಕಾಲದ ಸಮಾಜ, ಹಿರಿಯರು ಮಠಗಳಿಗೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಉಂಬಳಿಯಾಗಿ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದರ ಮೇಲೆ ಮಠಗಳು ನಡೆಯಬೇಕು ಅಂತ. ಆದರೆ ಕ್ರಮೇಣ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಅದು ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು. ಆಗಾಗಬಾರದಿತ್ತು.ದುದರ್ೈವ ಆಗಿಬಿಟ್ಟಿದೆ.

ರೈತರಿಗೆ ಆದರ್ಶ ಮಾದರಿಗಳು ಮೊದಲು ಮಠಗಳಲ್ಲಿ ತಯಾರಾಗಬೇಕು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ತಮ್ಮ ಬಳಿ ಬಂದ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಏನೋ ಪ್ರಸಾದ ಕೊಡುವ ಬದಲು ಒಂದಿಷ್ಟು ದೇಸಿ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಕೊಡಬೇಕು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಠದಲ್ಲಿ ನರ್ಸರಿ ಆಗಬೇಕು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಕ್ತರಿಗೂ ಒಂದೊಂದು ಗಿಡ ಕೊಡಬೇಕು. ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸುಮ್ಮನೇ ಒಂದು ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಕೊಟ್ಟರೂ ಸಹಿತ  ಗುರುಗಳು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದು ಅಂತ ಅವರು ಅದನ್ನೆ ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಸಸಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆಸುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ಅದೃಶ್ಯ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರು ಹೇಳುವಾಗ ಅವರಲ್ಲಿದ್ದ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಸಮಾಜ ಬದಲಾವಣೆಯತ್ತ ಮುಖಮಾಡಿದ ನಂಬಿಕೆ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು.

ರೈತರಿಗೆ ಕಾರ್ಯಾಗಾರ : ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಬಾರಿ ಎರಡು ದಿನದ ರೈತರ ಕಾರ್ಯಾಗಾರ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ಅಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣು, ನೀರು, ಬೀಜ ಮತ್ತು ಗೊಬ್ಬರ ಈ ನಾಲ್ಕು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ರೈತರೊಂದಿಗೆ ಚಚರ್ೆ ಸಂವಾದ ನಡೆಸುತ್ತೇವೆ.ಇದು ಕೂಡ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ ಪ್ರಯೋಗವಾಗಿದೆ.

ದೇಶದಲ್ಲಿ ಇರುವ ನೂರಾರು ಡ್ಯಾಂಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ನಾಲ್ಕು ದಿನ ಮಳೆ ಆದರೆ ತುಂಬಿಹೋಗುತ್ತವೆ. ಐದನೇ ದಿನದಿಂದ ಬಿದ್ದ ಮಳೆಯ ನೀರೆಲ್ಲ ಸಮುದ್ರ ಸೇರುತ್ತದೆ. ಬಿದ್ದ ನೀರನ್ನೆಲ್ಲ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮಥ್ರ್ಯ ನಮ್ಮ ಡ್ಯಾಂಗಳಿಗೆ, ಕೆರೆ ಕಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲ. ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಶೇಕಡ ಎರಡಷ್ಟು ಸಾವಯವ ಇಂಗಾಲ ಹೆಚ್ಚುಮಾಡಿದರೆ ಸಾಕು ಇಂತಹ ಸಾವಿರ ಡ್ಯಾಂಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲಾರದ ನೀರನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮಥ್ರ್ಯ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಆ ದಿಶೆಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಪ್ರಯತ್ನ ಸಾಗಿದೆ.

ಎಲ್ಲ ಕಡೆ ನಾಟಿ ಬೀಜದ ಸಮಸ್ಯೆ ಇದೆ ನಿಜ. ನಮ್ಮ ಮಠದಿಂದ ರೈತರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಬೀಜ ಕೊಡುತಿದ್ದೇವೆ. ನಾವು ಎಲ್ಲೇ ಹೋದರು ಬರಿಗೈಯಲ್ಲಿ ಬರುವುದಿಲ್ಲ.ಏನಾದರೂ ಬೀಜ ತೆಗೆದುಕೊಂಡೆ ಬರುತ್ತೇವೆ. ಅದನ್ನೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದು ಹೆಚ್ಚುಮಾಡಿ ರೈತರಿಗೆ ಹಂಚುತ್ತೇವೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬತ್ತದ ತಳಿ ಇತ್ತು. ಅದು ಒಂಭತ್ತುವರೆ ಅಡಿ ಬೆಳೆಯೋದು. ಅದನ್ನು ಸುಮಾರು ಐವತ್ತು ಸಾವಿರ ರೈತರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಿದೆವು. ಅದು ಗಿನ್ನಿಸ್ ಬುಕ್ನಲ್ಲಿ ರೆಕಾಡರ್್ ಆಗಿತ್ತು. ಬತ್ತದ ಇಳುವರಿಯೂ ಚೆನ್ನಾಗಿದ್ದು, ದನಗಳಿಗೆ ಮೇವು ಸಿಗುತ್ತಿತ್ತು. ಎಲ್ಲೋ ಒಮ್ಮೆ ಕೃಷಿ ವಸ್ತು ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದಾಗ ಅದು ನಮಗೆ ಸಿಕ್ಕಿತು. ತಂದು ಅದನ್ನು ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಿ ರೈತರಿಗೆ ಕೊಟ್ಟೆವು. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ದೇಸಿ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಉಳಿಸೋವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂದರು.

ಭಾಷಣ ಸಾಕು ಪ್ರಯೋಗ ಬೇಕು : "ರೈತರಿಗೆ ಥಿಯರಿ ಸಾಕಾಗಿದೆ ಪ್ರಾಕ್ಟಿಕಲ್ ಬೇಕಾಗಿದೆ. ಭಾಷಣಗಳಿಂದ ಬದಲಾವಣೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಸುಸ್ಥಿರ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಅವರಿಗೆ ನೀಡಬೇಕು. ಹೋಬಳಿಗೊಂದು ಮಾದರಿ ತೋಟಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮಠಗಳು ಇಂತಹ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು. ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲ ರೈತರೂ ಮಾಡಬೇಕು.

ನೆನಪಿರಲಿ,ಈ ರೀತಿ ಮಾಡಿದಾಗ ನಮ್ಮ ಅಕ್ಕ ಪಕ್ಕದ ರೈತರು ಮೊದಲು ಸುಧಾರಣೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ದೂರದವರು ಮೊದಲು ಸುಧಾರಣೆ ಆಗ್ತಾರೆ. ಯಾವಾಗಲೂ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದವರು ಸುಧಾರಣೆ ಆಗೋದಿಲ್ಲ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಅವರ ಸಂಬಂಧಗಳು ಅಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಇರೋದಿಲ್ಲ. ಅವನು ಮಾಡಿದ್ದನ್ನು ನಾನು ಯಾಕೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬ ಇಗೋ, ಅಹಂಕಾರ ಹೆಚ್ಚು ಇರುತ್ತದೆ. ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆ ಹೀಗೆ ಇದೆ. ಮನುಷ್ಯನ ಇಂತಹ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಇಲ್ಲ. ಕ್ರಮೇಣ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಕಾಯಬೇಕು" ಎಂದು ಶ್ರೀಗಳು ಹೇಳುವಾಗ ದೀಪದ ಬುಡದಲ್ಲಿ ಕತ್ತಲು ಎಂಬ ನಾಣ್ಣುಡಿ ನೆನಪಾಯಿತು.

ಕೃಷಿ ತಿರುಗಾಟ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟ : ದೇಶದ ತುಂಬಾ ತಿರುಗಾಡುತ್ತಿರುತ್ತೇವೆ. ಒಳ್ಳೆಯ ರೈತರು ಎಲ್ಲೇ ಇದ್ದರು ಅವರನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ನೋಡಿ ಮಾತನಾಡಿಸಿ ಬರುತ್ತೇವೆ. ಇಂದು ಕೊಳ್ಳೇಗಾಲದ ದೊಡ್ಡಿಂದುವಾಡಿಯ ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿಕ ಕೈಲಾಸಮೂತರ್ಿ ಅವರ ತೋಟ, ಬೆಳಗೊಳದ ಬೆಲವಲ ಫಾರ್ಮಂನ ರಾಮಕೃಷ್ಣಪ್ಪ ಅವರ ತೋಟಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಬಂದೆವು. ಕೈಲಾಸಮೂತರ್ಿ ಅವರದು ಶಾಶ್ವತ ಕೃಷಿ. ಇದರಿಂದ ಸಣ್ಣ ರೈತ ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆಯಲಾರ. ಆದರೆ ಬುದ್ದಿವಂತ ರೈತ ಅದರಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತನಾಗುತ್ತಾನೆ.ದೂರ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ವಿಚಾರ ಮಾಡುವಂತಹ ಜನ ಕೈಲಾಸಮೂತರ್ಿ ಅವರ ತೋಟದಿಂದ ಪ್ರಬಾವಿತರಾಗಿ ಪ್ರೇರಣೆಹೊಂದುತ್ತಾರೆ. ಕೈಲಾಸಮೂತರ್ಿ ಅವರ ತೋಟ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿದೆ. ಬೆಳಗೊಳದ  ರಾಮಕೃಷ್ಣಪ್ಪನವರ ಬೆಳವಲ ಫಾರ್ಮ ಸಣ್ಣರೈತರಿಗೆ ಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ.

ನಾವೂ ಕೇಂದ್ರ ಸಕರ್ಾರದ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ ತಂದು ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಕೃಷಿಯನ್ನು  ಉಳಿಸಲು  ನೂರು ರೈತ ತರಬೇತಿ ಕೇಂದ್ರ ತೆರೆದಿದ್ದೇವೆ. "ದೀನ್ ದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಉನ್ನತ್ ಕೃಷಿ ಪ್ರಶಿಕ್ಷಣ ಕೇಂದ್ರ" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಈ ಕೇಂದ್ರಗಳು ರೈತರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಿವೆ ಎಂದರು. 

ಮಠಗಳು ರೈತರಿಗೆ ಮಾದರಿಯಾಗಬೇಕು. ಜಾತ್ರೆ ಮಾಡುವಾಗ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಸನ್ಮಾನ ಮಾಡಿ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಬೇಕು.ತಮ್ಮ ಭಾಗದ ಕೃಷಿಕರ ಯಶೋಗಾಥೆ ಬರೆಸಿ ಹಂಚಬೇಕು. ಪ್ರತಿ ಮಠದಲ್ಲಿ ಬೀಜ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಇರಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ಶ್ರೀಗಳ ಆಶಯ ಮತ್ತು ಕನಸಾಗಿದೆ.

ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ :ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಯ ತಂಗಾಳಿ ನಿಧಾನಕ್ಕೆ ಬೀಸತೊಡಗಿದೆ. ನಮ್ಮ ಮಠದ ಸುತ್ತಮತ್ತಲಿನ ಗ್ರಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಈಚೆಗೆ ತುಂಬಾ ಗುಣಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಆಗತೊಡಗಿವೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಊರಿಗೆ ಊರೇ ಬದಲಾವಣೆ ಆಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ ಅಂತ ಅಲ್ಲ. ಒಂದು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕರಿಂದ ಆರು ಮಂದಿ ರೈತರು ಬದಲಾಗುತ್ತಾರೆ.ಅಷ್ಟೇ ಸಾಕು.

ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಶಿರೋಳ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ 25 ಸಾವಿರ ಹೆಕ್ಟರ್ ಭೂಮಿ ಕ್ಷಾರಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ನೀರು ಮತ್ತು ರಸಗೊಬ್ಬರದ ಅತಿ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಫಲವತ್ತತೆ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಬಂಜರು ಭೂಮಿಯಂತಾಗಿದೆ.   ಏನೂ ಬೆಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಸ್ಥಿತಿ. ಒಂದೇ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಹದಿನೈದು ಸಾವಿರ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ರೋಗಿಗಳು ಇದ್ದಾರೆ. ಅದು ಕನರ್ಾಟಕದ ಗಡಿ ತಾಲೂಕು.ಅಲ್ಲಿ ಏಳು ನದಿಗಳು ಹರಿಯುತ್ತವೆ. ನೀರಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ರೈತರು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಕೆಡಿಸಿದ್ದಾರೆ ಜೊತೆಗೆ ತಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನೂ ಕೂಡ.

ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಕನಿಷ್ಠ ನೂರು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಪಾದಯಾತ್ರೆ ಮಾಡಿ ನಾವು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುತ್ತೇವೆ. ಈ ವರ್ಷವೂ 57 ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೆವು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲೂ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಆಗುತ್ತಿವೆ. ಈ ಬಾರಿ ಶಿರೋಳ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ನಾವು ಪಾದಯಾತ್ರೆಮಾಡಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಿದಾಗ ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿದೆ.  

ಅಲ್ಲಿನ ಸಕ್ಕರೆ ಕಾಖರ್ಾನೆ ಮಾಲೀಕ ಜೊತೆ ಮಾತನಾಡಿ ಕೃಷಿತಜ್ಞರನ್ನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿದೆವು. 57 ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ 570 ಎಕರೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ  ರೈತರು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಮುಂದಾದರು.ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಿಕವಾಗಿ 5 ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದು ನೋಡಲಾಯಿತು. ಸಾವಯವದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಎಕರೆಗೆ 60 ಟನ್ ಕಬ್ಬು ಇಳುವರಿ ಬರುವ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿಸಲಾಯಿತು. ಈಗ ಅವರಿಗೆ ಗೊತ್ತಾಗಿದೆ.ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಳಸದೆಯೂ ಕಬ್ಬು ಬೆಳೆಯಬಹುದು ಎಂದು. ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಇಡೀ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ರೈತರೆ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಮಾಡಲು ಮುಂದೆಬರುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಗೆ ಯಾರು ತಿಳಿಸಿ ಹೇಳಬೇಕಿಲ್ಲ.

ದೇಸಿ ತಳಿ ಗೋಸಂರಕ್ಷಣೆ ಬೇಕು: "ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆ ಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಗ್ರಾಮವೊಂದರಲ್ಲಿ ಐದನೂರು ಮನೆಗಳಿದ್ದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಇಪ್ಪತ್ತರಿಂದ ಮೂವತ್ತು ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳು ಇರುತ್ತವೆ.ಉಳಿದಂತೆ ಜಸರ್ಿ, ಎಚ್ಎಫ್ ನಂತಹ ವಿದೇಶಿ ಹಸುಗಳನ್ನು ಹಾಲಿಗಾಗಿ ಸಾಕುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಈಗ ನಾವು ಪಾದಯಾತ್ರೆಮಾಡಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಿದ ನಂತರ ಮುನ್ನೂರು ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ದೇಸಿ ಹಸುಗಳು ಇವೆ. ದೇಸಿ ಹಸುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಜೋಡಿಸಿದ್ದರ ಪರಿಣಾಮ ಇದು. ನಾಲ್ಕೈದು ವರ್ಷದ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ಗುಣಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಆಗಿವೆ. ಹಸು ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ ಹಾಲು ಪಡೆಯುವುದೆ ಆಗಿದ್ದರೂ ಅದರ ಸಂಗಣಿ ಮತ್ತು ಗಂಜಲ ಬಳಸಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ರೈತರಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಆ ಮೂಲಕ ವಿಷಮುಕ್ತವಾದ ಆಹಾರಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಬೆಳೆದು ರೋಗಮುಕ್ತ ಜೀವನ ಸಾಗಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನಮ್ಮ ಆಶಯ.

ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತಿಲ್ಲ ನಿಜ. ರೈತರು ತಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಬಂದಂತೆ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಜನರಿಗೆ ತಕ್ಷಣ ರಿಸಲ್ಟ್ ಬೇಕು. ಸುಖ ಬೇಕು ಕಷ್ಟ ಬೇಡ. ಸಾವಯವ,ನೈಸಗರ್ಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿ ಅಂತ ಹೇಳಿದರೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಪದಾರ್ಥಗಳು ಎಲ್ಲಿ ಸಿಗುತ್ತವೆ ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ. ಸಗಣಿ ಗಂಜಲ ಬಳಸಿ ಗೊಬ್ಬರ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಇಲ್ಲ.ಅವರಿಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ರೆಡಿಮೇಡ್ ಬೇಕು. ರೈತ ಕೂಡ ಇಂದು ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರ, ಔಷಧ ಕಂಪನಿಗಳ ಗ್ರಾಹಕನಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದ್ದಾನೆ.ಇದರಿಂದ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಗೆ ಹಿನ್ನೆಡೆ ಆಗಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುವಾಗ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ರೈತರ ಬಗೆಗಿನ ಕಾಳಜಿ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು.

ಎಲ್ಪಿಜಿ ಫ್ರೀ ವಿಲೇಜ್ : "ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಚಳಕೆವಾಡಿ ಎಂಬ ಗ್ರಾಮ ದೇಶದ ಮೊದಲ ಎಲ್ಪಿಜಿ ಫ್ರೀ ವಿಲೇಜ್ ಎಂಬ ಖ್ಯಾತಿಗಳಿಸಿದೆ.ಅಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಎಲ್ಪಿಜಿ ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ.ಜೊತೆಗೆ ಶೇಕಡ ನೂರಕ್ಕೆ ನೂರರಷ್ಟು ಮನೆಗಳು ಶೌಚಾಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಗ್ರಾಮ ಅದು.

2005-06 ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ  ಗ್ರಾಮ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಆರಂಭಿಸಿದೆವು. ವಾರಕ್ಕೊಂದು ದಿನದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಗಂಟೆ ಊರಿಗೆ ಅಂತ. ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಗಂಟೆ ಬಾರಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ ಮನೆಗೊಬ್ಬರು ಬಂದು ಸೇರಬೇಕು. ಅದು ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿ.ಸುಮಾರು 80 ಮನೆಗಳಿವೆ. ತಪ್ಪಿಸಿ ಹೊಲಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದವರನ್ನು ಮಂಗಳವಾದ್ಯ ಡೋಲು ಸಮೇತ ಅಲ್ಲಿಂದ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬರಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮಾನವೂ ಅಲ್ಲ ಅಪಮಾನವೂ ಅಲ್ಲ. ಮತ್ತೊಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾನವೂ ಹೌದು ಅಪಮಾನವೂ ಹೌದು. ಸುಮಾರು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಅದು ನಡಿತು. ಊರಲ್ಲಿ ಒಗ್ಗಟ್ಟು ಬಂತು. ಊರು ಸ್ವಚ್ಛವಾಯಿತು. ಅದರ ಪರಿಣಾಮ ಗೊತ್ತಾಯಿತು.

ನಂತರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೇಳಿದೆವು.ಎಲ್ಲರೂ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಬ್ಯಾಂಕಿನವರಿಗೆ ಹೇಳಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಹದಿಮೂರು ಸಾವಿರ ಸಾಲ ಕೊಡಿಸಿ ಪ್ರತಿ ಮನೆಯಲ್ಲೂ ಒಂದು ಗೋಬರ್ ಗ್ಯಾಸ್ ಮತ್ತು ಒಂದು ಶೌಚಾಲಯ ನಿಮರ್ಾಣ ಮಾಡಿಸಿದೆವು. ಅದು ದೇಶದಲ್ಲೆ ಮೊದಲ ಎಲ್ಪಿಜಿ ಪ್ರೀ ವಿಲೇಜ್ ಆಯಿತು. ಚಳಕೆವಾಡಿ ಗ್ರಾಮ ನಮ್ಮ ಕನೇರಿ ಮಠದಿಂದ 20 ಕಿ,ಮೀ, ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಊರಿನ ಎಲ್ಲಾ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಒಂದೆ ಬಣ್ಣ. ಹೆಂಗಸರ ಹೆಸರಿಗೆ ಮನೆಯ ದಾಖಲೆಗಳು. ಹೆಂಡ, ತಂಬಾಕು,ಜೂಜು ಎಲ್ಲಾ ದುಶ್ಚಟಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಷೇಧವಾಗಿದೆ.ಇಂತಹ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಠಗಳು ಮಾಡಬೇಕು. ಆಗಾದಾಗ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಗುಣಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯ" ಎನ್ನುವುದು ಶ್ರೀಗಳ ಅನುಭವದ ನುಡಿ.

ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಭವಿಷ್ಯವಿದೆ: "ಕನರ್ಾಟಕದಲ್ಲೂ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಮಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಬೈ ಡಿಪಾಲ್ಟ್. ಅಲ್ಲಿ ಆದಿವಾಸಿ ಭಾಗ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಇರುವುದರಿಂದ , ಗುಡ್ಡಗಾಡಿಗೆ ರಸಗೊಬ್ಬರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗೋದು ಕಷ್ಟ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಬೈ ಡಿಪಾಲ್ಟ್ ಅಲ್ಲಿ ಸಾವಯವಕೃಷಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ದೇಸಿ ಹಸುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕೂಡ ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರ ಕಾಂಡ, ಸಿಕ್ಕಿಂ, ಮಣಿಪುರ ಭೈ ಡಿಪಾಲ್ಟ್ ಅಲ್ಲೂ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಸಿಕ್ಕಿಂನಲ್ಲಿ ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ಹತ್ತಿರ ಇದ್ದವರು ಮಾತ್ರ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಕರಾಗಿದ್ದರು. ದೂರದ ರೈತರಿಗೆ ಒಂದು ಚೀಲ ಗೊಬ್ಬರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಹೆಚ್ಚು ಖಚರ್ು ಬರುತ್ತಿತ್ತು. ಈಗ ಸಿಕ್ಕಿಂ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ರಾಜ್ಯವಾಗಿ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಯುರೋಪ್ನ ಉದ್ಯಮಿಯೊಬ್ಬರು ಮೊನ್ನೆ ಮಠಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದರು. ಅವರದ್ದು ಅಲ್ಲಿ 104 ದೊಡ್ಡ ಮಾಲ್ಗಳಿವೆ. ಮಾಲ್ಗಳಿಗೆ ಸಾವಯವ ಉತ್ಪನ್ನ ಪೂರೈಕೆ ಮಾಡಿದರೆ ನೀವು ಹೇಳಿದ ದರ ಕೊಡಲು ನಾವು ಸಿದ್ಧ ಎಂದರು. ಆದರೆ ಅವರಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲಾ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ನಾವು ಪೂರೈಸಬೇಕು.

ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮಲ್ಲೆ ಯುವಕರ ತಂಡ ಮಾಡಿ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಕಂಪನಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದೇವೆ. ಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕು ಸಾವಿರ ರೈತರಿಂದ ಉತ್ಪನ್ನ ಖರೀದಿಸಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ತಲುಪಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ದೇಶದ ಹತ್ತು ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿ ವತಿಯಿಂದ ಸಾವಯವ ಉತ್ಪನ್ನ ಮಳಿಗೆ ತೆರೆಯಲಾಗಿದೆ. ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ಕೂಡ ಸಿದ್ಧವಾಗುತ್ತಿದೆ. ರೈತರು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ನಡುವೆ ನೇರ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬೆಲೆಯನ್ನ ರೈತ ಹೇಳಬೇಕು. ಜಾಗದ ಬಾಡಿಗೆ ಪ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಕಮಿಷನ್ ಕೊಡಬೇಕು.ಈ ರೀತಿ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ" ಎಂದರು.

ಶ್ರೀಗಳ ನಡಿಗೆ ಕೃಷಿಯ ಕಡೆಗೆ: ಕನರ್ಾಟಕದ ಬೀದರ್,ಗುಲಬರ್ಗ,ಹಾವೇರಿ,ಧಾರವಾಡ,ಬೆಳಗಾವಿ ಮತ್ತು ಬಾಗಲಕೋಟೆ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ " ಶ್ರೀಗಳ ನಡಿಗೆ ಕೃಷಿಯ ಕಡೆಗೆ" ಎಂನ್ನುವ ಯೋಜನೆ ಮಾಡಿದ್ದೆವು. ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಠಾಧಿಪತಿಗಳು, ಪ್ರಗತಿಪರ ರೈತರು ಜೊತೆಗೆ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಸೇರಿ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಹೋಗೋದು.

ರೈತರನ್ನು ಒಂದೆಡೆ ಸೇರಿಸಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದ ನಡೆಸೋದು.ರೈತರಿಗೆ ಯಾರಿಂದ ಯಾವ ಸಹಾಯ ಬೇಕು ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಂಡು ಜಾರಿಮಾಡುವುದು ನಮ್ಮ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು. ಬಾಗಲಕೋಟ  ತೋಟಗಾರಿಕೆ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ದಂಡಿನ್ ಅವರಿ ಕುಲಪತಿಗಳಾಗಿದ್ದಾಗ ಕೆಲ ತಿಂಗಳು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಚೆನ್ನಾಗಿ ನಡೆಯಿತು.ನಂತರ ಸ್ವಲ್ಪ ಹಿನ್ನೆಡ ಆಯಿತು.ನಾನು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿದ್ದು ಇಂತಹ ಬದಲಾವಣೆ ಬಯಸಿದ್ದು ನನ್ನ ತಪ್ಪೇ ಇರಬಹುದು ಅಂತ ಸುಮ್ಮನಾದೆ ಎಂದು ಶ್ರೀಗಳು ಹೇಳುವಾಗ ನುಡಿದಂತೆ ನಡೆಯುವ ನಡೆದಂತೆ ನುಡಿಯುವ ಬಸವಣ್ಣನ ತತ್ವದ ಆರಾಧಕರು ಅದೃಶ್ಯ ಕಾಡಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಅವರು ಎನ್ನುವುದು ನಮಗೆ ಅರಿವಾಗಿತ್ತು.

ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗಮನಸೆಳೆದ 

ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕ ನಾರಾಯಣರೆಡ್ಡಿ

ಮೈಸೂರು : ಮಣ್ಣಿಂದ ಕಾಯ ಮಣ್ಣಿಂದ

ಮಣ್ಣ ಬಿಟ್ಟವರಿಗೆ ಆಧಾರವೇ ಇಲ್ಲ... ಎಂಬ ಕನಕದಾಸರ ಜನಪ್ರಿಯ ಕೀರ್ತನೆ ಮಣ್ಣು ಮುಂತಾದ ಸಕಲ ಚರಾಚರ ವಸ್ತುಗಳ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ.ಮಣ್ಣನ್ನು ಮರೆತು ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಮುಂದಾದ ಪರಿಣಾಮ ಈಗ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣ ಮುಂದಿದೆ. ಮಣ್ಣನ್ನು ಮಕ್ಕಳಂತೆ ಜತನದಿಂದ ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡು ಕೃಷಿಮಾಡಿದರು ನೂರಾರು ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಅಂತಹವರೇ ಇಂದು ನಮಗೆ ಆದರ್ಶವಾಗಬೇಕು.ಕುಳಿತಲ್ಲಿ ನಿಂತಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣಿನ ಬಗೆ ಮಾತನಾಡಬೇಕು. ಆ ಮೂಲಕ ಸಹಜ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಬೇಕು.

ಅದು ದೇಶ ವಿದೇಶಗಳ ಕೃಷಿ ವಿದ್ಯಾಥರ್ಿಗಳ ಸ್ಪೂತರ್ಿಯ ನೆಚ್ಚಿನ ತಾಣ.ಪಾರಂಪರಿಕ ಕೃಷಿಯ ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆ. ನಾಲ್ಕು ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ತೇಗ,ಹೊನ್ನೆ,ಬೀಟೆ,ಮತ್ತಿ,ಹಲಸು,ಹೆಬ್ಬೇವು ಸೇರಿದಂತೆ ನಾನಾ ಬಗೆಯ ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ರೂಪಾಯಿ ಬೆಲೆಬಾಳುವ ಮರಗಳು ಬೆಳೆದು ನಿಂತಿವೆ. ಮನೆಗೆ ಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲಾ ಬಗೆಯ ಹಣ್ಣು ತರಕಾರಿಗಳು.ಹಾಲು,ಮೊಸರು,ಮಜ್ಜಿಗೆಗೆ ಬರವಿಲ್ಲ.

ಹೌದು. ಅದೊಂದು ಸುಸ್ಥಿರ,ಸಮೃದ್ಧ ಸಾವಯಾವ ತೋಟ. ದನಕರು,ಕೋಳಿಕುರಿ,ಗಿಡಮರ ಎಲ್ಲಾ ಸೇರಿ ಅಲ್ಲೊಂದು ದೇವಲೋಕವೇ ಸೃಷ್ಠಿಯಾದಂತೆ.ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ 50 ಕಿ.ಮೀ.ದೂರದ ದೊಡ್ಡಬಳ್ಳಾಪುರದ ಮರೇನಹಳ್ಳಿ ಬಳಿ ಶ್ರೀನಿವಾಸಪುರ ಎಂಬ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಈ ತಪೋಭೂಮಿ ಇದೆ. ಡಾ.ಎಲ್.ನಾರಾಯಣರೆಡ್ಡಿ ಮತ್ತು ಪತ್ನಿ ಸರೋಜಮ್ಮ ಅವರು ಸೇರಿ ಕಟ್ಟಿದ ತೋಟ ಅದು.ನಾಲ್ಕು ದಶಕಗಳ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ನಡಿಗೆ ಅವರದು.

ವಿದೇಶದ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯವೊಂದು ಒಮ್ಮೆ ನಾರಾಯಣರೆಡ್ಡಿ ಅವರನ್ನು ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದಾಗ ನನ್ನ ಕೃಷಿ ತನ್ನ ಕಾಲ ಮೇಲೆ ನಿಲ್ಲುವವರಗೆ ನಾನು ನನ್ನ ತೋಟದಿಂದ ಹೊರಗೆ ಬರುವ ಮಾತೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ನಯವಾಗಿ ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದರು.

ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ವಿಡಿಯೋ ಒಂದು ಹರಿದಾಡುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನೀವೂ ನೋಡಿರಬಹುದು.ಕೃಷಿ ಆಸಕ್ತರು ಮತ್ತು ಎನ್ಜಿಒ ಸಂಘಟಕರನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಇಳಿವಯಸ್ಸಿನ ವೃದ್ಧರೊಬ್ಬರು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಸರಕಾರ,ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ತರಾಟೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಅವರು ರೈತರಿಗೆ ಸಬ್ಸಿಡಿ,ನೆರವು,ಸಾಲಮನ್ನಾ ಯಾವುದು ಬೇಡ ಈ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಶೇಕಡ ಎರಡರಷ್ಟು ಸಾವಯವ ಇಂಗಾಲ (ಸಾಯಿಲ್ ಕಾರ್ಬನ್) ಹೆಚ್ಚು ಮಾಡಿ ಸಾಕು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ರೂಪಾಯಿ ವೆಚ್ಚಮಾಡಿ ಬೃಹತ್ ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಬಿಟ್ಟು ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಶೇ 2 ರಷ್ಟು ಸಾವಯವ ಇಂಗಾಲ ಹೆಚ್ಚುಮಾಡದಿದ್ದರೆ ಈ ಭೂಮಿಗೆ ಉಳಿಗಾಲವಿಲ್ಲ, ರೈತನಿಗೂ ಭವಿಷ್ಯ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಅದು ಸುಮಾರು ಹದಿನೈದು ನಿಮಿಷಗಳ ವಿಡಿಯೋ.ಅದನ್ನು ಕೇಳಿದ ತುಂಬಾ ಜನ ರೋಮಾಂಚನಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.ಕೆಲವರು ಇವರು ಯಾರು? ಎಂದು ತಲೆಕೆಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಮೊನ್ನೆ ಶಿವಮೊಗ್ಗದಿಂದ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಮಾಡಿದ ಕನ್ನಡ ಉಪನ್ಯಾಸಕಿಯಾಗಿರುವ ಗೆಳತಿ ಗೀತಾ ಕಾತರ್ೀಕ್ ಅವರು ವಿಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿರುವ ಯಾರು.ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಇಷ್ಟೊಂದು ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಕೇಳಿದರು. ಅವರು ಪಾರಂಪರಿಕ ಕೃಷಿಯ ದಿಕ್ಕನ್ನೇ ಬದಲಿಸಿದ.ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಸಾಧನೆಯಿಂದ ಗಮನಸೆಳೆದ,ಯುವಕರ ಸ್ಪೂತರ್ಿಯ ಚಿಲುಮೆ ಡಾ.ಎಲ್.ನಾರಾಯಣ ರೆಡ್ಡಿ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.

ನಾಲ್ಕು ದಶಕಗಳ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಪಯಣಕ್ಕೆ ಅವರಿಗೆ ಹತ್ತಾರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ,ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳುಲಭಿಸಿವೆ. ಹಾಲೆಂಡ್,ಜಪಾನ್,ಜರ್ಮನಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಹದಿನೈದು ದೇಶಗಳ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಅವರು ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

ಏಳೆಂಟು ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ರಗಳವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಬಲ್ಲ ನಾರಾಯಣರೆಡ್ಡಿ ಓದಿರುವುದು ಕೇವಲ ಎಂಟನೇ ತರಗತಿ ಎಂದರೆ ನಿಮಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಬಹುದು. ಬದುಕು ಅವರಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಪಾಠಗಳನ್ನು ಕಲಿಸಿದೆ.ಅವರ ಮನೆಯೆ ಒಂದು ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯ.ದೇಶ ವಿದೇಶದ ಕೃಷಿ ವಿದ್ಯಾಥರ್ಿಗಳು ಇವರ ತೋಟದಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ.

1972 ರಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಗೆ ಬಂದ ಇವರು ಅದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ಹೋಟೆಲ್ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲೀನರ್ ಆಗಿದ್ದರು.ಆಮೇಲೆ ಲಾರಿ ಆಫೀಸಿನಲ್ಲಿ ಪ್ಯೂನ್ಆಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಗುಮಾಸ್ತನಾಗಿ,ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡಿದರು. ಸಂಬಳದಲ್ಲಿ 45 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಉಳಿಸಿ ಜಮೀನು ಖರೀದಿಮಾಡಿದರು. ಬೆಂಗಳೂರಿವ ವೈಟ್ ಫೀಲ್ಡ್ ಬಳಿ ಜಮೀನು ಹೊಂದಿರುವ ರೆಡ್ಡಿ ನಾನೂ ಈಗ ಕೋಟ್ಯಾಧಿಪತಿ ಎಂದು ನಗುತ್ತಾರೆ.

ವೈಟ್ಫೀಲ್ಡ್ ಬಳಿ ಇರುವ ಜಮೀನಿಗೆ ಚಿನ್ನದಂತ ಬೆಲೆಇದ್ದು ಅದನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿ ಎಲ್ಲಾದರೂ ನೂರಾರು ಎಕರೆ ಜಮೀಣು ಖರೀದಿಸಿ ಕಾಡು ಬೆಳೆಸಬೇಕು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಹಣ ಇದ್ದರೆ ಸೈಟು ಬಂಗಲೆ,ಕಾಂಫ್ಲೆಕ್ಸು ಅಂತ ಚಿಲ್ಲರೆ ಯೋಚನೆ ಮಾಡುವಮಂದಿಯ ನಡುವೆ ನಾರಾಯಣರೆಡ್ಡಿ ಅಂತಿಮ ಸತ್ಯವನ್ನು ಅರಿತ ಸಂತನಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ.ಇಂತಹ ಮಹಾನ್ ಸಾಧಕನ ಕೃಷಿ ಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಈ ವಾರ ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ.

ಮಳೆಗಾಲದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿರುವ ರೈತರು ನಾರಾಯಣರೆಡ್ಡಿ ಅವರ ಕೃಷಿ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳಿಂದ ಕಲಿತರೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ನೀರು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ಮಣ್ಣನ್ನು ಫಲವತ್ತಾಗಿ ಮಾಡಬಹುದು.

"ರೈತ ಮಣ್ಣನ್ನು ಮರೆತು ಕೃಷಿ ಮಾಡಲು ಮುಂದಾದ್ದೆ ಇಂದಿನ ಎಲ್ಲಾ ಅನಾಹುತಗಳಿಗೂ ಕಾರಣ.ಒಂದು ಗ್ರಾಂ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ 2 ಕೋಟಿ 90 ಲಕ್ಷ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಜೀವಿಗಳು ಇದ್ದರೆ ಅದು ಆರೋಗ್ಯವಾದ ಮಣ್ಣು. ಎಲ್ಲ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಜೀವಿಗಳು ಒಂದೆ ಆಯಸ್ಸು ಪಡೆದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವು ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ,ಕೆಲವು ಎರಡುಮೂರು ದಿನದಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪುತ್ತವೆ.ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಬೆರೆತು ಬಿಡುತ್ತವೆ. ಕೆಲವು ಎರಡುಮೂರು ವಾರ ಇರುತ್ತವೆ.ಇದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಜೀವಿಗಳಿಗೆ ನಾವು ಸಾವಯವಗೊಬ್ಬರ ಕೊಡಬೇಕು,ಗಿಡಗಳಿಗಲ್ಲ. ಈ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ ಶೇ 70 ರಷ್ಟು ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ರಸಗೊಬ್ಬರಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಬದುಕುವ ಶಕ್ತಿ ಇಲ್ಲ.ಕೆಲವು ಮಾತ್ರ ಬದುಕುತ್ತವೆ. ಗಾಳಿ ಇಲ್ಲದೆ ವಾಸ ಮಾಡುವ ಶಕ್ತ ಇರೋದು ಅನೋರೆಬಿಕ್. ರಸಗೊಬ್ಬರ ಸಂಪರ್ಕ ಆದ ತಕ್ಷಣವೇ ನಶಿಸಿ ಹೋಗುವುದು ನೆರೋಬಿಕ್. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಒಂದು ಹಿಡಿ ರಸಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಮಣ್ಣಿಗೆ ಹಾಕಬಾರದು" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಡಾ.ನಾರಾಯಣರೆಡ್ಡಿ.

1960 ರಿಂದ 1972 ರವರೆಗೆ 12 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಮ್ಮ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಕಾಂಪೋಸ್ಟ್ ಗೊಬ್ಬರಕ್ಕೆ ಮಹತ್ವ ನೀಡಲೇಇಲ್ಲ.ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಬೆಲೆ ಕಡಿಮೆ ಇತ್ತು.ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಕಷ್ಟ ಇರಲಿಲ್ಲ.ಸಲೀಸಾಗಿ ಬ್ಯಾರಲ್ ಬರೋದು.ನಾಫ್ತಾಲಿನನ್ನು ತರಿಸಿಕೊಂಡರು.ರಸಗೊಬ್ಬರನ ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಗೆ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟರು.1972 ರಲ್ಲಿ ತೈಲ ಬೆಲೆ ಹೆಚ್ಚಳ ಆಯ್ತು. ಆಗ, ಶೇಕಡ 30 ರಷ್ಟು ಕಾಂಪೋಸ್ಟ್ ಗೊಬ್ಬರ ಹಾಗೂ ಶೇ.70 ರಷ್ಟು ರಸಗೊಬ್ಬರ ಬಳಸಿ ಎಂದು ಕೃಷಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಹೇಳಿದರು.ಈಗ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಬೆಲೆ ದುಬಾರಿಯಾಗಿದೆ ಅದಕ್ಕೆ ಶೇ. 70 ರಷ್ಟು ಕಾಂಪೋಸ್ಟ್ ಶೇ.30 ರಷ್ಟು ರಸಗೊಬ್ಬರ ಬಳಸಿ ಅಂತ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡ್ತಾ ಇದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಎಂದು ಎಕರೆ ಭೂಮಿಗೆ ಒಂದು ಹಿಡಿ ರಸಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಹಾಕಲು ನಾನು ಹೇಳುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಮ್ಮ ಅನುಭವದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ ರೆಡ್ಡಿ.

ಒಂದು ಎಕರೆ ಮೇಲ್ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ (ಸುಮಾರು 9 ಇಂಚು) 600 ಕೆಜಿ ಬದುಕಿರೋ ಜೀವಿಗಳು ಇರಬೇಕು.ಇಲ್ಲಿಗೆ ವಿಷ ಹಾಕಿ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸಾಯಿಸಿದ್ದೇವೆ.ಎರೆಹುಳು ಇಲ್ಲ.ಒಂದು ದೇಶದ ಶ್ರಿಮಂತಿಕೆ ಅಲ್ಲಿನ ಮಣ್ಣನ್ನು ಅವಲಂಭಿಸಿರುತ್ತದೆ.ಅಲ್ಲಿರೋ ಕಾಖರ್ಾನೆಗಳಿಂದಲ್ಲ.ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಠೇವಣಿಗಳಿಂದಲ್ಲ.ಚಿನ್ನದಿಂದ ಅಲ್ಲ.ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ನಾವು ಗಮನ ಕೊಡುತಿಲ್ಲ.ಭೂಮಿಗೆ ವಿಷ ಉಣಿಸಿ ಪ್ರಗತಿ ಪ್ರಗತಿ ಅಂತ ಬೊಬ್ಬೆ ಹೊಡೆಯುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.

ನೀವೆಲ್ಲ ಕಾಂಗ್ರೇಸ್ ಗಿಡ ಅಂತೀರಲ್ಲಾ (ಯುಪಿಟೋರಿಯಾ)ಅದನ್ನು ನೀರಲ್ಲಿ ನೆನಸಿ ಗಿಡಗಳಿಗೆ ಸ್ಪ್ರೈ ಮಾಡಿದರೆ ಒಂದಡಿ ಜಾಸ್ತಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತೆ.ಗಿಡಗಳಿಗೆ ಗ್ರೋಥ್ ಪ್ರಮೋಟರ್ ಟಾನಿಕ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತೆ.ಇದನ್ನ ಇಲಾಖೆಯವರು ಹೇಳಿಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ.ರೈತ ಸ್ವತಃ ಪ್ರಯೋಗದಿಂದ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ನಾವು ಹಸು ಸಾಕಿದ್ದೇವೆ.ಕಾರಣ ಹಸುಗಳಿಂದ ಗಂಜಲ ಸಿಗುತ್ತೆ ಅಂತ.ಎಷ್ಟು ಲೀಟರ್ ಹಾಲು ಸಿಗುತ್ತೆ ಅಂತ ನೀವು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಿದರೆ ಎಷ್ಟು ಲೀಟರ್ ಗಂಜಲ ಸಿಗುತ್ತೆ ಅಂತ ನಾವು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕುತ್ತೇವೆ.ಗಂಜಲ ಸಗಣಿಗಿಂತಲ್ಲೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಗೊಬ್ಬರ.ಮೂರು ಟನ್ ಗೊಬ್ಬರ ಮಾಡೋಕೆ 150 ಕೆಜಿ ಸಗಣಿ ಸಾಕು.ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಸಿಗುವ ಕಸಕಡ್ಡಿ ಸೊಪ್ಪು ಎಲ್ಲ ಕೊಳೆಸಿ ಗೊಬ್ಬರ ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ರಿಚಾರಿಯಾ ಅಂತ ಒಬ್ಬ ಕೃಷಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಇದ್ದರು.ಅವರು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಪರವಾಗಿದ್ದರು.ಆಗ ಸಿ.ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ ಕೃಷಿ ಸಚಿವರು.ರಾಮಣ್ಣ ಕಾರ್ಯದಶರ್ಿ.ಎಂಎಸ್ ಸ್ವಾಮಿನಾಥನ್ ನಮ್ಮ ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿ ರುವಾರಿ.ಇವರೆಲ್ಲಾ ರಿಚಾರಿಯಾ ಅವರ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ನೀವ್ಯಾಕೆ ರಸಗೊಬ್ಬರ ಬಳಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಅಪಪ್ರಚಾರ ಮಾಡ್ತೀರಿ ಅಂತ ರೇಗಾಡಿದರಂತೆ. ಆಗ ರಿಚಾರಿಯಾ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವರ ಮುಖಕ್ಕೆ ಪೇಪರ್ ಬಿಸಾಡಿ ನಾನು ಮಾಡ್ತಿರೋದು ಪಾಪ.ನೀವು ಮಾಡ್ತೀರೋದು ದೇಶ ಸೇವೆ ಅಂತ ಹೊರಟುಹೋದರು.ಈಗ ಭೂಪಾಲ್ನಲ್ಲಿ ಜಾಗ ತಗೊಂಡು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡ್ತಿತಿದ್ದಾರೆ.ಬತ್ತದಲ್ಲಿ 16 ಸಾವಿರ ತಳಿಗಳನ್ನು ಅವರು ಸಂಗ್ರಹಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.10 ಸಾವಿರ ತಳಿಗಳನ್ನು ಇಳಾಖೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿ ಆಗಿತ್ತು.ಇನ್ನೂ ಆರು ಸಾವಿರ ತಳಿ ಮಾರಿದ್ದರೆ ಬಿತ್ತನೆ ಬೀಜ ನಮಗೆ ವಿದೇಶದಿಂದ ಬರಬೇಕಾಗಿತ್ತು.ಎಇಚಾರಿಯಾ ಇಲ್ಲದೆ ಇದ್ದರೆ ಭತ್ತದ ಬೀಜಕ್ಕಾಗಿ ನಾವು ಫಿಲಿಫೈನ್ಸ್ಗೆ ಹೋಗಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ದೇವರ ಹಾಗೆ ಬಂದು ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಪಾಡಿದರು.

ರಸಗೊಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಕೀಟನಾಶಕ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಮಾಲೀನ್ಯ ಮಾಡ್ತಾ ಇರೋದು ಉದ್ಯಮಿಗಳಿಗಿಂತ ಜಾಸ್ತಿ ರೈತರು.ವಿದೇಶಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ರಸಗೊಬ್ಬರ ಬಳಕೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ನಿಜ.ಆದರೆ ನಾವು ಕಡಿಮೆ ಬಳಸಿದರೂ ಸರಿಯಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸದೆ ಉದ್ದಿಮೆಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಸರ ಹಾಳು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.

ಯುರೋಪ್,ಡೆನ್ಮಾಕರ್್,ಹಾಲೆಂಡ್,ಜರ್ಮನಿಲಿ ಆಮ್ಲಮಳೆ ಆಸ್ಯಿಡ್ ರೈನ್ ಬೀಳುತ್ತೆ. ಆ ಮಳೆಲಿ ನೆನೆದರೆ ಮನುಷ್ಯರು ಸುಟ್ಟು ಹೋಗ್ತಾರೆ.ಕಾಡುಗಳು ಸುಟ್ಟುಹೋಗಿವೆ.ನಾನು ಅದನ್ನು ನೋಡಿದೆ. ಕಾರಣ ಇದಕ್ಕೆ ಕೇವಲ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ಕಾರಣವಲ್ಲ. ರೈತರು ಕಾರಣ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಈಗಲಾದರೂ ನಾವು ಎಚ್ಚೆತ್ತುಕೊಂಡು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ ಅಪಾಯ ನಿಶ್ಚಿತ ಎಂದು ನಾರಾಯಣರೆಡ್ಡಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

ಹಣ ಮಾಡಲು ಹೊರಟ ಆಧುನಿಕ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿತಾಯಿಗೆ ಮಾಡ್ತಾ ಇರೋ ಅಪಚಾರ ಇದು.ಭೂಮಿ ತಾಯಿ ಹೂವು ಬಳ್ಳಿ ಹಸಿರಿನ ಸೆರಗು ಹೊದ್ದು ಚಿನ್ನದ ಒಡವೆ ತೊಟ್ಟು ಭೂಷಣವಾಗಿ ಇರಬೇಕಿತ್ತು.ಇವತ್ತು ನಾವು ರಸಗೊಬ್ಬರ,ಕೀಟನಾಶಕ ಬಳಸಿ ಅವಳನ್ನು ಬೆತ್ತಲೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.

ನಾವು ವ್ಯವಸಾಯದ ಬಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ಪಾಠ ಹೇಳಿಕೊಟ್ಟಿಲ್ಲ. ಇದೊಂದು ದರಿದ್ರ ಕೆಲಸ,ಲಾಭ ಇಲ್ಲ,ಗೌರವ ಇಲ್ಲ ಅಂತ ತಿಳಿದಿದ್ದಾರೆ.ಇದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೆಲಸ.ಸರಿಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರೆ ರೈತನಾಗಿರೋದು ಹೆಮ್ಮೆ ವಿಷಯ ಆಗಬೇಕು ಗೌರವ ಸಲ್ಲಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ಡಾ.ಎಲ್.ನಾರಾಯಣ ರೆಡ್ಡಿ ಅವರ ನೇರ ನುಡಿ.

ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಬಲ್ಲ ನಾರಾಯಣರೆಡ್ಡಿ ಅಂತಹ ಕೃಷಿಸಾಧಕರು ವಿರಳ. ಇಂತಹ ಹಿರಿಯ ಜೀವಿಗಳು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಗಬ್ಬೆ ಖಚಿತವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಅನುಭವದಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ ನೀಡಬಲ್ಲ ಕೃಷಿತಜ್ಞರಾಗಿದ್ದಾರೆ.ಇಂತಹವರ ಸಂತತಿ ಹೆಚ್ಚಲಿ ಎನ್ನುವುದೆ ನಮ್ಮ ಆಶಯ.